Յաղդան (Լոռու մարզ)

Գյուղ
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Լոռու մարզ
ԲԾՄ	1350 մետր
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն, Հունարեն
Բնակչություն	▼233 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր, հույներ
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի, Հույն Ուղղափառ եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4, ամառը UTC+5
	Յաղդան Վիքիպահեստում

Յաղդան, գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Լոռու մարզի Ստեփանավանի տարածաշրջանում, Ստեփանավան քաղաքից մոտ 8 կմ արևելք, Ձորագետի ձախ կողմում, բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1350 մ, հեռավորությունը մարզկենտրոնից՝ 37 կմ հյուսիս-արևմուտք։

Անվան ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի անունը մեկնաբանվում է հետևյալ կերպ՝ յուղով հարուստ, նախկինում ունեցել է Եղիտանք հայկական անվանումը^[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յաղդան գյուղը հիմնադրվել է 1821 թվականին և հայտնի է որպես հունական գյուղ^[2]։ Այսօր հույն բնակիչների թիվը մեծապես կրճատվել է այն պատճառով, որ 1991 թվականից սկսած արտագաղթի հոսք է սկսվել դեպի պատմական հայրենիք՝ Հունաստան։ Այն Հայաստանի միակ հունական գյուղն է։

Գյուղը շրջապատված է բարձր սարերով, որոնց լանջերին կան մի քանի փոքրիկ բնական աղբյուրներ։ Գյուղի կլիման ձմռանը ցրտաշունչ է, ամռանը՝ զով։

Գյուղում և շրջակայքում պահպանվել են եկեղեցի (XVIIդ.), մատուռներ, գերեզմանոց՝ խաչքարերով (XIII-XVIIդդ․), գյուղատեղիներ, ինչպես նաև այստեղ է գտնվում 13-րդ դարի կամուրջը, «Կարմիր խաչ» (13-14 դդ.) և սբ. Պողոս (1862 թ.) եկեղեցիները, սբ. Գրիգոր մատուռը^[2]։

Հասարակական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղում գործում են հիմնական դպրոց և մանկապարտեզ։ Համայնքն ունի մշակույթի տուն։ Գործող գրադարանն ունի 12492 անուն գիրք։ Կա նաև բուժկետ։ Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, կերային կուլտուրաների մշակությամբ և բանջարաբուծությամբ^[2]։

Բնակչությունն զբաղվում է անասնապահությամբ, բանջարաբուծությամբ, հացահատիկի, կարտոֆիլի և կերային կուլտուրաների մշակությամբ։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ ՀՀ 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների` Յաղդանի մշտական բնակչությունը կազմել է 233, առկա բնակչությունը` 217 մարդ^[3]։ Անցյալում եղել է զուտ հունաբնակ գյուղ, ներկայումս բնակվում են հույներ և հայեր^[4]։

Յաղդանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև^[5].

Տարի	Բնակչություն
1873	282 մարդ	^[6]
1897	495 մարդ	^[6]
1926	540 մարդ	^[6]
1939	888 մարդ	^[6]
1959	917 մարդ	^[6]
1970	856 մարդ	^[6]
1979	785 մարդ	^[6]
1989	793 մարդ	^[7]
2001	354 մարդ	^[6]
2011	233 մարդ	^[1]