Կալցիումի օքսիդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կալցիումի օքսիդ
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումկալցիումի օքսիդ
Քիմիական բանաձևCaO
Մոլային զանգված9,3E−26 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Խտություն3,34 ± 0,01 գ/սմ³[2] գ/սմ³
Իոնիզացման էներգիա1,1E−18 ջոուլ[3] կՋ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան4662 ± 1 ℉[2], 2570 °C[4] և 2927 °C[3] °C
Եռման ջերմաստիճան5162 ± 1 ℉[2] և 2850 °C[4] °C
Գոյացան էնթալպիա−635,09 կՋ/մոլ կՋ/մոլ
Գոլորշու ճնշում0 ± 1 mm Hg[2]
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար1305-78-8
PubChem14778
EINECS համար215-138-9
SMILESO=[Ca]
ЕС215-138-9
RTECSEW3100000
ChEBI14095
IDLH25 ± 1 mg/m³[2]
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Կալցիումի օքսիդ, կալցիումի թթվուկ, չհանգած կիր, քիմիական բանաձևը՝ CaO, կալցիումի միացությունը թթվածնի հետ։ Անգույն բյուրեղ է, խտությունը՝ 3400 կգ/մ3, հալման ջերմաստիճանը՝ 2585 °C։ Կալցիումի օքսիդը սպիտակ, ծակոտկեն նյութ է։

Ստացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունաբերության մեջ Կալցիումի օքսիդը ստանում են կրաքարի ջերմային քայքայման հետևանքով։
CaCO3 → CaO + CO2

Նաև կալցիումի օքսիդ կարելի է ստանալ պարզ նյութերի փոխազդման հետևանքով
2Ca + O2 → 2CaO

կամ կալցիումի հիդրօքսիդի և կալցիումական աղերի թթվածին պարունակող թթուների ջերմային քայքայման հետևանքով․
2Ca (NO3)2 → 2CaO + 4NO2 + O2

Քիմիական հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջրի հետ փոխազդելիս առաջացնում է Ca (OH)2՝ անջատելով մեծ քանակությամբ ջերմություն (կիրը հանգցնելու պրոցես)։
Cao + H2O ⇄ Ca (OH)2 + 63.7 կՋ/մոլ

Կիրառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիրառվում է կալցիումի կարբիդի ստացման համար, շինարարության, քիմիական արդյունաբերության, գյուղատնտեսության մեջ, մետալուրգիայում և այլուր։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 185