Ֆիններեն
Ֆիններենով գրված տեքստ | |
| Տեսակ | կենդանի լեզու և բնական լեզու |
| Ենթադաս | մերձբալթա-ֆիննական լեզուներ |
| Երկրներ | |
| Պաշտոնական կարգավիճակ | Տարածաշրջանային կամ տեղի պաշտոնական լեզու՝ |
| Խոսողների քանակ | 5 413 380 մարդ (2012)[1] |
| Վերահսկող կազմակերպություն | Finnish Language Office? |
| Լեզվակիրների թիվը | 7 մլն․ |
| Ռեյտինգ | 52 |
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ | անվտանգ |
| Դասակարգում | Ուրալյան ընտանիք |
| Գրերի համակարգ | Լատինական այբուբեն (ֆիններենի այբուբեն) |
| IETF | fi |
| ԳՕՍՏ 7.75–97 | ֆին 740 |
| ISO 639-1 | fi |
| ISO 639-2 | fin |
| ISO 639-3 | fin |
| Ֆիններենն ունի պաշտոնական կարգավիճակ։ Ֆիններենով խոսում է բնակչության զգալի մասը։ | |
| Ֆիններենի տարածվածությունը Շվեդիայում | |
Ֆիններեն( suomi սուոմի , կամ suomen kieli սուոմեն կիելի), Ֆինլանդիայի բնակչության մեծամասնության (92% ըստ 2006 թ. տվյալների [2]) և Ֆինլանդիայից դուրս բնակվող էթնիկ ֆինների լեզուն է։ Ֆիններենը Ֆինլանդիայի պետական լեզուներից մեկն է և պետականորեն ընդունված փոքրամասնության լեզու է Շվեդիայում։ Շվեդիայում օգտագործվում են և՛ ավանդական ֆիններենը, և՛ «մեյանկիելի» (Meänkieli) կոչվող ֆիննական բարբառը։ Դրանից բացի հյուսիսային Նորվեգիայում օգտագործվում է նաև մեկ այլ ֆիննական բարբառ՝ կվեն լեզուն՝ որպես Նորվեգիայում պետականորեն ընդունված փոքրամասնության լեզու։
Ֆիններենը ուգրո-ֆիննական լեզուների ընտանիքի նույնանուն անդամ լեզու է և իր տիպոլոգիայով պատկանում է միաձուլվող և ագգլուտինատիվ լեզուների դասին։ Ֆիններենում ձևափոխվում են գոյականների, ածականների, դերանունների, թվականների և բայերի ձևերը՝ կախված նախադասության մեջ դրանց կատարած դերից։
Քերականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆիններենն ագլուտինատիվ (կցական) լեզու է։ Ֆինլանդիայի տարածքում կա ֆիններենի 7 բարբառ։ Նկատվում է բարբառների համահարթում։ Ֆիններենի համար բնորոշ է ձայնավորների հաճախությունը (խոսքի շղթայում 100 ձայնավորին ընկնում է 96 բաղաձայն), բաղաձայնների աստիճանների հերթագայումը և ձայնավորների ներդաշնակությունը։ Հոլովման համակար գում կա 15 հոլով։ Անվանական սեռի կարգը բացակայում է։ Բայն ունի 2 սեռ (ներգործական և կրավորական), 4 խոնարհում, 4 ժամանակ։ Գիրը լատիներեն այբուբենի հիմքի վրա է։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
- ↑ Tilastokeskus - Väestö
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- GeoNames
- Ethnologue
- Finnish language on Ethnologue Արխիվացված 2012-04-18 Wayback Machine
- The Finnish language --- a list of resources Արխիվացված 2005-02-12 Wayback Machine
- Lexicon of Early Indo-European Loanwords Preserved in Finnish
Բառարաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- English-Finnish-English Dictionary Արխիվացված 2010-07-15 Wayback Machine
- Collection of Finnish bilingual dictionaries
- Finnish Etymological Dictionary by Andras Rajki Արխիվացված 2008-12-22 Wayback Machine
- English-Finnish and Russian-Finnish Dictionary Արխիվացված 2015-05-10 Wayback Machine
Դասագրքեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- English-Finnish vocabulary quizzes
- The 2 253 possible forms of the Finnish noun kauppa 'shop' Արխիվացված 2006-04-10 Wayback Machine
- Discussion about the Finnish Language Արխիվացված 2009-04-10 Wayback Machine
| ||||||||||||||||||
| Ընթերցե՛ք «ֆիններեն» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։ |
| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆիններեն» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
