Սուրբ Կատարինյան մենաստան
Սուրբ Կատարինյան մենաստան | |
---|---|
File:Saint Catherine Convent (Isfahan).jpg | |
Հիմնական տվյալներ | |
Տեսակ | Մենաստան, եկեղեցի և մշակութային արժեք |
Երկիր | Իրան |
Տեղագրություն | Սպահանի նահանգ |
Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի[1][2] |
Թեմ | Սպահանի թեմ (Կիլիկիո Կաթողիկոսություն) |
Ներկա վիճակ | գործող |
Ժառանգության կարգավիճակ | Իրանի ազգային ժառանգություն[3][1] |
Անվանված | Եկատերինա Ալեքսանդրացի[1][2] |
Ճարտարապետական տիպ | բազիլիկա |
Ճարտարապետական ոճ | սեֆյան ճարտարապետություն[1] |
Կառուցման ավարտ | 1623 |
Գմբեթ | 1 հատ |
Շինանյութ | աղյուս[1], շինարարական շաղախ[1] և սայլակ[1] |
Saint Catherine Convent (Isfahan) Վիքիպահեստում |
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կուսանաց վանք (այլ կիրառումներ)
Սուրբ Կատարինե կամ Կուսանաց վանք, հայ առաքելական եկեղեցու կանանց մենաստան Իրանի Սպահանի նահանգում՝ Նոր Ջուղա քաղաքում։ Պատկանում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Սպահանի թեմին։ Գտնվում է Չարսու թաղում, սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցու հարավային պատին կից։ Անցյալում ունեցել է մինչև 32 կույս, որոնց փոքր ու նեղ խուցերը եկեղեցու տարբեր կողմերում էին գտնվում։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կառուցվել է 1623 թվականին, Լազարյան հայտնի տոհմի Նահապետ Խոջա Եղիազարի միջոցներով (Աղազար Լազարյանի պապը)՝ իր քույրեր Կատարինեի և Թաջլումի համար[4]։
Նոր Ջուղայի առաջին իգական՝ Կատարինյան դպրոցը, բացվել է 1858 թվականին։ 1900 թվականին, կառուցվել է դպրոցի համար առանձին մի շէնք «սուրբ Կատարինյան դպրոց» անունով, որ գործում է մինչ օրս։ Երկհարկանի մեկ այլ շենք՝ Բագրատ Վարդազարյանի նախաձեռնությամբ կառուցվել է որպես որբանոց-արհեստանոց, և ևս մի քանի սենյակներ զբաղեցված էին որպես գորգագործարան։ 1964 թվականին դրա սենյակները քանդվեցին և Ջանի Թունյանի միջոցներով կառուցվեց մանկատուն, որը հետագայում ծառայեց որպես ծերանոց[5]։
Վանքը նախկինում հայտնի էր իր պաղ ջրհորով, որից օգտվում էին նաև բնակիչները։ 1970-ական թվականներից, փողոցի լայնացման պատճառով ջրհորը դարձավ անօգտագործելի։
Ճարտարապետություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սուրբ Կատարինեն ունի երկու ուղղանկյուն դահլիճ։ Շինությունը կառուցված է աղյուսով և կավով, իսկ պատերն արտաքինից ծածկված են կավով[6]։ Ներսում՝ սեղանի առջևի քարերի վրա, գրված է. «Յիշատակ է կուս Կատարինէին և Թաջլումն»։
Խորանի երկու կողմերում կան երկու խաչքար։ Վերևում են Հիսուսի, առաքյալների ու Աստվածածնի որմանկարները, իսկ դրանց երկու կողմերում երկու եպիսկոպոսներ՝ ավետարանը ձեռքերին։ Դրանցից ներքև ներկայացվում է Հիսուսի ծնունդը, և քառասնօրյա Հիսուսի՝ Տաճարում Սիմեոն ծերունուն հանդիպելը։ Եկեղեցում կարելի է տեսնել 12 առաքյալների, սուրբ կույս Կատարինեի և Մեսրոպ Մաշտոցի նկարները։ Մկրտության ավազանի վրա նկարված է Քրիստոսսի մկրտության պատկերը[5]։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|