Jump to content

Օկտավիո Պաս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օկտավիո Պաս
իսպ.՝ Octavio Paz
Ծնվել էմարտի 31, 1914(1914-03-31)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Վախճանվել էապրիլի 19, 1998(1998-04-19)[1][4][2] (84 տարեկան)
Վախճանի վայրՄեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
Մասնագիտությունբանաստեղծ, երգերի հեղինակ, դիվանագետ, փիլիսոփա, թարգմանիչ, ակնարկագիր, գրող և քաղաքական գործիչ
Լեզուիսպաներեն
Քաղաքացիություն Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ և  Իսպանական հեղափոխություն
ԿրթությունԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի, Colegio Williams?[5] և Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարան
Ժանրերպոեզիա
Գրական ուղղություններմոդեռնիզմ և սյուրռեալիզմ
ԱնդամակցությունԱզգային կոլեգիա, Մեքսիկայի լեզվի ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Բրազիլական գրականության ակադեմիա
ԱշխատավայրՓարիզի համալսարան և Քեմբրիջի համալսարան
Պարգևներ
ԱմուսինԷլենա Գարրո և Marie José Tramini?
 Octavio Paz Վիքիպահեստում

Օկտավիո Պաս Լոսանո (իսպ.՝ Octavio Paz Lozano, Իսպաներեն արտասանություն՝ [okˈtaβjo pas loˈsano], մարտի 31, 1914(1914-03-31)[1][2][3][…], Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ - ապրիլի 19, 1998(1998-04-19)[1][4][2], Մեխիկո, Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ), մեքսիկացի գրող, պոետ-դիվանագետ, Միգել Սերվանտեսի մրցանակակիր (1981), գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1990)։

Պոեզիայի հավաքածուներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1933։ Luna silvestre
  • 1936։ No pasarán!
  • 1937։ Raíz del hombre
  • 1937։ Bajo tu clara sombra y otros poemas sobre España
  • 1941։ Entre la piedra y la flor
  • 1942։ A la orilla del mundo
  • 1949։ Libertad bajo palabra
  • 1954։ Semillas para un himno
  • 1957։ Piedra de Sol (Արևի քար)
  • 1958։ La estación violenta
  • 1962։ Salamandra (1958–1961)
  • 1965։ Viento entero
  • 1967։ Blanco
  • 1968։ Discos visuales
  • 1969։ Ladera Este (1962–1968)
  • 1969։ La centena (1935–1968)
  • 1971։ Topoemas
  • 1972։ Renga: A Chain of Poems Ջեկ Ռուբանդի, Էդոարդո Սանգվինետիի և Չառլզ Տոմլինսոնի հետ
  • 1975։ Pasado en claro
  • 1976։ Vuelta
  • 1979։ Hijos del aire/Airborn Չառլզ Տոմլինսոնի հետ
  • 1979։ Poemas (1935–1975)
  • 1985։ Prueba del nueve
  • 1987։ Árbol adentro (1976–1987)
  • 1989։ El fuego de cada día, ընտրանի, նախաբան և ծանոթագրությունները Պասի

Թարգմանություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1952։ Anthologie de la poésie mexicaine, խմբագրում և մեկնաբանում Օկտավիո Պասի
  • 1958։ Anthology of Mexican Poetry, խմբագրումը և մեկնաբանումը՝ Օկտավիո Պասի, թարգմանիչ՝ Սամուել Բեկետ
  • 1957։ Sendas de Oku, Մաթսուո Բաշո, համաթարգմանիչ՝ Էյկիչի Հայաշիյա
  • 1962։ Antología, Ֆեռնանդո Պեսսոայի կողմից
  • 1966։ Poesía en movimiento (México: 1915–1966), խմբագիր՝ Օկտավիո Պաս, Ալի Չումասերո, Օմերո Արիդխիս, Խոսե Էմիլիո Պաչեկո
  • 1971։ Configurations, թարգմանիչ՝ Գ. Արուլ (և այլք)
  • 1974։ Versiones y diversiones

Մրցանակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Մեքսիկայի ազգային քոլեջի նշանակված անդամ[14]
  • German Book Trade-ի խաղաղության մրցանակ
  • Գրականության համար տրվող արվեստի և գիտության ազգային մրցանակ, 1977
  • Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր, 1978[15]
  • Հարվարդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր, 1980[16]
  • Օլին Յոլիցլի մրցանակ, 1980
  • Միգել դե Սերվանտես մրցանակ, 1981
  • Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, 1990
  • Իտալական հանրապետության երախտիքի շքանշան, 1991[17]
  • Մոնդելյո մրցանակ (Պալերմո, Իտալիա)
  • Ալֆոնսո Ռեյես միջազգային մրցանակ
  • Նյուստադ գրականության միջազգային մրցանակ, 1982
  • Երուսաղեմի մրցանակ
  • Մենդերես Պելայո միջազգային մրցանակ
  • Ալեքսիս դե Տոկեվիլե մրցանակ
  • Խավիեր Վիլաուռուտիա մրցանակ

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Octavio Paz (իսպ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Internet Movie Database — 1990.
  5. ↑ https://www.colegiociudad.edu.mx/
  6. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1990/
  7. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  8. ↑ Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
  9. ↑ Premio Xavier Villaurrutia (իսպ.)
  10. ↑ Premio Nacional de Ciencias y Artes (իսպ.)
  11. ↑ https://www.neustadtprize.org/1982-neustadt-laureate-octavio-paz/
  12. ↑ https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1980-1989/octavio-paz
  13. ↑ Premio Internacional Alfonso Reyes (իսպ.)
  14. ↑ «Member of Colegio Nacional (in spanish)». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  15. ↑ «Honorary Degree National Autonomous University of Mexico». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  16. ↑ «Honorary Degree Harvard University». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  17. ↑ Presidency of the Italian Republic. «Awards granted to Octavio Paz by the Italian Republic» (italian). Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1901-1925

Սյուլի-Պրյուդոմ (1901) • Թեոդոր Մոմզեն (1902) • Բյոռնստեռնե Բյոռնսոն (1903) • Ֆրեդերիկ Միստրալ / Խոսե Էչեգարայ (1904) • Հենրիկ Սենկևիչ (1905) • Ջոզուե Կարդուչչի (1906) • Ռեդյարդ Կիպլինգ (1907) • Ռուդոլֆ Քրիստոֆ Էյքեն (1908) • Սելմա Լագերլյոֆ (1909) • Պաուլ Հեյզե (1910) • Մորիս Մետերլինկ (1911) • Գերհարդ Հաուպտման (1912) • Ռաբինդրանաթ Թագոր (1913) • Ռոմեն Ռոլան (1915) • Վերներ Ֆոն Հեյդենստամ (1916) • Կարլ Գյելլերուպ / Հենրիկ Պոնթոպիդան (1917) • Կարլ Շպիտելեր (1919) • Կնուտ Համսուն (1920) • Անատոլ Ֆրանս (1921) • Խասինտո Բենավենտե ի Մարտինես (1922) • Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս (1923) • Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ (1924) • Ջորջ Բեռնարդ Շոու (1925)

1926-1950
1951-1975

Պեր Լագերքվիստ (1951) • Ֆրանսուա Մորիակ (1952) • Ուինսթոն Չերչիլ (1953) • Էռնեստ Հեմինգուեյ (1954) • Հալդոր Լաքսնես (1955) • Խուան Ռամոն Խիմենես (1956) • Ալբեր Կամյու (1957) • Բորիս Պաստեռնակ (1958) • Սալվատորե Քվազիմոդո (1959) • Սեն-Ժոն Պերս (1960) • Իվո Անդրիչ (1961) • Ջոն Ստայնբեք (1962) • Յորգոս Սեֆերիս (1963) • Ժան Պոլ Սարտր (1964) • Միխայիլ Շոլոխով (1965) • Շմուել Ագնոն / Նելլի Զաքս (1966) • Միգել Անխել Աստուրիաս (1967) • Յասունարի Կավաբատա (1968) • Սեմյուել Բեքեթ (1969) • Ալեքսանդր Սոլժենիցին (1970) • Պաբլո Ներուդա (1971) • Հայնրիխ Բյոլ (1972) • Պատրիկ Ուայթ (1973) • Հարրի Մարտինսոն / Էյվինդ Յոնսոն (1974) • Էուջենիո Մոնտալե (1975)

1976-2000

Սոլ Բելլոու (1976) • Վիսենտե Ալեյքսանդրե (1977) • Իսահակ Բաշևիս Զինգեր (1978) • Օդիսեաս Էլիտիս (1979) • Չեսլավ Միլոշ (1980) • Էլիաս Քանետտի (1981) • Գաբրիել Գարսիա Մարկես (1982) • Վիլյամ Գոլդինգ (1983) • Յարոսլավ Սեյֆերտ (1984) • Կլոդ Սիմոն (1985) • Վոլե Շոյինկա (1986) • Իոսիֆ Բրոդսկի (1987) • Նագիբ Մահֆուզ (1988) • Կամիլո Խոսե Սելա (1989) • Օկտավիո Պաս (1990) • Նադին Գորդիմեր (1991) • Դերեկ Ուոլկոտ (1992) • Թոնի Մորիսոն (1993) • Կենձաբուրո Օէ (1994) • Շեյմաս Հինի (1995) • Վիսլավա Շիմբորսկա (1996) • Դարիո Ֆո (1997) • Ժոզե Սարամագո (1998) • Գյունտեր Գրաս (1999) • Գաո Սինցզյան (2000)

2001-2025

Վիդիադհար Սուրաջպրասադ Նայփոլ (2001) • Իմրե Կերտես (2002) • Ջոն Մաքսվելլ Կուտզե (2003) • Էլֆրիդե Ելինեկ (2004) • Հարոլդ Փինթեր (2005) • Օրհան Փամուկ (2006) • Դորիս Լեսինգ (2007) • Ժան-Մարի Լեկլեզիո (2008) • Հերտա Մյուլլեր (2009) • Մարիո Վարգաս Լյոսա (2010) • Թոմաս Թրանսթրյոմեր (2011) • Մո Յան (2012) • Ալիս Մանրո (2013) • Պատրիկ Մոդիանո (2014) • Սվետլանա Ալեքսիևիչ (2015) • Բոբ Դիլան (2016) • Կաձուո Իսիգուրո (2017) • Օլգա Տոկարչուկ (2018) • Փեթեր Հանդքե (2019) • Լուիզա Գլյուկ (2020) • Աբդուլռազաք Գուրնա (2021) • Աննի Էռնո (2022) • Յուն Ֆոսե (2023) • Հան Կան (2024)

Սերվանտես մրցանակի դափնեկիրներ
Խորխե Գիլյեն 1976 •

Ալեխո Կարպենտիեր 1977 • Դամասո Ալոնսո 1978 • Խորխե Լուիս Բորխես 1979 • Խերարդո Դիեգո 1979 • Խուան Կառլոս Օնետտի 1980 • Օկտավիո Պաս 1981 • Լուիս Ռոսալես 1982 • Ռաֆայել Ալբերտի 1983 • Էռնեստո Սաբատո 1984 • Գոնսալո Տոռենտե Բայեստեր 1985 • Անտոնիո Բուերո Վլյեխո 1986 • Կառլոս Ֆուենտես 1987 • Մարիա Սամբրանո 1988 • Աուգոստո Ռոա Բաստոս 1989 • Ադոլֆո Բիոյ Կասարես 1990 • Ֆրանցիսկո Այալա 1991 • Դուլսե Մարիա Լոյնաս 1992 • Միգել Դելիբես 1993 • Մարիո Վարգաս Լյոսա 1994 • Կամիլո Խոսե Սելա 1995 • Խոսե Գարսիա Նիետո 1996 • Գիյերմո Կաբրերա Ինֆանտե 1997 • Խոսե Իեռո 1998 • Խորխե Էդվարդս 1999 • Ֆրանսիսկո Ումբրալ 2000 • Ալվարո Մուտիս 2001 • Խոսե Խիմենես Լոսանո 2002 • Գոնսալո Ռոխաս 2003 • Ռաֆայել Սանչես Ֆերլոսիո 2004 • Սերխիո Պիտոլ 2005 • Անտոնիո Գամոնեդա 2006 • Խուան Խելման 2007 • Խուան Մարսե 2008 • Խոսե Էմիլիո Պաչեկո 2009 • Անա Մարիա Մատուտե 2010 • Նիկանոր Պառա 2011 • Խոսե Մանուել Կաբալյերո Բոնալդ 2012 • Էլենա Պոնյատովսկա 2013 • Խուան Գոյտիսոլո 2014 • Ֆերնանդո դել Պասո 2015 • Էդուարդո Մենդոսա 2016 • Սերխիո Ռամիրես 2017 •

Իդա Վիտալե 2018
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օկտավիո Պաս» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օկտավիո_Պաս&oldid=9588719» էջից