Համազգայինի հայագիտական բարձրագույն հիմնարկ

Համազգայինի հայագիտական բարձրագույն հիմնարկ, հայագիտական մասնագիտական ուսումնական հաստատություն։ Հիմնվել է 1974 թվականին (1975-1979 թվականներին չի գործել)։

Նպատակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նպատակն է պատրաստել մասնագետներ հայկական մամուլում, դպրոցներում, հրատարակչություններում, ազգային և կուսակցական հաստատություններում աշխատելու համար։ Առաջին տարին ունեցել է 15 ուսանող։ Առաջին շրջանավարտները տվել է 1983 թվականին։ Ցարդ ավել է ավելի քան 140 շրջանավարտ։ 1991 թվականից ուսման տևողությունը երեք տարի է։

Ունի հայոց լեզվի և գրականության, ինչպես և հայոց պատմության առանձին բաժանմունքներ։ 1991 թվականին Երևանի պետական համալսարանի հետ կնքված պայմանագրի հիման վրա այստեղ դասավանդում են Հայաստանից գործուղված մասնագետներ։ Հայագիտականի շրջանավարտներն իրավունք են ստացել իրենց ուսումնառությունը շարունակել ԵՊՀ-ում։ Ոսանողներ է ընդունում Լիբանանից, Սիրիայից, Իրանից և այլ վայրերից։

Ունի գիշերօթիկ բաժին և ազատ ունկնդրի կարգավիճակ։ Տնօրեն է Երվանդ Փամպուքյանը (1979 թվականից)։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Սա Հայաստանի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Հայերը Լիբանանում

Լիբանանահայեր

Արվեստա- գետներ	Թատրոն և կինո՝ Վահե Բերբերյան • Գրիգոր Բուչախչյան (en) • Նորա Գևորգյան • Պիեռ Շամմասյան • Պիեռ Չամչյան (en) Կերպարվեստ՝ Հարություն Թորոսյան • Ավո Թումայան • Հարություն Կալենց • Պոլ Կիրակոսյան • Սեդա Մանուկյան • Լիդիա Չաքրյան (en) • Քարեն Չեքերջյան (en) • Վիկ Վանլյան (en) Երգ և երաժշտություն (Լիբանանահայ երաժշտություն)՝ Իզաբել Բայրաքդարյան • Վիգեն Դիշչեքենյան • Այլին Խաչատուրյան • Բարսեղ Կանաչյան • Ադիս Հարմանդյան • Սոնա Ղազարյան • Արա Մալիքյան • Գի Մանուկյան • Մարիա Նալբանդյան • Նուրհան (en) • Ալեքսանդր Պոլիկևիչ (en) • Սեդրակ Սարգսյան (en) • Աբրահամ Ռուսսո • Ավո Ուվեզյան • Հայկ Փափազյան • Արփինե Փեհլիվանյան • Ռիտա Քասաբյան (en) • Զաքար Քեշիշյան Ճարտարապետներ՝ Մարտիրոս Ալթունյան • Սարգիս Լոլե

Գրողներ	Արձակ և բանաստեղծություն՝ Գառնիկ Ադդարյան • Արա Արծրունի • Արմեն Դարյան • Վեհանույշ Թեքյան • Ավո Թումայան • Մուշեղ Իշխան • Պետիկ Հերկելյան • Հակոբ Նորունի • Հովան Սիմոնյան • Սիմոն Սիմոնյան • Պողոս Սնապյան • Սարգիս Վահագն • Վահե Վահյան Լրագրություն և թարգմանություն՝ Զարեհ Ազնավորյան • Միհրան Աղազարյան • Հակոբ Ավետիքյան • Վահե Բերբերյան • Արմեն Դարյան • Զավեն Կույումջյան • Հարություն Մադեյան

Գիտություն

Կրթություն	Դպրոց՝ Անջար • Բարսեղ Կանաչյան • Դարուհի Հակոբյան • Դարուհի-Հովակիմյան • Դպրեվանք • Եղիշե Մանուկյան • Երվանդ Հյուսիսյան • Եփրեմ և Մարթա Ֆիլիպոսյան • Թռչնոց բույն • Թրատի դպրոց • Խաչեր Գալուստյան • Կենտրոնական • Կերթմենյան • Հայ ավետարանական քոլեջ • Համազգայինի հայագիտական • Մելանքթոն և Հայկ Արսլանյան • Հովակիմյան-Մանուկյան • Շամլյան Թաթիկյան • Սահակյան-Լևոն Մկրտչյան • Սրբոց Հռիփսիմյանց • Վահան Թեքեյան • Փիթեր և Ելիզաբեթ Թորոսյան Մանկավարժություն (Լիբանանահայ կրթություն)՝ Միհրան Աղազարյան • Գրիգոր Շահինյան

Գիտնա- կաններ	Հովհաննես Աբգարիուս • Անի Ապրահամյան • Ռուբեն Ադալյան • Քերիմ Բագրատունի • Նորա Բայրաքթարյան (en) • Հակոբ Բարսումյան • Արդա Արսենյան Էքմեքչի • Գրիգոր Շահինյան • Եղիկ Ճերեճյան • Արտեմ Փաթափության

Կազմակեր-
պություններ

Կրոնական	Գործիչներ՝ Զարեհ Ազնավորյան • Մեսրոպ Աշճյան • Բարսեղ Ավգաթյան • Ավետիս Արփիարյան • Արամ Ա • Իգնատիոս Բաթանյան • Բարսեղ Բաղդասարյան (en) • Մեղրիկ Բարիքեան • Խորեն Բարոյան • Անդրե Բեդողլույան • Նարեկ Բերբերյան • Հովհաննես Գասպարյան • Նշան Գարաքեհեյան • Նորվան Զաքարյան • Ներսես Թարմունի • Հմայակ Կետիկյան • Հակոբ Հոլասյան • Վարուժան Հերկելյան • Հակոբ Հովսեփյան • Գրիգոր Ճերանյան • Արտակ Մանուկյան • Ռաֆայել Մինասյան • Միքայել Անտուան Մուրադյան • Տաճատ Յարդըմյան • Գրիգոր Տեր-Աստվածատրյան • Հովնան Տերտերյան (en) • Գրիգոր Քիվբելյան Եկեղեցիներ և վանքեր (Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Լիբանանի թեմ)՝ սուրբ Աստվածածին • սուրբ Գայանե • սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ • սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ • սուրբ Գևորգ • սուրբ Հակոբ • սուրբ Հարություն • սուրբ Հարություն • սուրբ Հովհաննու Կարապետ • սուրբ Հոգեգալուստ • սուրբ Նշան • սուրբ Պողոս • սուրբ Սարգիս • սրբոց Վարդանանց • սրբոց Քառասնից Մանկանց Եկեղեցիներ և վանքեր (Տանն Կիլիկիո կաթողիկե եկեղեցու Բեյրութի թեմ)՝ Անարատ հղության հայ քույրերի միաբանություն • սուրբ Ավետման • սուրբ Աստվածածին • սուրբ Եղիա և սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ • Զմմառի պատրիարքական կղերական միաբանություն • սուրբ Խաչ • Մխիթարյան Միաբանություն • սուրբ Վարդարանի Տիրամոր • սուրբ Տիրամոր • սուրբ Փրկիչ Եկեղեցիներ և վանքեր (Մերձավոր Արևելքի հայ ավետարանական եկեղեցիների միություն)՝ Աշրաֆիե եկեղեցի • Հայ Ավետարանական առաջին եկեղեցի Հուշարձաններ՝ Հայոց ցեղասպանության հուշասյուն • Հայոց ցեղասպանության հուշարձան • Հայոց ցեղասպանության հուշարձան • Հուշարձան՝ նվիրված Այնթուրայի որբանոցում մահացած հայ երեխաներին

Մշակութային	Գասպար Իփեկյան թատերախումբ • «Գուսան» երգչախումբ • «Թեքեյան» մշակութային միություն • «Նոր սերունդ» մշակութային միություն

Հասարա-
կություն

Գործիչներ	Նարեկ Աբրահամյան • Գևորգ Աճեմյան • Հակոբ Բագրատունյան • Ավետիս Գիտանյան • Վիգեն Զաքարյան • Աբրահամ Թովմասյան • Վահե Կարապետյան • Հրաչ Կոզիբեյոքյան • Հարություն Կուժունի • Լոռի Հայաթյան (en) • Պերճ Սեդրակյան • Ժիրայր Սեֆիլյան • Ռազմիկ Փանոսյան • Վարդինե Օհանյան

Լիբանան- ցիներ	Աբաջի (en) • Իսքենդեր Աբգարիոս • Միշել Աբգարիոս • Հակոբ Ակիսկալ • Միքայել Բասալե • Ջուլիա Բուտրոս • Սամիրա Թաուֆիկ (en) • Ադիբ Իսհակ • Աբդալլահ Իսհակ (en) • Էմիլ Լահուդ • Ջումանա Հադդադ (en) • Սարգիս Լոլե • Ժոզեֆ Շադեր (en) • Լուիս Շեյխո (en) • Ալեն Միկլի • Յուրի Մրաքադի • Մարիամ Նուռ (en) • Աբրահամ Ռուսսո • Էլիաս Բու Սաաբ (en) • Նիկոլ Սաբա • Էլիաս Սարկիս • Սարինա Քրոս

Մշակույթ և
սպորտ

Մամուլ	Ամսագրեր և հանդեսներ (Լիբանանի հայկական տպագրություն)՝ Ակոս • Ահեկան • Ամենուն նոր տարեցույցը • Անի • Ավետիք • Արարատ գրական • Բագին • Բժիշկ • Գլաձոր • Դիտակ • Դրազարկ • Զվարթնոց • Խոսնակ • Կամար • Կայծ • Հայ գիր • Հայկազյան հայագիտական հանդես • Հասկ • Մարզիկ • Նայիրի • Նոր Այնթապ • Նոր Մարաշ • Նոր ուղի • Նվիրում • Շիրակ • Ռազմիկ • Փարոս (հանդես) Թերթեր՝Ազդակ • Ազդարար • Այգ • Արարատ • Առավոտ • Արծիվ • Արձագանք • Երիտասարդ հայ • Երիտասարդ հայուհի • Երկաթե շերեփ • Զարթոնք • Էջեր գրականության և արվեստի • Ժողովուրդ • Ժողովուրդի ձայն • Լիբանան • Ծիածան • Կայծեր • Կանչ • Հառաջ • Մասիս • Նոր կյանք • Պատանեկան արձագանք • Ջանասեր • Սփյուռք • Փարոս

Մարզիկներ	Ֆուտբոլիստներ՝ Գրիգոր Ալոզյան (en) • Լևոն Ալթունյան • Ջերարդ Աճեմյան (en) • Եղիշե Դարյան (en) • Գուրգեն Ենգիբարյան • Կիրակոս (en) • Ջոզեֆ Նալբանդյան (en) • Ներսես (en) • Նենսի Չայլյան • Մարտիկ Չափարյան • Նատալի Չիլինկիրյան (en) • Հակոբ Տոնապետյան • Օգսեն Ուրֆալյան (en) Այլ մարզիկներ՝ Տիգրան Գյոքչյան (en) • Գրետա Թասլակյան • Արա Խաչադուրյան • Դվին Քարոլ Մումջօղլյան (en) • Կարո Քեբաբջյան

Քաղաքա-
կանություն

Գործիչներ

Ավետիս Գիտանյան • Խաչիկ Բաբիկյան (en) • Ալեք Ենիգոմշյան • Ալեն Թաբուրյան (en) • Սերժ Թորսարգսյան (en) • Սարգիս Զեյթլյան • Աբրահամ Թովմասյան • Ալբերտ Կոստանյան (en) • Հարություն Կուժունի • Արթին Մադոյան • Փոլա Յակուբյան • Արթուր Նազարյան • Նազար Նաջարյան • Համբիկ Սասունյան • Կարապետ Արթին փաշա Տավուտեան • Հակոբ Քասարջյան (en)