Աշոտավան
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Աշոտավան | ||
 Աշոտավան գյուղը և Հացավանի բերդը | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Սյունիքի | |
| Մակերես | 17.16 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1680 մետր | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 589[1] մարդ (2011) | |
| Տեղաբնականուն | աշոտավանցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Աշոտավան, գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզ։
Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նախկինում կոչվել է Հին Կիրակոսիկ։ Խորհրդային Միության մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի առաջարկությամբ 1948 թվականին գնդապետ Աշոտ Սարգսյանի հիշատակին վերանվանվել է Աշոտավան։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշոտավանը գտնվում է Որոտան գետի աջակողմյան վտակ Սիսիան գետի ձախ օժանդակ Կամրջակ գետակի ստորին հոսանքի շրջանում՝ Տոլորսի ջրամբարի արևմտյան ափին։ Ծովի մակերևույթից 1660-ից 1700 մ բարձրության վրա։ Սիսիան քաղաքից հեռու է մոտ 4-5 կմ դեպի հարավ-արևմուտք։ Մարզկենտրոն Կապան քաղաքից հեռու է ճանապարհով մոտ 109 կմ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դարեր շարունակ գոյություն ունեցող հին գյուղը մնացել է Տոլորսի ջրամբարի տակ, որը կառուցվել է 1971-1972 թվականներին։ Ջրի մակարդակի տատանումների հետևանքով ժամանակ առ ժամանակ գյուղի որոշ շինություններ, մասնավորապես՝ եկեղեցին, սկսում են երևալ։ Նոր Աշոտավանը կառուցվել է 1970-1971 թվականներին՝ հին գյուղից վերև, այդ իսկ պատճառով ժողովուրդը այն անվանում է Քաշի (ներքևի, ցած գտնվող) գյուղ։ Նոր Աշոտավանի եկեղեցին կառուցվել է բնակիչների ջանքերով 21-րդ դարում։
Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջանում ընդգրկված է Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում[2]։ Խորհրդային տարիներին մասն է կազմել նախ Խորհրդային Հայաստանի Զանգեզուրի գավառի, իսկ 1930 թվականից` Սիսիանի շրջանի։ Հայաստանի Հանրապետության անկախության հռչակումից հետո, երբ վերակազմավորվեց նոր վարչական միավորբները, Աշոտավանը 1995 թվականին ընդգրկվեց Սյունիքի մարզի մեջ։
Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղն ունի 1903 թվականին կառուցված եկեղեցի, որի ավերակները կանգուն են Տոլորսի ջրամբարի ջրերում։ Քիչ հեռու Հացավանի բերդն է։ Ծայրամասերում նշմարվում են հին «Կիրակոսիկի» և «Խնոքի» ավերակները։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղի բնակչության էթնիկ կազմը հայեր են[3], որոնց նախնիների մի մասը 1828-1829 թվականներին գաղթել է Պարսկահայաստանի Խոյի և Սալմաստի շրջաններից[4]։
Ստորև աղյուսակի տեսքով ներկայացված է Աշոտավան գյուղի բնակչության վիճակագրական տվյալներն ըստ ժամանակաշրջանի[4].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1908 | 1919 | 1931 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 18 | 293 | 390 | 803 | 557 | 497 | 455 | 448 | 584[5] | 623[6] | 589[1] |
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 |
 |
 |
|
| Տոլորսի ջրամբար | Աշոտավանի նոր եկեղեցին | Աշոտավանի հին եկեղեցին | Հացավանի բերդը հեռվում |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 2011 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 203
- ↑ Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ 4,0 4,1 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հ. 5, էջ 116
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 556
- ↑ 2001 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 488)։ 
|
