Կամիլո Խոսե Սելա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Կամիլո Խոսե Սելա
իսպ.՝ Camilo José Cela
Camilo José Cela. Fototeca. Biblioteca Virtual del Patrimonio Bibliográfico.jpg
Ծնվել էմայիսի 11, 1916(1916-05-11)[1][2][3][…]
ԾննդավայրIria Flavia, Պադրոն[4]
Վախճանվել էհունվարի 17, 2002(2002-01-17)[1][2][3][…] (85 տարեկան)
Վախճանի վայրՄադրիդ, Իսպանիա
ԳերեզմանAdina Cemetery
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ, վիպասան, քաղաքական գործիչ, լրագրող, ակնարկագիր, համալսարանի պրոֆեսոր և կինոդերասան
Լեզուիսպաներեն
ՔաղաքացիությունFlag of Spain.svg Իսպանիա
ԿրթությունCentro Universitario Villanueva?
Գիտական աստիճանգիտությունների դոկտոր
Ժանրերպոեզիա և վեպ
Ուշագրավ աշխատանքներՊասկուալ Դուարտեի ընտանիքը, Փեթակը, Viaje a la Alcarria?, Del Miño al Bidasoa? և Pabellón de reposo?
ԱնդամակցությունՊատաֆիզիկայի դպրոց, Իսպանիայի արքայական ակադեմիա[5] և Թագավորական Գալիսիական ակադեմիա
ԱշխատավայրUniversity of the Balearic Islands?
ՊարգևներԳրականության Նոբելյան մրցանակ[6][7] «Միգել դե Սերվանտես» մրցանակ Կաթոլիկ Իզաբելի շքանշանի մեծ խաչ Աստուրիայի արքայազնի պարգև Սան Ժորդիի Խաչ[8] մեդալ Կաստելաո Սան Մարկոսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պերի արևի օդենի մեծ խաչ Սանտիագոյի թուր շքանշանի Մեծ խաչ[9][10] Սանտյագո դե Կոմպոստելայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր[11] Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Բալեարյան կղզիների համալսարանի պատվավոր դոկտոր Թել-Ավիվի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Երուսաղեմի հրեական համալսարանի պատվավոր դոկտոր
ԶավակներԿամիլո Խոսե Սելա Կոնդե
Կամիլո Խոսե Սելա Վիքիդարանում
Camilo José Cela Վիքիպահեստում

Կամիլո Խոսե Սելա (իսպ.՝ Camilo José Cela, մայիսի 11, 1916(1916-05-11)[1][2][3][…], Iria Flavia, Պադրոն[4] - հունվարի 17, 2002(2002-01-17)[1][2][3][…], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի հեղինակ՝ վիպասան, էսսեիստ, պատմվածագիր, բանաստեղծ, բառարանի հեղինակ, ամսագրերի հրատարակիչ, լրագրող, դասախոս։ Իսպանիայի Թագավորական Ակադեմիայի անդամ (1957)։

1989 թվականին նրան շնորհվել է Գրականության Նոբելյան մրցանակ «Պասկուալ Դուարտեի ընտանիքը» վեպի համար։ Վեպը նոր էջ է բացել իսպանական գրականության մեջ՝ հիմք դնելով «դաժան ռեալիզմ» կոչվող ուղղությանը։ Խոսե Սելայի ոճին բնորոշ է գրոտեսկի աստիճանի հասնող հեգնանքը։

Մանկություն և վաղ գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամիլո Խոսե Սելան ծնվել է Իրիա Ֆլավիայում (Պադրոն, Լա-Կորունյա, Իսպանիա) գյուղական ծխական քահանայի ընտանիքում 1916 թվականի մայիսի 11-ին[12]։ Նա ինը երեխաներից ավագն էր[13]։ Նրա հայրը՝ Կամիլո Կրիսանտո Սելա Ֆերնանդեսը գալիսիացի էր, մայրը՝ Կամիլա Էմանուելան ևս գալիսիացի էր անգլիական և իտալական արմատներով։ Ընտանիքը միջինից բարձր խավի էր, և Սելան իր մանկությունը վերհիշում է որպես «այնքան երջանիկ ու մեծանալը շատ դժվար էր»[13]։

1921-1925 թվականներին նա ընտանիքի հետ ապրել է Վիգոյում, որտեղ նրանք մնում են մինչև Մադրիդ մեկնելը։ Այստեղ Սելան սովորել է պիարիստների դպրոցում։ 1931 թվականին նրան ախտորոշում են տուբերկուլյոզ և բուժումն անցնում է Գուադառամայի առողջարանում, որտեղ էլ ազատ ժամանակ աշխատում է իր «Pabellón de reposo» վեպի վրա։ Ապաքինումից հետո նա սկսում է ինտենսիվորեն կարդալ Խոսե Օրգետայի և Անտոնիո դը Սոլիսի աշխատանքները։

Երբ 1936 թվականին բռնկվում է Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմը, Սելան 20 տարեկան էր և նոր էր բուժվել հիվանդությունից։ Նրա քաղաքական ուղղվածությունը պահպանողական էր, և ցանկանում էր անցնել ապստամբների գոտի ու զինվորագրվել, սակայն վիրավորվում և հոսպիտալացվում է Լոգրոնյոյում։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Discogs — 2000.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Села Камило Хосе // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ http://www.rae.es/academicos/camilo-jose-cela
  6. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1989/
  7. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  8. ↑ http://dogc.gencat.cat/ca/pdogc_canals_interns/pdogc_resultats_fitxa/?action=fitxa&documentId=36189
  9. ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154&list=1
  10. ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
  11. ↑ http://www.usc.es/es/info_xeral/honoris/
  12. ↑ «Camilo José Cela - Biographical»։ www.nobelprize.org։ Վերցված է 2016-07-13 
  13. ↑ 13,0 13,1 Eaude Michael (2002-01-18)։ «Obituary: Camilo José Cela»։ the Guardian։ Վերցված է 2016-07-13 

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Արդի իսպանալեզու պատմվածք, հատոր 1, Ե., «Գրական էտալոն», 2011, էջ 279։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
1901-1925

Սյուլի-Պրյուդոմ (1901) • Թեոդոր Մոմզեն (1902) • Բյոռնստեռնե Բյոռնսոն (1903) • Ֆրեդերիկ Միստրալ / Խոսե Էչեգարայ (1904) • Հենրիկ Սենկևիչ (1905) • Ջոզուե Կարդուչչի (1906) • Ռեդյարդ Կիպլինգ (1907) • Ռուդոլֆ Քրիստոֆ Էյքեն (1908) • Սելմա Լագերլյոֆ (1909) • Պաուլ Հեյզե (1910) • Մորիս Մետերլինկ (1911) • Գերհարդ Հաուպտման (1912) • Ռաբինդրանաթ Թագոր (1913) • Ռոմեն Ռոլան (1915) • Վերներ Ֆոն Հեյդենստամ (1916) • Կարլ Գյելլերուպ / Հենրիկ Պոնթոպիդան (1917) • Կարլ Շպիտելեր (1919) • Կնուտ Համսուն (1920) • Անատոլ Ֆրանս (1921) • Խասինտո Բենավենտե ի Մարտինես (1922) • Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս (1923) • Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ (1924) • Ջորջ Բեռնարդ Շոու (1925)

1926-1950
1951-1975

Պեր Լագերքվիստ (1951) • Ֆրանսուա Մորիակ (1952) • Ուինսթոն Չերչիլ (1953) • Էռնեստ Հեմինգուեյ (1954) • Հալդոր Լաքսնես (1955) • Խուան Ռամոն Խիմենես (1956) • Ալբեր Կամյու (1957) • Բորիս Պաստեռնակ (1958) • Սալվատորե Քվազիմոդո (1959) • Սեն-Ժոն Պերս (1960) • Իվո Անդրիչ (1961) • Ջոն Ստայնբեք (1962) • Յորգոս Սեֆերիս (1963) • Ժան Պոլ Սարտր (1964) • Միխայիլ Շոլոխով (1965) • Շմուել Ագնոն / Նելլի Զաքս (1966) • Միգել Անխել Աստուրիաս (1967) • Յասունարի Կավաբատա (1968) • Սեմյուել Բեքեթ (1969) • Ալեքսանդր Սոլժենիցին (1970) • Պաբլո Ներուդա (1971) • Հայնրիխ Բյոլ (1972) • Պատրիկ Ուայթ (1973) • Հարրի Մարտինսոն / Էյվինդ Յոնսոն (1974) • Էուջենիո Մոնտալե (1975)

1976-2000

Սոլ Բելլոու (1976) • Վիսենտե Ալեքսանդրե (1977) • Իսահակ Բաշևիս Զինգեր (1978) • Օդիսեաս Էլիտիս (1979) • Չեսլավ Միլոշ (1980) • Էլիաս Քանետտի (1981) • Գաբրիել Գարսիա Մարկես (1982) • Վիլյամ Գոլդինգ (1983) • Յարոսլավ Սեյֆերտ (1984) • Կլոդ Սիմոն (1985) • Վոլե Շոյինկա (1986) • Իոսիֆ Բրոդսկի (1987) • Նագիբ Մահֆուզ (1988) • Կամիլո Խոսե Սելա (1989) • Օկտավիո Պաս (1990) • Նադին Գորդիմեր (1991) • Դերեկ Ուոլկոտ (1992) • Թոնի Մորիսոն (1993) • Կենձաբուրո Օէ (1994) • Շեյմաս Հինի (1995) • Վիսլավա Շիմբորսկա (1996) • Դարիո Ֆո (1997) • Ժոզե Սարամագո (1998) • Գյունտեր Գրաս (1999) • Գաո Սինցզյան (2000)

2001-2025
Սերվանտես մրցանակի դափնեկիրներ
Խորխե Գիլյեն 1976 •

Ալեխո Կարպենտիեր 1977 • Դամասո Ալոնսո 1978 • Խորխե Լուիս Բորխես 1979 • Խերարդո Դիեգո 1979 • Խուան Կառլոս Օնետտի 1980 • Օկտավիո Պաս 1981 • Լուիս Ռոսալես 1982 • Ռաֆայել Ալբերտի 1983 • Էռնեստո Սաբատո 1984 • Գոնսալո Տոռենտե Բայեստեր 1985 • Անտոնիո Բուերո Վլյեխո 1986 • Կառլոս Ֆուենտես 1987 • Մարիա Սամբրանո 1988 • Աուգոստո Ռոա Բաստոս 1989 • Ադոլֆո Բիոյ Կասարես 1990 • Ֆրանցիսկո Այալա 1991 • Դուլսե Մարիա Լոյնաս 1992 • Միգել Դելիբես 1993 • Մարիո Վարգաս Լյոսա 1994 • Կամիլո Խոսե Սելա 1995 • Խոսե Գարսիա Նիետո 1996 • Գիյերմո Կաբրերա Ինֆանտե 1997 • Խոսե Իեռո 1998 • Խորխե Էդվարդս 1999 • Ֆրանսիսկո Ումբրալ 2000 • Ալվարո Մուտիս 2001 • Խոսե Խիմենես Լոսանո 2002 • Գոնսալո Ռոխաս 2003 • Ռաֆայել Սանչես Ֆերլոսիո 2004 • Սերխիո Պիտոլ 2005 • Անտոնիո Գամոնեդա 2006 • Խուան Խելման 2007 • Խուան Մարսե 2008 • Խոսե Էմիլիո Պաչեկո 2009 • Անա Մարիա Մատուտե 2010 • Նիկանոր Պառա 2011 • Խոսե Մանուել Կաբալյերո Բոնալդ 2012 • Էլենա Պոնյատովսկա 2013 • Խուան Գոյտիսոլո 2014 • Ֆերնանդո դել Պասո 2015 • Էդուարդո Մենդոսա 2016 • Սերխիո Ռամիրես 2017 •

Իդա Վիտալե 2018
Medal of the Miguel de Cervantes Prize.svg
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կամիլո_Խոսե_Սելա&oldid=7147077» էջից