Ֆիլիպ Անդերսոն

Ֆիլիպ Անդերսոն; անգլ.՝ Philip Warren Anderson
Ծնվել է	դեկտեմբերի 13, 1923[…]; Ինդիանապոլիս, ԱՄՆ
Մահացել է	մարտի 29, 2020 (96 տարեկան); Փրինսթոն, Մերսեր շրջան, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ
Գերեզման	Փրինսթոնի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Դավանանք	աթեիզմ
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս-տեսաբան
Հաստատություն(ներ)	Փրինսթոնի համալսարան, Սանտա Ֆե ինստիտուտ, Քեմբրիջի համալսարան և Բելլի լաբորատորիա
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լինչեի ազգային ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան և Համալսարանի լաբորատորիայի ավագ դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Գիտական ղեկավար	Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեք
Եղել է գիտական ղեկավար	Դունքան Հալդեյն, Piers Coleman?, Daniel L. Stein?, Theodore Hsu?, Mark N. Kvale?, Wuwell W. Liao? և Gerald Tesauro?
Պարգևներ	ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ Հարվարդի համալսարանի Արվեստի և գիտության բարյրագույն դպրոցի հարյուրամյակի մեդալ Օլիվեր Է. Բաքլիի խտացված նյութի ֆիզիկայի մրցանակ Դենի Հայնեմանի անվան մրցանակ John Bardeen Prize? Գութրիեի մեդալ և մրցանակ Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Ցինհուա համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Կայք	princeton.edu/prism/people/faculty-1/anderson/
	Philip Warren Anderson Վիքիպահեստում

Ֆիլիպ Անդերսոն (անգլ.՝ Philip Warren Anderson, դեկտեմբերի 13, 1923(1923-12-13)^[1]^[2]^[3]^[…], Ինդիանապոլիս, ԱՄՆ^[2] - մարտի 29, 2020(2020-03-29)^[4]^[5]^[6], Փրինսթոն, Մերսեր շրջան, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ), ամերիկացի տեսաբան ֆիզիկոս։ Անդերսոնի ներդրումը ֆիզիկայի բնագավառում ծավալվում է տեղորոշման տեսության, հակաֆերոմագնետիզմի տեսության, և բարձր ջերմաստիճանային գետհաղորդականության բնագավառներում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անդերսոնն ապրել է Իլլինոյս նահանգի Ուրբանա քաղաքում։ Ընդունվել է Հարվարդի համալսարան, որտեղ սովորելը ընդհատել է պատերազմի ժամանակ ծառայելով ԱՄՆ ռազմածովային ուժերում։ Դիպլոմային աշխատանքը գրել է Նոբելյան մրցանակակիր Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեքի ղեկավարման ներքո։

1949 թվականից 1984 թվականներն աշխատել է Բելլ ընկերության լաբորատորիաներում հիմնականում զբաղվելով խտացված միջավայրերի ֆիզիկայով։ Այս ժամանակահատվածում էլ նա հայտնագործել է տեղորոշման տեսությունը։

1967 թվականից 1975 թվականները Անդերսոնն աշխատել է որպես տեսական ֆիզիկայի պրոֆեսոր Քեմբրիջի համալսարանում։ 1977 թվականին նա պարգևատրվեց Նոբելյան մրցանակով ֆիզիկայի ասպարեզում, մագնիսական և ոչկանոնակարգված կառուցվածքների էլեկտրոնների կառուցվածքների բնագավառում, որոնք հետագայում կիրառվեցին էլեկտրոնային անջատիչների և համակարգիչների հիշողության սարքերի զագրացման մեջ։ Նա կիսեց մրցանակը իր գործընկերներ սեր Նևիլ Մոտտի և Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեքի հետ։ 1982 թվականին Անդերսոնը պարգևատրվեց ԱՄՆ ազգային գիտական մեդալով։

1984 թվականին նա ավարտեց իր աշխատանքը Բելլի լաբորատորիաներում և մինչ այժմ հանդիսանում է Փրինսթոնի համալսարանում ֆիզիկայի էմերիտ-պրոֆեսոր։

Գիտնականը 1992 թվականին ստորագրել է «Գիտնականների նախազգուշացումը մարդկությանը» փաստաթղթի տակ^[17], և այլ 22 Նոբելյան մրցանակակիրների հետ 2003 թվականին ստորագրել է նաև «Երրորդ մարդասիրական մանիֆեստը»։

Հանդիսանում է Ամերիկյան արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ (1963) և ԱՄՆ Գիտությունների ակադեմիայի անդամ (1967), Լոնդոնյան թագավորական միության արտասահմանյան անդամ (1980) և Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի անդամ (1994)

Հիմնական հոդվածները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

P.W. Anderson, «Absence of Diffusion in Certain Random Lattices», Phys. Rev. 109, 1492 (1958):
P.W. Anderson, P. W., Halperin, B. I., Varma, C. M., «Anomalous low-temperature thermal properties of glasses and spin glasses, „ Philosophical Magazine, 25, 1 (1972):
P.W. Anderson, «More is Different», Science 177, 393 (1972):
P.W. Anderson, «The resonating valence bond state in La₂CuO₄ and superconductivity», Science 235, 1196 (1987):

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Philip W. Anderson - Facts // nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 20世纪物理学巨人、诺奖得主菲利普安德森逝世，享年96岁
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.jfdaily.com/news/detail?id=230922
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 https://physicsworld.com/a/condensed-matter-physics-pioneer-philip-anderson-dies-aged-96/
↑ Find A Grave — 1996.
↑ Condensed-matter physics pioneer Philip Anderson dies aged 96 — Physics World, 2020.
↑ Philip W. Anderson - Biographical // nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Philip W. Anderson - Curriculum Vitae // nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ Notable Names Database — 2002.
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ The Nobel Prize in Physics 1977 // nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ PRIZE AMOUNT AND MARKET VALUE OF INVESTED CAPITAL CONVERTED INTO 2017 YEAR'S MONETARY VALUE // nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html (չին.) — 中华人民共和国教育部.
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 11.
↑ «{title}»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-08-26-ին։ Վերցված է 2011-08-26

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ф. Андерсон. «Локальные моменты и локализованные состояния». Нобелевская лекция // Успехи физических наук, том 127, выпуск 1, январь 1979 (ռուս.)
Նոբելյան կոմիտեյի կայքիում տեղեկություններ(անգլ.)
Ֆիլիպ Ուորեն Անդերսոն(անգլ.)
Ֆիլիպ Ուորեն Անդերսոն էջը Փրինսթոնի համալսարանի ֆիզիկայի ֆակուլտետի կայքում (անգլ.)

[_e8dc26f22fc0e770-1] 1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica

[_031683debea70f71-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Philip W. Anderson - Facts // nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_238b41f51881ed86-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_d4e13a1ab13cbe2f-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 20世纪物理学巨人、诺奖得主菲利普安德森逝世，享年96岁

[_502f59e1eca63807-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.jfdaily.com/news/detail?id=230922

[_6941de125f00e357-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 https://physicsworld.com/a/condensed-matter-physics-pioneer-philip-anderson-dies-aged-96/

[_380f1b8d0f75c811-7] Find A Grave — 1996.

[_a54795390a8ee45c-8] Condensed-matter physics pioneer Philip Anderson dies aged 96 — Physics World, 2020.

[_0e212be3628e9d51-9] Philip W. Anderson - Biographical // nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_e7ba3fc9c6e55c8e-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Philip W. Anderson - Curriculum Vitae // nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_d4f9633a77a72a4d-11] Notable Names Database — 2002.

[_f8681c422d21f608-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_2ab3ca22aa17259d-13] The Nobel Prize in Physics 1977 // nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_aa982dcbf77e4816-14] PRIZE AMOUNT AND MARKET VALUE OF INVESTED CAPITAL CONVERTED INTO 2017 YEAR'S MONETARY VALUE // nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_7d348baac400a119-15] ttp://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html (չին.) — 中华人民共和国教育部.

[_ab32143e26656d7a-16] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 11.

[17] «{title}»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-08-26-ին։ Վերցված է 2011-08-26

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]