Դենիել Ցուի
Դենիել Ցուի Daniel Chee Tsui | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 28, 1939 (80 տարեկան) Baofeng County, Q9574863?, Չինաստանի Հանրապետություն |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և համալսարանի պրոֆեսոր |
| Հաստատություն(ներ) | Փրինսթոնի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա |
| Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա, Phi Beta Kappa, Չինաստանի գիտությունների ակադեմիա, Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[1] և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[1] |
| Ալմա մատեր | Չիկագոյի համալսարան, Augustana College? և Բոստոնի համալսարան |
| Պարգևներ | ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[2][3] Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ Օլիվեր Է. Բաքլիի խտացված նյութի ֆիզիկայի մրցանակ Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ Հոնկոնգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պեկինի համալսարանի պատվավոր դոկտոր[4] և Հոնկոնգի չինական համալսարանի պատվավոր դոկտոր |
| Daniel C. Tsui Վիքիպահեստում | |
Դենիել Ցուի (անգլ.՝ Daniel Chee Tsui, փետրվարի 28, 1939, Baofeng County, Q9574863?, Չինաստանի Հանրապետություն), ամերիկացի ֆիզիկոս, աշխատել է Փրինսթոնի համալսարանում։ 1998 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր: Մրցանակը նրան շնորհվել է համատեղ Ռոբերտ Լաֆլինի և Հորստ Շտորմերի հետ, «նոր ձևի խաթարումներով քվանտային հեղուկի հայտնաբերման համար, որոնք ունեն տրոհվող էլեկտրական լիցք»[5]: զբաղվել է բարակ թիթեղների էլեկտրական հատկությունների, կիսահաղորդիչների միկրոկառուցվածքով և պինդ մարմնի ֆիզիկայի բնագավառներում հետազոտություններով:
Բովանդակություն
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միջնակարգ կրթությունը ստացել է Հոնգ-Կոնգում: 1958 թվականից սովորել է ԱՄՆ-ի Իլինոյս նահանգի Ռոք-Այլենդ քաղաքում գտնվող Ավգուստինի քոլեջում: Ավարտել է Ֆի-Վետա-Կապա միության համալսարանը: 1967 թվականին Չիկագոյի համալսարանում ստացել է դոկտորական աստիճան: 1968-ից 1982 թվականները աշխատել է Բելլի լաբորատորիաների պինդ մարմնի էլեկտրոնիկայի լաբորատորիայում: 1982 թվականից աշխատում է Փրինսթոնի համալսարանում որպես էլեկտրոտեխնիկայի պրոֆեսոր:
1982 թվականին ուժեղ մագնիսական դաշտերում գերցածր ջերմաստիճանի պայմաններում կիսահաղորդիչային հետերոկառուցվածքների հետազոտությունների ընթացքում հայտնաբերել է Հոլի տրոհվող քվանտային էֆեկտը (Նոբելյան մրցանակ):
Հանդիսանում է ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի պատվավոր անդամ 1987 թվականից[6], և Զարգացող երկրների գիտությունների ակադեմիայի (TWAS) անդամ 1999 թվականից[7]:
Հասարակական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2016 թվականին, այլ նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների հետ ստորագրել է բաց նամակ ուղղված Գրինփիս-ին, Միավորված ազգերի կազմակերպությանը և աշխարհի պետությունների կառավարություններին, որը կոչ էր անում դադարեցնել պայքարը Գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմների դեմ[8][9][10]:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Notable Names Database — 2002.
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1998/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html — 中华人民共和国教育部.
- ↑ Նոբելյան կոմիտեյի կայքում 1998 թվականի ֆիզիկայի բնագավառում մրցանակի մասին տեղեկություն (անգլ.)
- ↑ Daniel Tsui
- ↑ Tsui Daniel Chee | TWAS
- ↑ 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
- ↑ Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
- ↑ Նամակը ստորագրող նոբելյան դափնեկիրների ցանկ
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դ. Ցուիի ինքնակենսագրությունը Նոբելյան կոմիտեյի կայքում (անգլ.)
- Դ. Ցուիի Նոբելյան դասախոսություն (անգլ.)
- Դ. Ցուի: «Անկանոնության և փոխազդեցության հարաբերությունը երկչափ էլեկտրոնային գազում, որը տեղադրված է ուժեղ մագնիսական դաշտում»: Նոբելյան դասախոսություն // «Ֆիզիկական գիտությունների հաջողություններ», հատոր 170, թողարկում 3, մարտ 2000
- Դ. Ցուիի էջը Փրինստոնի համալսարանի կայքում (անգլ.)
| ||||||||||
