Jump to content

Ալբեր Ֆերտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալբեր Ֆերտ
Albert Fert
Ծնվել էմարտի 7, 1938(1938-03-07)[1] (86 տարեկան)
Կարկասոն[2]
Բնակության վայր(եր)Փարիզ
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և հետազոտող
Հաստատություն(ներ)Փարիզի հարավային համալսարան և CNRS Ile-de-France South Delegation?[3]
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունՖրանսիական գիտությունների ակադեմիա, French Academy of Technologies?, Եվրոպական ակադեմիա[4] և Académie des arts et sciences de Carcassonne?
Ալմա մատերՓարիզի գիտությունների ֆակուլտետ (1963)[5] և Բարձրագույն նորմալ դպրոց
Տիրապետում է լեզուներինֆրանսերեն[6]
Եղել է գիտական ղեկավարJulie Grollier?, Nadine de Courtenay?[7], Frédéric Petroff?[8], Vincent Cros?[9], Martin Bowen?[10], Anne Bernand-Mantel?[11], Olivier Boulle?[12] և Agnès Barthélémy?[13][13]
Պարգևներ
«Մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի մեծ խաչի ասպետ[21] Պատվո լեգեոնի շքանշանի մեծ սրահ Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ[14]

CNRS ոսկե մեդալ

[15][16] ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ[17][18]

Ժան-Ռիկարի մրցանակ

[19]

Գեյ-Լյուսակի-Հումբոլտի մրցանակ

Ֆիզիկայի Վոլֆի մրցանակ

[20]

Զագրեբի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Սարագոսայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Բարսելոնայի ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[22]

Եվրոֆիզիկա մրցանակ

Ճապոնիայի մրցանակ

Մոնրեալի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

honorary doctor of the RWTH Aachen University?

honorary doctorate of the University of the Basque Country?

Լուվենի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Բալ Իլանի անվան համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Երրորդության քոլեջի պատվավոր դոկտոր, Դուբլին

honorary doctor of the University of Kaiserslautern?

James C. McGroddy Prize for New Materials?

[23]

IUPAP Magnetism Award and Néel Medal?

[24] և

Clarivate Citation Laureate

[25]
ՀայրCharles Fert?
 Albert Fert Վիքիպահեստում

Ալբեր Ֆերտ (ֆր.՝ Albert Fert, մարտի 7, 1938(1938-03-07)[1], Կարկասոն[2]), ֆրանսիացի ֆիզիկոս, աշխատել է Փարիզ-հարավ համալսարանում։ 2007 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր[26], մրցանակը ստացել է հսկայական մագնետոդիմադրության էֆեկտի (ՀՄԴԷ) հայտնաբերման համար, համատեղ Պետեր Գրունբերգի հետ[27]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1962 թվականին Ֆերտը ավարտել է Բարձրահույն բնագիտական դպրոցը Փարիզում, իսկ 1963 թվականին ստացավ մագիստրոսի կոչում Փարիզի համալսարանում։ 1970 թվականին Փարիզ-հարավ համալսարանում ստացավ ֆիզիկայի դոկտորի կոչում, և շարունակել է աշխատել այդ համալսարանում որպես գիտաշխատող։

1988 թվականին Ֆերտը հայտնաբերեց հսկայական մագնիսական դիմադրության էֆեկտը երկաթի և քրոմի շերտում[28][29]։ Որի կիրառման շնորհիվ 1990-ականների վերջում հնարավոր եղավ կտրուկ ավելացնել կոշտ մագնիսական սկավառակե կուտակիչների տարողությունը։ 2007 թվականի դրությամբ կարդացող/գրող գլխիկների մեծ մասի աշխատանքի սկզբունքը հիմնվում է այս էֆեկտի վրա։ Համարվում է, որ այս հայտնագործությունը սպինոտրոնիկայի ծնունդն է[30][31]։

Մրցանակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #133485412 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  3. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  4. ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Fert_Albert
  5. ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation (ֆր.) — Montpellier: ABES, 2001.
  6. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  7. ↑ https://www.theses.fr/1985PA112095
  8. ↑ https://www.theses.fr/1992PA112487
  9. ↑ https://www.theses.fr/1996PA077190
  10. ↑ https://www.theses.fr/2003PA112162
  11. ↑ https://www.theses.fr/2008PA066015
  12. ↑ https://www.theses.fr/2007PA066573
  13. ↑ 13,0 13,1 https://www.theses.fr/1991PA112032
  14. ↑ Albert Fert, commandeur de la Légion d'honneur (ֆր.) // L'Indépendant — 2012. — ISSN 0220-0058; 2271-4383; 2129-5956
  15. ↑ Médaille d’or du CNRS 2003 — National Center for Scientific Research.
  16. ↑ https://www.cnrs.fr/fr/personne/albert-fert
  17. ↑ The Nobel Prize in Physics 2007 — Nobel Foundation.
  18. ↑ The Nobel Prize amounts — Nobel Foundation.
  19. ↑ Grands Prix de la SFP — Société Française de Physique.
  20. ↑ https://wolffund.org.il/albert-fert/
  21. ↑ Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 2015. — Iss. 271. — P. 21714. — ISSN 0242-6773
  22. ↑ Albert Fert — Autonomous University of Barcelona.
  23. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/mcgroddy.cfm
  24. ↑ https://iupap.org/who-we-are/internal-organization/commissions/c9-magnetism/c9-awards/
  25. ↑ https://clarivate.com/citation-laureates
  26. ↑ 2007 թվականի ֆիզիկայի նոբելյան մրցանակակիրներ(անգլ.)
  27. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2007».
  28. ↑ Baibich, M. N.; Broto, J. M.; Fert, A.; Van Dau, F. Nguyen; Petroff, F.; Etienne, P.; Creuzet, G.; Friederich, A.; Chazelas, J. (1988 թ․ նոյեմբերի 21). «Giant Magnetoresistance of (001)Fe/(001)Cr Magnetic Superlattices» (PDF). Physical Review Letters. 61 (21): 2472–2475. Bibcode:1988PhRvL..61.2472B. doi:10.1103/PhysRevLett.61.2472. PMID 10039127.
  29. ↑ Binasch, G.; Grünberg, P.; Saurenbach, F.; Zinn, W. (1989 թ․ մարտի 1). «Enhanced magnetoresistance in layered magnetic structures with antiferromagnetic interlayer exchange». Physical Review B. 39 (7): 4828–4830. Bibcode:1989PhRvB..39.4828B. doi:10.1103/PhysRevB.39.4828. PMID 9948867.
  30. ↑ Handbook of spin transport and magnetism. Tsymbal, E. Y. (Evgeny Y.), Zutic, Igor. Boca Raton, Florida: CRC Press. 2012. ISBN 9781439803776. OCLC 756724063.{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
  31. ↑ Chappert, Claude; Fert, Albert; Dau, Frédéric Nguyen Van (2007). «The emergence of spin electronics in data storage». Nature Materials (անգլերեն). 6 (11): 813–823. Bibcode:2007NatMa...6..813C. doi:10.1038/nmat2024. ISSN 1476-4660. PMID 17972936.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբեր Ֆերտ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալբեր_Ֆերտ&oldid=10085318» էջից