Ջեյմս Ֆրանկ
.svg){kind=small}
Ջեյմս Ֆրանկ (գերմ.՝ James Franck, օգոստոսի 26, 1882[1][2][3][…], Համբուրգ, Գերմանական կայսրություն[4] - մայիսի 21, 1964[4][1][2][…], Գյոթինգեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[4]), գերմանացի ֆիզիկոս։
1921—1934 թվականներին՝ Գյոթինգենի համալսարանի պրոֆեսոր և ֆիզիկայի ինստիտուտի տնօրեն։ Իշխանությունը ֆաշիստներին անցնելուց հետո հեռացել է Գերմանիայից։ 1934-1935 թվականներին աշխատել է Կոպենհագենում, ապա տեղափոխվել ԱՄՆ։ 1935-1938 թվականներին՝ Ջոնս Հոփկինսի (Բալթիմոր), 1938-1947 թվականներին՝ Չիկագոյի համալսարանների պրոֆեսոր։
Աշխատանքները վերաբերում են ատոմային և միջուկային ֆիզիկային, մոլեկուլային սպեկտրոսկոպիային, ֆոտոսինթեզին։ 1913 թվականին, Գուստավ Հերցի հետ համաաեղ, փորձերով հետազոտել է էլեկտրոնների հարվածներով սնդիկի ատոմների գրգռման և իոնացման երևույթը (Ֆրանկ-Հերցի փորձ)։ Այդ հետազոտությունը (Նոբելյան մրցանակ, 1925) դարձել է ատոմների էներգիայի ընդհատուն մակարդակների գոյության ապացույց և հաստատել Բորի ատոմի տեսությունը։ Ձևակերպել է այսպես կոչված, Ֆրանկ-Կոնդոնի սկզբունքը (ատոմների հարաբերական դիրքի և արագությունների պահպանումը մոլեկուլների էլեկտրոնային անցումների դեպքում)։ 1945 թվականին հանդես է եկել ատոմային ռումբի օգտագործման դեմ։
Եղել է մի շարք ակադեմիաների ու գիտական ընկերությունների, այդ թվում նաև Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ (1964)։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Франк Джеймс // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Notable Names Database — 2002.
- ↑ 7,0 7,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ The Nobel Prize in Physics 1925 — Nobel Foundation.
- ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
- ↑ https://www.amacad.org/rumford-prize-recipients
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 128.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեյմս Ֆրանկ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
- Օգոստոսի 26 ծնունդներ
- 1882 ծնունդներ
- Համբուրգ քաղաքում ծնվածներ
- Մայիսի 21 մահեր
- 1964 մահեր
- Գյոթինգեն քաղաքում մահացածներ
- Գյոթինգենի համալսարանի դասախոսներ
- Չիկագոյի համալսարանում դասավանդողներ
- Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանի դասախոսներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- Լեոպոլդինայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության անդամներ
- Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Հայդելբերգի համալսարանի շրջանավարտներ
- Հումբոլդտի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Մաքս Պլանկի անվան մեդալի դափնեկիրներ
- Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով
- Ամերիկացի ֆիզիկոսներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամներ
- 20-րդ դարի ֆիզիկոսներ
- Փորձարարական ֆիզիկոսներ
- Գերմանացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Ամերիկացի քիմիկոսներ
- Ամերիկացի գիտնականներ
- Հրեա նոբելյան մրցանակակիրներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ արտասահմանյան անդամներ
- Գերմանացի ֆիզիկոսներ
- Ռուսաստանի ԳԱ թղթակից անդամներ