Ալբեր Ֆերտ
Ալբեր Ֆերտ (ֆր.՝ Albert Fert, մարտի 7, 1938[1], Կարկասոն[2]), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, աշխատել է Փարիզ-հարավ համալսարանում։ 2007 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր[13], մրցանակը ստացել է հսկայական մագնետոդիմադրության էֆեկտի (ՀՄԴԷ) հայտնաբերման համար, համատեղ Պետեր Գրունբերգի հետ[14]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1962 թվականին Ֆերտը ավարտել է Բարձրահույն բնագիտական դպրոցը Փարիզում, իսկ 1963 թվականին ստացավ մագիստրոսի կոչում Փարիզի համալսարանում։ 1970 թվականին Փարիզ-հարավ համալսարանում ստացավ ֆիզիկայի դոկտորի կոչում, և շարունակել է աշխատել այդ համալսարանում որպես գիտաշխատող։
1988 թվականին Ֆերտը հայտնաբերեց հսկայական մագնիսական դիմադրության էֆեկտը երկաթի և քրոմի շերտում[15][16]։ Որի կիրառման շնորհիվ 1990-ականների վերջում հնարավոր եղավ կտրուկ ավելացնել կոշտ մագնիսական սկավառակե կուտակիչների տարողությունը։ 2007 թվականի դրությամբ կարդացող/գրող գլխիկների մեծ մասի աշխատանքի սկզբունքը հիմնվում է այս էֆեկտի վրա։ Համարվում է, որ այս հայտնագործությունը սպինոտրոնիկայի ծնունդն է[17][18]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ջեյմս ՄակԳրուդիի մրցանակ (1994)
- Եվրոֆիզիկա մրցանակ (1997)
- Վոլֆի ֆիզիկայի մրցանակ (2006/7)
- Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ (2007)
- Ճապոնիայի մրցանակ (2007)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #133485412 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Fert_Albert
- ↑ http://www.sudoc.fr/105996289 — SUDOC.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Albert Fert, commandeur de la Légion d'honneur (ֆր.) // L'Indépendant — 2012. — ISSN 0220-0058; 2271-4383
- ↑ Médaille d’or du CNRS 2003 — National Center for Scientific Research.
- ↑ The Nobel Prize in Physics 2007 — Nobel Foundation.
- ↑ The Nobel Prize amounts — Nobel Foundation.
- ↑ Grands Prix de la SFP — Société Française de Physique.
- ↑ Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 2015. — Iss. 271. — P. 21714. — ISSN 0242-6773
- ↑ Albert Fert — Autonomous University of Barcelona.
- ↑ 2007 թվականի ֆիզիկայի նոբելյան մրցանակակիրներ(անգլ.)
- ↑ «The Nobel Prize in Physics 2007»
- ↑ Baibich M. N., Broto J. M., Fert A., Van Dau F. Nguyen, Petroff F., Etienne P., Creuzet G., Friederich A., Chazelas J. (1988-11-21)։ «Giant Magnetoresistance of (001)Fe/(001)Cr Magnetic Superlattices»։ Physical Review Letters 61 (21): 2472–2475։ Bibcode:1988PhRvL..61.2472B։ PMID 10039127։ doi:10.1103/PhysRevLett.61.2472
- ↑ Binasch G., Grünberg P., Saurenbach F., Zinn W. (1989-03-01)։ «Enhanced magnetoresistance in layered magnetic structures with antiferromagnetic interlayer exchange»։ Physical Review B 39 (7): 4828–4830։ Bibcode:1989PhRvB..39.4828B։ PMID 9948867։ doi:10.1103/PhysRevB.39.4828
- ↑ Handbook of spin transport and magnetism։ Tsymbal, E. Y. (Evgeny Y.), Zutic, Igor.։ Boca Raton, Florida: CRC Press։ 2012։ ISBN 9781439803776։ OCLC 756724063
- ↑ Chappert Claude, Fert Albert, Dau Frédéric Nguyen Van (2007)։ «The emergence of spin electronics in data storage»։ Nature Materials (անգլերեն) 6 (11): 813–823։ Bibcode:2007NatMa...6..813C։ ISSN 1476-4660։ PMID 17972936։ doi:10.1038/nmat2024
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սպինտրոնիկայի ծագումը, զարգացումը և հեռանկարները: Ֆերտի Նոբելյան դասախոսություն
| ||||||||||||||||
- Մարտի 7 ծնունդներ
- 1938 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Եվրոպական ակադեմիայի անդամներ
- Պատվո լեգեոնի շքանշանի կոմանդորներ
- Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Ֆրանսիացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Ֆրանսիացի ֆիզիկոսներ
- Փարիզի համալսարանի շրջանավարտներ