Վալտեր Բոթե

Վալտեր Բոթե; գերմ.՝ Walther Wilhelm Georg Bothe
Ծնվել է	հունվարի 8, 1891[…]; Օրանիենբուրգ, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն
Մահացել է	փետրվարի 8, 1957[…] (66 տարեկան); Հայդելբերգ, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Դավանանք	լյութերականություն
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս, գյուտարար, համալսարանի դասախոս, քիմիկոս, մաթեմատիկոս և միջուկային ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Գիսենի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան, HU Berlin և Physikalisch-Technische Bundesanstalt?
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա և Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	HU Berlin (1913) և Գիսենի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Մաքս Պլանկ
Եղել է գիտական ղեկավար	Hans Ritter von Baeyer? և Hans Jakob Ritter von Baeyer?
Պարգևներ	ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ և Մաքս Պլանկի անվան մեդալ
Ամուսին(ներ)	Barbara Below?
	Walther Bothe Վիքիպահեստում

Վոլտեր Վիլհելմ Գեորգ Բոթե (գերմ.՝ Walther Wilhelm Georg Bothe) (հունվարի 8, 1891(1891-01-08)^[1]^[2]^[3]^[…], Օրանիենբուրգ, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն^[4] - փետրվարի 8, 1957(1957-02-08)^[4]^[1]^[3]^[…], Հայդելբերգ, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն^[4]), գերմանացի միջուկային ֆիզիկոս, ով 1954 թվականին կիսել է ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակը Մաքս Բորնի հետ։

1913 թ.-ից 1930 թվականներին միացել է Ռեյխի ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի ինստիտուտում գործող ռադիոակտիվության լաբորատորիային, աշխատանքի վերջին տարիներին ղեկավարել է լաբորատորիան։ Առաջին համաշխարհային պատերազմում՝ 1914 թվականից, ծառայել է բանակում, ռուսների մոտ գերեվարվելուց հետո Գերմանիա է վերադարձել 1920 թվականին։ Վերադառնալով լաբորատորիա՝ նա մշակել և փորձարկել է Քոմփթոնի էֆեկտը, տիեզերական ճառագայթները, միջուկային ռեակցիաներն ուսումնասիրող համընկման մեթոդներ, և ճառագայթման մասնիկ-ալիքային երկվությունը, ինչի համար ստացել է ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ։

1930 թվականին դարձել է Գիսենի համալսարանի ֆիզիկայի ֆակուլտետի տնօրեն։ 1932 թվականին դարձել է Հայդելբերգի համալսարանի ֆիզիկական և ռադիոլոգիական ինստիտուտի տնօրեն, սակայն «deutsche Physik» շարժման տարրերի պատճառով կորցրերել է պաշտոնը։ Գերմանիայից իր գաղթը կանխելու համար նրան նշանակել են Հայդելբերգում գտնվող բժշկական հետազոտությունների Կեյսեր Վիլհելմի ինստիտուտի ֆիզիկայի ինստիտուտի տնօրեն։ Այստեղ Բոթեն կառուցում է Գերմանիայում առաջին գործող ցիկլատրոնը։ Բացի այդ, նա ղեկավարում է գերմանական միջուկային նախագիծը (Uranium Club), որը սկսել է գործել 1939 թվականից՝ բանակի հրետանային գերատեսչության վերահսկողության ներքո։

1946 թվականին նրա Հայդելբերգի համալսարանի պրոֆեսորի կոչումը վերականգնվել է։ 1956 թ.-ից 1957 թվականներին անդամակցել է Գերմանիայում միջուկային ֆիզիկայի աշխատանքային խմբին։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոթեի ծնողներն էն՝ Ֆրիդրիխ Բոթեն և Շարլոտ Հարտունգը։ 1908-1912 թվականներին Բոթեն սովորել է Ֆրիդրիխ Վիլհելմի անվան համալսարանում (այժմ՝ Բեռլինի Հումբոլդտի անվան համալսարան)։ Դոկտորի աստիճանը ստացել է1914 թվականին, գիտական ղեկավար՝ Մաքս Պլանկ^[8]^[9]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Universalis (ֆր.) — Encyclopædia Britannica.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Боте Вальтер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ The Nobel Prize in Physics 1954 — Nobel Foundation.
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
↑ Hentschel and Hentschel, 1996, Appendix F; see the entry for Bothe.
↑ Mehra and Rechenberg, Volume 1, Part 2, 2001, pp. 608.

[_365a1fda94675e39-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_3ce78e5ab537e169-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Universalis (ֆր.) — Encyclopædia Britannica.

[_caf4ad9abb94254b-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_9f076fe7ddffc26c-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Боте Вальтер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_f065ab11c207def9-5] 5,0 ^5,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_059844fef7957973-6] The Nobel Prize in Physics 1954 — Nobel Foundation.

[_91240182028fc537-7] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.

[Hentschel_1996-8] Hentschel and Hentschel, 1996, Appendix F; see the entry for Bothe.

[Rechenberg,_Volume_1_2001,_pp._608-9] Mehra and Rechenberg, Volume 1, Part 2, 2001, pp. 608.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]