Կոռնիձոր
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Կոռնիձոր | ||
 Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի | ||
| Կոորդինատներ: 39°32′53″ հս․ լ. 46°31′52″ ավ. ե. / 39.54806° հս․. լ. 46.53111° ավ. ե. | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Սյունիքի | |
| Գյուղապետ | Արկադյա Խաչատրյան | |
| Մակերես | 24,18 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1190 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 1326 մարդ (2010) | |
| Խտություն | 55 մարդ/կմ² | |
| Ազգային կազմ | Հայեր, | |
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
| Տեղաբնականուն | կորնիձորցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Կոռնիձոր, գյուղ Հայաստանի Սյունիքի մարզում, մարզկենտրոնից 23 կմ հյուսիս-արևելք, Հագարի գետի աջ զառիթափ լանջին։
Բովանդակություն
Աշխարհագրական դիրքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոռնիձոր գյուղը գտնվում է Գորիսի ենթաշրջանի հարավ-արևմտյան մասում: Նա ընկած է Արգավանդ կոչվուղ հարթավայրի վրա: Կոռնիձոր գյուղին հյուսիսից և արևելյան մասից սահմանակցում է Տեղ գյուղ, իսկ արևելյանից Քաշաթաղի գյուղերը: Արևելյան սահմանով, մոտ 9 կմ երկարությամբ, հոսում է Հագարու գետը:
Կլիման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոռնիձորի մակերևույթը հարթավայրային է: Հյուսիս-արևմտյան մասը բարձրադիր է իսկ արևելյանը թեք քանի որ այտեղ հոսում է Հագարու գետը և տարածքը իջնում է: Հարավ-արևմտյան մասը թեք ուղղությամբ իջնում է Քաշաթաղի շրջան՝ հատկապես Ջեջիմլի և Ղազուլու կոչվող գյուղերի սահմանները:
Պատմական անցյալը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմական Սյունիքի հնագույն բնակատեղերից է Կոռնիձոր գյուղը: Գյուղը չորս անգամ անվանափոխվել է: Ամենահին գյուղի անվանումը եղել է Խորեա (Խորանա) կամ Խորեայ, որի անվանումը մինչ այսօր պահպանվում է: Դա իրենից ներկայացնում է մի կիրճ, որտեղ 80-100 մետր բարձրության վրա փռված են քարանձավներ, մոտ 40 հատ: Քարանձավը միջին չափսի է, ամեն մի քարնձավում կարող են տեղավորվել 20-25 մարդ:
Կոռնիձորը Հայրենական Մեծ Պատերազմի տարիներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դարերի հետ. խոր-խոր ձորերում ապրել է Կոռնիձորը: Դարերի հետ կնճիռներ են գոյացել նրա դեմքին, արցունք է կաթել նրա «աչքերից» ու բարձրացել խավարը: Դարը փոխվել էր, եկել էր նորը և նրա շառաչն միախառնվել էր նաև Կոռնիձորի շունչը: Գյուղը դարձել էր նոր կյանքի համար մարտնչողների ճամբար, որի մեջ կոփվում էր կոռնիձորցու պատիվն ու հպարտությունը: 1941 թվականի հունիսի 22-ին սկսեց պատերազմը: Պատերազմը սկսվեց գյուղի ոչ հետու, բայց լուրը շատ արագ հասավ գյուղի բնակիչներին: Ռազմաճակատ գնացին և՛ կամավորներ, և՛ զինկոմիսարիատից եկածներ: Դրանից հետո վերջացավ Կոռնիձորի խաղաղ կյանքը: Պատերազմական տարիների ընթացքում միայն կոլտնտեսություը ռազմաջակատ էր ուղարկել 52000 տոննա հացահատիկ, 2800 ցենտներ միս, 350 ցենտներ բուրդ և 1 միլիոն 750 000 ռուբլի դրամ:
Կոռնիձորը հետպատերազմյան տարիներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արդեն վերջացել էր Հայրենական մեծ պատերազմը: Սկսվել էր վիրավոր կոռնիձորցիների խաղաղ աշխատանքը: 1949 թվականին ստալինյան տխրահռչակ բռնադատմանը ենթարկվեցին Մինաս Գյուլջհանանցի, Մուխան Զանքունցի, Սարգիս Զռահանանցի, Կոլյա Մաբաբունցի ընտանիքները և Աքսորվեցին Ալթա: Սակայն նրանք հետո արդարացվեցին և վերադարձան գյուղ, արդեն Ստալինի մահից հետո՝ 1965 թվականին յոթամյակի վերջին տարում, կոլտնտեսությունը (նոր թղթադրամով) ստացավ 337000 ռուբլ դրամական պարգև: 1967 թվականին գյուղը գազ էր մատակարարում, նաև սկսեց տարածվել հեռախոսայինցանցը: Արդեն իսկ սկսեց գործել հեռուստացույցը: Անբասիր աշխատանք կատարելու համար մի շարք մարդիկ արժանացան մեծ պարգևների: Նրանք էին՝ Հարություն Մայիլյանը, Անդրանիկ Սրապյանը, Վաղարշակ Սիմոնյանը, Հովսեփ Հարությունյանը, Հայրապետ Բաբաջանյանը, Սիրան Մայիլյանը, Ռուբեն Սիմոնյանը, Արսեն Գալստյանը, Խաչատուր Բաբայանը, Լևոն Դավթյանը, Բագում Հովհաննիսյանը, Ռաֆիկ Բալյանը, Շամխալ Սահակյանը, Անդրանիկ Սողոմոնյանը:
Գյուղի հոգևոր կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տաղանդներով հարուստ է ցանկացած ժողովուրդ բայց ինչքան տաղանդավոր մարդիկ են կորել դարերի ընթացքում՝ չունենալով զարգանալու հնարավորություն: Ժողովրդի հոգևոր կյանքը զարգացնելու համար պայմաններ են հարկավոր: Սակայն՝ ցավող այդպիսի պայմաններ չեն եղել և Կոռնիձորի մարդիկ դարեր շարունակ զրկված են եղել դրանից: 1971 թ, Կոռնիձորում կառուցվեց դպրոցի մի նոր շենք, որտեղ սովորում էին շուրջ 421 աշակերտ, իսկ 1973 թվականին արդեն շահագործվեց ուսուցչի տունը: 1975 թվականին կառուցվեց հսկա մշակույթի պալատը՝ իր գրադարանային բաժանմունքով[1]:
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոռնիձորի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[2]
| Տարի | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2004 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 491 | 1228 | 981 | 1049 | 1022 | 1279 | 1252 | 1147 | 1072 | 1207 |
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, մեղվաբուծությամբ, պտղաբուծությամբ, դաշտավարությամբ, խաղողագործությամբ, բանջարանոցային և կերային կուլտուրաների մշակությամբ։
Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոռնիձորի Սբ. Հովհաննես եկեղեցին XVIII-XIX դարերի կառույց է։ Կոռնիձորի շրջակայքում պահպանվել են քարայր-կացարաններ և գյուղատեղիներ
Հասարակական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղն ունի դպրոց, ակումբ, գրադարան, բուժկայան, մսուր-մանկապարտեզ։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Սիմոնյան Ս. «Կոռնիձոր»: Պատմափաստագրական վեպ.- Երևան «Գրիգոր Տաթևացի» հրատարակչություն, 2006.- 136 էջ
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 113»։ Վերցված է 2014 Հունիսի 20
| ||||||||||||||||||||||||||||
