Դորիս Լեսինգ

Դորիս Լեսինգ
Ծննդյան անուն	անգլ.՝ Doris May Tayler
Ծնվել է	հոկտեմբերի 22, 1919(1919-10-22)
Ծննդավայր	Քերմանշահ, Central District, Քերմանշահի նահանգ, Իրան
Վախճանվել է	նոյեմբերի 17, 2013(2013-11-17) (94 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Գրական անուն	Jane Somers
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծ, վիպասան, դրամատուրգ, ինքնակենսագիր, սցենարիստ, ակնարկագիր և գիտաֆանստաստիկ գրող
Լեզու	անգլերեն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն  Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Կրթություն	Dominican Convent High School
Ժանրեր	գիտական ֆանտաստիկա
Գրական ուղղություններ	ռեալիզմ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Խոտը երգում է, Ոսկե տետր, The Good Terrorist և Ճեղքվածք
Անդամակցություն	Ժամանակակից լեզվի միություն, Թագավորական գրական ընկերություն և Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա
Պարգևներ	Գրականության Նոբելյան մրցանակ Սոմերսեթ Մոեմի մրցանակ Եվրոպական գրականության Ավստրիական պետական պարգև WH Smith Literary Award Grinzane Cavour Prize Ջեյմս Թայթ Բլեքի անվան գրական մրցանակ Դևիդ Կոենի մրցանակ Աստուրիայի արքայազնի պարգև արտասահմանյան գրականության Մեդիչիի մրցանակ Կատալոնիայի միջազգային մրցանակ և Order of Mapungubwe
Ամուսին	Գոտֆրիդ Լեսինգ
Կայք	dorislessing.org
Դորիս Լեսինգ Վիքիքաղվածքում
Doris Lessing Վիքիպահեստում

Դորիս Մեյ Լեսսինգ (անգլ.՝ Doris May Lessing), հոկտեմբերի 22, 1919(1919-10-22), Քերմանշահ, Central District, Քերմանշահի նահանգ, Իրան - նոյեմբերի 17, 2013(2013-11-17), Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի գրող, 2007 թ. Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր։

Կենսագրություն

Դորիս Մեյ Լեսսինգը (ծննդյան ազգանունը՝ Թեյլոր) ծնվել է 1919 թ. հոկտեմբերի 22-ին Իրանի Քիրմանշահ քաղաքում։ Նրա հայրը զինվորական էր, իսկ մայրը՝ բուժքույր։ 1925 թ. Դորիս Լեսսինգի ընտանիքը բնակության է տեղափոխվում Հարավային Ռոդեզիա (այժմ՝ Զիմբաբվե), որն այդ ժամանակ դեռևս բրիտանական գաղութ էր։ Նախնական կրթությունը ստացել է տեղի կաթոլիկ դպրոցներից մեկում, այնուհետև սովորել է Զիմբաբվեի մայրաքաղաք Հարարեի աղջիկների համար նախատեսված դպրոցներից մեկում։ Համալսարանական կրթություն չի ստացել։ Երիտասարդ տարիքում փոխել է մի շարք աշխատանքներ, եղել է խնմող քույր, հեռախոսային օպերատոր, լրագրող։ 1939 թ. Դորիս Լեսսինգն ամուսնանում է Ֆրանկ Չարլզ Վիսդոմի հետ, այս ամուսնությունից ծնվում են երկու երեխաներ։ 1943 թ. նա բաժանվում է ամուսնուց։ 1945 թ. ամուսնանում է գերմանացի իրավաբան և դիվանագետ Գոթֆրիդ Լեսսինգի հետ, սակայն այս ամուսնությունը նույնպես երկար չի տևում։ 1949 թ. նրանք ամուսնալուծվում են և Դորիսը վերցնելով համատեղ ամուսնությունից ծնված տղային տեղափոխվում է Լոնդոն, որտեղ և բնակվում է մինչև վախճանը։ 1950 - 1960 - ական թվականներին Դորիսն համակրում էր բրիտանական կոմունիստական կուսակցությանը, սակայն հունգարական ապստամբության ճնշումից հետո իր կապերը խզում է վերոհիշյալ կուսակցության հետ։ Նա նաև միջուկային ծրագրերի դեմ ջերմեռանդ պայքարողներից էր։ Վախճանվել է 2013 թ. նոյեմբերի 17-ին Լոնդոնում։

Ստեղծագործություններ

1949 թ. Լոնդոնում լույս է տեսնում Լեսսինգի առաջին գիրքը՝ «Խոտը երգում է» վերտառությամբ, որն իրենից ներկայացնում է տվյալ ժամանակի կնոջ կյանքի սոցիալական ասպեկտների մի գեղարվեստական ուսումնասիրության փորձ։ 1962-1969 թթ. միջև հրատարակում է կիսաինքնակենսագրական վեպերի շարք «Բռնության երեխանեը» («The Children of Violence») ընդհանուր խորագրով, որը բաղկացած է հինգ վեպերից։ 1962 թվականին հրատարակվում է «Ոսկե տետր» («The Golden Notebook») ֆեմինիստական վեպը, որը նրան համաշխարհային ճանաչում է բերում։ 1979 - 1983 թթ. միջև հրատարակում է ֆանտաստիկ վեպերի շարք «Կանոպուսն Արգոսում» («The Canopus in Argos: Archives Series») ընդհանուր վերտառությամբ, որոնցում պատկերում է ապահայի աշխարհը։ 1988 թ. լոյս է տեսնում գրաքննադատների կողմից Լեսինգի գլուխգործոց համարվող «Հինգերորդ երեխան» («The Fifth Child») վեպը, որտեղ նկարագրվում է աուտիզմով տառապող երեխայի կյանքը։ Այս վեպի շարունակությունն է հանդիսանում 2000 թ. հրատարակված «Բենը մարդկանց մեջ» վեպը։ 2007 թ. լույս է տեսնում Լեսսինգի «Ճեղքվածք» վեպը, որտեղ ներկայացվում է մարդկության այլընտրանքային պատմությունը։ Լեսինգի երկու վեպերը՝ «Լավ հարևանուհու օրագիրը» (1983) և «Եթե ծերությունը կարողանար...» (1984) լույս են տեսել Ջեյն Սոմերս կեղծանունով։ 2007 թ. դեկտեմբերի 10 - ին արժանացել է Գրականության Նոբելյան մրցանակի։

Համառոտ մատենագիտություն

• 1949 - «Խոտը երգում է» ("The Grass Is Singing")
• 1962 - «Ոսկե տետր» ("The Golden Notebook")
• 1974 - «Փրկվածի հիշողությունները» ("Memoirs of a Survivor")
• 1988 - «Հինգերորդ երեխան» ("The fifth child")
• 1996 - «Սեր, կրկին սեր» ("Love, Again")
• 2000 - «Բենը մարդկանց մեջ» ("Ben, in the World")
• 2001 - «Մեծ երաղանքներ» ("The Sweetest Dream")
• 2007 - «Ճեղքվածք» ("The Cleft")

Գրականություն

• Brewster, D. Doris Lessing / New York, Twayne, 1965
• Budhos, S. The Theme of Enclosure in Selected Works of Doris Lessing / Troy, New York, Whitston, 1987
• Fahim, S.S. Doris Lessing։ Sufi Equilibrium and the Form of the Novel / New York, St. Martin’s Press, 1994
• Fishburn, K. Transforming the World։ The Art of Doris Lessing’s Science Fiction / Westport, Connecticut, Greenwood Press, 1983
• Klein C. Doris Lessing — In This World But Not of It / Boston, Little, Brown, 1999
• Perrakis, Ph. S. Spiritual Exploration in the Works of Doris Lessing / Westport, Connecticut, Greenwood Press, 1999
• Pickering, J. Understanding Doris Lessing / Columbia, University of South Carolina Press, 1990
• Pratt, A., Dembo L.S. Doris Lessing։ Critical Studies / Madison, University of Wisconsin Press, 1974
• Rose, E.C. The Tree Outside the Window։ Doris Lessing’s Children of Violence / Hanover, New Hampshire, University Press of New England, 1976
• Schlueter, P. The Novels of Doris Lessing / Carbondale, Southern Illinois University Press, 1973
• Spiegel, R. Doris Lessing։ The Problem of Alienation and the Form of the Novel / Frankfurt, Germany, Lang, 1980
• Sprague C., Tiger V. Critical Essays on Doris Lessing / Boston, Hall, 1986