Քիմիական տարրերի ցանկ

2024 թվականի դրությամբ Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միության կողմից հայտնաբերվել և անվանվել են 118 քիմիական տարրեր։ Քիմիական տարրը ատոմի տեսակ է, որն իր միջուկում ունի հստակ քանակությամբ պրոտոններ (այս քանակը կոչում են ատոմական համար և նշանակում են Z-ով)^[1]։

Քիմիական տարրերը ներկայացված են պարբերական աղյուսակում, որի պատմությունը պարբերական օրենքի սկզբունքի հետ միասին դարձել են ժամանակից քիմիայի զարգացման հիմքերից։

Ցանկ

դ ք խ Քիմիական տարրերի ցանկ
Քիմիական տարրեր			Անվան ծագում ^[2]^[3]	Պարբերական աղյուսակի խումբ	Պարբերություն (քիմիա)	Պարբերական աղյուսակի բլոկ	Ստանդարտ ատոմային զանգված A_r°(E)	Խտություն	Հալման ջերմաստիճան	Եռման ջերմաստիճան	Տեսակարար ջերմունակություն	Էլ. բաց.	Տարրերի առատությունը երկրակեղևում	Ծագում	Վիճակը
Ատոմական համար Z	Նշան	Անուն					(զ. ա. մ.)	(գսմ³)	(Կ)	(Կ)	(Ջգ ·Կ)		(մգկգ)

1	H	Ջրածին	այերեն անվանումը պատճենում է լատիներեն անվանումից, որն իր հերթին ծագում է հին հունարեն՝ ὕδωρ` «ջուր» և γεννάω` «ծնում եմ» արմատներից^[4]։	1	1	s-բլոկ	7000100800000000000♠1.0080	6995898800000000000♠0.00008988	7001140100000000000♠14.01	7001202800000000000♠20.28	7001143040000000000♠14.304	7000220000000000000♠2.20	7003140000000000000♠1400	նախասկզբնական	գազ
2	He	Հելիում	Ծագում է հին հունարեն՝ ἥλιος (հելիոս)` «Արեգակ» բառից։ Այդպես է անվանվել այն պատճառով, որ առաջին անգամ հայտորոշվել է Արեգակի սպեկտրում վառ դեղին գծի միջոցով, որը չէր վերագրվում այդ ժամանակ հայտնի որևէ տարրի։	18	1	s-բլոկ	7000400260000000000♠4.0026	6996178500000000000♠0.0001785	–	7000422000000000000♠4.22	7000519299999999999♠5.193	–	6997800000000000000♠0.008	նախասկզբնական	գազ
3	Li	Լիթիում	Ծագում է հին հունարեն՝ λίθος (լիթոս)` «քար» բառից, քանի որ հայտնաբերվել է միներալից, մինչդեռ այդ ժամանակ հայտնի մյուս ալկալիական մետաղները (նատրիում և կալիում) հայտնաբերվել էին բույսերի հյուսվածքներից։	1	2	s-բլոկ	7000694000000000000♠6.94	6999534000000000000♠0.534	7002453690000000000♠453.69	7003156000000000000♠1560	7000358200000000000♠3.582	6999980000000000000♠0.98	7001200000000000000♠20	նախասկզբնական	պինդ
4	Be	Բերիլիում	Ծագում է բերիլ միներալի անվանումից։ «Բերիլ» անվանումն իր հերթին ծագում է հին հունարեն՝ βήρυλλος (բերիլլոս), «կապտականաչ բյուրեղ», պրակրիտ լեզուներով वॆरुलिय (վերուլիյա), պալի լեզվով वेलुरिय (վերուլիյա), भेलिरु (վելիրու) կամ भिलर् (վիլար) «գունատվել» ձևերից, որոնք վերաբերում էին բաց գույնի կիսաթանկարժեք բերիլ քարին^[5]։	2	2	s-բլոկ	7000901220000000000♠9.0122	7000185000000000000♠1.85	7003156000000000000♠1560	7003274200000000000♠2742	7000182500000000000♠1.825	7000157000000000000♠1.57	7000279999999999999♠2.8	նախասկզբնական	պինդ
5	B	Բոր	Անվանումը ծագել է արաբ․՝ بورق‎‎ (բուրակ) կամ պարս.՝ بوره (բուրաh) բառերից, որոնցով անվանում էին բորաքսը^[6]։	13	2	p-բլոկ	7001108100000000000♠10.81	7000234000000000000♠2.34	7003234900000000000♠2349	7003420000000000000♠4200	7000102600000000000♠1.026	7000204000000000000♠2.04	7001100000000000000♠10	նախասկզբնական	պինդ
6	C	Ածխածին	Հայերեն անվանումը պատճենում է լատիներեն անվանումից, որը ծագում է carbō` «ածուխ» բառից։	14	2	p-բլոկ	7001120110000000000♠12.011	7000226700000000000♠2.267	7003400000000000000♠>4000	7003430000000000000♠4300	6999709000000000000♠0.709	7000254999999999999♠2.55	7002200000000000000♠200	նախասկզբնական	պինդ
7	N	Ազոտ	Հավանաբար ծագում է հին հունարեն՝ ἄζωτος (ազոտոս)՝ «անկենդան» բառից, սակայն հնարավոր է նաև սնդիկի ալքիմիական անվանումներից մեկից` ազոթ ձևից կամ անդալուսյան արաբերեն al-zuq բառից։ Լատիներեն անվանումը նշանակում է «սելիտրա ծնող»։	15	2	p-բլոկ	7001140070000000000♠14.007	6997125060000000000♠0.0012506	7001631500000000000♠63.15	7001773600000000000♠77.36	7000104000000000000♠1.04	7000304000000000000♠3.04	7001190000000000000♠19	նախասկզբնական	գազ
8	O	Թթվածին	Հայերեն անվանումը պատճենում է հունարեն անվանումից, որը ծագում է հին հունարեն՝ ὀξύς ` «թթու» և γεννάω` «ծնում եմ» բառերից^[7]։	16	2	p-բլոկ	7001159990000000000♠15.999	6997142900000000000♠0.001429	7001543600000000000♠54.36	7001902000000000000♠90.20	6999918000000000000♠0.918	7000344000000000000♠3.44	7005461000000000000♠461000	նախասկզբնական	գազ
9	F	Ֆտոր	Ծագում է հին հունարեն՝ φθόρος (ֆթորոս)` «ոչնչացում» բառից։ Լատիներեն անվանումը ծագում է fluere՝ «հոսել» բայից, որը կապվում է ֆլյուորիտ միներալի (կալցիումի ֆտորիդ) հետ. այն օգտագործվում էր երկաթի ձուլման ժամանակ։	17	2	p-բլոկ	7001189980000000000♠18.998	6997169600000000000♠0.001696	7001535300000000000♠53.53	7001850300000000000♠85.03	6999824000000000000♠0.824	7000398000000000000♠3.98	7002585000000000000♠585	նախասկզբնական	գազ
10	Ne	Նեոն	Ծագում է հին հունարեն՝ νέος (նեոս)` «նոր» բառից։	18	2	p-բլոկ	7001201800000000000♠20.180	6996900200000000000♠0.0009002	7001245600000000000♠24.56	7001270700000000000♠27.07	7000103000000000000♠1.03	–	6997500000000000000♠0.005	նախասկզբնական	գազ
11	Na	Նատրիում	Ծագում է արաբ․՝ نطرون‎‎ (նատրուն)` «փրփրող նյութ», եգիպտերեն netjeri և եբրայերեն՝ נתר‎` «ալկալի» (օճառային հեղուկ)^[8] բառերից։ Ի սկզբանե այդպես էին անվանում բնական սոդան (նատրիումի կարբոնատ)։ Հունարենին է անցել νίτρον (նիտրոն) ձևով։	1	3	s-բլոկ	7001229899999999999♠22.990	6999968000000000000♠0.968	7002370870000000000♠370.87	7003115600000000000♠1156	7000122800000000000♠1.228	6999930000000000000♠0.93	7004236000000000000♠23600	նախասկզբնական	պինդ
12	Mg	Մագնեզիում	Ծագում է Հունաստանի Թեսալիա մարզի Մագնեսիա (հին հունարեն՝ Μαγνησία, Մագնիսիա) շրջանի անունից, որի շրջակայքում հնագույն ժամանակներում հայտնաբերվել են մագնեզիտ միներալի հանքավայրեր։	2	3	s-բլոկ	7001243050000000000♠24.305	7000173800000000000♠1.738	7002923000000000000♠923	7003136300000000000♠1363	7000102299999999999♠1.023	7000131000000000000♠1.31	7004233000000000000♠23300	նախասկզբնական	պինդ
13	Al	Ալյումին	Ծագում է լատին․՝ alumen` «պաղլեղներ» բառից։ Բառացի նշանակում է «դառը աղ»^[9]։	13	3	p-բլոկ	7001269820000000000♠26.982	7000270000000000000♠2.70	7002933470000000000♠933.47	7003279200000000000♠2792	6999897000000000000♠0.897	7000161000000000000♠1.61	7004823000000000000♠82300	նախասկզբնական	պինդ
14	Si	Սիլիցիում	Ծագում է լատին․՝ slilicium անվանումից, որն առաջացել է լատին․՝ silex` «կայծքարային ապարներ» բառից։	14	3	p-բլոկ	7001280850000000000♠28.085	7000232900000000000♠2.3290	7003168700000000000♠1687	7003353800000000000♠3538	6999705000000000000♠0.705	7000190000000000000♠1.9	7005282000000000000♠282000	նախասկզբնական	պինդ
15	P	Ֆոսֆոր	Ծագում է հին հունարեն՝ φῶς (ֆոս)` «լույս» և φέρω (ֆերո)` «բերում եմ» բառերից^[10]։ Բառացի նշանակում է «լուսաբեր», քանի որ սպիտակ ֆոսֆորը թթվածնի հետ շփումից թույլ լույս է արձակում։ Ֆոսֆորը նաև Վեներա մոլորակի կամ Հեսպերոսի հին անվանումն էր։	15	3	p-բլոկ	7001309740000000000♠30.974	7000182300000000000♠1.823	7002317300000000000♠317.30	7002550000000000000♠550	6999769000000000000♠0.769	7000219000000000000♠2.19	7003105000000000000♠1050	նախասկզբնական	պինդ
16	S	Ծծումբ	Հայերեն անվանումը կազմված է կրկնությամբ՝ այլուստ չհանդիպող *ծում արմատից՝ -բ-ի հավելմամբ։ Համեմատելի է վրացերեն փոխառյալ cumcuma, cumcuba, cuncuba բառերի հետ^[11]։ Պարզ չէ, թե *ծում-ը կապ ունի արդյոք հնդեվրոպական swelp-` «այրվել» արմատի հետ, որից հավանաբար ծագում է լատին․՝ sulp(h)ur*` «ծծումբ» բառը^[12]։	16	3	p-բլոկ	7001320600000000000♠32.06	7000206999999999999♠2.07	7002388360000000000♠388.36	7002717870000000000♠717.87	6999710000000000000♠0.71	7000258000000000000♠2.58	7002350000000000000♠350	նախասկզբնական	պինդ
17	Cl	Քլոր	Ծագում է հին հունարեն՝ χλωρός (խլորոս)` «բաց դեղնականաչավուն» բառից։ Անվանումն ստացել է քլոր գազի գույնի պատճառով^[13]։	17	3	p-բլոկ	7001354500000000000♠35.45	6997320000000000000♠0.0032	7002171600000000000♠171.6	7002239110000000000♠239.11	6999479000000000000♠0.479	7000316000000000000♠3.16	7002145000000000000♠145	նախասկզբնական	գազ
18	Ar	Արգոն	Ծագում է հին հունարեն՝ ἀργός (արգոս)` «ծույլ», «դանդաղ» բառից։	18	3	p-բլոկ	7001399500000000000♠39.95	6997178400000000000♠0.001784	7001838000000000000♠83.80	7001873000000000000♠87.30	6999520000000000000♠0.52	–	7000350000000000000♠3.5	նախասկզբնական	գազ
19	K	Կալիում	Ծագում է արաբ․՝ القلي կամ القلية‎‎ (ալ-կալի)` «բույսերի մոխիր» բառից։ Հնում այդպես էին անվանում պոտաշը (կալիումի կարբոնատ), քանի որ այն ստանում էին ծառերի և խոտաբույսերի մոխրից։	1	4	s-բլոկ	7001390980000000000♠39.098	6999890000000000000♠0.89	7002336530000000000♠336.53	7003103200000000000♠1032	6999757000000000000♠0.757	6999820000000000000♠0.82	7004209000000000000♠20900	նախասկզբնական	պինդ
20	Ca	Կալցիում	Ծագում է լատին․՝ calx ` «կիր» բառի calcis սեռական հոլովա ձևից^[14]։ Կալցիումը հայտնի էր դեռևս առաջին դարում, երբ հին հռոմեացիները ստանում էին կիր և կալցիումի օքսիդ։	2	4	s-բլոկ	7001400780000000000♠40.078	7000155000000000000♠1.55	7003111500000000000♠1115	7003175700000000000♠1757	6999647000000000000♠0.647	7000100000000000000♠1.00	7004415000000000000♠41500	նախասկզբնական	պինդ
21	Sc	Սկանդիում	Անվանվել է Սկանդինավիայի լատիներեն Scandia անունով։	3	4	d-բլոկ	7001449560000000000♠44.956	7000298500000000000♠2.985	7003181400000000000♠1814	7003310900000000000♠3109	6999568000000000000♠0.568	7000136000000000000♠1.36	7001220000000000000♠22	նախասկզբնական	պինդ
22	Ti	Տիտան	Անվանվել է հունական դիցաբանության կերպարների` տիտանների անունով։	4	4	d-բլոկ	7001478670000000000♠47.867	7000450600000000000♠4.506	7003194100000000000♠1941	7003356000000000000♠3560	6999523000000000000♠0.523	7000154000000000000♠1.54	7003565000000000000♠5650	նախասկզբնական	պինդ
23	V	Վանադիում	Անվանվել է գեղեցկության սկանդինավյան աստվածուհի Ֆրեյայի Վանադիս (հին սկանդինավերեն` Vanadís` «Վ աների դուստր») անունով։ Անվանումն ստացել է գեղեցիկ և բազմերանգ քիմիական միացությունների շնորհիվ։	5	4	d-բլոկ	7001509420000000000♠50.942	7000611000000000000♠6.11	7003218300000000000♠2183	7003368000000000000♠3680	6999489000000000000♠0.489	7000163000000000000♠1.63	7002120000000000000♠120	նախասկզբնական	պինդ
24	Cr	Քրոմ	Ծագում է հին հունարեն՝ χρῶμα (խրոմա)` գույն բառից։ Անվանումն ստացել է բազմերանգ քիմիական միացությունների շնորհիվ^[15]։	6	4	d-բլոկ	7001519960000000000♠51.996	7000715000000000000♠7.15	7003218000000000000♠2180	7003294400000000000♠2944	6999449000000000000♠0.449	7000166000000000000♠1.66	7002102000000000000♠102	նախասկզբնական	պինդ
25	Mn	Մանգան	Ծագում է Հունաստանի Թեսալիա մարզի Մագնեսիա (հին հունարեն՝ Μαγνησία) շրջանի անունից, որտեղ հայտնաբերվել է։ Մագնեսիա բառը իտալերենում վերածվել է manganese, ֆրանսերենում՝ manganèse ձևերի, որից առաջացել է մանգան անվանումը։	7	4	d-բլոկ	7001549380000000000♠54.938	7000721000000000000♠7.21	7003151900000000000♠1519	7003233400000000000♠2334	6999479000000000000♠0.479	7000155000000000000♠1.55	7002950000000000000♠950	նախասկզբնական	պինդ
26	Fe	Երկաթ	Հայերեն անվանումը հավանաբար ծագում է բնիկ հնդեվրոպական d(i)u>d(e)i - «փայլել, շողալ» արմատից՝ u աճականով, և նույն զարգացմամբ, ինչ երկին* բառում։ Երկաթ բառը կապվում է երկինք բառի հետ, քանի որ ստացվել է երկնաքարերից։ Հայերեն երկին ձևի հետ է կապվում նաև քարթվելական բառաձևերը՝ վրացերեն, մեգրելերեն՝ rkina, լազերեն՝ erkina, լատին․՝ ferrum^[11]։	8	4	d-բլոկ	7001558450000000000♠55.845	7000787400000000000♠7.874	7003181100000000000♠1811	7003313400000000000♠3134	6999449000000000000♠0.449	7000183000000000000♠1.83	7004563000000000000♠56300	նախասկզբնական	պինդ
27	Co	Կոբալտ	Ծագում է գերմ.՝ կոբոլդ բառից, որով անվանում էին ստորգետնյա հարստությունների պահապան ոգիներին։ Հանքագործներն այդպես են անվանել մետաղը, որը թունավոր էր և խնդրահարույց, քանի որ հանդիպում էր արդյունահանվող այլ տարրերի, օրինակ՝ նիկելի հետ։ Ըստ մեկ այլ վարկածի` անվանումը կապվում է արծաթի հանքագործների այն համոզմունքի հետ, որ կոբոլտները գողանում էին արծաթը և դրա փոխարեն կոբալտ թողնում։ Կան ենթադրություններ, որ անունը կարող է ծագած լինել հին հունարեն՝ κόβαλος (կոբալոս)` «հանք» բառից, որը կարող է ընդհանուր արմատներ ունենալ «կոբոլդ», «գոբլին» և «կոբալտ» բառերի հետ։	9	4	d-բլոկ	7001589330000000000♠58.933	7000890000000000000♠8.90	7003176800000000000♠1768	7003320000000000000♠3200	6999421000000000000♠0.421	7000188000000000000♠1.88	7001250000000000000♠25	նախասկզբնական	պինդ
28	Ni	Նիկել	Ծագում է շվեդ.՝ kopparnickel բառից, որը նշանակում է «պղնձագույն հանքաքար»։ Խոսքը վերաբերում էր նիկոլիտ հանքաքարին, որից այն ստացվել էր^[16]։	10	4	d-բլոկ	7001586930000000000♠58.693	7000890800000000000♠8.908	7003172800000000000♠1728	7003318600000000000♠3186	6999444000000000000♠0.444	7000191000000000000♠1.91	7001840000000000000♠84	նախասկզբնական	պինդ
29	Cu	Պղինձ	Փոխառություն է իրանական աղբյուրից, հավանաբար մեդերենից։ Համեմատելի է պարս.՝ birinĵ բառի հետ^[11]։ Լատիներեն անվանումը գալիս է Կիպրոս կղզու (հին հունարեն՝ Κύπρος, լատին․՝ Cuprum) անունից, որտեղ արդյունահանվում էր պղինձ^[17]։	11	4	d-բլոկ	7001635460000000000♠63.546	7000896000000000000♠8.96	7003135777000000000♠1357.77	7003283500000000000♠2835	6999385000000000000♠0.385	7000190000000000000♠1.90	7001600000000000000♠60	նախասկզբնական	պինդ
30	Zn	Ցինկ	Ծագում է ունի գերմ.՝ Zinken ` «ծայր» բառից՝ հավանաբար վերաբերելով ցինկի սրածայր բյուրեղներին։ Կարող է ծագած լինել հին պարսկերենից։	12	4	d-բլոկ	7001653800000000000♠65.38	7000714000000000000♠7.14	7002692880000000000♠692.88	7003118000000000000♠1180	6999388000000000000♠0.388	7000165000000000000♠1.65	7001700000000000000♠70	նախասկզբնական	պինդ
31	Ga	Գալիում	Գալիումը որպես ազատ մետաղ ստացել է քիմիկոս Լեկոկ դը Բուաբոդրանը, որն այն անվանել է իր հայրենի երկրի` Ֆրանսիայի անունով, որի լատիներեն անվանումն էր Գալիա (լատին․՝ Gallia): Ավելի ուշ մեղադրանքներ են հնչել, թե նա քիմիական տարրն անվանել էր իր անունով, քանի որ նրա անունը` Լեկոկ, նույն կերպ է հնչում, ինչ ֆր.՝ le coq` «աքաղաղ» բառը։ Այդպես է թարգմանվում նաև լատին․՝ gallus բառը։ Սակայն նա պնդել է, որ այդպիսի մտադրություն չի ունեցել^[18]։	13	4	p-բլոկ	7001697230000000000♠69.723	7000591000000000000♠5.91	7002302914600000000♠302.9146	7003267300000000000♠2673	6999371000000000000♠0.371	7000181000000000000♠1.81	7001190000000000000♠19	նախասկզբնական	պինդ
32	Ge	Գերմանիում	Անվանվել է Գերմանիայի անունով։	14	4	p-բլոկ	7001726300000000000♠72.630	7000532300000000000♠5.323	7003121140000000000♠1211.40	7003310600000000000♠3106	6999320000000000000♠0.32	7000200999999999999♠2.01	7000150000000000000♠1.5	նախասկզբնական	պինդ
33	As	Մկնդեղ	Ծագում է հին հունարեն՝ ἀρσενικόν (արսենիկոն) բառից, որն իր հերթին փոխառություն էր ասորերեն՝ ܠܫܢܐܠܐ ܙܐܦܢܝܐ (ալ-զարնիկա)^[19] և պարս.՝ زرنيخ (զարնիխ)` «դեղին աուրիպիգմենտ» բառերից։ Առնչվում է նաև հին հունարեն՝ ἀρσενικός (արսենիկոս)` «ուժեղ», «առնական» բառի հետ։ Արսենի հայերեն մեկ այլ անվանումը կապված է նրա միացությունների օգտագործման հետ։ Դրանք կիրառում էին մկների և առնետների դեմ պայքարելու նպատակով, որտեղից էլ ծագել է «մկնդեղ» անվանումը։	15	4	p-բլոկ	7001749220000000000♠74.922	7000572700000000000♠5.727	7003109000000000000♠1090	7002887000000000000♠887	6999329000000000000♠0.329	7000218000000000000♠2.18	7000180000000000000♠1.8	նախասկզբնական	պինդ
34	Se	Սելեն	Ծագում է հին հունարեն՝ σελήνη (սելենե)` Լուսին բառից։ Այդպես էր կոչվում նաև Լուսնի աստվածուհին հունական դիցարանում։ Տարրն այդպես է անվանակոչվել այն պատճառով, որ նման է տելուր տարրին, որն իր անվանումն ստացել է Երկիր մոլորակի անունով, որի արբանյակն է Լուսինը։	16	4	p-բլոկ	7001789710000000000♠78.971	7000480999999999999♠4.81	7002453000000000000♠453	7002958000000000000♠958	6999321000000000000♠0.321	7000254999999999999♠2.55	6998500000000000000♠0.05	նախասկզբնական	պինդ
35	Br	Բրոմ	Ծագում է հին հունարեն՝ βρῶμος (բրոմոս)` «գարշահոտություն» բառից^[20]։ Անվանումն ստացել է բնորոշ հոտի պատաճառով։	17	4	p-բլոկ	7001799040000000000♠79.904	7000310280000000000♠3.1028	7002265800000000000♠265.8	7002332000000000000♠332.0	6999474000000000000♠0.474	7000296000000000000♠2.96	7000240000000000000♠2.4	նախասկզբնական	հեղուկ
36	Kr	Կրիպտոն	Ծագում է հին հունարեն՝ κρυπτός (կրիպտոս)` «թաքնված» բառից։ Այդ անվանումն է ստացել անգույն, անհոտ, անհամ լինելու և գազային հատկությունների, ինչպես նաև բնության մեջ հազվադեպ հանդիպելու պատճառով։	18	4	p-բլոկ	7001837980000000000♠83.798	6997374900000000000♠0.003749	7002115790000000000♠115.79	7002119930000000000♠119.93	6999248000000000000♠0.248	7000300000000000000♠3.00	6996100000000000000♠1×10⁻⁴	նախասկզբնական	գազ
37	Rb	Ռուբիդիում	Ծագում է լատին․՝ rubidus` «մուգ կարմիր» բառից, սպեկտրալ գծի գույնի պատճառով։	1	5	s-բլոկ	7001854680000000000♠85.468	7000153200000000000♠1.532	7002312460000000000♠312.46	7002961000000000000♠961	6999363000000000000♠0.363	6999820000000000000♠0.82	7001900000000000000♠90	նախասկզբնական	պինդ
38	Sr	Ստրոնցիում	Անվանվել է ստրոնցիանիտ հանքանյութի անունով, որն այդպես է կոչվել Շոտլանդիայում գտնվող Ստրոնթիան բնակավայրի անունով, որտեղ այն առաջին անգամ հայտնաբերվել է։	2	5	s-բլոկ	7001876200000000000♠87.62	7000264000000000000♠2.64	7003105000000000000♠1050	7003165500000000000♠1655	6999301000000000000♠0.301	6999950000000000000♠0.95	7002370000000000000♠370	նախասկզբնական	պինդ
39	Y	Իտրիում	Ծագում է իտերբիտ միներալի անունից, որից առաջին անգամ առանձնացվել է իտրիումը։ Միներալն իր հերթին անվանվել է Շվեդիայի Իտերբի բնակավայրի անունով^{[Ն 1]}։	3	5	d-բլոկ	7001889060000000000♠88.906	7000447200000000000♠4.472	7003179900000000000♠1799	7003360900000000000♠3609	6999298000000000000♠0.298	7000122000000000000♠1.22	7001330000000000000♠33	նախասկզբնական	պինդ
40	Zr	Ցիրկոնիում	Անվանվել է ցիրկոն միներալի անունով, որից առաջին անգամ ստացվել է։ Ցիրկոն բառն իր հերթին ծագում է ասորերեն՝ ܙܐܪܓܥܢܥ (զարգոնո)^[21], արաբ․՝ زركون‎‎ (զարքուն) կամ պարս.՝ زرگون (զարգուն) բառերից, որոնք նշանակում են «ոսկեգույն»։	4	5	d-բլոկ	7001912240000000000♠91.224	7000652000000000000♠6.52	7003212800000000000♠2128	7003468200000000000♠4682	6999278000000000000♠0.278	7000133000000000000♠1.33	7002165000000000000♠165	նախասկզբնական	պինդ
41	Nb	Նիոբիում	Անվանվել է հին հունական դիցաբանության հերոսուհի Նիոբեի՝ Տանտալոսի դստեր անունով` նիոբիում և տանտալ քիմիական տարրերի նմանության պատճառով։	5	5	d-բլոկ	7001929060000000000♠92.906	7000857000000000000♠8.57	7003275000000000000♠2750	7003501700000000000♠5017	6999265000000000000♠0.265	7000160000000000000♠1.6	7001200000000000000♠20	նախասկզբնական	պինդ
42	Mo	Մոլիբդեն	Ծագում է հին հունարեն՝ μόλυβδος (մոլիբդոս)` «կապար» բառից։ Այդպես է անվանվել մոլիբդենիտի (որից առաջին անգամ առանձնացվել է մոլիբդենի օքսիդը) և գալենիտի` կապարի սուլֆիդի արտաքին նմանության պատճառով։	6	5	d-բլոկ	7001959500000000000♠95.95	7001102800000000000♠10.28	7003289600000000000♠2896	7003491200000000000♠4912	6999251000000000000♠0.251	7000216000000000000♠2.16	7000120000000000000♠1.2	նախասկզբնական	պինդ
43	Tc	Տեխնեցիում	Ծագում է հին հունարեն՝ τεχνητός (տեխնետոս)` «արհեստական» բառից, քանի որ առաջին արհեստականորեն ստացվող տարրն էր։	7	5	d-բլոկ	7001970000000000000♠[97]	7001110000000000000♠11	7003243000000000000♠2430	7003453800000000000♠4538	–	7000190000000000000♠1.9	6991300000000000000♠~ 3×10⁻⁹	քայքայումից	պինդ
44	Ru	Ռութենիում	Անվանվել է Ռուսաստանի անունով, Կիևյան Ռուսիայի լատիներեն էկզոնիմ Ռուտենիայի (լատին․՝ Ruthenia) անունով^[22]։	8	5	d-բլոկ	7002101070000000000♠101.07	7001124500000000000♠12.45	7003260700000000000♠2607	7003442300000000000♠4423	6999238000000000000♠0.238	7000220000000000000♠2.2	6997100000000000000♠0.001	նախասկզբնական	պինդ
45	Rh	Ռոդիում	Ծագում է հին հունարեն՝ ῥόδον (ռոդոն)` «վարդ» բառից, քանի որ ռոդիումի միացություններին բնորոշ է մուգ բոսորագույնը։	9	5	d-բլոկ	7002102910000000000♠102.91	7001124100000000000♠12.41	7003223700000000000♠2237	7003396800000000000♠3968	6999243000000000000♠0.243	7000227999999999999♠2.28	6997100000000000000♠0.001	նախասկզբնական	պինդ
46	Pd	Պալադիում	Անվանվել է Պալաս աստղակերպի անունով, որը հայտնաբերվել էր տարրից երկու տարի առաջ։ Աստղակերպն իր հերթին անվանվել է իմաստության և հաղթանակի աստվածուհի Աթենաս Պալասի անունով։ Պալադիում բառը ծագում է Παλλάδος սեռական հոլովաձևից^[23]։	10	5	d-բլոկ	7002106420000000000♠106.42	7001120230000000000♠12.023	7003182805000000000♠1828.05	7003323600000000000♠3236	6999244000000000000♠0.244	7000220000000000000♠2.20	6998150000000000000♠0.015	նախասկզբնական	պինդ
47	Ag	Արծաթ	Հայերեն արծաթ, ինչպես և հին հունարեն՝ ἄργυρος (արգիրոս) անվանումը, ծագում է բնիկ հնդեվրոպական * arg՛ «փայլուն, սպիտակավուն» արմատից (-աթ-ով համընկնում է երկաթ բառի հետ)։ Համեմատելի է հին հնդկերեն rajatám, ավեստերեն՝ ərəzata, լատին․՝ argentum, հին իռլանդերեն arggat` «արծաթ» բառերի հետ^[11]։	11	5	d-բլոկ	7002107870000000000♠107.87	7001104900000000000♠10.49	7003123493000000000♠1234.93	7003243500000000000♠2435	6999235000000000000♠0.235	7000193000000000000♠1.93	6998750000000000000♠0.075	նախասկզբնական	պինդ
48	Cd	Կադմիում	Անվանվել է այն միներալի հին հունարեն՝ καδμεία (կադմեյա) անունով, որից ստանում էին կադմիում։ Միներալն իր անունը ստացել է հին հունական դիցաբանական հերոս Կադմոսի անունից։	12	5	d-բլոկ	7002112410000000000♠112.41	7000865000000000000♠8.65	7002594220000000000♠594.22	7003104000000000000♠1040	6999232000000000000♠0.232	7000169000000000000♠1.69	6999159000000000000♠0.159	նախասկզբնական	պինդ
49	In	Ինդիում	Անվանվել է ինդիումի սպեկտրալ գծի ինդիգո գույնի անունով։ Ինդիգո բառն իր հերթին ծագում է իսպ.՝ indico և հոլանդերեն indigo (պորտուգալերեն endego-ից), լատին․՝ indicum, հին հունարեն՝ ἰνδικόν (ինդիկոն) ձևերից, որոնք նշանակում են «կապույտ ներկ Հնդկաստանից»։	13	5	p-բլոկ	7002114820000000000♠114.82	7000731000000000000♠7.31	7002429750000000000♠429.75	7003234500000000000♠2345	6999233000000000000♠0.233	7000178000000000000♠1.78	6999250000000000000♠0.25	նախասկզբնական	պինդ
50	Sn	Անագ	Հայերեն անվանումը փոխառություն է խուռիերեն anagi ձևից, որն իր հերթին հավանաբար ծագում է շումերերեն, ապա աքքադերեն՝ anāku ձևից^[11]։ Լատիներեն անվանումը հավանաբար ունի կելտական ծագում^[24]։	14	5	p-բլոկ	7002118710000000000♠118.71	7000726500000000000♠7.265	7002505080000000000♠505.08	7003287500000000000♠2875	6999228000000000000♠0.228	7000196000000000000♠1.96	7000229999999999999♠2.3	նախասկզբնական	պինդ
51	Sb	Ծարիր	Հայերեն անվանումը փոխառություն է ասորերեն՝ səδiδā բառից^[11]։ Լատիներեն անվանումը ծագում է հին հունարեն՝ στίβι (ստիբի), στίμμι (ստիմմի) ձևերից, որոնք հավանաբար ծագում են արաբերեն կամ եգիպտերեն sdm արմատից, որը նշանակում է «աչքի ներկ»։	15	5	p-բլոկ	7002121760000000000♠121.76	7000669700000000000♠6.697	7002903780000000000♠903.78	7003186000000000000♠1860	6999207000000000000♠0.207	7000204999999999999♠2.05	6999200000000000000♠0.2	նախասկզբնական	պինդ
52	Te	Տելուր	Ծագում է լատին․՝ tellus ` Երկիր բառի telluris սեռական հոլովաձևից։	16	5	p-բլոկ	7002127600000000000♠127.60	7000624000000000000♠6.24	7002722660000000000♠722.66	7003126100000000000♠1261	6999202000000000000♠0.202	7000210000000000000♠2.1	6997100000000000000♠0.001	նախասկզբնական	պինդ
53	I	Յոդ	Ծագում է հին հունարեն՝ ἰώδης ` «մանուշակագույն» բառից^[25], որը կապված է ծովային ջրիմուռների մոխրի և խիտ ծծմբական թթվի հետ ֆրանսիացի քիմիկոս Բեռնար Կուրտուայի կատարած փորձերի ընթացքում ստացված գոլորշու գույնի հետ։	17	5	p-բլոկ	7002126900000000000♠126.90	7000493300000000000♠4.933	7002386850000000000♠386.85	7002457400000000000♠457.4	6999214000000000000♠0.214	7000266000000000000♠2.66	6999450000000000000♠0.45	նախասկզբնական	պինդ
54	Xe	Քսենոն	Ծագում է հին հունարեն՝ ξένος ` «օտար» բառից։	18	5	p-բլոկ	7002131289999999999♠131.29	6997589400000000000♠0.005894	7002161400000000000♠161.4	7002165030000000000♠165.03	6999158000000000000♠0.158	7000260000000000000♠2.60	6995300000000000000♠3×10⁻⁵	նախասկզբնական	գազ
55	Cs	Ցեզիում	Ծագում է լատին․՝ caesius «երկնագույն կապույտ» բառից։ Տարրի հայտորոշումն առաջին անգամ կատարվել է սպեկտրի երկու վառ կապույտ գծերի միջոցով։ Ցեզիումն առաջին տարրն է, որը հայտնաբերվել է սպեկտրասկոպի միջոցով^[26]։	1	6	s-բլոկ	7002132910000000000♠132.91	7000193000000000000♠1.93	7002301590000000000♠301.59	7002944000000000000♠944	6999242000000000000♠0.242	6999790000000000000♠0.79	7000300000000000000♠3	նախասկզբնական	պինդ
56	Ba	Բարիում	Ծագում է հին հունարեն՝ βαρύς ` «ծանր», քանի որ բարիումի օքսիդն ունի այդպիսի նյութերի համար անսովոր բարձր խտություն։ Հեմֆրի Դևին տարրն այդպես է անվանել, քանի որ այն ի սկզբանե գտնվել է բարիտ միներալում^[27]։	2	6	s-բլոկ	7002137330000000000♠137.33	7000351000000000000♠3.51	7003100000000000000♠1000	7003217000000000000♠2170	6999204000000000000♠0.204	6999890000000000000♠0.89	7002425000000000000♠425	նախասկզբնական	պինդ
57	La	Լանթան	Ծագում է հին հունարեն՝ λανθάνω ` «թաքնվում եմ» բառից։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002138910000000000♠138.91	7000616200000000000♠6.162	7003119300000000000♠1193	7003373700000000000♠3737	6999195000000000000♠0.195	7000110000000000000♠1.1	7001390000000000000♠39	նախասկզբնական	պինդ
58	Ce	Ցերիում	Անվանվել է ի պատիվ Սերես աստղակերպի, որը հայտնաբերվել էր երկու տարի առաջ։ Աստղակերպը, որն այժմ դասակարգվում է որպես գաճաճ մոլորակ, անվանվել է հռոմեական դիցարանի պտղաբերության աստվածուհի Կերեսի անունով։ «Կերես» բառը ծագում է հնդեվրոպական նախալեզվի *ker արմատից, որը նշանակում է «աճել»^[28]^[29]։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002140120000000000♠140.12	7000677000000000000♠6.770	7003106800000000000♠1068	7003371600000000000♠3716	6999192000000000000♠0.192	7000112000000000000♠1.12	7001665000000000000♠66.5	նախասկզբնական	պինդ
59	Pr	Պրազեոդիմ	Ծագում է հին հունարեն՝ πράσιος ` «բաց կանաչ» и δίδυμος` «երկվորյակ» բառերից։ Անվանումն ստացել է այն պատճառով, որ պրազեդիումը և նեոդիմն անջատվում են դիդիմիում նյութից^{[Ն 2]}։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002140910000000000♠140.91	7000677000000000000♠6.77	7003120800000000000♠1208	7003379300000000000♠3793	6999193000000000000♠0.193	7000112999999999999♠1.13	7000919999999999999♠9.2	նախասկզբնական	պինդ
60	Nd	Նեոդիմ	Ծագում է հին հունարեն՝ νέος ` «նոր» и δίδυμος` «երկվորյակ» բառերից, քանի որ պրազեդիումը և նեոդիմն անջատվում են դիդիմիում նյութից^{[Ն 2]}։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002144240000000000♠144.24	7000701000000000000♠7.01	7003129700000000000♠1297	7003334700000000000♠3347	6999190000000000000♠0.19	7000113999999999999♠1.14	7001415000000000000♠41.5	նախասկզբնական	պինդ
61	Pm	Պրոմեթիում	Տարրն անվանվել է առասպելական հերոս Պրոմեթևսի անունով, որը Զևսից կրակ էր գողացել և փոխանցել մարդկանց։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002145000000000000♠[145]	7000726000000000000♠7.26	7003131500000000000♠1315	7003327300000000000♠3273	–	7000112999999999999♠1.13	6981199999999999999♠2×10⁻¹⁹	քայքայումից	պինդ
62	Sm	Սամարիում	Անվանումը կապված է սամարսկիտ միներալի հետ, որից այն առաջին անգամ առանձնացվել է։ Վերջինս իր հերթին անվանվել է ինժեներ Վասիլի Սամարսկի-Բիխովեցի անունով։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002150360000000000♠150.36	7000752000000000000♠7.52	7003134500000000000♠1345	7003206700000000000♠2067	6999197000000000000♠0.197	7000117000000000000♠1.17	7000705000000000000♠7.05	նախասկզբնական	պինդ
63	Eu	Եվրոպիում	Անվանվել է Եվրոպա մայրցամաքի անունով, որտեղ այն հայտնաբերվել է։ Մայրցամաքն իր հերթին անվանվել է փյունիկյան առասպելական արքայադուստր Եվրոպայի անունով։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002151960000000000♠151.96	7000524400000000000♠5.244	7003109900000000000♠1099	7003180200000000000♠1802	6999182000000000000♠0.182	7000120000000000000♠1.2	7000200000000000000♠2	նախասկզբնական	պինդ
64	Gd	Գադոլինիում	Անվանվել է ի պատիվ ֆինն քիմիկոս Յոհան Գադոլինի^[30], որը Հյուսիսային Եվրոպայի երկրներում քիմիայի հիմնադիրներից է և հայտնաբերել է իտրիումը։ Նրա անունով է կոչվում նաև գադոլինիտ միներալը։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002157250000000000♠157.25	7000790000000000000♠7.90	7003158500000000000♠1585	7003354600000000000♠3546	6999236000000000000♠0.236	7000120000000000000♠1.2	7000620000000000000♠6.2	նախասկզբնական	պինդ
65	Tb	Տերբիում	Անվանվել է Շվեդիայի Իտերբի բնակավայրի անունով^{[Ն 1]}։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002158930000000000♠158.93	7000823000000000000♠8.23	7003162900000000000♠1629	7003350300000000000♠3503	6999182000000000000♠0.182	7000120000000000000♠1.2	7000120000000000000♠1.2	նախասկզբնական	պինդ
66	Dy	Դիսպրոզիում	Ծագում է հին հունարեն՝ δυσπρόσιτος ` «դժվարամատչելի» բառից։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002162500000000000♠162.50	7000853999999999999♠8.540	7003168000000000000♠1680	7003284000000000000♠2840	6999170000000000000♠0.17	7000122000000000000♠1.22	7000520000000000000♠5.2	նախասկզբնական	պինդ
67	Ho	Հոլմիում	Անվանվել է Ստոկհոլմքաղաքի հին լատիներեն Հոլմիա (Holmia) անվանմամբ։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002164930000000000♠164.93	7000878999999999999♠8.79	7003173400000000000♠1734	7003299300000000000♠2993	6999165000000000000♠0.165	7000123000000000000♠1.23	7000130000000000000♠1.3	նախասկզբնական	պինդ
68	Er	Էրբիում	Անվանվել է Շվեդիայի Իտերբի բնակավայրի անունով^{[Ն 1]}։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002167260000000000♠167.26	7000906600000000000♠9.066	7003180200000000000♠1802	7003314100000000000♠3141	6999168000000000000♠0.168	7000124000000000000♠1.24	7000350000000000000♠3.5	նախասկզբնական	պինդ
69	Tm	Թուլիում	Անվանվել է հեռավոր հյուսիսում գտնվող առասպելական երկրի հին հռոմեական և հունական Թուլե (հին հունարեն՝ Θούλη) անունով, որը հավանաբար Սկանդինավիան էր։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002168930000000000♠168.93	7000932000000000000♠9.32	7003181800000000000♠1818	7003222300000000000♠2223	6999160000000000000♠0.16	7000125000000000000♠1.25	6999520000000000000♠0.52	նախասկզբնական	պինդ
70	Yb	Իտերբիում	Անվանումը ստացել է իտերբիայից՝ իտերբիումի օքսիդային միացությունից։ Իտերբիան իր հերթին անվանվել է Շվեդիայի Իտերբի բնակավայրի անունով^{[Ն 1]}։	f-block groups	6	f-բլոկ	7002173050000000000♠173.05	7000690000000000000♠6.90	7003109700000000000♠1097	7003146900000000000♠1469	6999155000000000000♠0.155	7000110000000000000♠1.1	7000320000000000000♠3.2	նախասկզբնական	պինդ
71	Lu	Լուտեցիում	Անվանվել է Փարիզի անունով` քաղաքի լատիներեն Լյուտեցիա (Lutetia) անունով (գալերենից թարգմանաբար նշանակում է «ցեխոտ տեղ»)։	3	6	d-բլոկ	7002174970000000000♠174.97	7000984099999999999♠9.841	7003192500000000000♠1925	7003367500000000000♠3675	6999154000000000000♠0.154	7000127000000000000♠1.27	6999800000000000000♠0.8	նախասկզբնական	պինդ
72	Hf	Հաֆնիում	Անվանվել է Կոպենհագենի անունով` քաղաքի լատիներեն Հաֆնիա (Hafnia) անունով։	4	6	d-բլոկ	7002178490000000000♠178.49	7001133100000000000♠13.31	7003250600000000000♠2506	7003487600000000000♠4876	6999144000000000000♠0.144	7000130000000000000♠1.3	7000300000000000000♠3	նախասկզբնական	պինդ
73	Ta	Տանտալ	Տարրն անվանվել է հին հունական դիցաբանության հերոս Տանտալոսի անունով^[31]։	5	6	d-բլոկ	7002180950000000000♠180.95	7001166900000000000♠16.69	7003329000000000000♠3290	7003573100000000000♠5731	6999140000000000000♠0.14	7000150000000000000♠1.5	7000200000000000000♠2	նախասկզբնական	պինդ
74	W	Վոլֆրամ	Ծագում է գերմ.՝ Wolf Rahm` «գայլի փրփուր» անվանումից, ինչը պայմանավորված է նրանով, որ անագի հանքաքարերի հետ հանդիպող վոլֆրամը խանգարում էր անագի հալույթի ստացմանը` այն վերածելով խարամների փրփուրի)։	6	6	d-բլոկ	7002183840000000000♠183.84	7001192500000000000♠19.25	7003369500000000000♠3695	7003582800000000000♠5828	6999132000000000000♠0.132	7000236000000000000♠2.36	7000130000000000000♠1.3	նախասկզբնական	պինդ
75	Re	Ռենիում	Ծագում է Հռենոս գետի լատիներեն Rhenus անվանումից	7	6	d-բլոկ	7002186210000000000♠186.21	7001210200000000000♠21.02	7003345900000000000♠3459	7003586900000000000♠5869	6999137000000000000♠0.137	7000190000000000000♠1.9	6996700000000000000♠7×10⁻⁴	նախասկզբնական	պինդ
76	Os	Օսմիում	Ծագում է հին հունարեն՝ ὀσμή ` «հոտ» բառից` օսմիումի քառօքսիդիգարշահոտ լինելու պաճառով։	8	6	d-բլոկ	7002190230000000000♠190.23	7001225900000000000♠22.59	7003330600000000000♠3306	7003528500000000000♠5285	6999130000000000000♠0.13	7000220000000000000♠2.2	6997200000000000000♠0.002	նախասկզբնական	պինդ
77	Ir	Իրիդիում	Ծագում է հին հունարեն՝ ἶρις ` «ծիածան» բառից` իրիդիումի աղերի բազմերանգ գույների պատճառով։	9	6	d-բլոկ	7002192220000000000♠192.22	7001225600000000000♠22.56	7003271900000000000♠2719	7003470100000000000♠4701	6999131000000000000♠0.131	7000220000000000000♠2.20	6997100000000000000♠0.001	նախասկզբնական	պինդ
78	Pt	Պլատին	Անունը տրվել է իսպանացի կոնկիստադորների կողմից, որոնք 16-րդ դարի կեսերին Հարավային Ամերիկայում առաջին անգամ հանդիպեցին նոր մետաղի, որը նման էր արծաթի (իսպ.՝ plata)։ Տարրի անվանումը բառացիորեն նշանակում է «փոքրիկ արծաթ», «արծաթիկ»^[32]։ Պլատինը երկար ժամանակ կիրառություն չէր գտնում բացառիկ դժվարահալության պատճառով և արծաթից երկու անգամ էժան էր գնահատվում^[33]։	10	6	d-բլոկ	7002195080000000000♠195.08	7001214500000000000♠21.45	7003204140000000000♠2041.4	7003409800000000000♠4098	6999133000000000000♠0.133	7000227999999999999♠2.28	6997500000000000000♠0.005	նախասկզբնական	պինդ
79	Au	Ոսկի	Հայերեն անվանումը չունի հավաստի ստուգաբանություն․ կասկածելի են և՛ հնդեվրոպական մեկնաբանությունները (օրինակ՝ aues- «լուսավորել» արմատից), և՛ ոչ հնդեվրոպական (փոխառության) վարկածները (հմմտ․ ֆիններեն՝ aske* «պղինձ» և շումերերեն guškin «ոսկի»)^[11]։ Լատիներեն Aurum անվանումը նշանակում է «շողացող լուսաբաց»։	11	6	d-բլոկ	7002196970000000000♠196.97	7001193000000000000♠19.3	7003133733000000000♠1337.33	7003312900000000000♠3129	6999129000000000000♠0.129	7000254000000000000♠2.54	6997400000000000000♠0.004	նախասկզբնական	պինդ
80	Hg	Սնդիկ	Հայերեն անվանման ստուգաբանությունն անհայտ է^[11]։ Լատիներեն անվանումը ծագում է հին հունարեն՝ ὕδωρ ջուր և ἀργυρός արծաթ (hydor and argyros) բառերից և բառացիորեն թարգմանվում է «հեղուկ արծաթ», քանի որ սենյակային ջերմաստիճանում հեղուկ վիճակում է և ունի արծաթյա փայլ։	12	6	d-բլոկ	7002200590000000000♠200.59	7001135340000000000♠13.534	7002234430000000000♠234.43	7002629880000000000♠629.88	6999140000000000000♠0.14	7000200000000000000♠2.00	6998850000000000000♠0.085	նախասկզբնական	հեղուկ
81	Tl	Թալիում	Ծագում է հին հունարեն՝ θαλλός` «կանաչ, մատղաշ ճյուղ» բառերից։ Անվանումն ստացել է սպեկտրի բնորոշ կանաչ գծերի և բոցի կանաչ գույնի պատճառով։	13	6	p-բլոկ	7002204380000000000♠204.38	7001118500000000000♠11.85	7002577000000000000♠577	7003174600000000000♠1746	6999129000000000000♠0.129	7000162000000000000♠1.62	6999850000000000000♠0.85	նախասկզբնական	պինդ
82	Pb	Կապար	Հայերեն անվանումը փոխառություն է ասորերեն՝ qapār կամ իրանական kapar ձևերից։ Ավելի քիչ հավանական է հին հունարեն՝ καππαρις բառից, որն ունի կրկնակ π։ Կապպար* ձևը ծագում է արաբ․՝ qabbār‎‎ ձևից^[11]։ Հյուբշմանը համարում է փոխառություն հունարենից, Աճառյանը՝ ասորերենից կամ պահլավերենից։	14	6	p-բլոկ	7002207200000000000♠207.2	7001113400000000000♠11.34	7002600610000000000♠600.61	7003202200000000000♠2022	6999129000000000000♠0.129	7000187000000000000♠1.87 (Օքսիդացման աստիճան) 2.33 (4+)	7001140000000000000♠14	նախասկզբնական	պինդ
83	Bi	Բիսմութ	Ծագում է գերմ.՝ Wismuth բառից, որը հավանաբար weisse Masse` «սպիտակ զանգված» արտահայտության աղավաղված ձևն է։	15	6	p-բլոկ	7002208980000000000♠208.98	7000977999999999999♠9.78	7002544700000000000♠544.7	7003183700000000000♠1837	6999122000000000000♠0.122	7000202000000000000♠2.02	6997899999999999999♠0.009	նախասկզբնական	պինդ
84	Po	Պոլոնիում	Անվանվել է տարրը հայտնաբերողներից Մարի Կյուրիի հայրենիքի` Լեհաստանի անունով` երկրի լատիներեն Պոլոնիա (Polonia) անվանումով։	16	6	p-բլոկ	7002209000000000000♠[209]	7000919600000000000♠9.196	7002527000000000000♠527	7003123500000000000♠1235	–	7000200000000000000♠2.0	6990200000000000000♠2×10⁻¹⁰	քայքայումից	պինդ
85	At	Աստատ	Ծագում է հին հունարեն՝ ἄστατος (աստատոս)` «անկայուն» բառից։	17	6	p-բլոկ	7002210000000000000♠[210]	7000891000000000000♠(8.91–8.95)	7002575000000000000♠575	7002610000000000000♠610	–	7000220000000000000♠2.2	6980299999999999999♠3×10⁻²⁰	քայքայումից	unknown phase
86	Rn	Ռադոն	Անվանումն ստացվել է radium emanation բառերի կրճատումից, քանի որ ռադոնն առաջանում է ռադիում տարրի ռադիոակտիվ քայքայումից։	18	6	p-բլոկ	7002222000000000000♠[222]	6997973000000000000♠0.00973	7002202000000000000♠202	7002211300000000000♠211.3	6998940000000000000♠0.094	7000220000000000000♠2.2	6987400000000000000♠4×10⁻¹³	քայքայումից	գազ
87	Fr	Ֆրանցիում	Անվանվել է Ֆրանսիայի անունով, որտեղ առաջին անգամ ստացվել է Փարիզի Կյուրի ինստիտուտում։	1	7	s-բլոկ	7002223000000000000♠[223]	7000248000000000000♠(2.48)	7002281000000000000♠281	7002890000000000000♠890	–	6999790000000000000♠>0.79^[34]	6982100000000000000♠~ 1×10⁻¹⁸	քայքայումից	անհայտ
88	Ra	Ռադիում	Ծագում է լատին․՝ radius` «ճառագայթ» բառից` ճառագայթաակտիվ լինելու պատճառով։	2	7	s-բլոկ	7002226000000000000♠[226]	7000550000000000000♠5.5	7002973000000000000♠973	7003201000000000000♠2010	6998940000000000000♠0.094	6999900000000000000♠0.9	6993900000000000000♠9×10⁻⁷	քայքայումից	պինդ
89	Ac	Ակտինիում	Ծագում է հին հունարեն՝ ἀκτίς` «ճառագայթ» բառից։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002227000000000000♠[227]	7001100000000000000♠10	7003132300000000000♠1323	7003347100000000000♠3471	6999120000000000000♠0.12	7000110000000000000♠1.1	6990550000000000000♠5.5×10⁻¹⁰	քայքայումից	պինդ
90	Th	Թորիում	Անվանվել է սկանդինավյան դիցարաբանությունում ամպրոպի աստված Թորի անունով։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002232040000000000♠232.04	7001117000000000000♠11.7	7003211500000000000♠2115	7003506100000000000♠5061	6999113000000000000♠0.113	7000130000000000000♠1.3	7000960000000000000♠9.6	նախասկզբնական	պինդ
91	Pa	Պրոտակտինիում	Տարրն այդպես է անվանվել, քանի որ ²³¹Pa-ի α-քայքայման ժամանակ առաջանում է ակտինիում (²²⁷Ac)։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002231040000000000♠231.04	7001153700000000000♠15.37	7003184100000000000♠1841	7003430000000000000♠4300	–	7000150000000000000♠1.5	6994140000000000000♠1.4×10⁻⁶	քայքայումից	պինդ
92	U	Ուրան (տարր)	Անվանվել է Ուրան մոլորակի անունով, որը հայտնաբերվել էր ութ տարի առաջ՝ 1781 թվականին։ Մոլորակն անվանվել է հունական դիցարաբանության երկնքի աստված Ուրանոսի (հին հունարեն՝ Οὐρανός) անունով։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002238030000000000♠238.03	7001191000000000000♠19.1	7003140530000000000♠1405.3	7003440400000000000♠4404	6999116000000000000♠0.116	7000137999999999999♠1.38	7000270000000000000♠2.7	նախասկզբնական	պինդ
93	Np	Նեպտունիում	Անվանումն ստացել է Նեպտուն մոլորակի անունից, որն իր հերթին անվանվել է հռոմեական դիցարանի օվկիանոսների աստված Նեպտունի անունով։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002237000000000000♠[237]	7001204500000000000♠20.45	7002917000000000000♠917	7003427300000000000♠4273	–	7000136000000000000♠1.36	6988300000000000000♠≤ 3×10⁻¹²	քայքայումից	պինդ
94	Pu	Պլուտոնիում	Անվանվել է Արեգակնային համակարգի Պլուտոն մոլորակի անունով^{[Ն 3]}` ուրանի և նեպտունիումի համանմանությամբ։ Մոլորակն իր հերթին անվանումն ստացել է Պլուտոն աստծո անունից։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002244000000000000♠[244]	7001198500000000000♠19.85	7002912500000000000♠912.5	7003350100000000000♠3501	–	7000128000000000000♠1.28	6989300000000000000♠≤ 3×10⁻¹¹	քայքայումից	պինդ
95	Am	Ամերիցիում	Անվանվել է Ամերիկա աշխարհամասի անունով (եվրոպիումի համանմանությամբ), քանի որ հայտնաբերվել է Միացյալ Նահանգներում։ «Ամերիկա» անվանումն իր հերթին ծագում է ֆլորենտացի ծովագնաց Ամերիգո Վեսպուչիի անունից։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002243000000000000♠[243]	7001120000000000000♠12	7003144900000000000♠1449	7003288000000000000♠2880	–	7000112999999999999♠1.13	–	սինթեզված	պինդ
96	Cm	Կյուրիում	Անվանվել է Պիեռ և Մարի Կյուրիների անունով, որոնք հայտնաբերել են ռադիումը և ռադիոակտիվությունը։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002247000000000000♠[247]	7001135100000000000♠13.51	7003161300000000000♠1613	7003338300000000000♠3383	–	7000128000000000000♠1.28	–	սինթեզված	պինդ
97	Bk	Բերկլիում	Անվանվել է Բերքլի քաղաքի անունով, որտեղ առաջին անգամ ստացվել է Կալիֆոռնիայի համալսարանում։ Քաղաքն անվանվել է Ջորջ Բերքլիի անունով։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002247000000000000♠[247]	7001147800000000000♠14.78	7003125900000000000♠1259	7003290000000000000♠2900	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	պինդ
98	Cf	Կալիֆորնիում	Անվանվել է Բերքլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանի անունով, որտեղ առաջին անգամ ստացվել է։ Ինչպես գրել են հեղինակները, այս անունն ընտրելով` նրանք ցանկանում էին նշել, որ իրենց համար նույնքան դժվար էր նոր տարր հայտնաբերելը, որքան մեկ դար առաջ Ամերիկայի նորաբնակների համար Կալիֆոռնիա հասնելը։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002251000000000000♠[251]	7001151000000000000♠15.1	7003117300000000000♠1173	7003174300000000000♠(1743)	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	պինդ
99	Es	Էյնշտեյնիում	Անվանվել է ի պատիվ Ալբերտ Այնշտայնի, տեսական ֆիզիկայի բնագավառում կատարած աշխատանքի համար։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002252000000000000♠[252]	7000884000000000000♠8.84	7003113300000000000♠1133	7003126900000000000♠(1269)	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	պինդ
100	Fm	Ֆերմիում	Անվանվել է ի պատիվ իտալացի ֆիզիկոս Էնրիկո Ֆերմիի։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002257000000000000♠[257]	7000969999999999999♠(9.7)	7003112500000000000♠(1125)^[35] 7003180000000000000♠(1800)^[36]	–	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	անհայտ
101	Md	Մենդելեվիում	Անվանվել է ի պատիվ Դմիտրի Մենդելեևի, որը ստեղծել է քիմիական տարրերի պարբերական աղյուսակը։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002258000000000000♠[258]	7001103000000000000♠(10.3)	7003110000000000000♠(1100)	–	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	անհայտ
102	No	Նոբելիում	Անվանվել է ի պատիվ Ալֆրեդ Նոբելի։	f-block groups	7	f-բլոկ	7002259000000000000♠[259]	7000990000000000000♠(9.9)	7003110000000000000♠(1100)	–	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	անհայտ
103	Lr	Լոուրենսիում	Անվանվել է ի պատիվ ցիկլատրոնի հայտնագործող, ֆիզիկոս Էռնեստ Լոուրենսի։	3	7	d-բլոկ	7002266000000000000♠[266]	7001144000000000000♠(14.4)	7003190000000000000♠(1900)	–	–	7000130000000000000♠1.3	–	սինթեզված	անհայտ
104	Rf	Ռեզերֆորդիում	Անվանվել է ի պատիվ անգլիացի մեծանուն ֆիզիկոս Էռնեստ Ռեզերֆորդի։	4	7	d-բլոկ	7002267000000000000♠[267]	7001170000000000000♠(17)	7003240000000000000♠(2400)	7003580000000000000♠(5800)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
105	Db	Դուբնիում	Անվանվել է Դուբնա քաղաքի անունով։ Այստեղ է գտնվում է Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտը, որտեղ հայտնաբերվել է տարրը։	5	7	d-բլոկ	7002268000000000000♠[268]	7001216000000000000♠(21.6)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
106	Sg	Սիբորգիում	Անվանվել է ի պատիվ ամերիկացի ֆիզիկոս Գլեն Սիբորգի, որը մասնակցել է պլուտոնիումի և ինը այլ տրանսուրան տարրերի հայտնաբերմանը, առաջարկել ակտինիդների տեսությունը։	6	7	d-բլոկ	7002269000000000000♠[269]	7001230000000000000♠(23–24)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
107	Bh	Բորիում	Անվանվել է ի պատիվ դանիացի ֆիզիկոս Նիլս Բորի, որը հիմնարար ներդրում է ունեցել ատոմի կառուցվածքի և քվանտային մեխանիկայի ուսումնասիրության բնագավառում։	7	7	d-բլոկ	7002270000000000000♠[270]	7001260000000000000♠(26–27)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
108	Hs	Հասիում	Անվանվել է ի պատիվ Գերմանիայի Հեսսեն երկրամասի։ Հասսիան ( լատին․՝ Hassia) միջնադարյան Հեսսեն իշխանության լատիներեն անվանումն է։ Հասիում տարրը սինթեզվել է Ծանր իոնների հետազոտության կենտրոնում, որը գնվում է Հեսսեն երկրամասի կենտրոն Դարմշտադտ քաղաքում։	8	7	d-բլոկ	7002269000000000000♠[269]	7001270000000000000♠(27–29)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
109	Mt	Մայտներիում	Անվանվել է ի պատիվ ավստրիացի ֆիզիկոս Լիզա Մայտների, որը մասնակցել է միջուկի ճեղքման հայտնաբերմանը։	9	7	d-բլոկ	7002278000000000000♠[278]	7001270000000000000♠(27–28)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
110	Ds	Դարմշտադտիում	Անվանվել է ի պատիվ Դարմշտադտ քաղաքի, որտեղ հայտնաբերվել է Ծանր իոնների հետազոտության կենտրոնում։	10	7	d-բլոկ	7002281000000000000♠[281]	7001260000000000000♠(26–27)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
111	Rg	Ռենտգենիում	Անվանվել է ի պատիվ հայտնի գերմանացի ֆիզիկոս, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Վիլհելմ Ռենտգենի, որը հայտնաբերել է ռենտգենյան ճառագայթները։	11	7	d-բլոկ	7002282000000000000♠[282]	7001220000000000000♠(22–24)	–	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
112	Cn	Կոպեռնիցիում	Անվանվել է ի պատիվ Նիկոլայ Կոպեռնիկոսի։	12	7	d-բլոկ	7002285000000000000♠[285]	7001140000000000000♠(14.0)	7002283000000000000♠(283±11)	7002340000000000000♠(340±10)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
113	Nh	Նիհոնիում	Անվանվել է ի պատիվ Ճապոնիայի։ Նիհոն անվանումը Ճապոնիայի ինքնանվանումն է, որը նշանակում է «ծագող արևի երկիր»։	13	7	p-բլոկ	7002286000000000000♠[286]	7001160000000000000♠(16)	7002700000000000000♠(700)	7003140000000000000♠(1400)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
114	Fl	Ֆլերովիում	Անվանվել է ի պատիվ խորհրդային միջուկային ֆիզիկայի բնագավառում առաջատար գիտնական և Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի հիմնադիր Գեորգի Ֆլյորովի, որի գլխավորած խումբը սինթեզել է պարբերական աղյուսակի 102-110 կարգաթվով տարրերը։	14	7	p-բլոկ	7002289000000000000♠[289]	7001114000000000000♠(11.4±0.3)	7002284000000000000♠(284±50)	–	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
115	Mc	Մոսկովիում	Անվանվել է ի պատիվ Մոսկվայի մարզի, որտեղ հայտնաբերվել է Դուբնա գիտական քաղաքում։	15	7	p-բլոկ	7002290000000000000♠[290]	7001135000000000000♠(13.5)	7002700000000000000♠(700)	7003140000000000000♠(1400)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
116	Lv	Լիվերմորիում	Անվանվել է ի պատիվ Կալիֆոռնիայի Լիվերմոր քաղաքում գտնվող Լոուրենսի անվան Լիվերմորի ազգային լաբորատորիայի, որը մասնակցել է տարրի հայտնաբերմանը։ Քաղաքն իր հերթին անվանվել է կալիֆոռնիացի ագարակատեր Ռոբերտ Լիվերմորի անունով։	16	7	p-բլոկ	7002293000000000000♠[293]	7001129000000000000♠(12.9)	7002700000000000000♠(700)	7003110000000000000♠(1100)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
117	Ts	Թենեսսին	Անվանվել է ի պատիվ ԱՄՆ-ի Թենեսի նահանգի, որտեղ գտնվում են Օք Ռիջի ազգային լաբորատորիան, Վանդերբիլթի համալսարանը և Թենեսիի համալսարանը, որոնք մեծ ներդրում են ունեցել գերծանր տարրերի սինթեզման գործում։ «Թենեսի» անվանումը ծագում է չերոկիական Թանասի (չերոկի` ᏔᎾᏏ) բնակավայրի անունից։	17	7	p-բլոկ	7002294000000000000♠[294]	7000710000000000000♠(7.1–7.3)	7002700000000000000♠(700)	7002883000000000000♠(883)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ
118	Og	Օգանեսոն	Անվանվել է ի պատիվ մեծանուն ֆիզիկոս Յուրի Հովհաննիսյանի, որի գլխավորած խումբը սինթեզել է պարբերական աղյուսակի 114-118 կարգաթվով տարրերը։ Հովհաննիսյանն այժմ կենդանի միակ գիտնականն է, որի անունով քիմիական տարր է անվանակոչվել։	18	7	p-բլոկ	7002294000000000000♠[294]	7000700000000000000♠(7)	7002325000000000000♠(325±15)	7002450000000000000♠(450±10)	–	–	–	սինթեզված	անհայտ

Տես նաև

Քիմիական տարրեր

Նշումներ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Շվեդիայի Իտերբի բնակավայրի մոտակայքում գտնվող հանքում հայտնաբերվել են մի շարք քիմիական տարրեր։ Բնակավայրի անունով չորս տարր է անվանվել՝ իտրիում (Y), տերբիում (Tb), էրբիում (Er), իտերբիում (Yb):
↑ ^2,0 ^2,1 Դիդիմիում նյութը սկզբում սխալմամբ համարվել է առանձին քիմիական տարր։ Ավելի ուշ պարզվել է, որ նրա քայքայումից ստացվում են պրազեդիում (Pr) և նեոդիմ (Nd) տարրերը։ Մետաղներն ունեն տարբեր գույնի աղեր, որոնք օգնում են տարբերել դրանք։
↑ Պլուտոնիումի անվանակոչման ժամանակ Պլուտոնը դեռևս համարվում էր Արեգակնային համակարգի իններորդ մոլորակը։ 2006 թվականին Միջազգային աստղագիտական միության որոշմամբ Պլուտոնը դասվել է գաճաճ մոլորակների շարքին։

Ծանոթագրություններ

↑ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "chemical element". doi:10.1351/goldbook.C01022
↑ «Periodic Table – Royal Society of Chemistry». www.rsc.org (անգլերեն).
↑ «Online Etymology Dictionary». etymonline.com (անգլերեն).
↑ Harper, Douglas. «hydrogen | Etymology, origin and meaning of hydrogen by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «beryl | Etymology, origin and meaning of beryl by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.
↑ Shipley, Joseph T. (2001). The Origins of English Words: A Discursive Dictionary of Indo-European Roots. JHU Press. ISBN 9780801867842.
↑ Harper, Douglas. «oxygen | Etymology, origin and meaning of oxygen by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Библейская симфония с еврейским и греческим словарём
↑ Harper, Douglas. «aluminum | Etymology, origin and meaning of aluminum by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «phosphorus | Etymology, origin and meaning of phosphorus by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ ^11,0 ^11,1 ^11,2 ^11,3 ^11,4 ^11,5 ^11,6 ^11,7 ^11,8 Ջահուկյան, Գ. Բ. (2010). Հայերեն ստուգաբանական բառարան. Երևան: Ասողիկ. ISBN 978-9939-50-121-5. OCLC 787877496.
↑ Mallory & Adams (2006). The Oxford introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European world. Oxford University Press.
↑ Harper, Douglas. «chlorine | Etymology, origin and meaning of chlorine by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «calcium | Etymology, origin and meaning of calcium by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «chromium | Etymology, origin and meaning of chromium by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «nickel | Etymology, origin and meaning of nickel by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «copper | Etymology, origin and meaning of copper by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Weeks, Mary Elvira (1932-09). «The discovery of the elements. XV. Some elements predicted by Mendeleeff». Journal of Chemical Education. 9 (9): 1605. doi:10.1021/ed009p1605. ISSN 0021-9584.
↑ Harper, Douglas. «arsenic | Etymology, origin and meaning of arsenic by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Harper, Douglas. «bromine | Etymology, origin and meaning of bromine by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Pearse, Roger. «Oriental Fathers: Syriac Literature». www.tertullian.org. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
↑ Magocsi, Paul R. (1996 թ․ հունվարի 1). A History of Ukraine (անգլերեն). University of Toronto Press. ISBN 978-0-8020-7820-9.
↑ Harper, Douglas. «palladium | Etymology, origin and meaning of palladium by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ «Tin | The American Heritage Dictionary entry:». www.ahdictionary.com. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.
↑ Harper, Douglas. «iodine | Etymology, origin and meaning of iodine by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Harper, Douglas. «cesium | Etymology, origin and meaning of cesium by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Harper, Douglas. «barium | Etymology, origin and meaning of barium by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Campbell, Mike. «Meaning, origin and history of the name Ceres». Behind the Name (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.
↑ Harper, Douglas. «cereal | Etymology, origin and meaning of cereal by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Pyykkö, Pekka (2015-08). «Magically magnetic gadolinium». Nature Chemistry (անգլերեն). 7 (8): 680–680. doi:10.1038/nchem.2287. ISSN 1755-4349.
↑ Harper, Douglas. «tantalus | Etymology, origin and meaning of tantalus by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Woods, Ian (2004). The Elements: Platinum. Benchmark Books. ISBN 978-0-7614-1550-3.
↑ Harper, Douglas. «platinum | Etymology, origin and meaning of platinum by etymonline». www.etymonline.com (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 12-ին.
↑ Originally assessed as 0.7 by Pauling but never revised after other elements' electronegativities were updated for precision. Predicted to be higher than that of caesium.
↑ Konings, Rudy J. M.; Beneš, Ondrej. «The Thermodynamic Properties of the 𝑓-Elements and Their Compounds. I. The Lanthanide and Actinide Metals». Journal of Physical and Chemical Reference Data. doi:10.1063/1.3474238.
↑ «Fermium». RSC.