Արդվի

Արդվի
Գյուղ
	Արդվի
	Տեսարան Արդվիի եկեղեցուց
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Լոռի
Այլ անվանումներ	Արդու, Արտվի, Մելիքգյուղ, Մելիքքյանդ
Մակերես	8.2 կմ²
ԲԾՄ	1450 մ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	▼156 մարդ (2004)
Ազգային կազմ	Հայեր
Տեղաբնականուն	արդվեցի
Ժամային գոտի	UTC+4
	Արդվի Վիքիպահեստում

Չշփոթել Արդվին հոդվածի հետ։

Արդվի, գյուղ Հայաստանի Լոռու մարզում` վարչական կենտրոն Վանաձորից 53 կմ հյուսիս, Ալավերդի քաղաքից 19 կմ հարավ-արևմուտք^[2]^[3]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխարհագրորեն գյուղը տեղակայված է Դեբեդ գետի ձախափնյա բարձրադիր սարավանդում` անտառապատ լեռան ստորոտում, ծովի մակարդակից 1450 մ բարձրության վրա^[2]։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիման բարեխառն լեռնային է, տևական, ցուրտ ձմեռներով։ Ամեն տարի հաստատվում է կայուն ձնածածկույթ։ Ամառները տաք են, համեմատաբար խոնավ։ Տարեկան թափվում են 600-700 մմ մթնոլորտային տեղումներ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը նախկինում կոչվել է Արդու, Արտվի, Մելիքգյուղ և Մելիքքյանդ^[4]։

Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդվին հարուստ է պատմամշակութային հուշարձաններով։ Գյուղում են գտնվում հայ առաքելական մի շարք կրոնական կառույցներ ինչպիսիք են` 7-րդ դարերում հիմնադրված Սուրբ Հովհաննես վանքը, 10-11-րդ դարերում կառուցված Կարմիր վանքը, 10-րդ դարում կառուցված Սուրբ Հարություն և 10-14-րդ դարերով թվագրվող Կիրակի մատուռները^[2]։ Գյուղի տարբեր հատվածներում պահպանվել են վաղքրիստոնեական, միջնադարյան և ժամանակակից գերեզմանոցներ, այդ թվում` տոհմական։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է, որ Արդվի գյուղի ներկա բնակչության մի մասի նախնիները անցյալ բնակավայր են տեղափոխվել Կարսից և Արևմտյան Հայաստանի տարբեր շրջաններից։

Արդվիի ազգաբնակչության թվային փոփոխությունը սկսած 1873 թվականից^[2].

Տարի	1873	1914	1922	1959	1970	1979	2001	2004
Բնակիչ	37	584	274	279	236	188	213	156

Արդվիում են ծնվել նշանավոր հնագետ, Երևանի պետական համալսարանի հիմնադիրներից մեկը՝ Աշխարհբեկ Քալանթարը, ագրոքիմիկոս Պ. Քալանթարյանը։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի տնտեսության հիմնական ճյուղը գյուղատնտեսությունն է։ Բնակչությունը զբաղվում է հողագործությամբ, անասնապահությամբ և պտղաբուծությամբ^[2]։ Առկա են զբոսաշրջային որոշակի հեռանկարներ կապված գյուղում առկա պատմամշակութային հուշարձանների և գեղեցիկ բնության հետ։

Գյուղատնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղատնտեսական հողահանդակներում մեծ բաժին ունեն վարելահողերը (153 հա), իսկ 437 հա մակերեսով պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես արոտավայրեր՝ կազմելով։ Գյուղը մասնագիտացված է անասնապահության մեջ։ Զբաղվում են խոշոր եղջերավոր անասնաբուծությամբ, մեղվաբուծությամբ, թռչնաբուծությամբ։ Բացի այդ բնակիչները զբաղվում են դաշտավարությամբ, պտղաբուծությամբ (տանձ, խնձոր, կեռաս), մշակում են բանջարաբոստանային, կերային, հացահատիկային կուլտուրաներ։

Զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի տարածքում գտնվող պատմամշակութային հուշարձանները Արդվի են բերում հայաստանցի և արտասահմանյան զբոսաշրջիկների, որոնց այցից գյուղի բյուջե գրեթե մուտքեր չեն կատարվում։