Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ
Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպության (ՄԱԿԳՄԿ՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ) Համաշխարհային ժառանգությունը բնական և մարդու ձեռքերով ստեղծած մշակութային արժեքներ են, որոնք պաշտպանվում և ժողովրդականացվում են իրենց յուրահատուկ պատմական կամ էկոլոգիական նշանակության համար։ 1972 թ. ՄԱԿԳՄԿ-ը ընդունել է «Համաշխարհային մշակութային և բնական ժառանգության պաշտպանման կոնվենցիան»[1]։ Իտալիան վավերացրել է այս կոնվենցիան 1978 թվականի հունիսի 23-ին՝ իրավասու դարձնելով իր պատմական տարածքները, որպեսզի դրանք ընդգրկվեն այդ ցուցակում[2]։ 2018 թվականի դրությամբ Իտալիան ունի 53 մակագրված տարածքներ, որոնք կազմում են ընդհանուր թվի 4,9 %-ը (1092՝ 2018 թվականի դրությամբ)։
Իտալիայի վայրերը ներառվել են Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 3-րդ նստաշրջանում, որը տեղի է ունեցել 1979 թվականին Եգիպտոսի Կահիրե և Լուքսոր քաղաքներում։ Այդ նիստում ավելացվել է միայն մեկ վայր՝ Կամոնիկա հովտի ժայռապատկերները[3]։ Թվով 25 իտալական վայրեր ավելացվել են 1990-ականներին և ևս 10 վայր ընդգրկվել է հանձնաժողովի 21-րդ նիստում, որը տեղի է ունեցել 1997 թվականին Իտալիայի Նեապոլ քաղաքում։
54 վայրերից 5-ը Իտալիան կիսում է այլ երկրների հետ. «Սան Ջորջո լեռը» և «Ռետիկա երկաթուղին (RhB)» Շվեյցարիայի հետ, «Հռոմի պատմական կենտրոնը»՝ Վատիկանի, «Ալպերի շուրջ նախապատմական կացարանները» Ավստրիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Սլովենիայի և Շվեյցարիայի հետ։ Իտալիայի 5 վայրեր բնական տիպի են, մնացած 49-ը՝ մշակութային վայրեր են։
Օբյեկտների ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տվյալ աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են Համաշխարհային ժառանգության կողմից դասակարգված ձևով։
# | Պատկեր | Անուն | Տեղանք | Ստեղծման տարեթիվը | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվը | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Կամոնիկա հովտի ժայռապատկերներ (իտալ.՝ Incisioni rupestri della Valcamonica) |
Գավառ՝ Բրեշիա Մարզ՝ Լոմբարդիա |
մ․ թ․ ա․ 6-րդ դարից սկսած | 1979 | 94 | iii, vi | |
2 | Հռոմի պատմական կենտրոն և Վատիկանի սեփականություն՝ ներառյալ Սուրբ Պողոսի բազիլիկը (իտալ.՝ Centro storico di Roma, le proprietà extraterritoriali della Santa Sede nella città e la Basilica di San Paolo fuori le mura) |
Քաղաք՝ Հռոմ Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո (Վատիկանի հետ միասին ) |
մ․ թ․ ա․ 8-րդ դար | 1980 | 91 | i, ii, iii, iv, vi | |
3 | Սանտա Մարիա դելլա Գրացիե եկեղեցին, որտեղ գտնվում է Լեոնարդո դա Վինչիի «Խորհրդավոր ընթրիք» որմնանկարը (իտալ.՝ Chiesa e Convento Domenicano di Santa Maria delle Grazie con «L'Ultima Cena» di Leonardo da Vinci - Milano) |
Քաղաք՝ Միլան Գավառ՝ Միլան Մարզ՝ Լոմբարդիա |
15-րդ դար | 1980 | 93 | i, ii | |
4 | Ֆլորենցիայի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Firenze) |
Գավառ՝ Ֆլորենցիա Մարզ՝ Տոսկանա |
15-16-րդ դար | 1982 | 174 | i, ii, iii, iv, vi | |
5 | Վենետիկ քաղաք և Վենետիկի ծովածոց (իտալ.՝ Venezia e la sua laguna) |
Գավառ՝ Վենետիկ Մարզ՝ Վենետո |
5-րդ դարից սկսած | 1987 | 394 | i, ii, iii, iv, v, vi | |
6 | Պիացցա դեյ Միրակոլի (իտալ.՝ Piazza del Duomo, Pisa) |
Քաղաք՝ Պիզա Գավառ՝ Պիզա Մարզ՝ Տոսկանա |
11-14-րդ դար | 1987 | 395 | i, ii, iv, vi | |
7 | Սան Ջիմինյանոյի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di San Gimignano) |
Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա |
— | 1990 | 550 | i, iii, iv | |
8 | Մատերա քաղաքի Sassi di Matera ժայռափոր բնակավայրեր (իտալ.՝ Sassi di Matera) |
Գավառ՝ Մատերա Մարզ՝ Բազիլիկատա |
— | 1993 | 670 | iii, iv, v | |
9 | Վիչենցա քաղաք և Անդրեա Պալլադիոյի վիլլաներ Վենետիկում (իտալ.՝ Città di Vicenza e le Ville palladiane del Veneto) |
Մարզ՝ Վենետո | — | 1994 ընդլայնվել է 1996 |
712 | i, ii | |
10 | Սիենայի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Siena) |
Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա |
12-15-րդ դար | 1995 | 717 | i, ii, iv | |
11 | Նեապոլի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Napoli) |
Գավառ՝ Նեապոլ Մարզ՝ Կամպանիա |
— | 1995 | 726 | ii, iv | |
12 | Կրեսպի դ'Ադդա բանավան (իտալ.՝ Crespi d'Adda) |
Գավառ՝ Բերգամո Մարզ՝ Լոմբարդիա |
9-րդ դար-10-րդ դարի սկիզբ | 1995 | 730 | iv, v | |
13 | Ֆերարա քաղաք և Պո գետի դելտա (իտալ.՝ Ferrara, città del Rinascimento e il suo Delta del Po) |
Գավառ՝ Ֆերերա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա |
15-16-րդ դար | 1995 (ընդլայնվել է 1999) |
733 | ii, iii, iv, v, vi | |
14 | Կաստել դել Մոնտեի ամրոց (իտալ.՝ Castel del Monte) |
Քաղաք՝ Անդրիա Գավառ՝ Բարլետա-Անդրիա-Տրանի Մարզ՝ Ապուլիա |
13-րդ դար | 1996 | 398 | i, ii, iii | |
15 | Ալբերոբելո համայնքի Տրուլլի ավանդական բնակավայր (իտալ.՝ Trulli di Alberobello) |
Գավառ՝ Բարի Մարզ՝ Ապուլիա |
16-րդ դար | 1996 | 787 | iii, iv, v | |
16 | Ռավեննայի վաղ քրիստոնեական հուշարձաններ (իտալ.՝ Primi monumenti cristiani di Ravenna) |
Գավառ՝ Ռավեննա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա |
5-6-րդ դար | 1996 | 788 | i, ii, iii, iv | |
17 | Պիենցա քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Pienza) |
Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա |
15-րդ դար | 1996 | 789 | i, ii, iv | |
18 | Կազերտայի թագավորական պալատ և այգի, Վանվիտելլի ջրանցույց և Սան-Լեուչո բանավան (իտալ.՝ Palazzo Reale di Caserta con il Parco, Acquedotto di Vanvitelli e complesso di San Leucio) |
Մարզ՝ Կամպանիա | 18-րդ դար | 1997 | 549 | i, ii, iii, iv | |
19 | Սավոյների արքայական պալատներ Թուրին քաղաքում և նրա արվարձաններում (իտալ.՝ Residenze sabaude di Torino e dintorni) |
Գավառ՝ Թուրին Մարզ՝ Պիեմոնտ |
16-րդ դար | 1997 | 823 | i, ii, iv, v | |
20 | Պադովայի բուսաբանական այգի Պադովա քաղաքում (իտալ.՝ Orto Botanico di Padova) |
Գավառ՝ Պադովա Մարզ՝ Վենետո |
1545 թ․ | 1997 | 824 | ii, iii | |
21 | Քաղաք Պորտովեներե, Չինկվե-Տերրե ազգային պարկ, Պալմարիա կղզի, Տինո և Տինետտո կղզիներ (իտալ.՝ Porto Venere, le Cinque Terre e le isole di Palmaria, Tino e Tinetto) |
Մարզ՝ Լիգուրիա | — | 1997 | 826 | ii, iv, v | |
22 | Մոդենայի Մայր տաճար, Տորե Չիվիկա աշտարակ և Պիացա Գրանդե հրապարակը Մոդենայում (իտալ.՝ Duomo, Torre Civica e Piazza Grande di Modena) |
Գավառ՝ Մոդենա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանա |
12-րդ դար | 1997 | 827 | i, ii, iii, iv | |
23 | Պոմպեյի հնագիտական գոտի, Հերկուլանում և Տորե Աննունցիատա (իտալ.՝ Aree archeologiche di Pompei, Ercolano e Torre Annunziata) |
Մարզ՝ Կամպանիա | 1-ին դար | 1997 | 829 | iii, iv, v | |
24 | Կոստիերա Ամալֆիտանա (Ամալֆի ծովափ) (իտալ.՝ Costiera amalfitana) |
Գավառ՝ Սալեռնո Մարզ՝ Կամպանիա |
11-րդ դարից սկսած | 1997 | 830 | ii, iv, v | |
25 | Ագրիջենտոյի հնագիտական հուշարձաններ (իտալ.՝ Parco Archeologico e Paesaggistico della Valle dei Templi di Agrigento) |
Գավառ՝ Ագրիջենտո Մարզ՝ Սիցիլիա |
մ․ թ․ ա․ 6-րդ դար | 1997 | 831 | i, ii, iii, iv | |
26 | Նախապատմական աշտարակներ Սու Նուրակսի (իտալ.՝ Su Nuraxi) |
Մոտակա քաղաք՝ Բարումինի Գավառ՝ Մեդիո Կամպիդանո Մարզ՝ Սարդինիա |
մ․ թ․ 2000 տարի ա․ | 1997 | 833 | i, iii, iv | |
27 | Վիլլա Ռոմանա դել Կազալե (իտալ.՝ Villa Romana del Casale) |
Մոտակա քաղաք՝ Պիացա Արմերինա Գավառ՝ Էննա Մարզ՝ Սիցիլիա |
4-րդ դար | 1998 | 832 | i, ii, iii | |
28 | Պատրիարքական բազիլիկ և հնագիտական արգելոց Ակվիլեիայում (իտալ.՝ Zona archeologica e Basilica Patriarcale di Aquileia) |
Գավառ՝ Գորիցիա Մարզ՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա |
5-րդ դար | 1998 | 825 | iii, iv, vi | |
29 | Ուրբինո քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Urbino) |
Գավառ՝ Պեզարո է Ուրբինո Մարզ՝ Մարկե |
15-րդ դար | 1998 | 828 | ii, iv | |
30 | Չիլենտոյի մշակութային լանդշաֆտ, Ազգային պարկ Վալլո-դի Դիանոյում, Պեստումի և Էլեայի հնագիտական հուշարձաններ, Չերտոզա դի Պադուլայի վանք (իտալ.՝ Parco nazionale del Cilento, Vallo di Diano con i siti archeologici di Paestum Velia, e la Certosa di Padula) |
Մարզ՝ Կամպանիա | — | 1998 | 842 | iii, iv | |
31 | Ադրիանոսի վիլլա Տիվոլի քաղաքում (իտալ.՝ Villa Adriana) |
Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո |
2-րդ դար | 1999 | 907 | i, ii, iii | |
32 | Վերոնա քաղաք (իտալ.՝ Città di Verona) |
Գավառ՝ Վերոնա Մարզ՝ Վենետո |
մ․ թ․ ա․ 1 դար-14-րդ դար | 2000 | 797 | ii, iv | |
33 | Ֆրանցիսկյան միաբանության Սան Ֆրանցիսկո եկեղեցի և այլ սրբավայրեր Ասսիզի քաղաքում (իտալ.՝ Assisi, Basilica di San Francesco e altri luoghi francescani) |
Գավառ՝ Պերուջա Մարզ՝ Ումբրիա |
Միջնադար | 2000 | 990 | i, ii, iii, iv, vi | |
34 | Լիպարյան կղզիներ (իտալ.՝ Isole Eolie) |
Գավառ՝ Մեսսինա Մարզ՝ Սիցիլիա |
Պլեյստոցեն — գոլոցեն | 2000 | 908 | viii | |
35 | Վիլլա դ՛ Էստե վիլլա Տիվոլիում (իտալ.՝ Villa d'Este) |
Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո |
16-րդ դար | 2001 | 1025 | i, ii, iii, iv, vi | |
36 | Ուշ Բարոկկո ժամանակաշրջանի քաղաք Վալ դի Նոտոյում (իտալ.՝ Città tardo barocche del Val di Noto (Sicilia sud orientale)) |
Գավառ՝ Ռագուզա, Սիրակուզա Մարզ՝ Սիցիլիա |
1693 թվականից սկսած | 2002 | 1024 | i, ii, iv, v | |
37 | Պիեմոնտի և Լոմբարդիայի Սակրի Մոնտի համալիր (իտալ.՝ Sacri Monti del Piemonte e della Lombardia) |
Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա | 16-17-րդ դար | 2003 | 1068 | ii, iv | |
38 | Վալ դ'Օրչայի մշակութային լանդշաֆտ (իտալ.՝ Val d'Orcia) |
Մոտակա քաղաք՝ Սիենա Գավառ՝ Սիենա Մարզ՝ Տոսկանա |
14-15-րդ դար | 2004 | 1026 | iv, vi | |
39 | Էտրուսկների դամբարաններ Չերվետերեում և Տարկվինիայում (իտալ.՝ Necropoli etrusche di Cerveteri e Tarquinia) |
Գավառ՝ Հռոմ, Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո |
մ․ թ․ ա․ 9-1-ին դար | 2004 | 1158 | i, iii, iv | |
40 | Սիրակուզայի անտիկ բնակավայրեր և Պանտալիկի ժայռափոր դամբարան (իտալ.՝ Siracusa e la Necropoli Rupestre di Pantalica) |
Գավառ՝ Սիրակուզա Մարզ՝ Սիցիլիա |
մ․ թ․ ա․ 13-7-րդ դար | 2005 | 1200 | ii, iii, iv, vi | |
41 | Վիա Գարիբալդի փողոց և Պալացցի դեյ Ռոլլի պալատների համալիր Ջենովայում (իտալ.՝ Genova: Le Strade Nuove ed il complesso dei Palazzi dei Rolli) |
Գավառ՝ Ջենովա Մարզ՝ Լիգուրիա |
16-րդ դարի վերջին և 17-րդ դարի սկզբին | 2006 | 1211 | ii, iv | |
42 | Ռետիկա երկաթուղային ճանապարհ (իտալ.՝ Ferrovia retica nel paesaggio dell'Albula e del Bernina) |
Մոտակա քաղաք՝ Տիրանո Մարզ՝ Սոնդրիո Մարզ՝ Լոմբարդիա (Շվեյցարիայի հետ համատեղ ) |
1904 | 2008 | 1276 | ii, iv | |
43 | Մանտովա և Սաբոնետա քաղաքներ (իտալ.՝ Mantova e Sabbioneta) |
Գավառ՝ Մանտուա Մարզ՝ Լոմբարդիա |
11-16-րդ դար | 2008 | 1287 | ii, iii | |
44 | Դոլոմիտյան Ալպեր (իտալ.՝ Dolomiti) |
Մարզեր՝ Վենետո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե | — | 2009 | 1237 | vii, viii | |
45 | Սան Ջորջիո լեռ (իտալ.՝ Monte San Giorgio) |
Գավառ՝ Վարեզե Մարզ՝ Լոմբարդիա (Շվեյցարիայի հետ համատեղ ) |
— | 2003 (ընդլայնվել է 2010) |
1090 | viii | |
46 | Լանգոբարդները Իտալիայում (իտալ.՝ Longobardi in Italia: i luoghi del potere (568-774)) |
Գավառներ՝ Ուդինե, Բրեշիա, Վարեզե, Պերուջիա, Բենևենտո, Ֆոջա Մարզեր՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա, Լոմբարդիա, Ումբրիա, Կամպանիա, Ապուլիա |
6-8-րդ դար | 2011 | 1318 | ii, iii, vi | |
47 | Ալպերի շրջակայքի նախապատմական բարձրասյուն բնակավայրեր (իտալ.՝ Antichi insediamenti sulle Alpi) |
Մարզեր՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա, Լոմբարդիա, Պիեմոնտ, Տրենտինո Ալտո Ադիջե (Ֆրանսիայի , Գերմանիայի , Շվեյցարիայի , Ավստրիայի , Սլովենիայի հետ համատեղ) |
մ․ թ․ ա․ 5-1 հազարամյակ | 2011 | 1363 | iii, iv | |
48 | Էտնա հրաբուխ (իտալ.՝ Etna) |
Մոտակա քաղաք՝ Կատանիա Մարզ՝ Կատանիա Մարզ՝ Սիցիլիա |
— | 2013 | 1427 | viii | |
49 | Մեդիչիների այգիներ ու վիլլաներ Տոսկանայում (լիտ.՝ Ville e Giardini medicei in Toscana) |
Գավառ՝ Պրատո, Ֆլորենցիա Մարզ՝ Տոսկանա |
15-րդ դարից սկսած | 2013 | 175 | ii, iv, vi | |
50 | Խաղողագործների բնական լանդշաֆտ Լանգե Ռոեռոյում և Մոնֆերատում (իտալ.՝ Paesaggio vitivinicolo del Piemonte: Langhe, Roero e Monferrato) |
Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա | — | 2014 | 1390 | iii, v | |
51 | Պալերմոյի արաբա-նորմանական ժառանգություն և Չեֆալու ու Մոնրեալեի տաճարներ (իտալ.՝ Palermo arabo-normanna e le cattedrali di Cefalù e Monreale) |
Գավառ՝ Պալերմո Մարզ՝ Սիցիլիա |
11-13-րդ դար | 2015 | 1487 | ii, iv | |
52 | Հաճարենու կուսական անտառները Կարպատներում և Գերմանիայում (իտալ.՝ Foreste primordiali dei faggi dei Carpazi e Germania) |
Մարզեր՝ Էմիլիա Ռոմանիա, Տոսկանա, Աբրուցո, Լացիո, Բազիլիկատա, Ապուլիա (Ավստրիայի , Ալբանիայի , Բելգիայի , Բուլղարիայի , Իսպանիայի , Լեհաստանի , Ռումինիայի , Սլովենիայի , Ուկրաինայի , Խորվաթիայի հետ համատեղ ) |
— | 2015 | 6045 | ix | |
53 | 15-17-րդ դարերի Վենետիկյան պաշտպանական կառույց (իտալ.՝ Opere di difesa veneziane tra XVI e XVII secolo: Stato da Terra-Stato da Mar occidentale) ա) Բերգամո բ) Պեսկիերա դել Գարդա գ) Պալմանովա |
Մարզեր՝ Լոմբարդիա, Վենետո, Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա | 15-17-րդ դարեր | 2013 | 5844 | ii, iii, iv |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեկնածու օբյեկտների ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աղյուսակում տեղանքներն ընդգրկված են ըստ հերթականության։ Այս ցանկում այն վայրերն են, որոնք ներկայացված են Իտալիայի կառավարության կողմից՝ որպես թեկնածու օբյեկտներ։ Դրանք պետք է ընդգրկվեն Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։
# | Պատկեր | Անուն | Տեղանք | Ստեղծման տարեթիվը | Ցանկում ընդգրկվելու տարեթիվը | № | Չափանիշներ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Լագո Մաջորե և Օրտա լճեր (իտալ.՝ Lago Maggiore e Lago d'Orta) |
Գավառներ՝ Նովարա, Վերբանիո-Կուզիո-Օսոլա, Վարեզե Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լոմբարդիա |
— | 2006 | 325 | ii, vi | |
2 | Պավիայի պատմական կենտրոն и Չերտոզա դի Պավիա վանք (իտալ.՝ Centro storico di Pavia e Certosa di Pavia) |
Գավառ՝ Պավիա Մարզ՝ Լոմբարդիա |
14-րդ դար | 2006 | 327 | ii, iv, v | |
3 | Բերգամո քաղաք (իտալ.՝ Bergamo) |
Գավառ՝ Բերգամո Մարզ՝ Լոմբարդիա |
1-ին դարից սկսած | 2006 | 331 | iv | |
4 | Հենբրի բուսաբանական այգի (իտալ.՝ Giardini Botanici Hanbury) |
Մոտակա քաղաք՝ Վենտիմիլիա Գավառ՝ Իմպերիա Մարզ՝ Լիգուրիա |
19-րդ դար | 2006 | 336 | ii, iv | |
5 | Լուկա քաղաքի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Lucca) |
Գավառ՝ Լուկա Մարզ՝ Տոսկանա |
12-րդ դարից սկսած | 2006 | 340 | ii, iv | |
6 | Օրվիետո քաղաք (իտալ.՝ Orvieto) |
Գավառ՝ Տեռնի Մարզ՝ Ումբրիա |
12-րդ դարից սկսած | 2006 | 344 | i, iv, v | |
7 | Ապիյան ճանապարհ (լիտ.՝ Via Appia) |
Մարզեր՝ Լացիո, Ապուլիա, Կամպանիա, Մոլիզե | մ․ թ․ ա․ 4-րդ դար | 2006 | 349 | i, iii iv, v, vi | |
8 | Պապական ազնվական ընտանիքների վիլլաներ (լիտ.՝ Ville della nobiltà papale) |
Գավառ՝ Հռոմ, Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո |
16-րդ դարից սկսած | 2006 | 351 | i, ii, iii, iv | |
9 | Պարմայի պատմական կենտրոն (իտալ.՝ Centro storico di Parma) |
Գավառ՝ Պարմա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա |
11-րդ դարից սկսած | 2006 | 1148 | i, ii, iv | |
10 | Սալենտոյի և Բարոկկո Լեչչեզեի պատմական հուշարձաններ (իտալ.՝ Salento e Barocco leccese) |
Մարզ՝ Ապուլիա | 16-18-րդ դարեր | 2006 | 1149 | i, iii, iv | |
11 | Կատոլիկա դի Ստիլո և այլ բյուզանդական համալիրներ (իտալ.՝ Cattolica di Stilo e altri siti basiliano-bizantino calabresi) |
Քաղաք՝ Ստիլո Գավառ՝ Ռեջիո Կալաբրիա Մարզ՝ Կալաբրիա |
11-րդ դար | 2006 | 1150 | ii, iii, iv | |
12 | Օրիստանոյի խոնավ հողեր, Սինիս թերակղզին և Մալ-դի Վենտրե կղզի (իտալ.՝ Stagni di golfo di Oristano / Penisola del Sinis / Isola Mal di Ventre) |
Գավառ՝ Օրիստանո Մարզ՝ Սարդինիա |
— | 2006 | 1152 | ix, x | |
13 | Պալմանովա քաղաք-ամրոց (իտալ.՝ Palmanova) |
Գավառ՝ Ուդինե Մարզ՝ Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա |
16-17-րդ դարեր | 2006 | 1154 | i, iii, iv | |
14 | Ռոմանական ճարտարապետության եկեղեցիներ Ապուլիայում (իտալ.՝ Cattedrali romaniche di Puglia) |
Մարզ՝ Ապուլիա | 11-13-րդ դարեր | 2006 | 1160 | ii, iii, iv | |
15 | Տաորմինա և Իզոլա-Բելլա (իտալ.՝ Taormina e Isola Bella) |
Գավառ՝ Մեսսինա Մարզ՝ Սիցիլիա |
14-րդ դարից սկսած | 2006 | 1164 | iii, iv, vi | |
16 | Լա Մադդալենա կղզեխումբ և Բոնիֆաչոյի նեղուցի կղզիներ (իտալ.՝ Arcipelago della Maddalena e gruppo di isole di bocche di Bonifacio) |
Գավառ՝ Օլբիա Տեմպիո Մարզ՝ Սարդինիա |
— | 2006 | 2028 | vii, ix, x | |
17 | Մոցիա կղզի և Լիլիբեո անտիկ քաղաք, Իտալիայում Փյունիկական քաղաքակրթության հուշարձաններ (իտալ.՝ Mozia e Lilibeo) |
Գավառ՝ Տրապանի Մարզ՝ Սիցիլիա |
մ․ թ․ ա․12-րդ դարից սկսած | 2006 | 2029 | iii, iv, vi | |
18 | Ֆլեգրեյան դաշտ (իտալ.՝ Il bradisismo nei Campi Flegrei) |
Մոտակա քաղաք՝ Նեապոլ Գավառ՝ Նեապոլ Մարզ՝ Կամպանիա |
— | 2006 | 2030 | vii, viii, x | |
19 | Մարմոուր ջրվեժ և Վալներինա հովիտ (իտալ.՝ Cascata delle Marmore e Valnerina) |
Մոտակա քաղաք՝ Տեռնի Գավառ՝ Տեռնի Մարզ՝ Ումբրիա |
— | 2006 | 2031 | i, iv, v, vi | |
20 | Կետերի միջազգային արգելոց Լիգուրյան ծովում (իտալ.՝ Santuario per i mammiferi marini) |
Մարզեր՝ Լիգուրիա, Տոսկանա, Սարդինիա | — | 2006 | 2032 | vii, ix, x | |
21 | Ազինարա կղզի (իտալ.՝ Asinara) |
Գավառ՝ Սասսարի Մարզ՝ Սարդինիա |
— | 2006 | 5002 | vii, ix, x | |
22 | Սուլչիս-Իգլեսիենտե պատմական շրջան (իտալ.՝ Sulcis-Iglesiente) |
Մարզ՝ Սարդինիա | — | 2006 | 5003 | ix, x | |
23 | Մարմարի քարհանքեր Կարարայում (իտալ.՝ Carrara) |
Գավառ՝ Մասսա-Կարարա Մարզ՝ Տոսկանա |
— | 2006 | 5004 | ii, vi, vii, viii, ix, x | |
24 | Աբրուցոյի արոտավայրեր (Transumanza) (իտալ.՝ La transumanza: i Regi Tratturi) |
Մարզեր՝ Աբրուցո, Մոլիզե, Կամպանիա, Ապուլիա | — | 2006 | 5005 | ii, iii, x | |
25 | Վոլտերրայի պատմական կենտրոն և մշակութային լանդշաֆտ (իտալ.՝ Centro storico di Volterra) |
Գավառ՝ Պիզա Մարզ՝ Տոսկանա |
մ․ թ․ ա․ 4-րդ դարից սկսած | 2006 | 5006 | iv, v | |
26 | Անյենե գետի հովիտ և Գրիգոր XVI պապի վիլլա (իտալ.՝ Valle dell'Aniene e Villa Gregoriana) |
Քաղաք՝ Տիվոլի Գավառ՝ Հռոմ Մարզ՝ Լացիո |
19-րդ դար | 2006 | 5008 | i, ii, iii, iv | |
27 | Կարստ սարվանդ (Մուրջիա) (իտալ.՝ Murgia) |
Գավառ՝ Բարի Մարզ՝ Ապուլիա |
— | 2006 | 5009 | iii, vii, viii | |
28 | Բոլոնյայի սյունաշար (իտալ.՝ Portici a Bologna) |
Գավառ՝ Բոլոնյա Մարզ՝ Էմիլիա Ռոմանիա |
11-20-րդ դարեր | 2006 | 5010 | iii, iv, v | |
29 | Ապուլիայի քարանձավներ (իտալ.՝ Grotte della Puglia) |
Գավառ՝ Լեչե Մարզ՝ Ապուլիա |
— | 2006 | 5011 | i, ii, iii | |
30 | Ալեսանդրիա քաղաքի միջնաբերդ (իտալ.՝ Cittadella di Alessandria) |
Գավառ՝ Ալեսանդրիա Մարզ՝ Պիեմոնտ |
18-րդ դար | 2006 | 5013 | ii, iii, iv | |
31 | Վաղ պալեոլիթ ժամանակաշրջանի Իզերնիա-լա-Պինետա և Նոտարչիրիկո հնագիտական պեղումներ (իտալ.՝ Sito archeologico del Paleolitico di Isernia La Pineta e di Notarchirico) |
Քաղաք՝ Վենոզա Գավառ՝ Պոտենցա Մարզ՝ Բազիլիկատա |
— | 2006 | 5020 | iii, iv, vi | |
32 | Մոնբլան լեռնազանգված (իտալ.՝ Massiccio del Monte Bianco) |
Գավառ՝ Վալլե Դ'Աոստա Մարզ՝ Վալլե Դ'Աոստա |
— | 2008 | 5265 | vii, viii, ix, x | |
33 | Կոնելիանոյում և Վալդոբիադենեում լեռնային խաղողի այգիներ և Պրոսեկկո գինու արտադրման վայրեր (իտալ.՝ Prosecco di Conegliano e Valdobbiadene) |
Գավառ՝ Տրևիզո Մարզ՝ Վենետո |
— | 2010 | 5566 | iii, v, vi | |
34 | Սիլա ազգային պարկ (իտալ.՝ Parco nazionale della Sila) |
Մոտակա քաղաք՝ Կռոտոնե Գավառներ՝ Կատանձարո, Կրոտոնե, Կոզենցա Մարզ՝ Կալաբրիա |
— | 2012 | 5669 | viii, ix, x | |
35 | 20-րդ դարի արդյունաբերական քաղաք՝ Իվրեա (իտալ.՝ Ivrea) |
Գավառ՝ Թուրին Մարզ՝ Պիեմոնտ |
20-րդ դար | 2012 | 5736 | ii, iv, vi | |
36 | Եվրոպայի հանրահայտ վերականգնողական կենտրոններ Մոնտեկատինի Տերմե (իտալ.՝ Montecatini Terme) |
Գավառ՝ Պիստոյա Մարզ՝ Տոսկանա (Ավստրիայի , Ալբանիայի , Բելգիայի , Մեծ Բրիտանիայի , Գերմանիայի , Ֆրանսիայի , Չեխիայի հետ համատեղ) |
20-րդ դարից սկսած | 2014 | 5928 | ii, iii, iv, vi | |
37 | Urbs Picta Պադովայում, Ջոտտո դի Բոնդոնե, Սկռովենյի կապելլա և 14-րդ դարի ձեռագրեր (իտալ.՝ Padova Urbs Picta, Giotto, Cappella degli Scrovegni) |
Քաղաք՝ Պադովա Գավառ՝ Պադովա Մարզ՝ Վենետո |
14-րդ դար | 2016 | 6076 | i, ii, iii | |
38 | Բենեդիկտյան միաբանության (Միջնադարյան Իտալիա) մշակութային լանդշաֆտ (իտալ.՝ Il paesaggio culturale degli insediamenti benedettini dell'Italia Medievale) |
Մարզեր՝ Լացիո, Լոմբարդիա, Կամպանիա, Մարկե, Պիեմոնտ, Մոլիզե | 14-րդ դար | 2016 | 6107 | ii, v, vi | |
39 | Միջերկրական Ալպեր (իտալ.՝ Le Alpi Mediterraneo) |
Գավառներ՝ Կունեո, Իմպերիա Մարզեր՝ Պիեմոնտ, Լիգուրիա |
— | 2017 | 6181 | viii | |
40 | Չիվիտա դի Բանյորեջիո (իտալ.՝ Paesaggio culturale di Civita di Bagnoregio) |
Գավառ՝ Վիտերբո Մարզ՝ Լացիո |
մ․ թ․ ա․ 7-րդ դարից սկսած | 2017 | 6182 | iii, v |
Օբյեկտների աշխարհագրական դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպություն
- Համաշխարհային ժառանգություն
- Եվրոպայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
- Ասիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
- Հյուսիսային Ամերիկայում Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
- Հարավային Ամերիկայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
- Օվկիանիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ "The World Heritage Convention". UNESCO. Retrieved September 17, 2010.
- ↑ http://whc.unesco.org/en/statesparties/it/ "Italy – Properties inscribed on the World Heritage List". UNESCO. Retrieved July 16, 2016.
- ↑ "Report of the Rapporteur" UNESCO. November 30, 1979. Retrieved July 12, 2014.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի պաշտոնական կայք․ Իտալիայում Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկ
- Իտալիայում Համաշխարհային ժառանգության վերաբերյալ հղումների տեղեկատու
- http://heritage.unesco.ru/index.php?id=30&L=9#I Արխիվացված 2009-04-30 Wayback Machine
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Իտալիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ կատեգորիայում։ |
|