Ջեք Շտեյնբերգեր
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է |
մայիսի 25, 1921[1][2] (97 տարեկան) Բադ Կիսինգեն, Բավարիա |
| Քաղաքացիություն |
 Գերմանիա Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ |
| Դավանանք | աթեիզմ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր |
| Հաստատություն(ներ) | Կոլումբիայի համալսարան և ՑԵՌՆ |
| Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա |
| Անդամակցություն | Լինչեի ազգային ակադեմիա, Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Չիկագոյի համալսարան, Իլինոյսի տեխնոլոգիայի ինստիտուտ և New Trier High School |
| Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն |
| Պարգևներ | Գուգենհայմի կրթաթոշակ ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[3][4] Ազգային գիտական մեդալ Մատեուչի մեդալ և honorary doctor of the Autonomous University of Barcelona |
| Երեխա(ներ) | Ned Steinberger |
| Jack Steinberger Վիքիպահեստում | |
Ջեք Շտեյնբերգեր (անգլ.՝ Jack Steinberger, 1921, մայիսի 25, Բավարիա, Գերմանիա), ամերիկացի ֆիզիկոս-փորձարար, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր[5] (1988)։
Բովանդակություն
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ջեք Շտեյնբերգերը ծնվել է Գերմանիայում 1921 թվականին։ 13 տարեկանում գաղթել է ԱՄՆ։ 1942 թվականին ավարտել է Չիկագոյի համալսարանի քիմիայի բաժինը, այնուհետև միացել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանի ազդանշանային կորպուսին։ 1946 թվականին վերադարձել է Չիկագոյի համալսարան՝ ուսանելով Էդվար Թելերին և Էնրիկո Ֆերմիին[6]։
1967 թվականից Հոյդելբուրգի, 1969 թվականից՝ Ամերիկյան ակադեմիաների անդամ է։
1988 թվականին Լեոն Լեդերմանի և Մելվին Շվարցի հետ արժանացել է Նոբելյան մրցանակի ֆիզիկայի գծով` տիեզերքում գոյություն ունեցող ամենախորհրդավոր տարրական մասնիկների` երկու տիպերի հայտնագործության և ուսումնասիրման համար։
Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շտեյնբերգերի հետազոտությունները նվիրված են մյուոնային ու պիոնային և տարրական մասնիկների ֆիզիկային։ 1950-1952 թթ. Վ. Պանովսկու հետ առաջինն է չափել պիոնների սպինը և զույգությունը, հուսալիորեն հաստատել է չեզոք պիոնի գոյությունը։
1962 թ. Լեոն Լեդրմանի և Մելվին Շվարցի հետ փորձով հաստատել է էլեկտրոնային նեյտրինոյի և մյուոնային նեյտրինոյի գոյությունը։
Լեդերմանի, Շվարցի և Շտեյնբերգերի հայտնագործությունը նշանակալից ավանդ է տարրական մասնիկների և բարձր էներգիաների ֆիզիկայի բնագավառում և էապես հարստացնում է տարրական կոչվող մասնիկների վերաբերյալ պատկերացումների շրջանակը։ Նրանք բացահայտել են նեյտրինոների ամենախորհրդավոր և առեղծվածային մասնիկների՝ նեյտրոնոների տիեզերական տարածվածությունը, հատկությունները, մասնավորապես բացահայտել են բոզոնների հատկությունները որպես թույլ փոխազդեցությունների կրողներ[7][8]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Նոբելյան մրցանակ, 1988 թ.
- Մարդասիրության միջազգային ակադեմիայի դափնեկիր
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ SNAC
- ↑ Encyclopædia Britannica
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1988/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ Նոբելյան մրցանակակիրներ ֆիզիկայից, 1988
- ↑ Ջեք Շտեյնբերգեր, կենսագրական
- ↑ Ջեք Շտեյնբերգեր և մյուոն-նեուտրինո
- ↑ Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ 1901-2000, Պավել Ծատուրյան, Երևան, 2007
| ||||||||||
