Սվետլանա Ալեքսիևիչ
_08_(cropped).JPG)
Սվետլանա Ալեքսանդրովնա Ալեքսիևիչ (բելառուս․՝ Святлана Аляксандраўна Алексіевіч, մայիսի 31, 1948[1][2][3][4], Իվանո-Ֆրանկովսկ, Ուկրաինական ԽՍՀ[1][2][3]), խորհրդային և Բելառուս գրող, լրագրող։ Գրում է ռուսերեն։ Նոբելյան մրցանակի 2015 թվականի դափնեկիր է գրականության ասպարեզում 2015[19]։
Առավել հայտնի են Ալեքսիևիչի գեղարվեստա-վավերագրական ժանրի «Պատերազմը կանացի դեմք չունի» (ռուս.՝ У войны не женское лицо), «Չեռնոբիլյան աղոթք» (ռուս.՝ Чернобыльская молитва), «Ցինկե տղաներ» (ռուս.՝ Цинковые мальчики), «Սեքնդ հենդի ժամանակը» (ռուս.՝ Время секонд-хэнд) արձակ գործերը։ Ալեքսիևիչի ստեղծագործությունները ԽՍՀՄ ուշ և հետխորհրդային շրջաններին են նվիրված, տոգորված են տառապանքով և մարդասիրությամբ[19]։
Բովանդակություն
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1948 թվականի մայիսի 31-ին Արևմտյան Ուկրաինայի Ստանիսլավ (այժմ՝ Իվանո-Ֆրանկովսկ) քաղաքում։ Հայրը բելառուս էր, մայրը ուկրաինուհի։ Ավելի ուշ ընտանիքը տեղափոխվում է Բելառուս։ 1965 թվականին ավարտել է Գոմելի շրջանի Կոպատկևիչի միջնակարգ դպրոցը։ Աշխատել է դաստիարակ, պատմության և գերմաներենի ուուցիչ Մոզիրի շրջանում։ Նարովկյայի «Պրիպյատի պրավդա» (Прыпяцкая праўда) թերթում լրագրող է աշխատել։ 1972 թվականին ավարտել է Բելառուսի պետական համալսարանի լրագրության բաժինը, սկսել է աշխատել Բրեստի շրջանի Բերյոզա քաղաքի «Կոմունիզմի փարոս» (Маяк коммунизма) թերթում։ 1973-1976 թվականներին աշխատել է«Գյուղական թերթ»-ում, 1976-1984 թվականներին ղեկավարել է «Նյոման» ամսագրի ակնարկի և հրապարակախոսության բաժինը։ 1983 թվականին ընդունվել է ԽՍՀՄ գրողների միության շարքերը[20]։
2000-ական թվականների սկզբից ապրել է Իտալիայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում[21]։ 2003 թվականից ապրում է Բելառուսում[22]։
Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սվետլանա Ալեքսիևիչն իր ուսուցիչներ է համարում Ալես Ադամովիչին և Վասիլ Բիկովին[23]։ Բանաստեղծ Վլադիմիր Նիկլյաևը ասել է, որ եթե ողջ ռուսական գրականությունը դուրս է եկել Գոգոլի «Շինել»-ից, ապա Ալեկսիևիչի ստեղծագործությունները՝ Ալես Ադամովիչի «Յանկա Բրիլ» վավերագրական գրքից և Վկադիմիր Կալեսնիկի «Ես բոցավառվող գյուղից եմ» (Я из огненной деревни)[24]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հերդերի մրցանակ[25],
- Գերմանական գրավաճառների խաղաղության պարգև[5],
- «Պատվո նշան» շքանշան[25],
- Համամիութենական Լենինյան Կոմերիտմիության Մրցանակներ[25][26],
- Կենտրոնական Եվրոպայի «Անգելուս» գրական մրցանակ[27],
- ԽՍՀՄ Գրողների միության Ն. Օստրովսկու անվան գրական մրցանակ[25],
- ԽՍՀՄ Գրողների միության Կ. Ֆեդինի անվան գրական մրցանակ[25],
- Տուխոլսկու մրցանակ[25],
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 Кто есть кто в Республике Беларусь — Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000. — P. 14. — 313 p. — ISBN 978-83-913780-0-7
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын — Мінск: 1996. — P. 243. — 552 p. — ISBN 978-985-11-0036-7
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 3,9 Энцыклапедыя гісторыі Беларусі ў 6 тамах. Том 1 — Мінск: (untranslated), 1993. — P. 100. — ISBN 978-5-85700-074-8
- ↑ 4,0 4,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Беларусь: ні Эўропа, ні Расея. Меркаваньні беларускіх эліт — 2006. — P. 42, 124–125. — 258 p. — ISBN 978-83-89406-77-4
- ↑ Цяжкі час — Працяг. Канцэпцыя новага Беларускага Адраджэньня, кн. 3, артыкулы і матэр’ялы (2003−2010) — Warsaw, New York City, Vilnius: (untranslated), (untranslated), 2010. — Iss. 1. — P. 767. — 464 p. — ISBN 978-9955-578-12-3
- ↑ 8,0 8,1 Беларусь: ні Эўропа, ні Расея. Меркаваньні беларускіх эліт — 2006. — P. 249. — 258 p. — ISBN 978-83-89406-77-4
- ↑ Кто есть кто в Республике Беларусь — Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000. — P. 1985. — 313 p. — ISBN 978-83-913780-0-7
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 10,7 10,8 10,9 Кто есть кто в Республике Беларусь — Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000. — P. 15. — 313 p. — ISBN 978-83-913780-0-7
- ↑ http://alexievich.info/premiiRu.html
- ↑ Białoruska pisarka zdobyła nagrodę Angelusa
- ↑ Oxfam Novib/PEN Award for Freedom of Expression
- ↑ Nagroda im. Kapuścińskiego dla Aleksijewicz i Czecha
- ↑ Trzeci komunikat Jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki
- ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2015/
- ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
- ↑ Czasy Secondhand
- ↑ 19,0 19,1 «Нобелевскую премию по литературе получила Светлана Алексиевич»։ Газета.Ru։ 2015-10-08։ Վերցված է 2015-10-08
- ↑ Алексіевіч Святлана // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік (բելառուս.)
- ↑ Интервью для Радио Свобода (27.07.2011)
- ↑ ««Ты рядом с котлеткой по значимости и не мечтай встать»: Интервью писательницы Светланы Алексиевич — Meduza» (ru-RU)։ Meduza։ Վերցված է 2015-10-08
- ↑ Алексиевич: это победа не только моя, но и нашей культуры и страны
- ↑ Някляеў: Шанцы Беларусі на Нобелеўскую прэмію як ніколі высокія
- ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 Kto jest kim w Białorusi, Białystok, 2000, 83-913780-0-4
- ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын — С. 243
- ↑ http://www.polskieradio.pl/75/921/Artykul/492445,Bialoruska-pisarka-zdobyla-nagrode-Angelusa
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||
