Գտչավանք
| Գտչավանք |
|
|---|---|
 Գտչավանքը |
|
  |
|
| Հիմնական տեղեկություններ | |
| Տեղագրություն |  Արցախ Հադրութի շրջան, Տող գյուղի մոտ |
| Կոորդինատներ | 39°35′37″ հս․. լ. 46°56′31″ ավ. ե. / 39.593547° հս․. լ. 46.941944° ավ. ե.Կոորդինատներ: 39°35′37″ հս․. լ. 46°56′31″ ավ. ե. / 39.593547° հս․. լ. 46.941944° ավ. ե. |
| Տարածք | Պատմական Արցախ նահանգ |
| Մարզ | Հադրութի շրջան |
| Հոգևոր կարգավիճակ | Չգործող |
| Ներկա վիճակ | Վերականգնվում է |
| Կայք | [1] |
| Ճարտարապետական նկարագրություն | |
| Ճարտարապետական ոճ | Հայկական |
| Կառուցման սկիզբ | 1241 թ. |
| Կառուցման ավարտ | 1248 թ. |
Գտչավանք միջնադարյան վանքային համալիրը գտնվում է Արցախի Հադրութի շրջանի Տող գյուղի մոտ։
Իբրև եպիսկոպոսանիստ՝ պատմական աղբյուրներում հիշատակվում է սկսած V դարից։ VIII դ վերջից համանուն բերդի հետ գտնվում էր Առանշահիկներ իշխանական տոհմի Դիզակի ճյուղի հովանավորության ներքո։
Այժմյան համալիրի գլխավոր եկեղեցին կառուցել են Սարգիս և Վրթանես եպիսկոպոս եղբայրները, 1241 թ.-ին։ Եկեղեցուն արևմուտքից կից է կիսամշակ բազալտից կառուցված թաղածածկ գավիթը, որը ծառայել է որպես իշխանական տոհմական տապանատուն։
Համալիրի հյուսիսային կողմում կանգուն է միանավ, թաղածածկ երկրորդ եկեղեցին, իսկ արևմտյան կողմում մնացել են բնակելի շինությունների և պարսպի ավերակները։ Վանքի համալիրը հարուստ է խաչքարերով, վիմական արձանագրություններով։ Պահպանվել են Գտիչի վանքում ստեղծված ձեռագրեր։ Եկեղեցին ներկայումս վերականգնվում է։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Բարխուդարյանց Մ․, Արցախ, Բաքու, 1895
- Բ․ Ուլուբաբյան, Մ․ Հասրաթյան Գտիչի վանքի (1241) ընդհանուր տեսքը հարավ-արևելքից
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 190)։  |
