Նիկոլաս Բլոմբերգեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նիկոլաս Բլոմբերգեն
հոլ.՝ Nicolaas Bloembergen
Ծնվել էմարտի 11, 1920(1920-03-11)[1][2][3][…]
Դորդրեխտ, Հարավային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ
Մահացել էսեպտեմբերի 5, 2017(2017-09-05)[4][1][3][…] (97 տարեկան)
Թուսոն, Արիզոնա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն[2] և  ԱՄՆ
Դավանանքաթեիզմ
Մասնագիտությունֆիզիկոս, ֆիզիկոս-տեսաբան և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Հարվարդի համալսարան, Արիզոնայի համալսարան, Լեյդենի համալսարան և Լեյդենի համալսարան[2]
Գործունեության ոլորտքվանտային ֆիզիկա, օպտիկա, ֆիզիկա[5], տեսական ֆիզիկա[5] և laser spectroscopy?[5]
ԱնդամակցությունԼեոպոլդինա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[6]
Ալմա մատերԼեյդենի համալսարան, Հարվարդի համալսարան և Ուտրեխտի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինհոլանդերեն և անգլերեն
Գիտական ղեկավարԷրնեստ Միլս Պարսել և Յակոբ Գորտեր Կորնելիս
Եղել է գիտական ղեկավարEli Yablonovitch?[7], Yuen-Ron Shen? և Peter Silas Pershan?[7]
Հայտնի աշակերտներEli Yablonovitch?
Պարգևներ

Գուգենհայմի կրթաթոշակ

[8]
ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[9][10]

Ֆրեդերիկ Այվսի մեդալ

[11]

Սթյուարտ Բալանթայնի մեդալ

[12]

Լորենցի մեդալ

Օլիվեր Է. Բաքլիի խտացված նյութի ֆիզիկայի մրցանակ

[13]

IEEE պատվո մեդալ

[14]
Ազգային գիտական մեդալ

Դիրաքի արծաթե մեդալ տեսական ֆիզիկայի բնագավառում ունեցած հաջողությունների համար

[15]

Ալեքսանդր ֆոն Հումբոլդտի կրթաթոշակ

Մորիս Լիբմանի մրցանակ

[16]

Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ

Լավալի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[17]

Հումբոլդտի մրցանակ

Օպտիկայի ակադեմիայի անդամ

և

Bijvoet Medal?

Ամուսին(ներ)Huberta Deliana Brink?
 Nicolaas Bloembergen Վիքիպահեստում

Նիկոլաս Բլոմբերգեն (հոլ.՝ Nicolaas Bloembergen, մարտի 11, 1920(1920-03-11)[1][2][3][…], Դորդրեխտ, Հարավային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ - սեպտեմբերի 5, 2017(2017-09-05)[4][1][3][…], Թուսոն, Արիզոնա, ԱՄՆ), հոլանդա-ամերիկյան ֆիզիկոս, Ազգային ակադեմիայի անդամ (1960), Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1981)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Դորդրեխտում (Նիդեռլանդներ)։ Ավարտել է Ուտրեխտի համալսարանը (1943)։ 1947-1949 թվականներին աշխատել է Լեյդենի, 1949 թվականից՝ Հարվարդի համալսարաններում (1957 թվականից՝ պրոֆեսոր

Աշխատանքները նվիրված են միջուկային մագնիսկան և էլեկտրոնային պարամագնիսկան ռեզոնանսին, քվանտային էլեկտրոնիկային, ոչ գծային օպտիկային և լազերային սպեկտրադիտմանը։

1956 թվականին առաջարկել է երեք մակարդակների մեթոդն օգտագործել քվանտային ուժեղացուցիչներում (պարամագնիսական, մազեր) և տվել է անընդհատ գործողության պնդամարմին մազերի սխեման։ Խորհուրդ է տվել օգտագործել որպես գործող մարմին մազերի համար գադոլինիումի էթիլսուլֆատի միաբյուրեղները (այն կառուցեց 1957 թվականին)։ 1948 թվականին, Է. Պարսելի և Ռ. Պաունդի հետ մուծել է սպինային ջերմաստիճանի մասին հասկացությունը, հիմք է դրել միկրոօպտիկային։

1949 թվականին մուծել է սպինի դիֆուզիայի հասկացությունը։ Ջ Վեբերից անկախ մշակել է (1959 թվականին) քվանտային հաշվիչները, 1960 թվականին առաջարկել է որպես հաճախության նմուշ օգտագործել մազերը՝ զրոյական դաշտով։

Ս. Պերջունի հետ, Ն. Կրոլից ու Ռ. Խոխլովից անկախ, մշակել է ոչ գծային միջավայրի օպտիկան։ Փորձով դիտել է երկրորդ հարմոնիկան սուտակային լազերում կիսահաղորդչային գալիումի արսենիդից անդրադառնալիս (1963) հարկադրված կոմբինացված ցրումը։ Արթուր Շավլովից անկախ 1974 թվականին դիտել է նեղ երկֆոտոնային ռեզոնանսներիը, դրանով իսկ հիմք դնելով երկֆոտոնային սպերկտրադիտմանը։

Լազերային սպեկտրադիտման բնագավառում կատարած զգալի աշխատանքների համար 1981 թվականին արժանացել է Նոբելյան մրցանակի։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պավել Ծատուրյան, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ. 1901-2000, գիրք Ա, Երևան, «ՎՄՎ-Պրինտ» հրատարակչություն, 2007, էջ 214-215։