Թուրքիայի շրջաններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թուրքիայի շրջանների քարտեզը

Թուրքիայի շրջաններ թուրքերեն՝ ilçe, իլչե), Թուրքիայի վարչաքաղաքական նվազագույն միավորներ (թվով 957), որոնք բաշխված են 81 մարզերի (իլ) մեջ։ Օսմանյան կայսրության ժամանակ և Թուրքիայի Հանրապետության առաջին տարիներին համապատասխան վարչական միավորը ուներ կազա անվանումը։ Շրջանի կազմի մեջ կարող է մտնի ինչպես ուրբանիզացբած տարածք, այդպես էլ գյուղական վայրեր։

Մարզի մրջաններից մեկը կոչվում է «կենտրոնական շրջան» (թուրքերեն՝ merkez ilçe, մերքեզ իլչե) և, որպես կանոն, նրա անվանումը համընկնում է մարզի (իլի) անվանումի հետ (սակայն կան բացառություններ, ինչպես, օրինակ, Հաթայի մարզի կենտրոնը գտնվում է Անթաքիայում)։ Կենտրոնական շրջանի պետն է նշանակավող փոխմարզապետը, իսկ այլ շրջանները ղեկավարում են կայմակամները։

Ամեն շրջանը, այդ թվում նաև կենտրոնականը, մարզի վարչական բաժանման միավոր է։ Շրջանը կառավարվում է շրջկենտրոնից (թուրքերեն՝ ilçe merkezi, իլչե մերկեզի), որտեղ գտնվում է համապատասխան նշանակվող կայմակամի նստավայրը, որը պատասխանատու է մարզի վալիի (մարզպետի) առաջ։ Կենտրոնական շրջաններում կայմակամներ չկան, քանի որ այդ շրջանները ղեկավարում է փոխմարզպետը։

Ամեն շրջկենտրոնում գոյություն ունի մունիցիպալիտետ (թուրքերեն՝ belediye, բելեդիե), որը որոշ մունիցիպալ շրջան է կառավարում (սովորաբար մունիցիպալ շրջանը համապատասխանում է ուրբանիզացված գոտուն (թուրքերեն՝ belde, բելդե))։ Բամզաթիվ բնակավայրերում, որոնք շրջկենտրոններ չեն, նաև կան մունիցիպալիտետներ և նման բնակավայրերը բելդե են կոչվում։ Նման բելդեներում կա համապատասխան մունիցիպալ շրջանի համար պատասխանող պետ, բայց բացառում են կայմակամները։ Այդ բելդեները ենթարկվում են անյ շրջանի շրջկենտրոնին, որի սահմաններում գտնվում են։

Վարչական բաժանման ներքին միավորն է համարվում գյուղը, որին ղեկավարում է ընտրվող գյուղական տանուտերը (թուրքերեն՝ köy muhtarı քյոյ մուհթարը) և որը պատասխանատու է որոշ վարչական հարցերի համար (բնակիչների գրանցում և այլն)։ Քաղաքային տիպի բնակավայրերը բաժանված են թաղամասերի (թուրքերեն՝ mahalle, մահալլե) և այստեղ համանման պաշտոնը կոչվում է «թաղամասի ավագ» (թուրքերեն՝ mahalle muhtarı, մահալլե մուհթարը

Լինում է, որ բելդեն ավելի խոշոր է դառնում, քան այն շրջանը, որին ենթարկվում է։ Երբեմն շրջկենտրոնը դառնում է ավելի խոշոր այն կենտրոնական շրջանի, որին ենթարկվում է։ Խոշոր ագլոմերացիաներում (Ստամբուլի կամ Իզմիրի նման) վարչական բաժանման լրացուցիչ աստիճան է մտցնվում՝ ընտրվող գլուխ, որին ենթարկվում են այլ պետերը և շրջանները։

Արևելյան Անատոլիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղրըի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղրըի մարզի շրջաններ

Արդահանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդահանի մարզի շրջաններ

Բիթլիսի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բիթլիս մարզի շրջաններ

Բինգյոլի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բինգյոլի մարզի շրջաններ

Էլազըղի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլազըղի մարզի շրջաններ

Էրզինջանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էրզինջանի մարզի շրջաններ

Էրզրումի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էրզրումի մարզի շրջաններ

Թունջելիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թունջելիի մարզի շրջաններ

Իգդիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իգդիրի մարզի շրջաններ

Կարսի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարսի մարզի շրջաններ

Հաքյարիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաքյարիի մարզի շրջաններ

Մալաթիայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մալաթիայի մարզի շրջաններ

Մուշի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մուշի մարզի շրջաններ

Վանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանի մարզի շրջաններ

Էգեյան տարածաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այդընի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այդընի մարզի շրջաններ

Աֆյոնքարահիսարի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աֆյոնքարահիսարի մարզի շրջաններ

Դենիզլիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դենիզլիի մարզի շրջաններ

Իզմիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իզմիրի մարզի շրջաններ

Մանիսայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանիսայի մարզի շրջաններ

Մուղլայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մուղլայի մարզի շրջաններ

Քյութահյայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քյութահյայի մարզի շրջաններ

Ուշաքի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուշաքի մարզի շրջաններ

Կենտրոնական Անատոլիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անկարայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անկարայի մարզի շրջաններ

Աքսարայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աքսարայի մարզի շրջաններ

Էսքիշեհիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էսքիշեհիրի մարզի շրջաններ

Կայսերիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայսերիի մարզի շրջաններ

Յոզգաթի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յոզգաթի մարզի շրջաններ

Նիղդեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիղդեի մարզի շրջաններ

Նևշեհիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նևշեհիրի մարզի շրջաններ

Չանքըրըի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չանքըրըի մարզի շրջաններ

Սիվասի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սիվասի մարզի շրջաններ

Քարամանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քարամանի մարզի շրջաններ

Քըրըքքալեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քըրըքքալեի մարզի շրջաններ

Քըրշեհիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քըրշեհիրի մարզի շրջաններ

Քոնյայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քոնյայի մարզի շրջաններ

Հարավարևելյան Անատոլիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ադըյամանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ադըյամանի մարզի շրջաններ

Բաթմանի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բաթմանի մարզի շրջաններ

Գազիանթեփի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գազիանթեփի մարզի շրջաններ

Դիարբեքիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դիարբեքիրի մարզի շրջաններ

Մարդինի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդինի մարզի շրջաններ

Շանլըուրֆայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շանլըուրֆայի մարզի շրջաններ

Շըրնաքի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շըրնաքի մարզի շրջաններ

Սիիրթի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սիիրթի մարզի շրջաններ

Քիլիսի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քիլիսի մարզի շրջաններ

Մարմարածովյան տարածաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բալըքեսիրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բալըքեսիրի մարզի շրջաններ

Բիլեջիքի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բիլեջիքի մարզի շրջաններ

Բուրսայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բուրսայի մարզի շրջաններ

Թեքիրդաղի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեքիրդաղի մարզի շրջաններ

Էդիրնեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդիրնեի մարզի շրջաններ

Յալովայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յալովայի մարզի շրջաններ

Չանաքքալեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չանաքքալեի մարզի շրջաններ

Սաքարյայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաքարյայի մարզի շրջաններ

Ստամբուլի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստամբուլի մարզի շրջաններ

Քոջայելիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քոջայելիի մարզի շրջաններ

Քըրքլարելիի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քըրքլարելիի մարզի շրջաններ

Միջերկրածովյան տարածաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ադանայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ադանայի մարզի շրջաններ

Անթալիայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անթալիայի մարզի շրջաններ

Բուրդուրի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բուրդուրի մարզի շրջաններ

Ըսփարթայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըսփարթայի մարզի շրջաններ

Հաթայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաթայի մարզի շրջաններ

Մերսինի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մերսինի մարզի շրջաններ

Քահրամանմարաշի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քահրամանմարաշի մարզի շրջաններ

Օսմանիեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսմանիեի մարզի շրջաններ

Սևծովյան տարածաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամասիայի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամասիայի մարզի շրջաններ

Արդվինի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդվինի մարզի շրջաններ

Բայբուրթի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բայբուրթի մարզի շրջաններ

Բարթընի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարթընի մարզի շրջաններ

Բոլուի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոլուի մարզի շրջաններ

Գիրեսունի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիրեսունի մարզի շրջաններ

Գյումյուշհանեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյումյուշհանեի մարզի շրջաններ

Դյուզջեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դյուզջեի մարզի շրջաններ

Զոնգուլդաքի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զոնգուլդագի մարզի շրջաններ

Թոքաթի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թոքաթի մարզի շրջաններ

Չորումի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չորումի մարզի շրջաններ

Ռիզեի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռիզեի մարզի շրջաններ

Սամսունի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սամսունի մարզի շրջաններ

Սինոփի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սինոփի մարզի շրջաններ

Տրապիզոնի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տրապիզոնի մարզի շրջաններ

Օրդուի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օրդուի մարզի շրջաններ

Քասթամոնուի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քասթամոնուի մարզի շրջաններ

Քարաբյուքի մարզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քարաբյուքի մարզի շրջաններ

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]