Jump to content

Լծեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Լծեն
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզՍյունիքի մարզ
ՀամայնքՍիսիան (համայնք) | Սիսիան համայնք[1]
Առաջին հիշատակում1781
Մակերես15,96 կմ²
ԲԾՄ1560 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն76[2] մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր,
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականունլծնեցի
Ժամային գոտիUTC+4
Լծեն (Հայաստան)##
Լծեն (Հայաստան)
Լծեն (Սյունիքի մարզ)##
Լծեն (Սյունիքի մարզ)

Լծեն, գյուղ Հայաստանի Սյունիքի մարզի Սիսիան համայնքում[1]։

Բնակավայրի պաշտոնական անունը Լծեն է։ Որոշ ժամանակաշրջան հայտնի է եղել նաև Լիզին անունով[3]։

Գյուղի անվան հետ կապված կա ավանդություն, որի համաձայն նշվում է, որ երբ մոնղոլները Չար Ղաթայի առաջնորդությամբ հասել են այս կողմերը, տեղացիները լեռների կատարներից քարե կարկուտ են թափել ձորում գտնվող թշնամու վրա։ Ժողովրդին խրախուսելու համար մենաստանում ապրող Ներսես Քերթողը կրկնել է՝ «Լցե՛, լցե՛ …», և ինքն էլ քարեր է գլորել վերևից։ Հետևելով Ներսես Քերթողին, գյուղացիները եզներ են լծել քարքաշաններին, քարե կույտեր են բերել, քարե հեղեղ են տեղացել թշնամու վրա և չեն թողել, որ նա ոտք դնի գյուղը տանող արահետին։ Իսկ Ներսես Քերթողը շարունակել է կրկնել՝ «Լցե՛, լցե …»։ Դրանից հետո էլ, ասում են, գյուղի անունը մնացել է Լծեն[4][5][6][7]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը գտնվում է Որոտան գետի աջ կողմում՝ ծովի մակարդակից մոտ 1560 մ բարձրության վրա։ Հեռավորությունը Սյունիքի մարզի մարզկենտրոն Կապան քաղաքից կազմում է մոտ 68 կմ, իսկ Սիսիան քաղաքից հեռու է մոտ 12 կմ դեպի հարավ-արևելք։

Գյուղն հիշատակվում է Տաթևի վանքի 1781 թվականի հարկացուցակում, ըստ որի՝ գյուղաբնակների տարեկան տուրքը վանքին կազմել է 2250 գահեկան պտուղ։

Ենթադրվում է, որ ներկայիս գյուղաբնակների նախնիները գաղթել են Լծենի տարածք 1828-29 թվականներին՝ Խոյի գավառից։

Պատմամշակութային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լծենում կա կանգուն եկեղեցի, մատուռ իսկ հարավարևելյան մասում է գտնվում Սուրբ Խաչ անունով ուխտատեղին։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն 2011 թվականին Հայաստանում անցկացված մարդահամարի արդյունքների՝ Լծենի մշտական բնակչությունը կազմել է 76, առկա բնակչությունը՝ 83 մարդ[2]։ Գյուղում մշտապես բնակվել են հայեր[8], Ստորև ներկայացված է Լծեն գյուղի բնակչության թվային փոփոխությունն ըստ տարիների[8][9].

Տարի 1831 1873 1897 1926 1939 1959 1970 1979 1989 2001 2011
Բնակիչ 68 175 314 415 509 460 435 142 93 157[10] 76[2]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Տեղեկություններ Սիսիան համայնքի մասին Սյունիքի մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 27․11․2023 թվական)։
  2. 2,0 2,1 2,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  3. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 2, էջ 585
  4. Արամ Ղանալանյան (1969). Ավանդապատում. Երևան: Հայկական ՍՍՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտ.
  5. Մովսես Խորենացի. Պատմութիւն Հայոց. էջեր Գիրք Ա, Գլուխ Ի.
  6. Մանուկ Աբեղյան (1899). Հայ ժողովրդական առասպելները Մովսես Խորենացու Հայոց պատմության մեջ. Վաղարշապատ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  7. Г. Халатьянц (1896). Армянский эпос в Истории Армении Моисея Хоренского. Москва.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  8. 8,0 8,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  9. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հ. 2, էջ 592
  10. 2001 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]