Սուրբ Ամենափրկիչ վանք (Երազգավորս)

Սուրբ Ամենափրկիչ վանք

Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	վանք
Երկիր	Թուրքիա
Տեղագրություն	Ղզըլ-Չախչախ
Դավանանք	Հայ Առաքելական Եկեղեցի^[1]
Հիմնական ամսաթվերը	9-րդ դար
Ճարտարապետական ոճ	հայկական ճարտարապետություն
Հիմնադրված	9-րդ դար

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Ամենափրկիչ (այլ կիրառումներ)

Երազգավորսի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք, ավերված հայկական վանական համալիր պատմական Բագրատունյաց Հայաստանի Շիրակավան քաղաքում։ Պայթեցրել է թուրքական բանակը 1940-ական թվականների վերջին։

Վանական համալիրը գտնվել է Բագրատունիների թագավորության երբեմնի մայրաքաղաք Շիրակավանում՝ Անիից 25 կմ հյուսիս-արևելք։ 1920 թվականին այն վարչականորեն գտնվել է հայաբնակ Բաշ-Շորագյալ (ներկայիս Չեթինդուրակ) գյուղում^[2]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկեղեցին կառուցվել է 897 թվականին։ Մինչև ավերումը պահպանված են եղել 1228 և 1231 թվականի արձանագրություններ։

Ճարտարապետություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկեղեցին ունեցել է գմբեթավոր դահլիճի հորինվածք։ Արտաքին չափերն են եղել 33,9 մ և 18,5 մ։ Եկեղեցին պայթեցնելուց հետո սրբատաշ քարերը տեղի բնակիչները գողացել և օգտագործել են որպես շինանյութեր։ Եկեղեցու ճարտարապետական առանձին բեկորներ տեղ են գտել գյուղի տների և գոմերի պատերի մեջ։

2015 թվականի դրությամբ երբեմնի եկեղեցուց պահպանվել է միայն հատակագիծը դժվարությամբ նշմարող կրաշաղախի մնացորդները։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցու հարավային մուտքը, 1908թ․
Երազգավորսի սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցու ավերակները, 1910թ․

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Ռուսերեն Վիքիպեդիա (ռուս.) — 2001.
↑ Կարապետյան, Սամվել (2015). Եղեռն՝ եղեռնից հետո (PDF). Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ RAA Foundation.

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սուրբ Ամենափրկիչ վանք (Երազգավորս) կատեգորիայում։

դ ք խ Հայկական հնագույն, միջնադարյան և պատմական եկեղեցիներ և վանքեր

Հայաստան	Աղջոց վանք • Ախթալայի վանք • Կիրանցի Առաքելոց վանք • Արենիի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Արտավազիկ եկեղեցի • Արուճի եկեղեցի • Արշակունիների դամբարան • Բղենո-Նորավանք • Բյուրականի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Դդմաշենի Սուրբ Թադևոս եկեղեցի • Դվին • Էջմիածնի Մայր Տաճար • Գառնահովիտի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Սուրբ Գայանե եկեղեցի • Գեղարդի վանք • Զորավանի Զորավոր եկեղեցի • Գլաձորի համալսարան • Գնդեվանք • Գոշավանք • Հաղարծնի վանք • Հաղպատավանք • Հառիճավանք • Հավուց Թառի վանք Հայրավանք • Հնեվանք • Հոռոմայր • Հովհաննավանք • Սուրբ Հռիփսիմեի եկեղեցի • Ջուխտակ վանք • Կարբիի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Կարմրավոր • Ապարանի Սուրբ Խաչ եկեղեցի • Կաթողիկե • Սուրբ Կաթողիկե Ծիրանավոր եկեղեցի • Կեչառիսի վանական համալիր • Խոր Վիրապ • Կիրանց վանք • Քոբայրի վանք • Կոթավանք • Լմբատավանք • Մակարավանք • Մաքենյաց վանք • Մաքրավանք • Մարմաշենի վանք • Մաշտոց Հայրապետ եկեղեցի • Մաստարայի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Մաթոսավանք • Մշկավանք • Նեղուցի վանք • Նոր Վարագավանք • Նորատուսի գերեզմանատուն • Նորավանք • Օձունի տաճար • Օշականի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի եկեղեցի • Պեմզաշենի եկեղեցի • Պտղնիի տաճար • Սաղմոսավանք • Երևանի Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի • Մուղնու Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Սամսոնավանք • Սանահինի վանական համալիր • Սևանավանք • Սուրբ Շողակաթ եկեղեցի • Սպիտակավոր • Սպիտակավոր վանք • Էջմիածնի Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի • Երևանի Սուրբ Հակոբ եկեղեցի • Աշտարակի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Թալինի Կաթողիկե եկեղեցի • Թանահատի վանք • Այգեշատի Թարգմանչաց վանք • Տաթևի վանք • Տաթևի Մեծ Անապատ • Տեղերի վանք • Ցաղաց քար • Ծիրանավոր եկեղեցի • Ծովինարի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Ուշիի Սուրբ Սարգիս վանք • Վահանավանք • Վահրամաշեն եկեղեցի • Վանեվանի վանք • Որոտնավանք • Ոսկեպարի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Ոսկեվազի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Եղիպատրուշ եկեղեցի • Եղվարդի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Երերույքի տաճար • Երևանի Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Զվարթնոցի տաճար • Սուրբ Անդրեի վանք

Արցախի Հանրապետություն	Ամարասի վանք • Դադիվանք • Գանձասար • Գտչավանք • Խաթրավանք • Հակոբավանք • Կատարո վանք • Ծիծեռնավանք • Եղիշե առաքյալի վանք • Երից Մանկանց • Վանքասարի եկեղեցի

Ադրբեջան	Գագա Սուրբ Սարգիս վանք • Խաչակապի Թարգմանչաց վանք • Ադրբեջանի հայկական եկեղեցիների ցանկ

Կիպրոս	Մակարավանք (Կիպրոս) • Կանչվոր Սուրբ Աստվածածին վանք

Վրաստան	Թբիլիսիի հայոց վանք • Բեթղեհեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Ճուղուրեթի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի • Ջիգրաշեն Ավետյաց • Կամոյանց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Կարապետ եկեղեցի • Քարափի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Շամքորեցոց Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Խոջիվանքի գերեզմանատուն • Ծիրանավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Թբիլիսիի Մուղնու Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Նորաշեն եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Նշան եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Կուսանաց Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի • Զրկինյանց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Իրան	Դարաշամբի Սուրբ Ստեփանոս վանք • Սուրբ Թադևոսի վանք • Դարաշամբի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Թավրիզի Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի • Չուպանի մատուռ • Հաֆթվանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Ծոր Ծոր • Սառնայի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Նոր Ջուղայի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք • Սպահանի Սուրբ Բեթղեհեմ եկեղեցի • Նոր Ջուղայի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Սպահանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Երուսաղեմ, Իսրայել և Պաղեստին	Երուսաղեմի հայկական թաղամաս • Սուրբ Հակոբյանց վանք • Սուրբ Թորոս եկեղեցի • Երուսաղեմի Սրբոց Հրեշտակապետաց եկեղեցի • Յաֆֆայի Սուրբ Նիկողայոս վանք

Ռուսաստան	Յալթայի Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի • Ղրիմի Սուրբ Խաչ վանք

Թուրքիա	Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի • Անիի Սուրբ Աստվածածին Կաթողիկե եկեղեցի • Մշո Սուրբ Առաքելոց վանք • Արաբկիրի Սուրբ Աստվածածին վանք • Առտեր կղզի • Հոռոմոս • Կարմրավանք • Կարսի Սուրբ Առաքելոց եկեղեցի • Խծկոնք վանք • Կտուց անապատ • Լիմ կղզի •Տրապիզոնի Ամենափրկիչ վանք • Մրենի տաճար • Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցի • Ձորադիրի Սուրբ Էջմիածին եկեղեցի • Նարեկավանք • Սուրբ Բարդուղիմեոսի վանք • Սեբաստիայի Սուրբ Նշան վանք • Սամաթիայի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Ակոռի Սուրբ Հակոբ վանք • Մշո Սուրբ Կարապետի վանք • Գոմքի Սուրբ Գևորգ վանք • Մշո Սուրբ Մարինե եկեղեցի • Տեկորի տաճար • Վարագավանք • Վարզահան վանք • Երազգավորսի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք

Ուկրաինա	Սուրբ Աստվածածնի Ավետման եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման տաճար (Լվով) • Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բերեժանի) • Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Լվով) • Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Լուցկ)

Պորտալ:Հայաստան