Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

Տաշիր-Ձորագետի թագավորություն, հայտնի է նաև որպես Լոռու թագավորություն կամ Կյուրիկյանների թագավորություն, Բագրատունիների ենթակայության ներքո գտնվող ավատատիրական պետություն միջնադարյան Հայաստանում, որը գոյություն է ունեցել 982-ից 1113 թվականներին։ Զբաղեցրել է Մեծ Հայքի Գուգարք նահանգի հարավային և արևելյան հատվածները, ինչպես նաև հյուսիսային Ուտիքը, այդ թվում՝ Գարդմանը և Փառիսոսը։ Թագավորությունը հիմնադրվել է 982 թվականին՝ Բագրատունյաց հայոց արքա Սմբատ Տիեզերակալի կողմից Գուրգեն Ա Կյուրիկեի թագադրումից հետո։ Ի սկզբանե այն եղել է Բագրատունիներից վասալական կախվածության մեջ գտնվող ենթակա թագավորություն։ Գուրգեն Ա-ի հիմնադրած թագավորությունը ձգվում էր Փամբակի ու Աղստևի հովիտներից մինչև Տփղիսի մերձակայք, Ծաղկունյաց լեռնաշղթա և Նիգ գավառ։ Հյուսիսում սահմանակցում էր Վրաց թագավորությանը և Տփղիսի արաբական ամիրայությանը, հարավից` Պահլավունիների իշխանությանը, արևելքից` Շադադյանների տիրապետության տակ գտնված հայկական շրջաններին, իսկ արևմուտքից՝ Անիի Բագրատունիների բուն տիրույթներին։ Կյուրիկեն պատվով կատարում է Սանահինի ու Հաղբատի վանական համալիրների կառուցապատումը, իսկ մահվանից հետո՝ 989 թվականին, թաղվում դրանից առաջինում։

Գուրգենին հաջորդում է Տաշիր-Ձորագետի նշանավոր արքա Դավիթ Ա Կյուրիկյանը (հետագայում՝ Անհողին), որի երկարատև՝ ավելի քան կես դար տևած թագավորության ընթացքում, երկիրը հասնում է հզորության գագաթնակետին։ Դավիթ Անհողինը թագավորության ծայրամասում ընկած Շամշուլդե բերդաքաղաքը դարձնում է...Ավելին⇒

Առաջարկել հոդված | Չափանիշներ

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Արցախի Հանրապետության շրջափակում (2022-2023) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա • Ադրբեջանի ներխուժումը Հայաստան • Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2023)

սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը լայնամասշտաբ ռազմական ագրեսիա է սկսել Արցախի Հանրապետության դեմ։
սեպտեմբերի 17-ին կայացել են Երևանի ավագանու ընտրությունները, որոնց մասնակցել է 13 կուսակցություն և 1 դաշինք։ Ըստ նախնական արդյունքների՝ նվազագույն ընտրական շեմը հաղթահարել են հետևյալ քաղաքական ուժերը՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն, «Ազգային առաջընթաց» կուսակցություն, «Մայր Հայաստան» դաշինք, «Հանրապետություն» կուսակցություն, «Հանրային ձայն» կուսակցություն։
սեպտեմբերի 8-ին Մարոկկոյի Մարաքեշ-Սաֆի շրջանում 6,8 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել (նկարում), որը խլել է ավելի քան 2000 մարդու կյանք։
սեպտեմբերի 9-ին Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովը Արցախի նախագահ է ընտրել Սամվել Շահրամանյանին։
օգոստոսի 31-ին Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հրաժարական է տվել։
օգոստոսի 23-ին Ռուսաստանի երկնքում վթարվել է Legacy 600 ինքնաթիռը, ենթադրվում է, որ վթարված ինքնաթիռում եղել են Եվգենի Պրիգոժինը և Դմիտրի Ուտկինը:

Վերջերս մահացածներ՝ Ջորջո Նապոլիտանո • Ֆեռնանդո Բոտերո • Միրչա Սնեգուր • Սամվել Սարգսյան • Ալբերտ Ազարյան • Տոտո Կուտունյո • Ջոն Էդվարդ Վարնոք

Հաջորդ թողարկում | Պահոց | Խմբագրել

Գիտե՞ք, որ․․․

...դստերը (լուսանկարում) «աղքատ փաստաբանի հետ» ամուսնանալուն խանգարելու նպատակով ֆրանսիացի ազնվական մայրը նրան իրենց տան ձեղնահարկի փոքրիկ և մութ սենյակում փակի տակ է պահել 25 տարի։ Հայտնաբերելու պահին նա կշռել է հազիվ 25 կիլոգրամ։
...կան մարդիկ, որոնք պոկում և ուտում են սեփական մազերը. այդ հիվանդությունը կոչվել է Գրիմ եղբայրների հեքիաթներից մեկի հերոսուհու անունով։
...լրատվամիջոցները երբեմն հաղորդագրություններ են տարածում այծի վամպիր (նկարում) հայտնաբերելու մասին։
...Չինաստանի Չժեցյան նահանգում պատրաստվող թանկարժեք կերակրատեսակի համը, հոտը, ինչպես նաև գույնը կարող են ձեր դուրը չգալ։
...մարդու դեմքն ունի վտանգավոր հատված, որը կոչվում է «մահվան եռանկյուն»։
...Լոնդոնի կամուրջը գտնվում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Արիզոնա նահանգում։

Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
302 492 հոդված	456 ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։

Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։

Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։

Նախագծի էջ | Հաջորդ թողարկում

Այս օրը պատմության մեջ

622 թ. – իսլամական երկրներում նշում են Մուհամմադի Մեքքայից Մեդինա տեղափոխվելու օրը՝ Հիջրա։
1852 թ. – տեղի ունեցավ դիրիժաբլով առաջին թռիչքը։
1896 թ. – ծնվել է Ֆրենսիս Սքոթ Ֆիցջերալդը, ամերիկացի նշանավոր գրող (մահ. 1940 թ.)։
1916 թ. – Հովհաննես Այվազովսկու թոռ օդաչու Կոնստանտին Արցեուլովը պատմության մեջ առաջին անգամ ինքնաթիռով ոլորապտույտ կատարեց։
1940 թ. – ծնվել է Արիկ Ալեքսանյանը, հայ ֆիզիկոս (մահ. 2006 թ.)։
1941 թ. – Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ԽՍՀՄ-ը միացավ Ատլանտյան խարտիային։
1948 թ. – ստեղծվեց Հոնդա ընկերությունը։
1960 թ. – ԱՄՆ-ում ջուր իջեցվեց առաջին ատոմային սուզանավը՝ «USS Enterprise (CVN-65)»-ը։
1996 թ. – Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր ասամբլեայում ստորագրման համար բացվեց Ատոմային փորձարկումների արգելման մասին համաձայնագիրը։