Սուրբ Ներսես Շնորհալի (Ներսես Դ Կլայեցի , Ներսես Երգեցող, հունիսի 4 , 1102 [1] [2] , Հայոց Միջագետք - օգոստոսի 13 , 1173 [1] [2] , Հռոմկլա , Կիլիկիայի Հայկական Թագավորություն ), հայ եկեղեցական գործիչ, աստվածաբան , բանաստեղծ , երաժշտագետ , երգահան , պատմիչ , 1166 թվականից՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս ։ Իր բազմատաղանդության համար ժամանակակիցների կողմից կոչվել է Շնորհալի ։
Ծնվել է Հայոց Միջագետքի Տլուք գավառի Ծովք դղյակում, հոր՝ իշխան Ապիրատ Պահլավունու ազնվական ընտանիքում։ Ներսես Շնորհալին Գրիգոր Մագիստրոս Պահլավունու ծոռն է և Գրիգոր Գ (Փոքր Վկայասեր) Պահլավունու կրտսեր եղբայրը։ Իր ժամանակի ամենակրթված մարդկանցից մեկն է եղել։ Ստացել է հիմնավոր կրթություն Կարմիր վանքի դպրոցում՝ եպիսկոպոս Ստեփանոս Մանուկի մոտ։
1166 թվականից Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս ։ Վախճանվել է 1173 թվականի օգոստոսի 13 -ին, Հռոմկլայում ։
Նա վախճանվել է 1173 թվականին և թաղվել Հռոմկլա ամրոցում։ Հայ եկեղեցին նրան դասել է սրբերի շարքը և նրա հիշատակը նշվում է ամեն տարի Թարգմանչաց տոնին։
Յիսուս որդի, Ամստերդամ , 1661, 616 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, ա. տ. եւ թ., 44 էջ:
Յիսուս որդի, Կ. Պոլիս , 1746, 432 էջ:
Յիսուս որդի, Կ. Պոլիս, 1746, 484 էջ:
Յիսուս որդի, Սանկտ Պետերբուրգ , 1785, 440 էջ:
Ընդհանրական, Սանկտ Պետերբուրգ, 1788, 336 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Վենետիկ , 1815, 172 էջ:
Գիրք, որ կոչի Յիսուս որդի, Կ. Պոլիս, 1824, 108 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Կ. Պոլիս, 1825, 233 էջ:
Մեկնութիւն սուրբ Ավետարանին, որ ըստ Մատթէոսի, Կ. Պոլիս, 1825, 658 էջ:
Ողբ Եդեսիոյ, Փարիզ , 1827, 112 էջ:
Ողբ Եդեսիոյ, Տփղիս , 1829, 112 էջ:
Բանք չափաւ, Վենետիկ, 1830, 621 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Վենետիկ, 1830, 84 էջ:
Հռչակաւոր աղոթք, Մոսկուա , 1830, 112 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Կ. Պոլիս, 1833, 597 էջ:
Նամականի, Վենետիկ, 1838, 332 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Կ. Պոլիս, 1849, 649 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Վաղարշապատ , 1853, 452 էջ:
Ընդհանրական թուղթք, Կ. Պոլիս, 1853, 152 էջ:
Սրբոյն Ներսէս Շնորհալիոյ պատմութիւն վարուց, Վենետիկ, 1854, 88 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Կ. Պոլիս, 1856, 649 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Կ. Պոլիս, 1861, 652 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Էջմիածին, 1865, 498 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Երուսաղէմ , 1871, 336 էջ:
Թուղթք, Վենետիկ , 1873, 332 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Երուսաղէմ, 1881, 680 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Վաղարշապատ, 1892, 792 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Վենետիկ, 1923, 52 էջ:
Բանք չափաւ, Վենետիկ, 1928, 676 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Երուսաղէմ, 1955, 736 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Հալէպ , 1961, 32 էջ:
Յաղագս երկնի եւ զարդուց նորա (Հանելուկներ: Ողբ Եդեսիոյ), Երևան , 1968, 112 էջ:
Ընդհանրական թուղթք, Իսթանպուլ, 1973, 93 էջ:
Ողբ Եդեսիոյ, Երեւան, 1973, 168 էջ:
Յիսուս որդի, ա. տ., 1974, 80 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Անթիլիաս , 1977, 132 էջ:
Հոդվածների ժողովածու, Երևան, 1977, 228 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Պէյրութ , 1979, 32 էջ:
Վիպասանութիւն (պոեմ), Երեւան, 1981, 164 էջ:
Եդեսիայի ողբը: Տաղեր, Երևան, 1982, 216 էջ:
Առաւօտ լուսոյ, Նիւ Եորք , 1983, 92 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Թորոնթօ , 1985, 48 էջ:
Ժամագիրք Հայաստանեայց եկեղեցիոյ, Նիւ Եորք, 1986, 736 էջ:
Տաղեր և գանձեր, Երևան, 1987, 448 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Երևան , 1991, 126 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Նիւ Եորք, 1991, 24 էջ:
Հիսուս որդի, Երևան, 1991, 224 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Երեւան, 1995, 176 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Թեհրան , 2000, 33 էջ:
Հավատով խոստովանում եմ, Երևան, 2003, 32 էջ:
Տաղեր և շարականներ, Երևան, 2003, 44 էջ:
Առավոտ լուսո (շարականներ), Երևան, 2007, 74 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Ստամպուլ, 2008, 144 էջ:
Մեկնություն Մատթեոսի Ավետարանի, Էջմիածին, 2008, 300 էջ:
Թուղթ ընդհանրական, Երեւան, 2009, 224 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Անթիլիաս , 2009, 550 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Էջմիածին, 2009, 56 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Բրբանք , 2011, 64 էջ:
Նամականի, Էջմիածին, 2011, 320 էջ:
Ժամերգեր, Երևան, 2012, 252 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Անթիլիաս, 2012, 24 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Երեւան, 2012, 32 էջ:
Հավատով խոստովանում եմ, Երևան, 2012, 608 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Երեւան, 2013, 598 էջ:
Հիսուս որդի, Երևան, 2013, 220 էջ:
Հաւատով խոստովանիմ, Էջմիածին, 2015, 55 էջ:
Գրականություն Ներսես Շնորհալու և նրա գործունեության մասին [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ]
Ղևոնդ Ալիշան , Շնորհալի և պարագայ իւր, Վենետիկ, 1873 ։
Գրիգոր Հակոբյան , Ներսես Շնորհալի, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1964, 298 էջ։
Գրիգոր Հակոբյան , Ներսես Շնորհալի (բնագրեր), Երևան, «Հայաստան», 1969, 220 էջ։
Նիկոլ Թահմիզյան , Ներսես Շնորհալին երգահան և երաժիշտ, Երևան, 1973։
«Ներսես Շնորհալի», հոդվածների ժողովածու, Երևան, 1977։
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
4-րդ - 7-րդ դարեր 8-րդ - 13-րդ դարեր 14-րդ - 18-րդ դարեր 19-րդ - 21-րդ դարեր
Առաքելական հայրեր և ջատագովներ Հունական հայրաբանություն Լատինական հայրաբանություն Արևելյան աստվածաբանություն Հայոց վարդապետներ և հայրեր
Հայկական գիր և գրականություն
Գրականություն Գիր Ստեղծագործություններ և աշխատություններ Հնագույն ձեռագրեր Էպոս և առասպելներ Ժանրեր Ուսումնասիրություն Հեղինակների ցանկեր Վաղ շրջան Միջնադար 5-10-րդ դարեր Վաղ և ուշ միջնադար 11-15-րդ դարեր ² Նոր շրջան 16-18-րդ դարեր 19-րդ դար 20-րդ դարի սկիզբ 20-րդ դար արդի շրջան Տե՛ս նաև ¹
Միջնադարյան, նոր և նորագույն շրջանի միայն առավել հայտնիների անունները ²
5-14-րդ դարերը համարվում են Հայկական վերածննդի դարաշրջան