Վրացերեն

Վրացերեն ქართული ენა
Վրացերեն
Տեսակ	լեզու, Գրական լեզու և կենդանի լեզու
Ենթադաս	Քարթվելական լեզուներ
Մասն է	Քարթվելական լեզուներ
Երկրներ	Վրաստան Ադրբեջան Հարավային Օսիա Թուրքիա Ռուսաստան Իրան
Պաշտոնական կարգավիճակ	Վրաստան
Խոսողների քանակ	3 700 000 մարդ (2014)
Լեզվակիրների թիվը	5 միլիոնից ավել
Գրերի համակարգ	վրացական գիր
IETF	ka
ԳՕՍՏ 7.75–97	гру 158
ISO 639-1	ka
ISO 639-2	(B) kat (T) geo (B) kat (T)
ISO 639-3	kat
Վրացերեն խոսողների տարածվածությունը
Georgian language Վիքիպահեստում

Վրացերեն (ինքնանվանում՝ ქართული ენა ― քարթուլի էնա), քարթվելական լեզվախմբին պատկանող լեզու։ Վրաստանի պաշտոնականն լեզուն և Կովկասի որոշ ազգությունների գրական լեզուն։

Վրացերեն խոսում է մոտավորապես 5 միլիոն մարդ Վրաստանում և մի քանի հազարը՝ այլ երկրներում, հիմնականում Ռուսաստանում, ԱՄՆ-ում, Իրանում և Թուրքիայում։

Դասակարգում

Վրացերենը Քարթվելական լեզվաընտանիքի առաջատար լեզուն է, որի մեջ են մտնում նաև սվաներենը, մեգրելերենը և լազերենը։

Պատմություն

Հետազոտությունները հանգեցրել են այն ենթադրության, որ մ․ թ․ ա․ II հազարամյակի սկզբներին գոյություն է ունեցել մեկ ընդհանուր լեզու։ Վերջինս պայմանականորեն անվանում են նախաքարթվելական։

Վրացերենի զարգացումը բաժանվում է հետևյալ ժամանակաշրջանների.

• հին 5 - 11 դարերից,
• միջին 12 - 18 դարերից
• նոր 19 դարից։

Բարբառներ

Վրացերենը ունի մի քանի բարբառներ, որոնց տարբերությունը շատ չնչին է.

• քարթլիի
• կախեթիի
• իմերեթիի
• գուրիայի
• փշավի
• ռաչինի
• աջարիայի
• խևսուրի
• թուշիի և այլ։

Վրացերեն բարբառների թվին է պատկանում նաև հրեա-վրացական բարբառը, որով խոսում են վրաստանաբնակ հրեաները, նրանց այն մասը, որն այժմ բնակվում է Իսրայելում։ Ընդհանուր առմամբ՝ մոտավորապես 85.000 մարդ։

Տե՛ս նաև

• Վրացական այբուբեն
• Ամիրանդարեջանիանի
• Քարթվելական լեզուներ

Արտաքին հղումներ

• Նիկո Չուբինաշվիլիի վրաց-ռուսերեն բառարան
• Անգլո-ռուսերեն, վրաց-անգլերեն, ռուս-վրացերեն, վրաց-ռուսերեն և գերմանո-ռուսերեն բառարան

Վիքիբառարան

Ընթերցե՛ք «վրացերեն» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։