Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի
Եկեղեցին 2019 թվականին
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի
ԵրկիրՎրաստան Վրաստան
ՏեղագրությունՎրաստան Վրաստան Թբիլիսի
ԴավանանքՀայ Առաքելական Եկեղեցի
ԹեմՀայ Առաքելական եկեղեցի Վիրահայոց
Հոգևոր կարգավիճակԳործող
Ներկա վիճակԿանգուն
Ճարտարապետական ոճՀայկական
Կառուցման սկիզբ1806 թ.
Կառուցման ավարտ1809 թ.
Հիմնադրված1806
Քարտեզ
Քարտեզ

Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի, Հայ առաքելական եկեղեցու տաճար Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիում։ Մինչև 2006 թվականը եկեղեցին փլուզման վտանգի տակ էր, սակայն 2006-2010 թթ. եկեղեցին վերանորոգվել է և այժմ գործում է։

Եկեղեցու Օծումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վրաստան հովվապետական այցի ընթացքում, հունիսի 12-ին, Հոգեգալստյան տոնին, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը շքախմբի ուղեկցությամբ մեկնեց Թբիլիսիի Սուրբ Էջմիածին եկեղեցի, որտեղ Վեհափառ Հայրապետին դիմավորեցին թեմի հոգևոր դասը և Թբիլիսիի հայ համայնքի հազարավոր ներկայացուցիչներ։ Մինչ եկեղեցու վերաօծման արարողությունը Նորին Սրբության նախագահությամբ կատարվեց Եկեղեցու հարևանությամբ կառուցված «Հայարտուն» կենտրոնի բացումը։ Հովհաննես Թումանյանի կողմից 1921 թվականին հիմնադրված նշանավոր «Հայարտուն» կենտրոնը 1940-ականներին դադարել էր գործելուց։ Սակայն 2011 թվականին Վիրահայոց թեմը հիմնադրում է համանուն կենտրոն' բարերարությամբ ռուսաստանաբնակ գործարար Բորիս Սահակովի և աջակցությամբ վրացահայ գործարարների։ Կենտրոնի մուտքի ժապավենը հատեցին տիար Բորիս Սահակովը և Երևանի քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանը, որից հետո այս առիթով իր ուրախությունը հայտնեց Վիրահայոց թեմի առաջնորդ Վազգեն Սրբազանը' շնորհակալություն հայտնելով Նորին Սրբությանը Հայրապետական օրհնության և թեմի նկատմամբ ցուցաբերվող մշտական հոգատարության և ուշադրության համար։ Բացման առիթով Թբիլիսիի հայ համայնքին շնորհավորեցին արարողությանը ներկա Թբիլիսիի քաղաքապետ Գեորգի Ուգուլավան և Երևանի քաղաքապետը։ Իր սրտի խոսքն ասաց նաև կենտրոնի բարերարը' շնորհավորելով ամենքին կարևոր այս ձեռնարկի առիթով։ Վերջում ներկաներին իր օրհնությունը բերեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը։ Նորին Սրբությունը, շնորհավորելով հայ համայնքին կենտրոնի բացման առիթով, մաղթեց, որպեսզի այն դառնա հայաշունչ մշակութային, ազգային, հոգևոր մի նոր օջախ' պահպանելով պատմական «Հայարտուն» կենտրոնի բարի ավանդները։ Վեհափառ Հայրապետը, կենտրոնի հիմնումը նոր վկայություն նկատելով ազգային կյանքի վերազարթոնքի, հորդորեց վիրահայերին իրենց զավակներին առաջնորդել այդ կենտրոն և անաղարտ պահել ու պահպանել իրենց ավանդույթները, լեզուն ու հարուստ մշակույթը։ Այնուհետև Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, իր օրհնությունը բաշխելով բարեպաշտ ժողովրդին, «Հրաշափառի» ներքո մուտք գործեց Սուրբ Էջմիածին եկեղեցի, ուր հանդիսապետեց վերանորոգված տաճարի վերաօծման արարողությունը։ Թբիլիսիի Սուրբ Էջմիածին (Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ) եկեղեցին կառուցվել է 1806 թ. հայ հասարակության ծախսերով։ Հիմնադրումից ի վեր այն բազմիցս վերակառուցվել և նորոգվել է։ Փլուզման ենթակա եկեղեցին վերջին անգամ հիմնանորոգվեց 2006-2010 թթ. Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի և ԱՄՆ Հայոց Արևմտյան թեմի բարեպաշտ հայորդիների աջակցությամբ։ Օծման արարողությունից հետո Նորին Սրբությունը Հայ Եկեղեցու «Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ» բարձրագույն շքանշանով պարգևատրեց «Հայարտուն» կենտրոնի բարերար Բորիս Սահակովին' գնահատելով նրա եկեղեցասեր և ազգանվեր գործունեությունը։ Ապա Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր պատգամը հղեց արարողությանը ներկա վիրահայությանը։ Գոհություն հայտնելով Աստծունª Վրաստանում հովվապետական այցելությամբ լինելու բերկրալի առիթի համար' Նորին Սրբությունն անդրադարձավ վիրահայության կյանքում նորաօծ տաճարի կարևորությանը. «Հոգենորոգ այս պահին մեր մտածումները վերստին ուղղվում են դեպի մեզ բոլորիս հարազատ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, որտեղից շողում է Հայաստանը դեպի Աստված դարձրած լույսը, և սկիզբ են առնում մեր ժողովրդի հավատքը, քրիստոնեական կյանքի ուղին և սրբազան արժեքները։ Այս արժեքներով սնված և էջմիածնադրոշմ հավատքով զորացած հավատավոր մեր հայրերը երկու դար առաջ կառուցեցին այս գեղեցիկ եկեղեցին և անվանեցին Սուրբ Էջմիածին, համոզումով, որ Սուրբ Էջմիածնի աստվածային անսպառելի լույսն է բաշխվում նվիրական այս աղոթավայրում։ Երկու դար Սուրբ Էջմիածինը գտնվելով հայաշատ Հավլաբար թաղամասում, իր խնկաբույր կամարների ներքո է համախմբել Վիրահայոց թեմի հավատավոր հայորդիներին, ովքեր աղոթքը իրենց շուրթերին և հայրենական հիշատակներն իրենց հոգիներում' վրաց հողի վրա ապրել են խաղաղ ու ստեղծագործ ընթացքով և կազմակերպել ու խնամել իրենց համայնքային կյանքը։ Ահավասիկ, Մեր հայրերի արդար աղոթքով ու քրտինքով շաղախված եկեղեցու օրհնությունը մեզ ուժ է տալիս և զորացնում մեզ մեր հավատքի մեջ' ջանք ու նվիրում բերելու և շեն ու պայծառ պահելու եկեղեցական և ազգային կյանքը, վերականգնելու խոնարհյալ մեր սրբավայրերը՚։ Այնուհետև Վեհափառ Հայրապետը հորդորեց ներկա ժողովրդին ապրել հավատքով և զորանալ Ս. Հոգու շնորհներով, միասնաբար պայծառացնել հոգևոր և ազգային կյանքը, խնամել ու պահպանել հայոց լեզուն, մշակույթն ու հայրենական արժեքները։ «Ձեր և մեր բոլոր զավակների հոգևոր ուժով, քրիստոնեկան ճանաչողությամբ, ավետարանական պատգամներին հավատարմությամբ միշտ հաստատուն ու պայծառ պիտի լինի Մեր Եկեղեցին՚, - ասաց Նորին Սրբությունը' նաև պատգամելով վիրահայ համայնքին նվիրումով ու նախանձախնդրությամբ ջանքեր ներդնել հանուն Վիրահայոց դարավոր թեմի նոր զարթոնքի։ Եկեղեցու վերաօծման առիթով, ի գնահատություն թեմակալ առաջնորդի նվիրյալ ու ժրաջան ծառայության, Նորին Սրբությունը Վազգեն եպիսկոպոսին շնորհեց եպիսկոպոսական պանակե։ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը նաև իր գնահատանքը հայտնեց եկեղեցու նորոգության գործին մեծ աջակցություն բերած ԱՄՆ Արևմտյան թեմի բարեպաշտ հայորդիներին, իսկ նորաօծ Սբ. Էջմիածին եկեղեցուն Նորին Սրբությունը նվիրեց ս. Հաղորդության սկիհ։ Այնուհետև մատուցվեց հայրապետական Սբ. Պատարագ, որից հետո ի պատիվ Ամենայն Հայոց Հայրապետի առաջնորդարանի, «Հայարտուն» կենտրոնի հովանավորների և հայ համայնքի կողմից տրվեց պաշտոնական ճաշ, որին մասնակցում էին Վրաց Եկեղեցու ներկայացուցիչներ, տարբեր կրոնական համայնքների առաջնորդներ, Սամցխե-Ջավախքի և Քվեմո Քարթլիի պետական և կրթական կառույցների ներկայացուցիչներ, բազում հայորդիներ։ Ճաշկերույթն ամփոփվեց Վեհափառ Հայրապետի օրհնության խոսքով։ Հովվապետական այցի առիթով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը օրհնության գրեր շնորհեց մշակույթի անվանի գործիչներ Գիվի Շահնազարին և Անահիտ Բոստանջյանին, ինչպես նաև գործարարներ Սամվել Աղեկյանին, Ռաֆիկ Աղաջանյանին, Արամ Սիմոնյանին և Նելսոն Պետրոսյանին։ Ամենայն Հայոց Հայրապետի մասնավոր գնահատանքի արժանացան նաև եկեղեցու շինարարներ Անատոլի Սոլոմոնաշվիլին և Զուրա Գաչեչիլաձեն։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • "საქართველოს ძველი ქალაქები: თბილისი", 2006 წ. მეორე გამოცემა. ISBN 99940-0-923-0 (վրաց.)