Վանեք
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Վանեք | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Սյունիքի | ||
| Համայնք | Կապանի | ||
| Այլ անվանումներ | Ղարատղա | ||
| Մակերես | 2.06 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 1240 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | 61[1] մարդ (2011) | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ |  Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Տեղաբնականուն | վանեքցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| Հեռախոսային կոդ | +374 (285) | ||
| |||
Վանեք (նախկին անվանումը` Ղարատղա), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզում։ Ընդգրկված է Կապան համայնքի կազմում[2][3][4]։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակավայրը տեղակայված է Աճանան գետի վերին հոսանքի աջ ափին[4]։ Ծովի մակարդակից բարձր է 1225-ից[4] 1240 մ[2][3]։ Սյունիքի մարզի մարզկենտրոն Կապան քաղաքից հեռու 23 կմ դեպի հյուսիս-արևմուտք[2][3]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնում ներկայիս Վանեք գյուղի մոտակայքում եղել է Վանիգ բնակավայրը[3],։
Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մինչև 19-րդ դարի սկզբները գյուղի բնակչությունը եղել են հայեր, որից հետո այն հայաթափվել է[3]։
Կարադիգյա անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում[5]։
Խորհրդային ժամանակաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խորհրդային Միության ժամանակաշրջանում գյուղը գտնվել է Խորհրդային Հայաստանի Ղափանի շրջանում և ընդգրկված է եղել Նորաշենիկի գյուղխորհուրդի կազմում։ Խորհրդային ժամանակաշրջանում բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով, ովքեր հեռացել են 1988 թվականին։ 1989-ից թվականից Վանեքը վերաբնակեցվել է Խորհրդային Ադրբեջանից բռնագաղթված և Կապանի տարածաշրջանի բնակավայրերից այստեղ տեղափոխված հայերով[2]։
Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վանեք գյուղի տարածքում առկա պատմամշակութային հուշարձաններից պետության կողմից հաշվառվել է հանրապետական նշանակության երկու միավոր։ Վանեքից 1 կմ հարավ պահպանվել են Հոռոմանց (Հռոմանց) գյուղի ավերակները։ Այն թվագրվում է 17-ից 20-րդ դարերով։ Բնակիչները հեռացել են 1926 թվականից հետո։ Գյուղում է գտնվում 17-րդ դարով թվագրվող եկեղեցի[6][4], գերեզմանոց[4]։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ ՀՀ 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների` Վանեքի մշտական բնակչությունը կազմել է 61, առկա բնակչությունը` 30 մարդ[1]։ Մինչև 1989 թ. գյուղը բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով[7][8],այնուհետ` հայերով։ Վանեքի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև[4].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 25 | 200[7] | 213 | 65 | 172 | 98 | 149 | - | 83 | 61[1] |
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 2011 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Վանեք գյուղի մասին տեղեկություններ Սյունիքի մարզպետարանի կայքում, Archived 2014-01-29 at the Wayback Machine.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Տեղեկություններ Վանեքի գյուղի մասին Սյունիքի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 14․11․2021թ․)։
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին։ Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 20
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 2, էջ 984
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․, (արխիվացված 15․11․2021թ․):
- ↑ 7,0 7,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 3, էջ 542
| ||||||||||||||