Խաչագողի հիշատակարանը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խաչագողի հիշատակարանը (այլ կիրառումներ)
Խաչագողի հիշատակարանը
Խաչագողի հիշատակարանը.jpg
Տեսակգրական ստեղծագործություն
ԺանրԱրկածային
Ձևվեպ
ՀեղինակՐաֆֆի
ԵրկիրՀայաստան
Բնագիր լեզուհայերեն
Գրվել է1869-1870
Հրատարակվել է1882-1883
ՎիքիդարանԽաչագողի հիշատակարանը
ՎիքիքաղվածքԽաչագողի հիշատակարանը

«Խաչագողի հիշատակարանը», Րաֆֆու վեպերից մեկն է, որը գրել է 1869-1870-ական թվականներին։ Վեպը վերջանում է հետևյալ խոսքերով.

Aquote1.png Ի՞նչ եղան նրանք, ո՞ւր գնացին, այդ կտեսնե ընթերցողը մեր այլ աշխատության՝ «Կայծերի» մեջ։ Aquote2.png

Խաչագողի հիշատակարան վեպի շարունակություն, ինչպես ասել է Րաֆֆին, զետեղված է «Կայծերի» ժողովածուի մեջ, որն անավարտ մնաց գրողի պատահական մահվան պատճառով։

Հրատարակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպն առաջին անգամ տպագրվել է «Մշակ» թերթում՝ 1882-1883 թվականներին, ապա նույն շարվածքից լույս է տեսել նաև առանձին գրքով։ Րաֆֆու բարեկամները խորհուրդ են տվել չտպագրելու վեպը, բայց Րաֆֆին սխալ է համարել նման գործողությունը։ Վեպի ամբողջ ընթացքում նա «խաչագողին» բնութագրում է հետևյալ խոսքերով.

Aquote1.png Խաչագողը մի գարշելի տիպ է։ Նա ավերված, փչացած, անբարոյականացած հասարակության հրեշավոր ծնունդն է։ Նա նեխած ջրի մրուրն է։ Aquote2.png
Aquote1.png Երբեմն նա փողոցային սրիկա է, գիշերի մթության մեջ հանդիպող մենավոր անցորդը հազիվ կարող է ազատվել նրա ճանկերից։ Aquote2.png

որից հետո էլ ցույց է տալիս «բուժման» ճանապարհները։

Մեջբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Aquote1.png Որովհետև, բարությունն է միայն զգալ տալիս մեր չարությունը, ինչպես սպիտակի վրա ավելի պարզ կերպով նշմարվում է սևը։ Կցանկանայի, որ իմ մեջ ամեն ինչ միագույն լիներ ,կա՛ մ սև, կա՛մ սպիտակ, կա՛մ բարի, կա՛մ չար։ Սատանաները նրա համար միայն բախտավոր են, որ շատ չար են։ Այնպես էլ բախտավոր են հրեշտակները, որ զուտ բարի են։ Իսկ ի՞նչ եմ ես։ – Մի այլանդակ խառնուրդ։
- Րաֆֆի, Խաչագողի հիշատակարանը. 1869 թվական
Aquote2.png


Aquote1.png Ցերեկով նա բարեպաշտ, երկյուղած քրիստոնյա է և պատահած աղքատին ողորմության ձեռք է մեկնում։ Մի տեղ, ամենակեղտոտ գինետան ստորերկրյա նկուղների մեջ, կառապանների հետ նստած, արբեցությամբ է անցկացնում է այդ ժամանակ նա մոլի ստահակ է։ Մի այլ տեղ, ամենափաոավոր հյուրանոցում նա խիստ նուրբ ճաշակ ունի կերակուրների և ըմպելիքների ընտրության մեջ։ Այդ ժամանակ նա բարեկյաց քաղաքացի է։ Aquote2.png


Aquote1.png Զարմանալի ներգործություն է անում մարդու վրա վայրենի բնությունը։ Երբ գիշերը մութն է, երկինքը ամպամած է, կայծակը երբեմն փայլատակում է, և որոտը որոտում է, այդ բոլոր սարսափելի երևույթները այն աստիճան ախորժ են քո սրտին, այնքան ուռեցնում են քո կուրծքը, մինչև դու, ոգևորված մի քաղցր կատաղությամբ, ուզում ես խորտակել, ուզում ես զարհուրեցնել, որպես որոտը և կայծակը։ Aquote2.png

Զարմանալի բան է մարդու սիրտը, այն ևս հրաբորբոք, անփորձ պատանու սիրտը, շատ անգամ ի՛նչ բանի որ փափագում է նա, խելքն էլ սատանայի նման այնպիսի ապացույցներ է առաջ բերում, որ անպատճառ կատարվի այդ փափագը։

Ամենավայրենի գազանը անգամ ազնվանում է, ընտելանում է ավելի խաղաղ կյանքի այն ժամանակ միայն, երբ նրան սիրում ես, երբ նրան չես վիրավորում։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանում կան նյութեր այս թեմայով՝
Խաչագողի հիշատակարանը
Wikiquote-logo-hy.svg
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են