Խոտաբույս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պարտեզում կան բազմատեսակ դեղաբույսեր: Նկարում անանուխ է, ինչպես նաև մի շարք այլ խոտաբույսեր:

Ընդհանուր առմամբ, խոտաբույսերը կծու կամ անուշաբույր բույսեր են, որոնք օգտագործվում են սնունդը համեմելու և զարդարելու համար, բուժիչ նպատակներով կամ բույրերի համար. բացառությամբ այն բանջարեղենների եւ այլ բույսերերի, որոնք օգտագործվում են մակրոնտրիենների համար։ Խոհարարության համար սովորաբար տարբերակվում են խոտաբույսերը համեմունքներից ։ Խոտաբույսերը հիմնականում կայանում են բույսի տերևավոր կանաչ կամ ծաղկուն մասերից (կամ թարմ կամ չորացրած), մինչդեռ համեմունքները սովորաբար չորանում և արտադրվում են բույսի այլ մասերից, ներառյալ սերմերը, կեղևը, արմատները և մրգերը ։

Խոտաբույսերն օգտագործվում են բազմատեսակ գործառույթների համար՝ ներառյալ խոհարարական, բուժիչ և այլ որոշ դեպքերում ՝ հոգևոր։ «Խոտ» տերմինի ընդհանուր օգտագործումը տարբերվում է խոհարարական խոտաբույսերից և բուժիչ բույսերից. դեղորայքային կամ հոգևոր օգտագործման մեջ, բույսի ցանկացած մաս կարող է համարվել «խոտաբույսեր», ներառյալ տերևները, արմատները, ծաղիկները, սերմերը, արմատային կեղևը, ներքին կեղևը (և կամբիումը ), խեժը և պերիկարպը ։

Խոհարարական խոտաբույսեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրցի փունջ ( Thymus )

Խոհարարական խոտաբույսերը առանձնանում են բանջարեղենից նրանում, որ ինչպես համեմունքները, դրանք էլ օգտագործվում են փոքր քանակությամբ և սննդին ավելի լավ են տալիս համը, քան նյութը[1]։

Բուսական թեյեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ խոտաբույսեր կարող են թրմեցնել եռացրած ջրի մեջ` բուսական թեյեր պատրաստելու համար (նաև կոչվում է tisanes)[2][3]: Սովորաբար օգտագործվում են չորացրած տերևները, ծաղիկները կամ սերմերը, կամ օգտագործվում են հենց թարմ խոտաբույսերը։ Բուսական թեյերը պատրաստվում են անուշաբույր խոտաբույսերից[4], չի կարող պարունակել տենիններ կամ կոֆեինը, և դրանք սովորաբար չեն խառնվում կաթի հետ։ Դրանցից են օրինակ՝ երիցուկի թեյը, կամ անանուխի թեյը։ Բուսական թեյերը հաճախ հանգստի լուծում կարող են հանդիսանալ կամ կապված են ծեսերի հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Small, E.; National Research Council Canada (2006). Culinary Herbs. NRC Research Press. էջ 1. ISBN 978-0-660-19073-0. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  2. The Royal Horticultural Society encyclopedia of gardening (2nd ed.). Dorling Kindersley. էջեր 404, 679. ISBN 9781405303538.
  3. Bown, Deni (1995). Encyclopedia of herbs & their uses. Dorling Kindersley. էջեր 10, 11. ISBN 978-0751302035.
  4. Bremness, Lesley. The complete book of herbs. Viking Studio Books. էջ 8. ISBN 9780140238020.

Արտաքին կապեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]