Jump to content

Պիեռ Կյուրի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կյուրի (այլ կիրառումներ)
Պիեռ Կյուրի
ֆր.՝ Pierre Curie
Ծնվել էմայիսի 15, 1859(1859-05-15)[1][2][3][…]
Փարիզ[4]
Մահացել էապրիլի 19, 1906(1906-04-19)[1][2][3][…] (46 տարեկան)
Փարիզ[4][5]
մահը պատահարից
ԳերեզմանՊանթեոն (Փարիզ)
Բնակության վայր(եր)rue de la Glacière? և Ֆրանսիա
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս, քիմիկոս, համալսարանի դասախոս և միջուկային ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Փարիզի համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
Պաշտոն(ներ)պրոֆեսոր
ԱնդամակցությունՖրանսիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերՓարիզի գիտությունների ֆակուլտետ, Սորբոն և տնային ուսուցում
Տիրապետում է լեզուներինֆրանսերեն[6][7]
Գիտական ղեկավարԳաբրիել Լիպման[8]
Եղել է գիտական ղեկավարՊոլ Լանժևեն[9]
Հայտնի աշակերտներՊոլ Լանժևեն
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Մարի Կյուրի[14][1]
Երեխա(ներ)Իրեն Կյուրի և Էվա Կյուրի
ՀայրԷժեն Կյուրի
ՄայրՍոֆի-Կլեր Դեպույլի
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Pierre Curie Վիքիպահեստում
Propriétés magnétiques des corps à diverses temperatures
(Կյուրիի գիտական թեզը, 1895)

Պիեռ Կյուրի (ֆր.՝ Pierre Curie, մայիսի 15, 1859(1859-05-15)[1][2][3][…], Փարիզ[4] - ապրիլի 19, 1906(1906-04-19)[1][2][3][…], Փարիզ[4][5]), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, Ֆրանսիայի ԳԱ անդամ (1905)։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավարտել է Փարիզի համալսարանը (1877)։ 1882-1904 թվականներին աշխատել է Փարիզի ինդուստրիալ ֆիզիկայի և քիմիայի դպրոցում։ 1904 թվականից՝ Փարիզի համալսարանի պրոֆեսոր։

Աշխատություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանքները վերաբերում են բյուրեղաֆիզիկային, մագնիսականությանն ու ռադիոակտիվությանը։ Եղբոր՝ Պոլ ժան Կյուրիի հետ հայտնագործել և հետազոտել է պյեզոէլեկտրականության երևույթը (1880)։ Ուսումնասիրել է (1884—1885) բյուրեղների սիմետրիայի հարցերը (ձևակերպել է, այսպես կոչված, Կյուրիի սկզբունքը) և առհասարակ սիմետրիայի պրոբլեմը ֆիզիկայում (1894)։ Կյուրին սահմանել է պարամագնիսական նյութերի մագնիսական ընկալունակության կախումը բացարձակ ջերմաստիճանից (Կյուրիի օրենք) և հայտնաբերել Կյուրիի ջերմաստիճանը (Կյուրիի կետը), որից բարձր ֆեռոմագնիսական նյութերը վերածվում են պարամագնիսական նյութերի։ Կնոջ՝ Մարիա Սկլոդովսկայա-Կյուրիի հետ ուսումնասիրել է ռադիոակտիվության երևույթը, հայտնագործել պոլոնիումը և ռադիումը (1898), պարզել ռադիումի ճառագայթման բարդ բաղադրությունը։ 1903 թվականին Պիեռ Կյուրին հայտնաբերել է ռադիումի աղերից ջերմության ինքնակամ անջատումը։ Հետազոտել է նաև ռադիոակտիվության կենսաբանական ազդեցությունները։

Արժանացել է Նոբելյան մրցանակի (1903)։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Кюри Пьер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.funtrivia.com/en/subtopics/Scientists-are-Human-Too-293162.html
  6. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  7. ↑ CONOR.Sl
  8. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. ↑ The Nobel Prize in Physics 1903 — Nobel Foundation.
  11. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  12. ↑ https://www.fi.edu/en/laureates/pierre-curie
  13. ↑ Award winners : Davy Medal
  14. ↑ https://books.google.com/books?id=bteAVVwkeUIC&pg=PA106
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիեռ Կյուրի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 492)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պիեռ_Կյուրի&oldid=8967010» էջից