Մարի Գել-Ման անգլ. ՝ Murray Gell-Mann Ծնվել է սեպտեմբերի 15 , 1929 (1929-09-15 ) [1] [2] [3] […] Ստորին Մանհեթեն , Նյու Յորք շրջան , Նյու Յորք , Նյու Յորք , ԱՄՆ Մահացել է մայիսի 24 , 2019 (2019-05-24 ) [4] [5] [2] […] (89 տարեկան) Սանտա Ֆե , ԱՄՆ [6] Բնակության վայր(եր) ԱՄՆ Քաղաքացիություն ԱՄՆ Մասնագիտություն ֆիզիկոս , ոչ գեղարվեստական գրող և ֆիզիկոս-տեսաբան Հաստատություն(ներ) Չիկագոյի համալսարան և Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ Գործունեության ոլորտ տարրական մասնիկների ֆիզիկա Պաշտոն(ներ) պրոֆեսոր Անդամակցություն Լոնդոնի թագավորական ընկերություն , ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա , Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն , Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա , Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա , Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա , Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն [7] , Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա [7] և JASON [8] Ալմա մատեր Եյլի քոլեջ , Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Եյլի համալսարան Տիրապետում է լեզուներին անգլերեն [9] Գիտական ղեկավար Վիկտոր Վայսկոպֆ Եղել է գիտական ղեկավար Սիդնի Կոուլման , Քենետ Վիլսոն , James Hartle ? [10] , Jon Mathews ? [10] , Todd Andrew Brun ? [10] , Cosmas Zachos ? [10] , Philip Moss Platzman ? [10] , Samuel Morris Berman ? [10] , Carl Iddings ? [10] , Henry Hoyt Hilton ? [10] , Donald F. DuBois ? [10] , Kenneth Young ? [10] և Rod Crewther ? Հայտնի աշակերտներ Քենետ Վիլսոն և Սիդնի Կոուլման Պարգևներ Գուգենհայմի կրթաթոշակ ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ [11] [12] Տարվա հումանիստ Գիտական ձեռքբերման համար Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ Հելմհոլցի մեդալ Ջոն Քարթիի մրցանակ Ֆրանկլինի մեդալ Ռիխտմայերի հիշատակի մրցանակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Մաթեմատիկական ֆիզիկայի Դենի Հայնեմանի մրցանակ [13] Ալբերտ Այնշտայնի մեդալ Պակիստանի գիտությունների ակադեմիայի անդամ Սկեպտիկական հարցախույզի կոմիտեի անդամ Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ և Էռնեստ Օռլանդո Լոուրենսի մրցանակ Կայք tuvalu.santafe.edu/~mgm Ստորագրություն Murray Gell-Mann Վիքիպահեստում
Մարի Գել-Ման (անգլ. ՝ Murray Gell-Mann [ˈmʌri ˈɡɛl ˈmæn,], սեպտեմբերի 15 , 1929 (1929-09-15 ) [1] [2] [3] […] , Ստորին Մանհեթեն , Նյու Յորք շրջան , Նյու Յորք , Նյու Յորք , ԱՄՆ - մայիսի 24 , 2019 (2019-05-24 ) [4] [5] [2] […] , Սանտա Ֆե , ԱՄՆ [6] ), ամերիկացի ֆիզիկոս-տեսաբան, ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ։ Ավարտել է Յեյլի համալսարանը (1948)։ Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի պրոֆեսոր (1956)։ Դաշտի քվանտային տեսության , տարրական մասնիկների և միջուկային ֆիզիկայի բնագավառում աշխատանքները էական նշանակություն են ունեցել ժամանակակից տեսական ֆիզիկայի զարգացման համար։ Գել-Մանը բացատրել է (ճապոնացի ֆիզիկոս Նիշիջիմայի հետ միաժամանակ) տարօրինակ մասնիկների հատկությունները։ Առաջարկել է տարրական մասնիկների ունիտար սիմետրիան, որը նույն նշանակությունն ունեցավ տարրական մասնիկների ֆիգիկայում, ինչ Մենդելեևի պարբերական օրենքը ՝ քիմիայում։ Գել-Մանը առաջիններից մեկն էր, որ արտահայտեց տարրական մասնիկների քվարկային կառուցվածքի գաղափարը ։ Արժանացել է ֆիզիկայի նոբելյան մրցանակի (1969)։
↑ 1,0 1,1 Гелл-Ман Марри // Большая советская энциклопедия (ռուս.) : [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия , 1969.
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Музей Соломона Гуггенхайма — 1937.
↑ 3,0 3,1 Munzinger Archiv (գերմ.) — 1913.
↑ 4,0 4,1 4,2 https://twitter.com/seanmcarroll/status/1131941028829679617
↑ 5,0 5,1 5,2 Murray Gell-Mann, Who Peered at Particles and Saw the Universe, Dies at 89 — 2019.
↑ 6,0 6,1 6,2 https://www.nytimes.com/2019/05/24/obituaries/murray-gell-mann-died-.html
↑ 7,0 7,1 Notable Names Database — 2002.
↑ Finkbeiner A. K. Unwelcome advice? // Science / M. McNutt — AAAS , 2019. — Vol. 364, Iss. 6447. — P. 1222—1225. — ISSN 0036-8075 ; 1095-9203 — doi:10.1126/SCIENCE.364.6447.1222 — PMID:31249041
↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.) : տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 10,7 10,8 10,9 Математическая генеалогия — 1997.
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1969/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics — American Physical Society .
1901–1925 1926–1950 1951–1975 1976–2000 2001–2025
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից ։