Jump to content

Վոլտր Բրատեյն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վոլտր Բրատեյն
անգլ.՝ Walter Brattain
Ծնվել էփետրվարի 10, 1902(1902-02-10)[1][2][3][…]
Շամեն, Fujian, Ցին կայսրություն
Մահացել էհոկտեմբերի 13, 1987(1987-10-13)[1][2][3][…] (85 տարեկան)
Սիեթլ, ԱՄՆ
բնական մահով
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս և գյուտարար
Հաստատություն(ներ)Ուիթման քոլեջ
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[4] և Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[4]
Ալմա մատերՈւիթման քոլեջ, Օրեգոնի համալսարան, Մինեսոտայի համալսարան, Queen Anne High School?, Tonasket High School? և University of Oregon College of Arts and Sciences?
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն
Գիտական ղեկավարՋոն Տորենս Տեյտ, Ավագ
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Keren Gilmore Brattain? և Emma Jane Miller?
ՀայրRoss Brattain?[11]
 Walter Houser Brattain Վիքիպահեստում

Վոլտր Հաուզեր Բրատեյն (անգլ.՝ Walter Houser Brattain, փետրվարի 10, 1902(1902-02-10)[1][2][3][…], Շամեն, Fujian, Ցին կայսրություն - հոկտեմբերի 13, 1987(1987-10-13)[1][2][3][…], Սիեթլ, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս, աշխատել է Bell Labs-ում, ով Ջոն Բարդինի և Ուիլյամ Բրեդֆորդ Շոկլինի հետ հայտնաբերել է տրանզիստորային էֆեկտտը[12]։ Նրանք կիսել են 1956 թվականի ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակը իրենց հայտնագործության համար։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վոլտր Բրատեյնը ծնվել է Չինաստանի Ֆուցզյան նահանգի Շամեն քաղաքում՝ ամերիկացի ամուսիններ Ռոս Ռ․ Բրատեյնի և Օթիլիյա Հաուզեր Բրատեյնի ընտանիքում[13]։ Ռոս Ռ․ Բրատեյնը Թինգ֊Վեն ինստիտուտում (մասնավոր դպրոց չինացի տղաների համար[14]) ուսուցիչ էր[15]:11։ Երկու ծնողներն էլ ավարտել են Ուիթմանի քոլեջը[16]:71 Օթիլիյա Հաուզեր Բրատեյնը տաղանդավոր մաթեմատիկոս էր[17]։ 1903 թվականին ընտանիքը վերադարձել է ԱՄՆ[15]:12։ Մի քանի տարի ապրել են Վաշինգթոնի նահանգի Սպոքեն քաղաքում, հետո՝ 1911 թվականին, տեղափոխվել են Վաշինգթոն նահանգի Թանասքեթ քաղաքի մոտակայքում գտնվող անասնապահական ռանչո[15]:12[16]:71։

Բրատեյնը դպրոց է հաճախել Վանշինգթոնում՝ մեկ տարի Սիեթլ քաղաքի Աննա թագուհու ավագ դպրոցում, երկու տարի՝ Թանասկեթ ավագ դպրոցում և մեկ տարի Բեյնբրիջ քաղաքի «Մորան» տղաների համար դպրոցում[18]։ Հետագայում սովորել է Ուիթման քոլեջում, որտեղ նրա հետ սովորում էին Բենջամին Հ․ Բրաունը (ֆիզիկոս) և Վոլտեր Ա․ Բրատոնը (մաթեմատիկոս)։ 1924 թվականին Ուիթմանի քոլեջում ստացել է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բակալավրի աստիճան[19]։ Նրա եղբայր Ռոբերտ Բրատեյնը նույնօես ֆիզիկոս է[16]:71։

Արվեստների մագիստրոս դրարձել է Օրեգոնի համալսարանում 1926 թվականին, իսկ փիլիսոփայության դոկտոր Մինեսոտայի համալսարանում 1929 թվականին[19][20]։ Մինեսոտայի համալսարանում Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեք մոտ ուսումնասիրել է քվանտային մեխանիկա։

Վոլտր Բրատեյնը ամուսնացել է երկու անգամ։ Առաջին կինը քիմիկոս Կերեն Գիլմորն էր։ Նրանք ամուսնացել են 1935 թվականին, իսկ 1943 ունեցել են ծնվել է նրանց միակ երեխան Վիլյամ Ջ․ Բրատեյնը։ Կերեն Գիլմորը մահացել է 1957 թվականի ապրիլի 10-ին[21]։ 1958 թվականին Վոլտր Բրատեյնը ամուսնացել է Էմմա Ջեյն Միլերի հետ, ով արդեն երեք երեխա ուներ[19]։

1970-ականներին տեղափոխվել է Սիեթլ, որտեղ ապրել է մինչև կյանքի վերջ։ Մահացել է 1987 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Սիեթլի ծերանոցում Ալցհայմերի հիվանդությունից[13][20]։ Թաղված է ԱՄՆ Վաշինգթոն նահանգի Գերվիլդ շրջանում՝ Պորեմոյ քաղաքի գերեզմանոցում[22]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
  4. ↑ 4,0 4,1 Notable Names Database — 2002.
  5. ↑ The Nobel Prize in Physics 1956 — Nobel Foundation.
  6. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  7. ↑ https://www.fi.edu/en/awards/laureates/walter-h-brattain
  8. ↑ https://thejohnscottaward.github.io/jsc/1951-2010.html
  9. ↑ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ — 1973.
  10. ↑ https://aapt.org/Programs/awards/richtmyer.cfm
  11. ↑ Geni(բազմ․) — 2006.
  12. ↑ «Walter H. Brattain». IEEE Global History Network. IEEE. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 «Walter Houser Brattain». Royal Swedish Academy of Sciences. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. «Walter H. Brattain was born in Amoy, China, on February 10, 1902, the son of Ross R. Brattain and Ottilie Houser. ...»
  14. ↑ «Brattain, Walter H. (1902 - 1987), Physicists, Physicists, Nobel Prize Winners». American National Biography Online. 2001. ISBN 9780198606697. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 4-ին.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Riordan, Michael; Hoddeson, Lillian (1998). Crystal fire : the invention of the transistor and the birth of the information age. New York [u.a.]: Norton. էջ 78. ISBN 9780393318517. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 4-ին.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Bardeen, John (1994). Walter Houser Brattain 1902-1987 (PDF). Washington, D.C.: National Academy of Sciences. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 4-ին.
  17. ↑ «Robert Brattain». PBS Online. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 4-ին.
  18. ↑ Bardeed, John (1994). «Walter Houser Brattain, 1902—1987» (PDF). National Academy of Sciences.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Coca, Andreea; McFarland, Colleen; Mallen, Janet; Hastings, Emi. «Guide to the Walter Brattain Family Papers 1860-1990». Northwest Digital Archives (NWDA). Վերցված է 2007-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 Susan Heller Anderson (1987 թ․ հոկտեմբերի 14). «Walter Brattain, Inventor, Is Dead». New York Times. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. «Walter H. Brattain, who shared the 1956 Nobel Prize in physics for the invention of the transistor, died yesterday of Alzheimer's Disease in a nursing home in Seattle. He was 85 years old. ...»
  21. ↑ «NECROLOGY». Chemical and Engineering News. 35 (19): 58. 1957 թ․ մայիսի 13. doi:10.1021/cen-v035n019.p058.
  22. ↑ «Walter Houser Brattain». Find A Grave. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 6-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վոլտր Բրատեյն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 556)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վոլտր_Բրատեյն&oldid=9397719» էջից