«Հրաչյա Քոչար»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ մաքրվեց, փոխարինվեց: ։ → : (23) oգտվելով ԱՎԲ |
չ ջնջվեց: {{Արտաքին հղումներ}} oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 62. | Տող 62. | ||
{{Reflist}} |
{{Reflist}} |
||
{{Վիքիքաղվածք}} |
{{Վիքիքաղվածք}} |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
{{Հայկական գիր և գրականություն}} |
{{Հայկական գիր և գրականություն}} |
||
10:35, 26 Մայիսի 2016-ի տարբերակ
Հրաչյա Քոչար Հրաչյա Քոչարի Գաբրիելյան | |
---|---|
Ծննդյան անուն | արմտ. հայ.՝ Հրաչեայ Քոչար Գաբրիէլեան |
Ծնվել է | 1910 հունվարի 19 |
Ծննդավայր | Գումլուպուճախ, Դաշլիչայ Ստորին, Աղրըի մարզ, Թուրքիա |
Վախճանվել է | մայիսի 2, 1965 | (տարիքը 55)
Վախճանի վայր | Երևան |
Մասնագիտություն | խմբագիր, արձակագիր և գրող |
Ազգություն | հայ |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ |
Կրթություն | ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Նահապետը |
Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Աշխատավայր | Ռյա թազա, ՀԳՄ, Խորհրդային գրականություն և Ոզնի |
Պարգևներ | |
Հրաչյա Քոչար Վիքիքաղվածքում | |
Հրաչյա Քոչար Վիքիդարանում |
Հրաչյա Քոչար (Հրաչյա Քոչարի Գաբրիելյան, 1910, հունվարի 19 - 1965, մայիսի 2), հայ արձակագիր, հրապարակախոս, ՀԽՍՀ պետական մրցանակի առաջին դափնեկիր (1967, «Նահապետը» վիպակի համար), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934-ից: Գրական անուն է դարձրել հոր անունը:
Կենսագրություն
Ծնվել է Արևմտյան Հայաստանի Բագրևանդ գավառի Ղումլիբուջաղ գյուղում, որը գտնվում է Նպատ լեռան ստորոտին: Գաղթի ճանապարհին մահացել է մայրը, 1918 թվականին՝ հայրը՝ հայտնի խմբապետ Քոչոն, ով կռվել է Անդրանիկի ջոկատում: Փրկվելով թուրքերի կողմից իրականացրած կոտորածներից՝ համագյուղացիների հետ անցել է Արևելյան Հայաստան: Եղել է գառնարած, հանքափոր Ալավերդու հանքերում: Այնուհետև տեղափոխվել է Երևան, ընդունվել Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետ:
Առաջին պատմվածքը՝ «Խաջե», լույս է տեսել 1931 թվականին, «Նոր ուղի» ամսագրում: 1934 թվականին խմբագրել է քրդերեն «Ռյա թազա» թերթը: 1939 թվականին, կուսակցական տույժ ստանալուց հետո, մնացել է անաշխատանք, ապա Մարտիրոս Սարյանը նրան տեղավորել է իր ղեկավարած Պատմական հուշարձանների պահպանության կոմիտեում: Ոտքով շրջել ու ուսումնասիրել է հայկական վանքերի ու մատուռների վիճակը, և այդ աշխատանքներն ամփոփել «Գորիսի և Սիսիանի շրջանների ալբոմ-ուղեցույցի» մեջ: 1941-1945 թվականներին ծառայել է ԽՍՀՄ բանակում, մասնակցել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին: 1942 թվականին լույս է տեսել «Հերոսների ծնունդը», իսկ մեկ տարի անց՝ «Նախօրյակին» պատերազմական ակնարկների և պատմվածքների ժողովածուները: Ռազմաճակատային պատմվածքների մեջ առանձնանում է «Գեներալի քույրը» պատմվածքը, որն առաջին անգամ տպագրվել է 1945 թվականին, «Պրավդա» թերթում: Հետագայում այս պատմվածքը թարգմանվել է աշխարհի 24 լեզուներով, ներառվել խորհրդահայ դասագրքերի ծրագրերում: Ստեղծել է «Մեծ տան զավակները» երկհատոր վեպը: Կյանքի վերջին տարիներին տպագրել է «Սպիտակ գիրքը», որում զետեղված «Նահապետը», «Կարոտը» և «Եփրատի կամրջին» վիպակները արձակագրի լավագույն գործերն են:
1946-1951 թվականներին եղել է Հայաստանի գրողների միության վարչության քարտուղար, «Սովետական գրականություն» ամսագրի խմբագիր, 1954 թվականին՝ «Ոզնի» երգիծական հանդեսի խմբագիր: Գրել է «Հյուսիսային ծիածան» (Հայֆիլմ, 1961) կինոնկարի սցենարը: Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են ռուսերեն և այլ լեզուներով: Մահացել է Երևանում:[1]
Պարգևներ
- «Կարմիր աստղ» շքանշան
- ՀԽՍՀ պետական մրցանակ «Նահապետ» վիպակի համար, 1967
Գրականություն
- Հակոբ Նորունի, Հրաչյա Քոչարի «Սպիտակ գիրքը» (գնահատական-վերլուծական փորձ), Բեյրութ, տպարան «Սևան», 1967, 58 էջ:
- Սովետահայ գրականության պատմություն, երկրորդ հատոր (1941-1964, հատորում զետեղված է «Հրաչյա Քոչար» գլուխը, որը գրել է Սուրեն Աղաբաբյանը), Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1967, 655 էջ:
Տես նաև
Արտաքին հղումներ
Աղբյուրներ
- ↑ Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ էջ 571.
- Թուրքիայում ծնվածներ
- ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի շրջանավարտներ
- ԽՍՀՄ գրողների միության անդամներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Կարմիր աստղի շքանշանի ասպետներ
- ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Հայկական գիր և գրականություն
- 20-րդ դարի արևելահայ արձակագիրներ
- Հայ խմբագիրներ
- 1910 ծնունդներ
- Հունվարի 19 ծնունդներ
- 1965 մահեր
- Մայիսի 2 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- Գրական կեղծանուններ
- Հայ կինոսցենարիստներ
- Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին մասնակցած հայեր
- ԵՊՀ շրջանավարտներ