Դենիել Ցուի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Դենիել Ցուի
Daniel Chee Tsui
Daniel Chee Tsui.jpg
Ծնվել էփետրվարի 28, 1939(1939-02-28)[1] (82 տարեկան)
Baofeng County, Q9574863?, Չինաստանի Հանրապետություն
Բնակության վայր(եր)Նյու Ջերսի
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)Փրինսթոնի համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա, Phi Beta Kappa, Չինաստանի գիտությունների ակադեմիա, Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[2] և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[2]
Ալմա մատերՉիկագոյի համալսարան (1967), Augustana College? և Բոստոնի համալսարան
Պարգևներֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[3][4] Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ Օլիվեր Է. Բաքլիի խտացված նյութի ֆիզիկայի մրցանակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ Հոնկոնգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պեկինի համալսարանի պատվավոր դոկտոր[5] և Հոնկոնգի չինական համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Daniel C. Tsui Վիքիպահեստում

Դենիել Ցուի (անգլ.՝ Daniel Chee Tsui, փետրվարի 28, 1939(1939-02-28)[1], Baofeng County, Q9574863?, Չինաստանի Հանրապետություն), ամերիկացի ֆիզիկոս, աշխատել է Փրինսթոնի համալսարանում։ 1998 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր։ Մրցանակը նրան շնորհվել է համատեղ Ռոբերտ Լաֆլինի և Հորստ Շտորմերի հետ, «նոր ձևի խաթարումներով քվանտային հեղուկի հայտնաբերման համար, որոնք ունեն տրոհվող էլեկտրական լիցք»[6]։ զբաղվել է բարակ թիթեղների էլեկտրական հատկությունների, կիսահաղորդիչների միկրոկառուցվածքով և պինդ մարմնի ֆիզիկայի բնագավառներում հետազոտություններով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միջնակարգ կրթությունը ստացել է Հոնգ-Կոնգում։ 1958 թվականից սովորել է ԱՄՆ-ի Իլինոյս նահանգի Ռոք-Այլենդ քաղաքում գտնվող Ավգուստինի քոլեջում։ Ավարտել է Ֆի-Վետա-Կապա միության համալսարանը։ 1967 թվականին Չիկագոյի համալսարանում ստացել է դոկտորական աստիճան։ 1968-ից 1982 թվականները աշխատել է Բելլի լաբորատորիաների պինդ մարմնի էլեկտրոնիկայի լաբորատորիայում։ 1982 թվականից աշխատում է Փրինսթոնի համալսարանում որպես էլեկտրոտեխնիկայի պրոֆեսոր։

1982 թվականին ուժեղ մագնիսական դաշտերում գերցածր ջերմաստիճանի պայմաններում կիսահաղորդիչային հետերոկառուցվածքների հետազոտությունների ընթացքում հայտնաբերել է Հոլի տրոհվող քվանտային էֆեկտը (Նոբելյան մրցանակ)։

Հանդիսանում է ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի պատվավոր անդամ 1987 թվականից[7], և Զարգացող երկրների գիտությունների ակադեմիայի (TWAS) անդամ 1999 թվականից[8]։

Հասարակական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2016 թվականին, այլ նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների հետ ստորագրել է բաց նամակ ուղղված Գրինփիս-ին, Միավորված ազգերի կազմակերպությանը և աշխարհի պետությունների կառավարություններին, որը կոչ էր անում դադարեցնել պայքարը Գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմների դեմ[9][10][11]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Notable Names Database — 2002.
  3. ↑ The Nobel Prize in Physics 1998 — Nobel Foundation.
  4. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  5. ↑ http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html (չին.) — 中华人民共和国教育部.
  6. ↑ Նոբելյան կոմիտեյի կայքում 1998 թվականի ֆիզիկայի բնագավառում մրցանակի մասին տեղեկություն (անգլ.)
  7. ↑ Daniel Tsui
  8. ↑ Tsui Daniel Chee | TWAS
  9. ↑ 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
  10. ↑ Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
  11. ↑ Նամակը ստորագրող նոբելյան դափնեկիրների ցանկ

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դենիել_Ցուի&oldid=7768658» էջից