Կամիլո Խոսե Սելա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Կամիլո Խոսե Սելա
Camilo José Cela Madrid 1996.jpg
Ծնվել էմայիսի 11, 1916(1916-05-11)[1][2][3][4][5][6][7][8]
ԾննդավայրIria Flavia, Պադրոն[9]
Վախճանվել էհունվարի 17, 2002(2002-01-17)[1][2][3][4][5][6][7][8] (85 տարեկանում)
Վախճանի վայրՄադրիդ, Իսպանիա
ԳերեզմանAdina Cemetery
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ, վիպասան, քաղաքական գործիչ, լրագրող, ակնարկագիր, համալսարանի պրոֆեսոր և կինոդերասան
Լեզուիսպաներեն[2]
ՔաղաքացիությունFlag of Spain.svg Իսպանիա
ԿրթությունCentro Universitario Villanueva?
Գիտական աստիճանգիտությունների դոկտոր
Ժանրերպոեզիա և վեպ
Ուշագրավ աշխատանքներՊասկուալ Դուարտեի ընտանիքը, Փեթակը, Viaje a la Alcarria?, Del Miño al Bidasoa? և Pabellón de reposo?
ԱնդամակցությունՊատաֆիզիկայի դպրոց, Իսպանիայի արքայական ակադեմիա[10] և Թագավորական Գալիսիական ակադեմիա
ԱշխատավայրUniversity of the Balearic Islands?
ՊարգևներԳրականության Նոբելյան մրցանակ[11][12] «Միգել դե Սերվանտես» մրցանակ Կաթոլիկ Իզաբելի շքանշանի մեծ խաչ Աստուրիայի արքայազնի պարգև Սան Ժորդիի Խաչ[13] մեդալ Կաստելաո Սան Մարկոսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի պատվավոր դոկտոր Պերի արևի օդենի մեծ խաչ Սանտիագոյի թուր շքանշանի Մեծ խաչ[14][15] Սանտյագո դե Կոմպոստելայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր[16] Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Բալեարյան կղզիների համալսարանի պատվավոր դոկտոր Թել-Ավիվի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Երուսաղեմի հրեական համալսարանի պատվավոր դոկտոր
ԶավակներԿամիլո Խոսե Սելա Կոնդե
Ներշնչվել է
Կամիլո Խոսե Սելա Վիքիդարանում
Camilo José Cela Վիքիպահեստում

Կամիլո Խոսե Սելա (իսպ.՝ Camilo José Cela, մայիսի 11, 1916(1916-05-11)[1][2][3][4][5][6][7][8], Iria Flavia, Պադրոն[9] - հունվարի 17, 2002(2002-01-17)[1][2][3][4][5][6][7][8], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի հեղինակ՝ վիպասան, էսսեիստ, պատմվածագիր, բանաստեղծ, բառարանի հեղինակ, ամսագրերի հրատարակիչ, լրագրող, դասախոս։ Իսպանիայի Թագավորական Ակադեմիայի անդամ (1957)։

1989 թվականին նրան շնորհվել է Գրականության Նոբելյան մրցանակ «Պասկուալ Դուարտեի ընտանիքը» վեպի համար։ Վեպը նոր էջ է բացել իսպանական գրականության մեջ՝ հիմք դնելով «դաժան ռեալիզմ» կոչվող ուղղությանը։ Խոսե Սելայի ոճին բնորոշ է գրոտեսկի աստիճանի հասնող հեգնանքը։

Մանկություն և վաղ գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամիլո Խոսե Սելան ծնվել է Իրիա Ֆլավիայում (Պադրոն, Լա-Կորունյա, Իսպանիա) գյուղական ծխական քահանայի ընտանիքում 1916 թվականի մայիսի 11-ին[17]։ Նա ինը երեխաներից ավագն էր[18]։ Նրա հայրը՝ Կամիլո Կրիսանտո Սելա Ֆերնանդեսը գալիսիացի էր, մայրը՝ Կամիլա Էմանուելան ևս գալիսիացի էր անգլիական և իտալական արմատներով։ Ընտանիքը միջինից բարձր խավի էր, և Սելան իր մանկությունը վերհիշում է որպես «այնքան երջանիկ ու մեծանալը շատ դժվար էր»[18]։

1921-1925 թվականներին նա ընտանիքի հետ ապրել է Վիգոյում, որտեղ նրանք մնում են մինչև Մադրիդ մեկնելը։ Այստեղ Սելան սովորել է պիարիստների դպրոցում։ 1931 թվականին նրան ախտորոշում են տուբերկուլյոզ և բուժումն անցնում է Գուադառամայի առողջարանում, որտեղ էլ ազատ ժամանակ աշխատում է իր «Pabellón de reposo» վեպի վրա։ Ապաքինումից հետո նա սկսում է ինտենսիվորեն կարդալ Խոսե Օրգետայի և Անտոնիո դը Սոլիսի աշխատանքները։

Երբ 1936 թվականին բռնկվում է Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմը, Սելան 20 տարեկան էր և նոր էր բուժվել հիվանդությունից։ Նրա քաղաքական ուղղվածությունը պահպանողական էր, և ցանկանում էր անցնել ապստամբների գոտի ու զինվորագրվել, սակայն վիրավորվում և հոսպիտալացվում է Լոգրոնյոյում։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118667629 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Find A Grave — 1995.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Babelio
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Discogs — 2000.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Diccionario biográfico español — Real Academia de la Historia, 2011.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Села Камило Хосе // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  10. ↑ http://www.rae.es/academicos/camilo-jose-cela
  11. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1989/
  12. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  13. ↑ http://dogc.gencat.cat/ca/pdogc_canals_interns/pdogc_resultats_fitxa/?action=fitxa&documentId=36189
  14. ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154&list=1
  15. ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
  16. ↑ http://www.usc.es/es/info_xeral/honoris/
  17. ↑ «Camilo José Cela - Biographical»։ www.nobelprize.org։ Վերցված է 2016-07-13 
  18. ↑ 18,0 18,1 Eaude Michael (2002-01-18)։ «Obituary: Camilo José Cela»։ the Guardian։ Վերցված է 2016-07-13 

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Արդի իսպանալեզու պատմվածք, հատոր 1, Ե., «Գրական էտալոն», 2011, էջ 279։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
1901-1925

Սյուլի-Պրյուդոմ (1901) • Թեոդոր Մոմզեն (1902) • Բյոռնստեռնե Բյոռնսոն (1903) • Ֆրեդերիկ Միստրալ / Խոսե Էչեգարայ (1904) • Հենրիկ Սենկևիչ (1905) • Ջոզուե Կարդուչչի (1906) • Ռեդյարդ Կիպլինգ (1907) • Ռուդոլֆ Քրիստոֆ Էյքեն (1908) • Սելմա Լագերլյոֆ (1909) • Պաուլ Հեյզե (1910) • Մորիս Մետերլինկ (1911) • Գերհարդ Հաուպտման (1912) • Ռաբինդրանաթ Թագոր (1913) • Ռոմեն Ռոլան (1915) • Վերներ Ֆոն Հեյդենստամ (1916) • Կարլ Գյելլերուպ / Հենրիկ Պոնթոպիդան (1917) • Կարլ Շպիտելեր (1919) • Կնուտ Համսուն (1920) • Անատոլ Ֆրանս (1921) • Խասինտո Բենավենտե ի Մարտինես (1922) • Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս (1923) • Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ (1924) • Ջորջ Բեռնարդ Շոու (1925)

1926-1950
1951-1975

Պեր Լագերքվիստ (1951) • Ֆրանսուա Մորիակ (1952) • Ուինսթոն Չերչիլ (1953) • Էռնեստ Հեմինգուեյ (1954) • Հալդոր Լաքսնես (1955) • Խուան Ռամոն Խիմենես (1956) • Ալբեր Կամյու (1957) • Բորիս Պաստեռնակ (1958) • Սալվատորե Քվազիմոդո (1959) • Սեն-Ժոն Պերս (1960) • Իվո Անդրիչ (1961) • Ջոն Ստայնբեք (1962) • Յորգոս Սեֆերիս (1963) • Ժան Պոլ Սարտր (1964) • Միխայիլ Շոլոխով (1965) • Շմուել Ագնոն / Նելլի Զաքս (1966) • Միգել Անխել Աստուրիաս (1967) • Յասունարի Կավաբատա (1968) • Սեմյուել Բեքեթ (1969) • Ալեքսանդր Սոլժենիցին (1970) • Պաբլո Ներուդա (1971) • Հայնրիխ Բյոլ (1972) • Պատրիկ Ուայթ (1973) • Հարրի Մարտինսոն / Էյվինդ Յոնսոն (1974) • Էուջենիո Մոնտալե (1975)

1976-2000

Սոլ Բելլոու (1976) • Վիսենտե Ալեքսանդրե (1977) • Իսահակ Բաշևիս Զինգեր (1978) • Օդիսեաս Էլիտիս (1979) • Չեսլավ Միլոշ (1980) • Էլիաս Քանետտի (1981) • Գաբրիել Գարսիա Մարկես (1982) • Վիլյամ Գոլդինգ (1983) • Յարոսլավ Սեյֆերտ (1984) • Կլոդ Սիմոն (1985) • Վոլե Շոյինկա (1986) • Իոսիֆ Բրոդսկի (1987) • Նագիբ Մահֆուզ (1988) • Կամիլո Խոսե Սելա (1989) • Օկտավիո Պաս (1990) • Նադին Գորդիմեր (1991) • Դերեկ Ուոլկոտ (1992) • Թոնի Մորիսոն (1993) • Կենձաբուրո Օէ (1994) • Շեյմաս Հինի (1995) • Վիսլավա Շիմբորսկա (1996) • Դարիո Ֆո (1997) • Ժոզե Սարամագո (1998) • Գյունտեր Գրաս (1999) • Գաո Սինցզյան (2000)

2001-2025
Սերվանտես մրցանակի դափնեկիրներ
Խորխե Գիլյեն 1976 •

Ալեխո Կարպենտիեր 1977 • Դամասո Ալոնսո 1978 • Խորխե Լուիս Բորխես 1979 • Խերարդո Դիեգո 1979 • Խուան Կառլոս Օնետտի 1980 • Օկտավիո Պաս 1981 • Լուիս Ռոսալես 1982 • Ռաֆայել Ալբերտի 1983 • Էռնեստո Սաբատո 1984 • Գոնսալո Տոռենտե Բայեստեր 1985 • Անտոնիո Բուերո Վլյեխո 1986 • Կառլոս Ֆուենտես 1987 • Մարիա Սամբրանո 1988 • Աուգոստո Ռոա Բաստոս 1989 • Ադոլֆո Բիոյ Կասարես 1990 • Ֆրանցիսկո Այալա 1991 • Դուլսե Մարիա Լոյնաս 1992 • Միգել Դելիբես 1993 • Մարիո Վարգաս Լյոսա 1994 • Կամիլո Խոսե Սելա 1995 • Խոսե Գարսիա Նիետո 1996 • Գիյերմո Կաբրերա Ինֆանտե 1997 • Խոսե Իեռո 1998 • Խորխե Էդվարդս 1999 • Ֆրանսիսկո Ումբրալ 2000 • Ալվարո Մուտիս 2001 • Խոսե Խիմենես Լոսանո 2002 • Գոնսալո Ռոխաս 2003 • Ռաֆայել Սանչես Ֆերլոսիո 2004 • Սերխիո Պիտոլ 2005 • Անտոնիո Գամոնեդա 2006 • Խուան Խելման 2007 • Խուան Մարսե 2008 • Խոսե Էմիլիո Պաչեկո 2009 • Անա Մարիա Մատուտե 2010 • Նիկանոր Պառա 2011 • Խոսե Մանուել Կաբալյերո Բոնալդ 2012 • Էլենա Պոնյատովսկա 2013 • Խուան Գոյտիսոլո 2014 • Ֆերնանդո դել Պասո 2015 • Էդուարդո Մենդոսա 2016 • Սերխիո Ռամիրես 2017 •

Իդա Վիտալե 2018
Medal of the Miguel de Cervantes Prize.svg
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կամիլո_Խոսե_Սելա&oldid=7147077» էջից