Մալաթիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Քաղաք
Մալաթիա
թուրք.՝ Malatya
Malatya.jpg
ԵրկիրԹուրքիա Թուրքիա
ԻլչեՄալաթիա
ՔաղաքապետԱհմեթ Չաքըր
Մակերես540 կմ²
ԲԾՄ954 մ
Պաշտոնական լեզութուրքերեն
Բնակչություն426․381 մարդ (2012)
Ագլոմերացիա494,918
Ազգային կազմթուրքեր, քրդեր, հայեր
Ժամային գոտիUTC+2
Հեռախոսային կոդ+90 422
Փոստային ինդեքսներ44xxx
Ավտոմոբիլային կոդ44
Պաշտոնական կայքmalatya.bel.tr (թուրքերեն)
##Մալաթիա (Թուրքիա)
Red pog.png

Մալաթիա (թուրք.՝ Malatya; հուն․՝ Μαλάτεια, Մալատեյա;[1] ասոր՝ ܡܠܝܛܝܢܐ‎ Malīṭīná)՝ քաղաք և շրջան Թուրքիայի Արևելյան Անատոլիա տարածաշրջանում, Մալաթիայի մարզի կենտրոն։ Բնակչությունը՝ 426,381մարդ[2]։

Միջին բարձրությունը ծովի մակարդակից՝ 954 մետր։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մալաթիան Փոքր Հայքի հնագույն քաղաքներից է։ Այն Մելիտա անունով հիշատակվում է խեթական Մելիդ, Միլիդա, Մելիդի անուններով, ասորեստանյան և Մելիտեիա անունով՝ ուրարտական սեպագիր արձանագրություններում։ Հայերեն անվանվել է նաև Մելետինե անունով։ Ներկայիս թուրքական պաշտոնական անունն է՝ Մալաթյա։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեթական թագավորությունների ժամանակաշրջանում քաղաքի շրջակայքում գտնվել է Մելիդ (Արսլանթեփե) քաղաքը[3][4]։ Մ.թ.ա. VI դարից մինչ 1071 թ. եղել է Փոքր Հայքի կազմում։ Մանազկերտի ճակատամարտից հետո, 1071 թ. քաղաքը զավթել են սելջուկ թուրքերը, որից հետո մտել է Կոնիայի սուլթանատի կազմ։ XVI դարում գրավվել է Օսմանյան կայսրության կողմից։ Մինչ Հայոց ցեղասպանությունը քաղաքի բնակչության հիմնական մասը կազմել են հայերը։

Պատմական Մալաթիան ժամանակակից Մալաթիայից 7–8 կմ հարավ-արևմուտք էր գտնվում։ Այն այժմ շատ քիչ թվով բնակիչներ ունի, ավերված ու ամայի է, և թուրքերի կողմից ստացել է Էսքի Մալաթիա անունը։ Ջրառատ քաղաք է, նրա տարբեր թաղերում բխում են աղբյուրներ, իսկ ավերված պարսպի տակով հոսում է Թուխմա կոչված գետակը։ Նոր և Հին Մալաթիաները բավական տուժել են 1893 թ. տեղի ունեցած աղետաբեր երկրաշարժից։

Հայտնի մարդիկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հ. Ասմարյան, Մելիտենե-Մալաթիա, Երևան, 1998։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Μαλάτεια, Τουρκία Archived 2012-08-01 at the Wayback Machine.(հուն.)
  2. ↑ TURKISH STATISTICAL INSTITUTE Archived 2014-11-12 at the Wayback Machine.(անգլ.)
  3. ↑ Hawkins, John D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions. Vol. 1: Inscriptions of the Iron Age. Walter de Gruyter, 2000.
  4. ↑ Strabo Geographica, Translated from the Greek text by W. Falconer (London, 1903);Book XII, Chapter I
  5. ↑ İsmail Hâmi Danişmend, Osmanlı Devlet Erkânı, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1971, p. 40.
  6. ↑ Meydan Larousse Büyük Lugât ve Ansiklopedi, 1965
  7. ↑ Malatya belediyesi Archived 2013-03-26 at the Wayback Machine.(թուրքերեն)
  8. ↑ Büyük İskender, Timur ve Marko Polo’nun izinde Özbekistan(թուրքերեն)
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 4114942-7 · LCCN: n85105600 · VIAF: 236397469, 153668559 · WorldCat VIAF: 236397469, 153668559
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մալաթիա&oldid=7816476» էջից