Էլենա Պոնյատովսկա

Էլենա Պոնյատովսկա;
Ծնվել է	մայիսի 19, 1932[…] (90 տարեկան)
Ծննդավայր	Փարիզ
Քաղաքացիություն	Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ և Ֆրանսիա
Կրթություն	Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարան
Երկեր	Q18223892?
Մասնագիտություն	լրագրող և գրող
Ամուսին	Guillermo Haro?
Ծնողներ	հայր՝ Jan Poniatowski?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Premio Nacional de Periodismo de México? José Fuentes Mares National Prize for Literature? «Alfaguara» հրատարակչության մրցանակ Ռոմուլո Գալյեգոսի մրցանակ Մեքսիկայի ազգային ինքնավար համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պատվավոր դոկտոր Պատվավոր դոկտոր Պատվավոր դոկտոր Պատվավոր դոկտոր Գուգենհայմի կրթաթոշակ Մարիա Մուրս Կաբոյի մրցանակ Ազգային պարգև արվեստի և գիտությունների ոլորտում Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի պատվավոր դոկտոր Courage in Journalism Award? և doctor honoris causa from the University of Pau?
Կայք	fundacionelenaponiatowska.org
	Elena Poniatowska Վիքիպահեստում

Էլենա Պոնյատովսկա, իշխանուհի Hélène Elizabeth Louise Amélie Paula Dolores Poniatowska Amor (իսպ.՝ Elena Poniatowska, մայիսի 19, 1932(1932-05-19)^[1]^[2]^[3]^[…], Փարիզ), մեքսիկացի գրող, լրագրող, ձախ ուղղության քաղաքական ակտիվիստ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրը՝ Jean Joseph Evremond Sperry Poniatowski, վերջին լեհ արքա՝ Ստանիսլավ Ավգուստ Պոնյավսկու զարմիկ՝ Ստանիսլավ Պոնյատովսկու ծոռնորդին։ Էլենայի նախնիններից է Ֆրանսիայի թագավոր Լյուդովիկոս15-րդը, ֆրանսիական արիստոկարատիայի ներկայացուցիչներ, Ֆրանսիայի քաղաքական և պետական գործիչներ։ Մայրը՝ ֆրանսիական ծագում ունի, պատկանում էր մեքսիկական ազնվականության վերնախավին։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ընտանիքը լքել է Եվրոպան, 1942 թվականին հաստատվել է Մեխիկոյում, 1943-1953-ական թվականներին սովորել է ԱՄՆ-ում։ Մեքսիկա վերադառնալուց հետո զբաղվել է լրագրությամբ և գրականությամբ։ Նաև նկարահանել է մի քանի կարճամետրաժ ֆիլմեր (Խուան դե լա Կրուսի, Խոսե Կլեմենտե Օրոսկոյի մասին)։

Արվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա վեպերը միավորում են գեղարվեստական երևակայությունը լրագրողական հետաննության հետ։ Այսպես են գրվել նրա ամենահայտնի գրքերը՝ «Գիշերը Տլատելոկոյում» (1971, այն պատմում է ուսանողական ցույցերի մասնակիցների նկատմամբ մեքսիկական իշխանության արյունալի հաշվեհարդարի մասին՝ 1968 թվականին Մեխիկոյում, Օլիմպիական խաղերի ֆոնին), «Տինիսիմա» (1992, Տինա Մոդոտիի մասին), Լեոնորա (2011, Լեոնորա Կարինգթոնի մասին) և այլն։

Քաղաքական ակտիվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1994 թվականին հարցազրույց է վերցրել Սուբկոմանդանտա Մարկոսից։ 2006 թվականին նախագահական ընտրություններին ակտիվորեն աջակցել է Դեմոկրատական հեղափոխության կուսակցության թեկնածու Անդրես Մանուել Լոպես Օբրադորին։ Նույն թվականի հուլիսին նա դատապարտեց Լիբանանի իսրաելյան ռմբակոծությունը։ (Երկրորդ Լիբանանյան պատերազմ)։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1954: Lilus Kikus (роман с элементами автобиографии, иллюстрации Леоноры Каррингтон)
1956: Melés y Teleo. Apuntes para una comedia
1961: Palabras cruzadas. Crónicas
1963: Todo empezó el domingo
1969 : Hasta no verte, Jesús mío
1971 : La noche de Tlatelolco. Testimonios de historia oral
1978 : Querido Diego, te abraza Quiela (роман о Диего Ривере)
1979 : De noche vienes
1979 : Gaby Brimmer
1980 : Fuerte es el silencio
1982 : Domingo 7
1982 : El último guajolote
1988 : La « Flor de Lis» (автобиографический роман)
1988 : Nada, nadie. Las voces del temblor (хроника землетрясения в Мехико, 1985)
1992 : Tinísima
1994 : Luz y luna, las lunitas
1996 : Paseo de la reforma
1998 : Octavio Paz, las palabras del árbol (Օկտավիո Պասի մասին)
1999 : Las soldaderas (Մեքսիկական հեղափոխության կանանց մասին)
2000 : Las mil y una… La herida de Paulina
2000 : Juan Soriano. Niño de mil años (մեքսիկացի նկարիչ և քանդակագործ Խուան Սորիանոյի մասին)
2000 : Las siete cabritas
2001 : Mariana Yampolsky y la buganvillia (Մեքսիկացի լուսանկարիչ Մարիանա Յամպոլսկու մասին)
2001 : La piel del cielo (վեպ)
2003 : Tlapalería(նովելներ)
2006 : El tren pasa primero (վեպ)
2007 : Amanecer en el Zócalo. Los 50 días que confrontaron a México (ժամանակագրություն)
2008 : Jardín de Francia
2011 : Leonora (Լեոնորա Կարինգթոնի կենսագրությունը, Բրեվե գրադարանի մրցանակ
2013 : El universo o nada. Biografía del estrellero Guillermo Haro (2013)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Jorgensen B.E. The writing of Elena Poniatowska: engaging dialogues. Austin: University of Texas Press, 1994
Pino-Ojeda W. Sobre castas y puentes: conversaciones con Elena Poniatowska, Rosario Ferré y Diamela Eltit. Providencia: Editorial Cuarto Propio, 2000
Bird L.C. Elena Poniatowska and the literary collage. New York: P. Lang, 2000
Schuessler M.K. Elenísima: ingenio y figura de Elena Poniatowska. México: Editorial Diana, 2003 (англ.пер. 2007)
Perilli C. Catálogo de ángeles mexicanos: Elena Poniatowska. Rosario: Beatriz Viterbo Editora, 2006

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Elena Poniatowska (իսպ.)
↑ ^2,0 ^2,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
↑ ^3,0 ^3,1 Roglo — 1997. — ed. size: 8549233
↑ https://lanetaneta.com/90-anos-de-elena-poniatowska-el-dia-que-se-naturalizo-mexicana/
↑ https://www.gf.org/fellows/all-fellows/jennifer-nelson/
↑ https://organisation.univ-pau.fr/fr/decouvrir-l-uppa/histoire/docteur-honoris-causa.html

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_ec190e276ba7c56d-1] 1,0 ^1,1 Elena Poniatowska (իսպ.)

[_a31c3eafc5621981-2] 2,0 ^2,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ

[_bc8a8592d547729b-3] 3,0 ^3,1 Roglo — 1997. — ed. size: 8549233

[_66e2b5c2128233ab-4] ttps://lanetaneta.com/90-anos-de-elena-poniatowska-el-dia-que-se-naturalizo-mexicana/

[_917acb278e3e617b-5] ttps://www.gf.org/fellows/all-fellows/jennifer-nelson/

[_dfabb7a58f16c483-6] ttps://organisation.univ-pau.fr/fr/decouvrir-l-uppa/histoire/docteur-honoris-causa.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]