Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Թեհրան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուրբ Գևորգ եկեղեցի
Saint George church (Tehran).jpg
Եկեղեցու գմբեթներ
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի և մշակութային արժեք
ԵրկիրԻրան Իրան
ՏեղագրությունԹեհրանի շրջան
ԴավանանքՀայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի[1]
ԹեմԹեհրանի թեմ (Կիլիկիո Կաթողիկոսություն)
Ներկա վիճակգործող
Ժառանգության կարգավիճակԻրանի ազգային ժառանգություն[2]
ԱնվանվածՍուրբ Գևորգ
Ճարտարապետական տիպբազիլիկա
Ճարտարապետական ոճQajar architecture?
Կառուցման ավարտ1884
Գմբեթ2 հատ
HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Սուրբ Գևորգ, հայ առաքելական եկեղեցի Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում։ Պատկանում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Թեհրանի թեմին։ Գտնվում է Հանիֆնեժադ պողոտայի Վահդաթ Էսլամի (նախկին Դառվազէ Ղազվին) հրապարակին կից Ղավամ օլ-Դոլէ շուկայի Քելիսա փողոցում[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայերը Թեհրանում սկսել են հաստատվել այն ժամանակ, երբ այն դարձել է Իրանի մայրաքաղաքը՝ փոխարինելով Սպահանին։ Աղա-Մահմեդ խան Ղաջարի 1795 թվականին Կովկաս կատարած արշավանքների ժամանակ Արցախից հայեր են գերեվարվել և բնակեցվել Թեհրանում։ Ավանդության համաձայն, սկզբում հայ բնակչության հոգևոր կարիքները հոգալու համար կառուցվել է փոքր մատուռ, թաղում բնակվող հայերի միջոցներով։ Այն դարձել է Թեհրանում կառուցված հայկական առաջին կրոնական կառույցը[4]։ Նոր Ջուղայից և Թավրիզից մի խումբ հայ արհեստավորներ գաղթում են Թեհրան և բնակություն հաստատում Դարվազէ Ղազվին թաղամասում[5]։

1871 թվականին մատուռի հարևանությամբ բացվել է դպրոց[6]։ Փոքր մատուռի տեղում 1884 թվականին կառուցվում է ներկայիս եկեղեցին[7]:Թեհրանում ընդունված է սուրբ Գևորգի տոնին ուխտի գալիս այստեղ։

Սուրբ Գևորգ եկեղեցու բակում կառուցվել է ծերանոց, որը կառավարում է Թեհրանի թեմական խորհրդին ենթակա «Հայ կանանց բարեգործական ընկերությունը»[8]։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շինությունն ամբողջությամբ կառուցվել է աղյուսից, պատերը ներսից գաջված են։ Եկեղեցու հատակագիծն ուղղանկիւն է, որի երկար կողմը ձգւում է արևելքից արեւմուտք։ Խորանը գտնվում է եկեղեցու արևելյան կողմում, մուտքերը երկուսն են՝ հյուսիսում և հարավում։ Գմբեթներն ունեն բազմաթիվ լուսանցքներ, հիմնված են երկշարք չորս սյուների վրա։ Եկեղեցու արտաքին պատերին և զանգակատան աշտարակի վրա կան մի քանի տապանաքարեր։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Պարսկերեն Վիքիպեդիա (перс.) — 2003.
  2. Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  3. کتاب ارمنیان ایران، نویسنده:آندرانیک هویان، صفحه‌های (۱۱۱ تا ۱۵۷) انتشارات:مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدنها با همکاری انتشارات هرمس، تاریخ:۱۳۸۰، شابک:۲-۰۰۷-۳۶۳-۹۶۴
  4. «ՀՀ սփյուռքի նախարարի այցը Իրանի Իսլամական Հանրապետություն»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-04-ին։ Վերցված է 2019-05-04 
  5. Janet D. Lazarian. Encyclopedia of Iranian Armenians. Hirmand Publication, Second Edition: 2009.
  6. «Թեհրանի թեմ»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-26-ին։ Վերցված է 2019-05-04 
  7. Թեհրանի Սուրբ Գէորգ եկեղեցի
  8. «Վահան Բայբուրդյան, Իրանի հայ համայնքը. արդի հիմնախնդիրներ»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-15-ին։ Վերցված է 2019-05-04