Չժեննին Յանգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չժեննին Յանգ
չինարեն՝ 杨振宁
CNYang.jpg
Ծնվել էհոկտեմբերի 1, 1922(1922-10-01)[1] (100 տարեկան)
Hefei County, Չինաստանի Հանրապետություն[2]
Բնակության վայր(եր)Պեկին
ՔաղաքացիությունFlag of the People's Republic of China.svg Չինաստան, Flag of the United States.svg ԱՄՆ[3], Flags of the Republic of China.svg Չինաստանի Հանրապետություն և Flag of the Republic of China.svg Չինաստանի Հանրապետություն
Ազգությունչինացի
Մասնագիտությունֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս-տեսաբան
Հաստատություն(ներ)Չիկագոյի համալսարան
Պրինստոնի բարձրագույն հետազոտությունների ինստիտուտ
Սթոնի Բրուքի համալսարան
Գործունեության ոլորտտարրական մասնիկների ֆիզիկա
ԱնդամակցությունՊապական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[4], Academia Sinica?, Լեհական գիտությունների ակադեմիա[5], Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[4], Academic Division of Mathematics and Physics of the Chinese Academy of Sciences?, Բրազիլիայի գիտությունների ակադեմիա, 100-ի կոմիտե, Չինաստանի գիտությունների ակադեմիա, Գիտությունների համաշխարհային ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն[6] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԱզգային Հյուսիսարևմտյան Միացրած Համալսարան, Ցինխուա համալսարան, Չիկագոյի համալսարան (1948)[7], Պեկինի համալսարան և Նանկայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[8]
Գիտական ղեկավարԷդվարդ Թելեր
Եղել է գիտական ղեկավարԲիլ Սազերլենդ և Alexander Wu Chao?[9]
Պարգևներ

ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ

[10][11]

Ռամֆորդի մրցանակ

Ազգային գիտական մեդալ

Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ

Ալբերտ Այնշտայնի մեդալ

Գուգենհայմի կրթաթոշակ

Ֆեյսալ արքայի միջազգային մրցանակ գիտության ասպարեզում

Օսկար Կլեյնի հաշատակի դասախոսություն

[12]

Գիբսի լեկցիա

Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ

Լարս Օնզագերի մրցանակ

[13][14]

Բաուերի մրցանակ գիտության բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար

[15]

Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ

Ֆուդանի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[16]

Հոնկոնգի չինական համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ

[17]
և

Մարսել Գրոսմանի պարգև

Ամուսին(ներ)Վոն Ֆան
ՀայրYang Wu-chih?
Commons-logo.svg Chen Ning Yang Վիքիպահեստում

Չժեննին Յանգ (չինարեն՝ 杨振宁, անգլ.՝ Chen-Ning Franklin Yang, հոկտեմբերի 1, 1922(1922-10-01)[1], Hefei County, Չինաստանի Հանրապետություն[2]) չին ֆիզիկոս, աշխատում է ԱՄՆ-ում։

1948-1949 թվականներին աշխատել է Չիկագոյի համալսարանում, 1949 թվականից՝ Պրինստոնի բարձրագույն հետազոտությունների ինստիտուտում (1955 թ-ից՝ պրոֆեսոր)։ 1966 թվականից՝ Նյու Յորք նահանգի համալսարանի տեսական ֆիզիկայի ինստիտուտի պրոֆեսոր և տնօրեն։ Աշխատանքները վերաբերում են դաշտի քվանտային տեսությանը, տարրական մասնիկներին, ֆազային անցումների տեսությանը։ Լի Ցզուն Դաոյի հետ համատեղ 1956 թվականին տեսականորեն ապացուցել է զույգության խախտումը թույլ փոխազդեցություններում (նոբելյան մրցանակ, 1957), որը հետագայում հաստատվել է փորձով։ Չժեննին Յանգն ունի նաև երկբաղադրիչ նեյտրինոյի տեսությանը (Լի Ցզուն Դաոյի և Ռ․ էմեի հետ համատեղ), կոնդենսացման տեսությանը (Լի Ցզուն Դաոյի հետ համատեղ) նվիրված աշխատանքներ։ Ապացուցել է վիճակագրական գումարների համար ջերմադինամիկական սահմանի գոյությանը վերաբերող մի քանի թեորեմ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ CC BY-SA icon 80x15.png