Գլխավոր էջ
Շաբաթվա հոդված

Տաշիր-Ձորագետի թագավորություն, հայտնի է նաև որպես Լոռու թագավորություն կամ Կյուրիկյանների թագավորություն, Բագրատունիների ենթակայության ներքո գտնվող ավատատիրական պետություն միջնադարյան Հայաստանում, որը գոյություն է ունեցել 982-ից 1113 թվականներին։ Զբաղեցրել է Մեծ Հայքի Գուգարք նահանգի հարավային և արևելյան հատվածները, ինչպես նաև հյուսիսային Ուտիքը, այդ թվում՝ Գարդմանը և Փառիսոսը։ Թագավորությունը հիմնադրվել է 982 թվականին՝ Բագրատունյաց հայոց արքա Սմբատ Տիեզերակալի կողմից Գուրգեն Ա Կյուրիկեի թագադրումից հետո։ Ի սկզբանե այն եղել է Բագրատունիներից վասալական կախվածության մեջ գտնվող ենթակա թագավորություն։ Գուրգեն Ա-ի հիմնադրած թագավորությունը ձգվում էր Փամբակի ու Աղստևի հովիտներից մինչև Տփղիսի մերձակայք, Ծաղկունյաց լեռնաշղթա և Նիգ գավառ։ Հյուսիսում սահմանակցում էր Վրաց թագավորությանը և Տփղիսի արաբական ամիրայությանը, հարավից` Պահլավունիների իշխանությանը, արևելքից` Շադադյանների տիրապետության տակ գտնված հայկական շրջաններին, իսկ արևմուտքից՝ Անիի Բագրատունիների բուն տիրույթներին։ Կյուրիկեն պատվով կատարում է Սանահինի ու Հաղբատի վանական համալիրների կառուցապատումը, իսկ մահվանից հետո՝ 989 թվականին, թաղվում դրանից առաջինում։
Գուրգենին հաջորդում է Տաշիր-Ձորագետի նշանավոր արքա Դավիթ Ա Կյուրիկյանը (հետագայում՝ Անհողին), որի երկարատև՝ ավելի քան կես դար տևած թագավորության ընթացքում, երկիրը հասնում է հզորության գագաթնակետին։ Դավիթ Անհողինը թագավորության ծայրամասում ընկած Շամշուլդե բերդաքաղաքը դարձնում է...Ավելին⇒
Նորություններ
Շարունակվող իրադարձություններ՝ Արցախի Հանրապետության շրջափակում (2022-2023) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա • Ադրբեջանի ներխուժումը Հայաստան • Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2023)

- սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը լայնամասշտաբ ռազմական ագրեսիա է սկսել Արցախի Հանրապետության դեմ։
- սեպտեմբերի 17-ին կայացել են Երևանի ավագանու ընտրությունները, որոնց մասնակցել է 13 կուսակցություն և 1 դաշինք։ Ըստ նախնական արդյունքների՝ նվազագույն ընտրական շեմը հաղթահարել են հետևյալ քաղաքական ուժերը՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն, «Ազգային առաջընթաց» կուսակցություն, «Մայր Հայաստան» դաշինք, «Հանրապետություն» կուսակցություն, «Հանրային ձայն» կուսակցություն։
- սեպտեմբերի 8-ին Մարոկկոյի Մարաքեշ-Սաֆի շրջանում 6,8 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել (նկարում), որը խլել է ավելի քան 2000 մարդու կյանք։
- սեպտեմբերի 9-ին Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովը Արցախի նախագահ է ընտրել Սամվել Շահրամանյանին։
- օգոստոսի 31-ին Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հրաժարական է տվել։
- օգոստոսի 23-ին Ռուսաստանի երկնքում վթարվել է Legacy 600 ինքնաթիռը, ենթադրվում է, որ վթարված ինքնաթիռում եղել են Եվգենի Պրիգոժինը և Դմիտրի Ուտկինը:
Վերջերս մահացածներ՝ Ջորջո Նապոլիտանո • Ֆեռնանդո Բոտերո • Միրչա Սնեգուր • Սամվել Սարգսյան • Ալբերտ Ազարյան • Տոտո Կուտունյո • Ջոն Էդվարդ Վարնոք
Գիտե՞ք, որ․․․


- ...դստերը (լուսանկարում) «աղքատ փաստաբանի հետ» ամուսնանալուն խանգարելու նպատակով ֆրանսիացի ազնվական մայրը նրան իրենց տան ձեղնահարկի փոքրիկ և մութ սենյակում փակի տակ է պահել 25 տարի։ Հայտնաբերելու պահին նա կշռել է հազիվ 25 կիլոգրամ։
- ...կան մարդիկ, որոնք պոկում և ուտում են սեփական մազերը. այդ հիվանդությունը կոչվել է Գրիմ եղբայրների հեքիաթներից մեկի հերոսուհու անունով։
- ...լրատվամիջոցները երբեմն հաղորդագրություններ են տարածում այծի վամպիր (նկարում) հայտնաբերելու մասին։
- ...Չինաստանի Չժեցյան նահանգում պատրաստվող թանկարժեք կերակրատեսակի համը, հոտը, ինչպես նաև գույնը կարող են ձեր դուրը չգալ։
- ...մարդու դեմքն ունի վտանգավոր հատված, որը կոչվում է «մահվան եռանկյուն»։
- ...Լոնդոնի կամուրջը գտնվում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Արիզոնա նահանգում։
Ներկայացում
Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։
Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։
Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։
Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝ | |
302 492 հոդված |
456 ակտիվ խմբագիր |
Համագործակցություն
Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։
Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։
Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։


- Ազատ խոսքի վիքիհավաք
- Վիքին սիրում է կենսունակ ժառանգություն
- Քվեարկությունը որպես իրավունք
- Հոդվածներ «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից»
- Ես ստեղծում եմ կարևորագույն հոդված
- Ամենադիտվող հոդվածների բարելավում
- Շաբաթը մեկ հոդված
- «Վիքիպեդիա» կրթական ծրագիր
- Բժշկական կարևորագույն հոդվածներ
- Այլ նախագծեր
Այս օրը պատմության մեջ

- 622 թ. – իսլամական երկրներում նշում են Մուհամմադի Մեքքայից Մեդինա տեղափոխվելու օրը՝ Հիջրա։
- 1852 թ. – տեղի ունեցավ դիրիժաբլով առաջին թռիչքը։
- 1896 թ. – ծնվել է Ֆրենսիս Սքոթ Ֆիցջերալդը, ամերիկացի նշանավոր գրող (մահ. 1940 թ.)։
- 1916 թ. – Հովհաննես Այվազովսկու թոռ օդաչու Կոնստանտին Արցեուլովը պատմության մեջ առաջին անգամ ինքնաթիռով ոլորապտույտ կատարեց։
- 1940 թ. – ծնվել է Արիկ Ալեքսանյանը, հայ ֆիզիկոս (մահ. 2006 թ.)։
- 1941 թ. – Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ԽՍՀՄ-ը միացավ Ատլանտյան խարտիային։
- 1948 թ. – ստեղծվեց Հոնդա ընկերությունը։
- 1960 թ. – ԱՄՆ-ում ջուր իջեցվեց առաջին ատոմային սուզանավը՝ «USS Enterprise (CVN-65)»-ը։
- 1996 թ. – Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր ասամբլեայում ստորագրման համար բացվեց Ատոմային փորձարկումների արգելման մասին համաձայնագիրը։
Օրվա պատկեր

