Էլեկտրական և Էլեկտրոնիկական ճարտարագետների ինստիտուտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է IEEEից)
Էլեկտրական և Էլեկտրոնիկական ճարտարագետների ինստիտուտ
Изображение логотипа
ՀապավումIEEE[1][2]
Տեսակստանդարտավորման կազմակերպություն, հրատարակչություն, trade union federation?, ազատ հասանելիության հրատարակություն, գիտական ընկերություն, engineering society?, մասնագիտական միություն, ոչ առևտրային կազմակերպություն և բարեգործական կազմակերպություն
ԿարգախոսAdvancing Technology for Humanity[2]
Հիմնադրվել էհունվար 1963[1]
Անդամ էORCID[3][4], IEEE Industry Standards and Technology Organization?, World Federation of Engineering Organizations?[5], DataCite?[6], Committee on Publication Ethics?[7], Association of Learned and Professional Society Publishers?[8], CHORUS?[9] և International Association of Scientific, Technical, and Medical Publishers?[10]
Աշխատակիցներմոտ 1000 մարդ (2020)[11]
Երկիր ԱՄՆ[12][13]
Պարգևներ
Կայքieee.org​(անգլ.)
 Institute of Electrical and Electronics Engineers Վիքիպահեստում

Էլեկտրական և Էլեկտրոնիկական ճարտարագետների ինստիտուտ (հապավում՝ IEEE, անգլ.՝ Institute of Electrical and Electronics Engineers), շահույթ չհետապնդող ճարտարագիտական ասոցիացիա ԱՄՆ-ում, որը մշակում է ռադիոէլեկտրոնիկայի, էլեկտրատեխնիկայի և սարքային ապահովման ու ցանցերի համաշխարհային ստանդարտներ։ Կորպորատիվ գրասենյակը գտնվում է Նյու Յորքում[14], իսկ գործունեության կենտրոնը՝ Նյու Ջերսի նահանգի Պիսկատուեյ քաղաքում։ Կազմավորվել է 1963 թվականին Ամերիկյան Էլեկտրաճարտարագետների ինստիտուտի և Ռադիոճարտարագետների ինստիտուտի միաձուլմամբ[15]։ 2018 թվականի դրությամբ այն աշխարհի ամենամեծ տեխնիկական ասոցիացիան է[16], որն ունի ավելի քան 423,000 անդամ աշխարհի ավելի քան 160 երկրներում[17]։ Ինստիտուտի նպատակներն են կրթական և տեխնոլոգիական առաջընթացը էլեկտրոնիկայի և էլեկտրատեխնիկայի, հեռահաղորդակցության, հաշվողական տեխնիկայի և հարակից ոլորտներում[14][18]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հասարակական շահույթ չհետապնդող ասոցիացիան հայտնվեց 1963 թվականին երկու ամերիկյան մասնագիտական ընկերությունների միաձուլման արդյունքում։ Այդ ինստիտուտներն էին՝ Ռադիոճարտարագետների ինստիտուտը (IRE), որը ստեղծվել էր 1912 թվականին, և Ամերիկյան Էլեկտրաճարտարագետների ինստիտուտը (AIEE), որը ստեղծվել է 1884 թվականին[19]։

Նպատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

IEEE-ի հիմնական նպատակն է էլեկտրատեխնիկայի, էլեկտրոնիկայի, համակարգչային տեխնիկայի և ինֆորմատիկայի գիտական գործունեության կազմակերպման և զարգացման մասնագետների տեղեկատվական և նյութական աջակցությունը, դրանց արդյունքների կիրառումը ի շահ հասարակության, ինչպես նաև IEEE անդամների մասնագիտական աճը։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

IEEE-ն, որն ունի ավելի քան 400,000 անհատական անդամներ 170 երկրներից (այդ թվում ավելի քան 100,000 ուսանող), հրատարակում է համաշխարհային տեխնիկական գրականության մեկ երրորդը ռադիոէլեկտրոնիկայի, համակարգիչների, կառավարման համակարգերի, էլեկտրատեխնիկայի կիրառման վերաբերյալ[20][21], այդ թվում (2011 թվականի հունվարի դրությամբ) 122 տեղեկատու գիտական ամսագիր և մասնագետների համար նախատեսված 36 առևտրային ամսագրեր, տարեկան անցկացնում է ավելի քան 300 խոշոր գիտաժողով։ Ասոցիացիան մասնակցել է շուրջ 900 գործող ստանդարտների մշակմանը։

Մասնակցություն ԱՄՆ պատժամիջոցներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականի հունվարին IEEE-ն իր իրանցի անդամներին զրկեց մի շարք արտոնություններից, ինչպիսիք են IEEE լոգոն օգտագործելու իրավունքն իրենց նախագծերի գովազդում, IEEE հրատարակությունների էլեկտրոնային տվյալների շտեմարանների հասանելիությունը և աշխատատեղերի ցուցակների հասանելիությունը։

Ստանդարտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • IEEE 754 — Լողացող կետով թվաբանություն.
  • IEEE 802 — IEEE ստանդարտների ընտանիք, որը վերաբերում է տեղական տարածքային ցանցերին (LAN) և քաղաքային տարածքային ցանցերին (MAN)։
  • IEEE 1003 — POSIX — Համատեղելիության ստանդարտ UNIX-անման օպերացիոն համակարգերի համար։
  • IEEE 1059 — Ծրագրային ապահովման ստուգման և վավերացման պլանների ուղեցույց։
  • IEEE 1063 — «IEEE Standard for Software User Documentation» — Ծրագրային ապահովման համար օգտագործողի ձեռնարկի ստանդարտ։
  • IEEE 1149 — Միկրոսխեմաների արտաքին սկանավորման ստանդարտ (Boundary Scan) — տպագիր տպատախտակների փորձարկում, ծրագրավորում և անսարքությունների տեղայնացում։
  • IEEE 1284 — զուգահեռ ինտերֆեյս։
  • IEEE 1394 — FireWire (i-Link) — սերիական արագընթաց շինա, որը նախատեսված է համակարգչի և այլ էլեկտրոնային սարքերի միջև թվային տեղեկատվության փոխանակման համար։
  • IEEE 1667 — Standard Protocol for Authentication in Host Attachments of Transient Storage Devices — Ստանդարտ նույնականացման արձանագրություն շարժական պահեստավորման սարքերի միացման համար։
  • IEEE 1990 — Scheme ֆունկցիոնալ ծրագրավորման լեզվի սխեման։

IEEE մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Library of Congress Library of Congress Name Authority File
  2. ↑ 2,0 2,1 https://www.guidestar.org/profile/13-1656633 — GuideStar.
  3. ↑ ORCID — 2012. — ed. size: 11496507
  4. ↑ https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
  5. ↑ http://www.wfeo.org/associates/
  6. ↑ https://web.archive.org/web/20240112184553/https://datacite.org/members/
  7. ↑ https://publicationethics.org/members
  8. ↑ https://www.alpsp.org/membership-directory
  9. ↑ https://web.archive.org/web/20221221220947/https://www.chorusaccess.org/about/our-members/
  10. ↑ https://www.stm-assoc.org/membership/our-members/
  11. ↑ Organization of IEEE — IEEE.
  12. ↑ Societies and Open Access Research — 2007.
  13. ↑ Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
  14. ↑ 14,0 14,1 «IEEE». MITcoe.ac.in (MIT College of Engineering SB, Pune). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. «MIT College of Engineering SB, Pune represents the student branch for an ... (IEEE) is a professional association with its corporate office in New York City»
  15. ↑ «IRE - Institute of Radio Engineers (old name for IEEE)». AcronymFinder. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. «IRE is defined as Institute of Radio Engineers (old name for IEEE) ... Engineers (AIEE) and the Institute of Radio Engineers (IRE) in 1963.»
  16. ↑ «IEEE». PES University. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. «IEEE, an association dedicated to advancing innovation and technological excellence for the benefit of humanity, is the world's largest technical professional ...»
  17. ↑ «About IEEE». www.ieee.org. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
  18. ↑ «History of». IEEE. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 18-ին.
  19. ↑ «History of IEEE» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 4-ին.
  20. ↑ «Anthony's Individual Webpage». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. «The Institute of Electrical and Electronics Engineers is dedicated to advancing ... They probide (sic) learning opportunities on engineering sciences and technology. ... as the IEEE 802.3 Ethernet standard; They also produce over 30% of the world's ... and computer science fields, publishing well over 100 peer-reviewed journals.»
  21. ↑ «About». IEEE. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 18-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Էլեկտրական_և_Էլեկտրոնիկական_ճարտարագետների_ինստիտուտ&oldid=9799417» էջից