Հովհաննես Բ Գաբեղենացի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Հովհաննես Բ Գաբեղենցիից)
Հովհաննես Բ Գաբեղենացի
Ծնվել էանհայտ[1]
ԾննդավայրՍյունձեղուն, Գաբեղյանք, Այրարատ, Հայկական մարզպանություն
Մահացել է573[1]
Մահվան վայրԿոստանդնուպոլիս, Բյուզանդական կայսրություն
ՔաղաքացիությունՀայկական մարզպանություն
Մասնագիտությունքահանա
Ծնողներհայր՝ անանուն Գաբեղյան
Զբաղեցրած պաշտոններԱմենայն Հայոց Կաթողիկոս

Հովհաննես Բ Գաբաղենցի (հիշատակվում է նաև որպես Հովհաննես Բ Գաբեղյան, անհայտ[1], Սյունձեղուն, Գաբեղյանք, Այրարատ, Հայկական մարզպանություն - 573[1], Կոստանդնուպոլիս, Բյուզանդական կայսրություն), Ամենայն հայոց կաթողիկոս 557 թվականից։ Շարունակելով նախորդի քաղաքականությունը՝ գործուն պայքար է ծավալել նեստորականության և քաղկեդոնականության դեմ։ Այդ նպատակով թղթեր (նամակներ) է հղել Սյունյաց Միհրարտաշիր իշխանին, Վրթանես եպիսկոպոսին և Աղվանից Աբաս կաթողիկոսին։ Հովհաննես Բ Գաբաղենցին նաև քաջալերական մի նամակ է գրել Երուսաղեմի հայ միայնակյացներին, որոնց հալածել են հույն հոգևորականները՝ Քաղկեդոնի ժողովը չընդունելու և «երկու բնություն» չխոստովանելու համար։ 571 թվականին զորավար Վարդան Մամիկոնյանի հետ մեկնել է Կ. Պոլիս՝ Պարսկաստանի դեմ պատերազմում Բյուզանդիայից օգնություն խնդրելու նպատակով։ Հավատալով կայսրի խոստումներին՝ դավանաբանական հարցերում գնացել է զիջումների՝ Ս. Սոֆիայի Մայր եկեղեցում հաղորդվելով հույների հետ (ըստ Ասողիկ պատմիչի, այն դուռը, որտեղից հայերը եկեղեցի են մտել, կոչվել է «Դուռն Հայոց»)։ Ըստ ժամանակի ասորի պատմիչ Հովհաննես Եփեսացու, Հայաստանում իմանալով այդ մասին, բոլոր եպիսկոպոսները խիստ և սպառնալի ուղերձ են ուղարկել կաթողիկոսին ու հայ նախարարներին, որոնք համարձակվել էին հաղորդվել քաղկեդոնականների հետ։ Հետագայում Հովհաննես Բ Գաբաղենցին վերադարձել Հայ եկեղեցու դավանանքին և 572 թվականին Կ. Պոլսում հիմնել հայոց առանձին կրոնական համայնք։ Վախճանվել է տարագրության մեջ։

Կաթողիկոսական գահին Հովհաննես Բ Գաբաղենցուն նախորդել է Ներսես Բ Բագրևանդցին, հաջորդել՝ Մովսես Բ Եղիվարդեցին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 557
Նախորդող՝
Ներսես Բ Բագրևանդցի
Կաթողիկոս
557–574
Հաջորդող՝
Մովսես Բ Եղիվարդեցի