Ջիմ Փիբլս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջիմ Փիբլս
անգլ.՝ Jim Peebles
Ծնվել էապրիլի 25, 1935(1935-04-25)[1] (88 տարեկան)
Վինիպեգ, Մանիթոբա, Կանադա
Քաղաքացիություն Կանադա և  ԱՄՆ
Մասնագիտությունաստղագետ, աստղաֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Փրինսթոնի համալսարան
Գործունեության ոլորտտիեզերագիտություն
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[2], Կանադայի թագավորական ընկերություն և Միջազգային աստղագիտական միություն
Ալմա մատերՓրինսթոնի համալսարան, Մանիտոբայի համալսարան և Glenlawn Collegiate?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[3][4]
Գիտական ղեկավարՌոբերտ Դիքե[5]
Եղել է գիտական ղեկավարMargaret Geller?[6], George Lake?[6], Weihsueh Albert Chiu?[6], Steven D. Phelps?[6] և Hugues Sicotte?[6]
Պարգևներ
 Jim Peebles Վիքիպահեստում

Ջիմ Փիբլս (անգլ.՝ Jim Peebles, ամբողջական անունը՝ Ֆիլիպ Ջեյմս Էդվին Փիբլս անգլ.՝ Phillip James Edwin Peebles, ապրիլի 25, 1935(1935-04-25)[1], Վինիպեգ, Մանիթոբա, Կանադա), կանադաամերիկացի ֆիզիկոս, որն աշխատում է տեսական տիեզերագիտության ոլորտում։ Փրինսթոնի համալսարանի՝ Ալբերտ Այնշտայնի անվան պատվավոր գիտական պրոֆեսոր է (անգլ.՝ Albert Einstein Professor of Science Emeritus2019 թվականին արժանացել է Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1935 թվականի ապրիլի 25-ին ֆրանսախոս Սեն Բոնիֆաս քաղաքում, մեծացել է Սեն Վիտալում[16]։ Հայրը Վինիպեգի հացահատիկի բորսայում աշխատել է որպես գրագիր, մայրը տնային տնտեսուհի էր[17]։

Ավարտել է Մանիտոբայի համալսարանը։ 1958 թվականից ի վեր ապրում է Միացյալ Նահանգներում։ Փրինսթոնի համալսարանում ստացել է աստղագիտության փիլիսոփայության դոկտորի դիպլոմ։ Ավելի ուշ այնտեղ ստացել է պրոֆեսորի պաշտոն։ Այժմ նույն տեղում Ալբերտ Այնշտայնի անվան պատվավոր պրոֆեսոր է։

Անդամակցություն ակադեմիաներում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1981՝ Էդդինգթոնի մեդալ, Բրիտանական թագավորական աստղագիտական ընկերություն
  • 1982՝ Աստղաֆիզիկայի ոլորտում Դենի Հայնեմանի մրցանակ, Աստղագիտական ամերիկյան ընկերություն
  • 1992՝ Հենրի Նորրիս Ռասսելի մրցանակ, Աստղագիտական ամերիկյան ընկերություն
  • 1995՝ Քեթրին Բրյուսի մեդալ, Աստղագիտական խաղաղօվկիանոսյան ընկերություն
  • 1997՝ Օսկար Քլեյնի մեդալ
  • 1997՝ Կառլ Յանսկիի դասախոսություն
  • 1998՝ Աստղագիտական թագավորական ընկերության ոսկե մեդալ
  • 2000՝ Տիեզերագիտության ոլորտում Գրուբերի մրցանակ
  • 2003՝ Թոմալի մրցանակ, Ժնևի համալսարան
  • 2004՝ Շաոյի աստղագիտական մրցանակ
  • 2005՝ Քրաֆորդի մրցանակ
  • 2013՝ Դիրակի մեդալ
  • 2019՝ Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Peebles, P. J. E. Physical Cosmology. Princeton: Princeton University Press, 1971
  • Peebles, P. J. E. The large-scale structure of the universe. Princeton: Princeton University Press, 1980
  • Peebles, P. J. E. Principles of Physical Cosmology. Princeton: Princeton University Press, 1993
  • Пиблс П. Физическая космология: Пер. с англ.՝ М.: Мир, 1975
  • Пиблс Ф. Дж. Э. Структура Вселенной в больших масштабах: Пер. с англ.՝ М.: Мир, 1983

Հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • R. H. Dicke, P. J. E. Peebles, P. G. Roll, & D. T. Wilkinson: Cosmic Black-Body Radiation. Astrophys. J. 142, 414 (1965).
  • P. J. E. Peebles: Primordial Helium Abundance and the Primordial Fireball. I: Phys. Rev. Lett. 16, 410 (1966).
  • P. J. E. Peebles: Primordial Helium Abundance and the Primordial Fireball. II. Astrophys. J. 146, 542 (1966).
  • P. J. E. Peebles & R. H. Dicke: Origin of the Globular Star Clusters. Astrophys. J. 154, 891 (1968).
  • P. J. E. Peebles: Origin of the Angular Momentum of Galaxies. Astrophys. J. 155, 393 (1969).
  • P. J. E. Peebles & J. T. Yu: Primeval adiabatic perturbation in an expanding universe. Astrophys. J. 162, 815 (1970).
  • J. P. Ostriker and P. J. E. Peebles: A Numerical Study of the Stability of Flattened Galaxies: or, can Cold Galaxies Survive?. Astrophys. J. 186, 467 (1973).
  • E. J. Groth and P. J. E. Peebles: Statistical Analysis Of Catalogs Of Extragalactic Objects. 7. Two And Three Point Correlation Functions For The High-Resolution Shane-Wirtanen Catalog Of Galaxies. Astrophys. J. 217, 385 (1977).
  • P. J. E. Peebles: Large-scale background temperature and mass fluctuations due to scale-invariant primeval perturbations. Astrophys. J. 263, L1 (1982).
  • M. Davis & P. J. E. Peebles: A survey of galaxy redshifts. V՝ The two-point position and velocity correlations". Astrophys. J. 267, 465 (1983).
  • B. Rhatra and P. J. E. Peebles: Cosmological consequences of a rolling homogeneous scalar field. Phys. Rev. D 37, 3406 (1988).
  • B. Rhatra & P. J. E. Peebles: Cosmology with a time-variable cosmological ‘constant’. Astrophys. J. 325, L17 (1988).
  • Пиблс П. Дж. Э., Силк Дж., Космическая книга, УФН 160 (2) 323—335 (1990)(ռուս.)
  • M. Fukugita, C. J. Hogan, & P. J. E. Peebles: The cosmic baryon budget. Astrophys. J. 503, 518 (1998) Կաղապար:ArXiv.
  • B. Rhatra & P. J. E. Peebles: The cosmological constant and dark energy. Rev. Mod. Phys. 75, 559 (2003) Կաղապար:ArXiv.
  • P. J. E. Peebles: Cosmological tests, Oskar Klein Memorial Lectures, 2001, Կաղապար:ArXiv.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. Notable Names Database — 2002.
  3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. CONOR.Sl
  5. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  7. https://harveypz.net.technion.ac.il/harvey-prize-laureates/
  8. https://gruber.yale.edu/cosmology-laureates
  9. Previous Oskar Klein Memorial LecturesStockholm University.
  10. https://aas.org/grants-and-prizes/dannie-heineman-prize-astrophysics
  11. https://www.ictp.it/prize/dirac-medal
  12. The Crafoord Prize 2005Crafoord Prize.
  13. Թվիթթեր(բազմ․) // (untranslated)(untranslated), 2006.
  14. The Nobel Prize in Physics 2019 // nobelprize.orgRoyal Swedish Academy of Sciences, 2019.
  15. https://www.gg.ca/en/activities/2020/governor-general-announces-114-new-appointments-order-canada
  16. «Conversations with History; Institute of International Studies, UC Berkeley». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  17. Oral Histories
  18. Phillip Peebles(անգլ.)
  19. 61 Scientists Are Chosen For National Academy(անգլ.)
  20. P. James E. Peebles(անգլ.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջիմ Փիբլս» հոդվածին։