Օգանեսոն

118	Թենեսսին ← Օգանեսոն → Ունունէնիում
	Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգ 118Og
Ատոմի հատկություններ
Անվանում, սիմվոլ, կարգաթիվ	Օգանեսոն / Oganesson, Og, 118
Խումբ, պարբերություն, բլոկ	18, 7,
Ատոմային զանգված ; (մոլային զանգված)	294,214 զ. ա. մ. (գ/մոլ)
Էլեկտրոնային կոնֆիգուրացիա	ենթադրաբար [Rn]; 5f14 6d10 7s2 7p6
Քիմիական հատկություններ
Կովալենտ շառավիղ	230 պմ
Վան-դեր-Վալսի շառավիղ	...
Պարզ նյութի թերմոդինամիկական հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան	23,5 Կ
Եռման ջերմաստիճան	350±30 K, 80±30 °C
Գոլորշիացման տեսակարար ջերմունակություն	19,4 կՋ/մոլ
Մոլային ծավալ	7.1 սմ³/մոլ
CAS համար	CAS գրանցման համար?

118	Օգանեսոն
Og (294)
5f¹⁴6d¹⁰7s²7p⁶

Օգանեսոն (լատին․՝ Oganesson, Og), Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգի 118-րդ քիմիական տարր։ Նախկինում հայտնի է եղել ժամանակավոր անվանումներով՝ ունունօկտիում (լատին․՝ Ununoctium, Uuo) կամ էկա-ռադոն, Մենդելեևի պարբերական աղյուսակի համակարգի յոթերորդ պարբերության 18-րդ խմբի քիմիական տարր (հնացած դասակարգմամբ՝ 8-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբի), ատոմային համարը՝ 118։ Ամենակայունը (միակ հայտնին մինչև 2016 թվականը) 2940 գր նուկլիդն է, որի քայքայումը կազմում է 1 մվրկ, իսկ ատոմային զանգվածը հավասար է 294,214(5) զ.ա.մ.^[1]։

Արհեստականորեն սինթեզված ռադիոակտիվ տարրը բնության մեջ չի հանդիպում։ Օգանեսոնի միջուկի սինթեզը առաջին անգամ կատարվել է 2002 և 2005 թվականներին Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտում (Դուբնայում)^[2]։ Լիվերմորսկի ազգային լաբորատորիայի համագործակցությամբ։ Այդ փորձերի արդյունքները հրատարակվել են 2006 թվականին^[3]: 2016 թվականի նոյեմբերի 28-ին ժամանակավոր համակարգային անվանումը «ունունոկտիում»-ը և ժամանակավոր նշանակումը՝ Uuo տարրի բացահայտման հաստատումից հետո փոխվեց հիմնական անունով՝ Օգանեսոն և նշանակումը՝ Og (ակադեմիկոս Յուրի Ցոլակի Հովհաննիսյանի պատվին), առաջարկված հայտնագործողների և հաստատված IUPAC-ի կողմից^[4]։

Տարրը իներտ գազ է, սակայն դրա ֆիզիկական, հնարավոր է նաև քիմիական հատկությունները, այդ խմբին պատկանող այլ տարրերից խիստ տարբերվում են։ Թեորապես նա պետք է լինի իներտ գազ քանի որ նա պատկանում է 18 խմբին։ Օգանեսոնը եզրափակում է Մենդելեևի աղյուսակի յոթերորդ պարբերությունը, չնայած որ դրա հայտնագործման պահին դեռ լրացված չէր աղյուսակի 117-րդ վանդակը (թենեսսինը)։

Ստեղծում

Օգանեսոնը ստացվել է հետևյալ միջուկային ռեակցիայի արդյունքում.

${\ce {^{249}_{98}Cf + ^{48}_{20}Ca -> ^{294}_{118}Og + 3 ^1_0n}}$

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ «Названия новых химических элементов 113, 115, 117 и 118». Объединенный институт ядерных исследований (ռուսերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.
↑ «IUPAC утвердил названия элементов 113, 115, 117 и 118». Объединенный институт ядерных исследований (ռուսերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.
↑ Oganessian, Yu. Ts.; Utyonkov, V. K.; Lobanov, Yu. V.; Abdullin, F. Sh.; Polyakov, A. N.; Sagaidak, R. N.; Shirokovsky, I. V.; Tsyganov, Yu. S.; Voinov, A. A.; Gulbekian, G. G.; Bogomolov, S. L.; Gikal, B. N.; Mezentsev, A. N.; Iliev, S.; Subbotin, V. G. (2006 թ․ հոկտեմբերի 9). «Synthesis of the isotopes of elements 118 and 116 in the ²⁴⁹Cf and ²⁴⁵Cm + ⁴⁸Ca fusion reactions». Physical Review C. 74 (4): 044602. doi:10.1103/PhysRevC.74.044602.
↑ Meyers, Fabienne (2016 թ․ նոյեմբերի 30). «IUPAC Announces the Names of the Elements 113, 115, 117, and 118». IUPAC | International Union of Pure and Applied Chemistry (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օգանեսոն» հոդվածին։

[Meija_J._et_al._Atomic_weights_of_the_elements_2013_(IUPAC_Technical_Report)-1] «Названия новых химических элементов 113, 115, 117 и 118». Объединенный институт ядерных исследований (ռուսերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.

[IUPAC_утвердил_названия_элементов_113,_115,_117_и_118:_Пресс-релиз_Объединенного_института_ядерных_исследований_(рус.)._ОИЯИ_(30_ноября_2016)._Проверено_5_декабря_2016.-2] «IUPAC утвердил названия элементов 113, 115, 117 и 118». Объединенный институт ядерных исследований (ռուսերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.

[Yu._Ts._Oganessian_et_al._Synthesis_of_the_isotopes_of_elements_118_and_116_in_the_249Cf_and_245Cm+48Ca_fusion_reactions_//_Physical_Review_C._—_2006._—_Т._74,_№_4._—_С._044602.-3] Oganessian, Yu. Ts.; Utyonkov, V. K.; Lobanov, Yu. V.; Abdullin, F. Sh.; Polyakov, A. N.; Sagaidak, R. N.; Shirokovsky, I. V.; Tsyganov, Yu. S.; Voinov, A. A.; Gulbekian, G. G.; Bogomolov, S. L.; Gikal, B. N.; Mezentsev, A. N.; Iliev, S.; Subbotin, V. G. (2006 թ․ հոկտեմբերի 9). «Synthesis of the isotopes of elements 118 and 116 in the ²⁴⁹Cf and ²⁴⁵Cm + ⁴⁸Ca fusion reactions». Physical Review C. 74 (4): 044602. doi:10.1103/PhysRevC.74.044602.

[IUPAC_Announces_the_Names_of_the_Elements_113,_115,_117,_and_118_(англ.)._ИЮПАК_(30_November_2016)._Проверено_30_ноября_2016.-4] Meyers, Fabienne (2016 թ․ նոյեմբերի 30). «IUPAC Announces the Names of the Elements 113, 115, 117, and 118». IUPAC | International Union of Pure and Applied Chemistry (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ մայիսի 24-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]