Անտոն Մեծ

Անտոն Մեծ
Ժամանակաշրջան	Հռոմեական կայսրություն
Ծնունդ	251
Ծննդավայր	Herakleopolis Magna
Վախճան	հունվարի 17, 357({{padleft:357|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})
Վախճան վայր	Թեբե
Եկեղեցի	Արևելյան Ուղղափառություն, Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Ղպտի Ուղղափառ Եկեղեցի, Կաթոլիկություն, Բողոքականություն
Սրբացված կարգ	սուրբ և կաթոլիկ սուրբ
Պաշտամունքի վայր	Սուրբ Անտոնի վանք, Եգիպտոս
Հիշատակության օր	հունվարի 30 (Արևելյան Ուղղափառություն) հունվարի 17 (Արևմտյան Քրիստոնեություն)
Աշխատանք	վանական և ճգնավորություն
Ազգություն	ղպտի
Երկիր	Եգիպտոս

Անտոն Մեծ (Սուրբ Անտոն) (251 – 356 թթ.), ճգնավոր-կրոնավոր, Հայ Առաքելական Եկեղեցու տոնելի սուրբ։ Գրիգոր Ա Լուսավորիչը, 302 թ-ին Կեսարիայից Մեծ Հայք գալով, ձեռնադրել և իր հետ բերել է նաև ազգությամբ հույն Անտոն և Կրոնիդես ճգնավորներին։ Անտոնը և Կրոնիդեսը գործել են Տարոնի Իննակընյան բարձունքի Գիսանեի մեհյանի տեղում Գրիգոր Ա Լուսավորչի հիմնած Մշո Սուրբ Կարապետ վանքում։ Այստեղ հաստատել են միաբանական ուխտ, վանահայր նշանակել իրենց աշակերտներից Եպիփանին, որը միաժամանակ Տարոն գավառի առաջնորդ Զենոբ Գլակի տեղապահն էր։ Անտոնը և Կրոնիդեսը շուրջ 15 տարի գործել են Մշո Սուրբ Կարապետ վանքում, ապա մոտ 40 տարի ճգնել շրջակա անտառներում։

Անտոնի գերեզմանը մատնանշվում է Մշո Սուրբ Կարապետ վանքին մերձ մի մատուռում։ Հայ եկեղեցին սուրբ Անտոնի և սուրբ Կրոնիդեսի հիշատակը նշում է Խաչվերացի 5-րդ կիրակիին հաջորդող երկուշաբթի օրը, տոնելի մյուս հայ ճգնավորների հետ։ Թեև չկա նրանց նվիրված առանձին շարական, բայց Յոթը խոտաճարակներին նվիրված շարականում հիշատակվում են նաև նրանք․

Սուրբ երջանիկ երկնահանդես, Ճգնող Անտոն, Կրոնիդես․ Ի հողանիւթ ծնեալ զարմէս՝ Գերազանցեալ ի բնութենէս․․․։

Գրականություն

• Գալուստյան Շ․, Հայազգի սուրբեր, 3 հրտ․, Ե․, 1997։

Արտաքին հղումներ

• Ս. Անտոն Մեծ, Խրատներ, Էջմիածին։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, 2007.- 320 էջ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո: