Տոշիհիդե Մասկավա

Տոշիհիդե Մասկավա; 益川敏英
Ծնվել է	փետրվարի 7, 1940; Նագոյա, Ճապոնիա
Մահացել է	հուլիսի 23, 2021 (81 տարեկան); Կիոտո, Ճապոնիա; բնական մահով
Քաղաքացիություն	Ճապոնիա և Ճապոնական կայսրություն
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս-տեսաբան, պրոֆեսոր և ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Տոկիոյի համալսարան, Kyoto Sangyo University?, Նագոյայի համալսարան, Կիոտոյի համալսարան և Kobayashi-Maskawa Institute for the Origin of Particles and the Universe?
Գործունեության ոլորտ	տարրական մասնիկների ֆիզիկա
Անդամակցություն	Ճապոնական ակադեմիա և Science Council of Japan?
Ալմա մատեր	Նագոյայի համալսարան
Գիտական աստիճան	գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ճապոներեն
Գիտական ղեկավար	Սյոիտի Սակատա
Պարգևներ	; Բարձր էներգիայի և մասնիկների ֆիզիկայի մրցանակ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Ասահի մրցանակ Սակուրաի պարգև honorary doctor of the Shanghai Jiao Tong University? և Նաշինայի հիշատակի մրցանակ
	Toshihide Masukawa Վիքիպահեստում

Տոշիհիդե Մասկավա (ճապ.՝ 益川敏英, փետրվարի 7, 1940(1940-02-07)^[1]^[2]^[3], Նագոյա, Ճապոնիա - հուլիսի 23, 2021(2021-07-23)^[4]^[5], Կիոտո, Ճապոնիա), ճապոնացի ֆիզիկոս-տեսաբան, աշխատել է Տոկիոյի համալսարանում։ 2008 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, մրցանակը ստացել է համատեղ Մակոտո Կոբայաշիի հետ, «խախտված սիմետրիայի հայտնաբերման համար, որը կանխատեսել է քվարկերի առնվազն երեք ընտանիքների գոյությունը բնակությունում»։ Այդ տարվա մրցանակի մյուս կեսը ստացել է Յոիչիրո Նամբուն, այլ հայտնագործության համար^[12]։

1962 թվականին ավարտել է Նագոյայի համալսարանը, իսկ 1967 թվականին նույն համալսարանում ստացել է դոկտորի կոչում։ Այս պահին հանդիսանում է Կիոտոյի և մասնավոր Կիյոտո Սանգյո համալսարանների պրոֆեսոր։

Հանդիսանում է հայտնի «CP-սիմետրիայի խախտում» հոդվածի համահեղինակ (1973)^[13], որը նա գրել է Մակոտո Կոբայաշիի հետ, 2007 թվականի դրությամբ հոդվածը երրորդն էր նրան հղումների թվով բարձր էներգիայի ֆիզիկայի բնագավառում^[14]։ Այս աշխատությունում դուրս է բերվում Կիբոբոյի-Կոբայաշիի-Մասկավայի մատրիցան, որը բացահայտում է քվարկերի խառնման պարամետրները։

Հոդվածում առաջ քաշված վարկածը հիմնավորել է քվարկերի երրորդ սերնդի գոյությունը, որը հիմնավորվել է փորձով չորս տարի անց b-քվարկի հայտանբերումով։

Տոշիհիդե Մասկավան մահացել է 2021 թվականի հուլիսի 23-ին Կիոտոյում, լնդերի քաղցկեղից։

Մրցանակներ

1979 — Նիսինայի հիշատակի մրցանակ
1985 — Ճապոնական գիտությունների ակադեմիայի մրցանակ
1985 — Սակուրայի մրցանակ
1994 — Ասախի մրցանակ
1995 — «Թյունիթի» թերթի մրցանակ
2007 — Մասնիկների ֆիզիկայի բնագավառում մրցանակ
2008 — Մշակույթի շքանշան
2008 — Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Nobelprize.org — Nobel Foundation.
↑ ^2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/fr/news/313544/
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 https://physicsworld.com/a/japanese-nobel-prize-winning-particle-physicist-toshihide-maskawa-dies-aged-81/
↑ https://web.archive.org/web/20110322210637/http://www.japan-acad.go.jp/en/members/4/maskawa_toshihide.html
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2008/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ https://eps-hepp.web.cern.ch/hepp-prize-awards.php
↑ ^10,0 ^10,1 https://www.aps.org/programs/honors/prizes/sakurai.cfm
↑ http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html (չին.) — 中华人民共和国教育部.
↑ Տեղեկություններ Նոբելյան կոմիտեի կայքում (անգլ.)
↑ Kobayashi M., Maskawa T. (1973). «CP Violation in the Renormalizable Theory of Weak Interaction». Progress of Theoretical Physics. 49 (2): 652–657. doi:10.1143/PTP.49.652. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
↑ Top Cited Articles of All Time (2007 edition)

Արտաքին հղումներ

Տ. Մասկավա: «Ինչի մասին է խոսում CP-խախտումը». Նոբելյան դասախոսություն // «Ֆիզիկական գիտությունների հաջողություններ», հատոր 179, թողարկում 12, դեկտեմբեր 2009

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տոշիհիդե Մասկավա» հոդվածին։

[_18a36032c7b1f6d2-1] 1,0 ^1,1 Nobelprize.org — Nobel Foundation.

[_a02ab4a3cef250bd-2] 2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_e749cf414134526d-3] 3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)

[_8ca64393e0ae077b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/fr/news/313544/

[_643f4aa839301561-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 https://physicsworld.com/a/japanese-nobel-prize-winning-particle-physicist-toshihide-maskawa-dies-aged-81/

[_09c10fc5d7428271-6] ttps://web.archive.org/web/20110322210637/http://www.japan-acad.go.jp/en/members/4/maskawa_toshihide.html

[_8004e40855b60291-7] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2008/

[_4fd85354d393be0f-8] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[_7d5d155d942b6ec3-9] ttps://eps-hepp.web.cern.ch/hepp-prize-awards.php

[_8a770dcac03d1b1d-10] 10,0 ^10,1 https://www.aps.org/programs/honors/prizes/sakurai.cfm

[_41a9a6d04d5d2509-11] ttp://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html (չին.) — 中华人民共和国教育部.

[12] Տեղեկություններ Նոբելյան կոմիտեի կայքում (անգլ.)

[13] Kobayashi M., Maskawa T. (1973). «CP Violation in the Renormalizable Theory of Weak Interaction». Progress of Theoretical Physics. 49 (2): 652–657. doi:10.1143/PTP.49.652. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 5-ին.

[14] Top Cited Articles of All Time (2007 edition)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]