Մինչև 1000 թվականը տեղի ունեցած պատերազմների ցանկ
Արտաքին տեսք
Մինչև 1000 թվականը տեղի ունեցած պատերազմների ցանկ։
Ք.ա. 3100-1000 թվականներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկիզբ | Ավարտ | Կոնֆլիկտի անուն | Պատերազմող կողմեր | |
---|---|---|---|---|
Հաղթող կողմ(եր) | Պարտվող կողմ(եր) | |||
մոտ Ք.ա. 3100 թվական | մոտ Ք.ա. 3100 թվական | Վերին և Ներքին Եգիպտոսների միավորում | Վերին Եգիպտոսը Նարմերի իշխանության ներքո | Ներքին Եգիպտոս |
մոտ Ք.ա. 3100 թվական | մոտ Ք.ա. 3100 թվական | Հոր-Ահայի արշավանքը դեպի Նուբիա | Եգիպտոս | Նուբիա |
մոտ Ք.ա. 2650 թվական | մոտ Ք.ա. 2650 թվական | Քիշ-էլամական պատերազմ | Քիշ | Էլամ |
մոտ Ք.ա. 2600 թվական | մոտ Ք.ա. 2600 թվական | Արատտայի պաշարումը Էնմերկայի կողմից | Ուրուկ (Շումեր) | Արատտա |
մոտ Ք.ա. 2600 թվական | մոտ Ք.ա. 2600 թվական | Սնոֆրույի արշավանք | Եգիպտոս | Նուբիա Անտիկ Լիբիա Լևանտ |
մոտ Ք.ա. 2600 թվական | մոտ Ք.ա. 2600 թվական | Էնշակուշանայի արշավանք | Ուրուկ | Համազի Աքքադ (քաղաք) Քիշ Նիպպուր |
մոտ Ք.ա. 2500 թվական | մոտ Ք.ա. 2500 թվական | Էանատումի արշավանք | Լագաշ | Ուր Ուրուկ Լարսա Նիպպուր Ակշակ Ումմա և այլն |
մոտ Ք.ա. 2500 թվական | մոտ Ք.ա. 2500 թվական | Լուգալ-Աննե Մունդույի արշավանքը դեպի Ուր | Ադաբ | Ուր |
մոտ Ք.ա. 2450 թվական | մոտ Ք.ա. 2450 թվական | Ումմայի առաջին ազատագրական պատերազմ | Լագաշ | Ումմա |
մոտ Ք.ա. 2400 թվական | մոտ Ք.ա. 2400 թվական | Ումմայի երկրորդ ազատագրական պատերազմ | Լագաշ Ուրուկ |
Ումմա |
մոտ Ք.ա. 2294 կամ 2230 թվական | մոտ Ք.ա. 2270 կամ 2206 թվական | Լուգալ-Զագե-Սիի արշավանք | Ումմա | Քիշ Լագաշ Ուր Նիպպուր Լարսա Ուրուկ |
մոտ Ք.ա. 2334 թվական | մոտ Ք.ա. 2279 թվական | Աքքադի կայսրության կազմավորումը | Աքքադ Քիշ (գրավվելուց հետո) |
Քիշ (գրավվելուց առաջ) Լագաշ Ուրուկ Ումմա Ուր Կազալլու |
մոտ Ք.ա. 2270 թվական | մոտ Ք.ա. 2270 թվական | Սարգոն Աքքադացու արշավանքը դեպի կայսրության հյուսիս-արևելք | Աքքադ | Մարի Յարմուտի Էլբա |
մոտ Ք.ա. 2270 թվական | մոտ Ք.ա. 2270 թվական | Էլամի գրավումը | Աքքադ | Էլամ Սուսա Մարհասի |
մոտ Ք.ա. 2230 թվական | մոտ Ք.ա. 2230 թվական | Նարամսինի արշավանքը դեպի Լուլլուբի | Աքքադ | Լուլլուբի |
մոտ Ք.ա. 2220 թվական | մոտ Ք.ա. 2150 թվական | Կուտիան արշավանքները և Աքքադական կայսրության նվաճումը | Կուտիական ցեղեր | Աքքադ |
մոտ Ք.ա. 2050 թվական | մոտ Ք.ա. 2050 թվական | Կուտիական դինաստիայի անկումը | Ուրուկ | Կուտիական ցեղեր |
մոտ Ք.ա. 2040 թվական | մոտ Ք.ա. 2040 թվական | Ուր-Նամույի արշավանքը դեպի Լագաշ | Նեո-Շումերական կայսրություն | Լագաշ |
մոտ Ք.ա. 2000 թվական | մոտ Ք.ա. 2000 թվական | Նեո-Շումերական կայսրության անկումը | Էլամ Սուսա |
Նեո-Շումերական կայսրությու |
մոտ Ք.ա. 1822 կամ 1758 թվական | մոտ Ք.ա. 1763 կամ 1699 թվական | Ռիմ-Սին I-ի արշավանքները | Լարսա | Ուրուկ Իսին Դեր Բաբելոն Սուտում Ռապիքում |
մոտ Ք.ա. 1801 թվական | մոտ Ք.ա. 1770 թվական | Էլամի ներխուժումը Միջագետք | Էլամ | Էշնուննա այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք.ա. 1770 թվական | մոտ Ք.ա. 1760 թվական | Համմուրաբի նվաճումները | Բաբելոն Լարսա (միչև մոտ Ք.ա. 1763 թվական) Յամհադ Մարի (միչև մոտ Ք.ա. 1763 թվական) այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
Էլամ Լարսա (մոտ Ք.ա. 1763 թվականից հետո) Մարի (մոտ Ք.ա. 1763 թվականից հետո) Ասորեստան այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք.ա. 1770 թվական | մոտ Ք.ա. 1763 թվական | Էլամցիների հարձակումը Բաբելոնի վրա Համմուրաբի նվաճումների մաս |
Բաբելոն Լարսա |
Էլամ |
մոտ Ք.ա. 1763 թվական | մոտ Ք.ա. 1763 թվական | Համմուրաբիի կողմից Լարսայի գրավումը Համմուրաբի նվաճումների մաս |
Բաբելոն Յամհադ Մարի |
Լարսա |
մոտ Ք.ա. 1760 թվական | մոտ Ք.ա. 1760 թվական | Համմուրաբիի կողմից հյուսիսի գրավումը Համմուրաբի նվաճումների մաս |
Բաբելոն | Մարի այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք.ա. 1760 թվական | մոտ Ք.ա. 1760 թվական | Հմմուրաբիի պատերազմը ընդեմ Ասորեստանի Համմուրաբի նվաճումների մաս |
Բաբելոն այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
Ասորեստան այլ փոքր քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք.ա. 1740 թվական | մոտ Ք.ա. 1595 թվական | Բաբելոնի թուլացումը և անկումը | Խեթական պետություն Քասիթներ Փուզուր-Սինի զորքրեը Ասորեստան Բաբելոնի Սեալանդյան արքայատոհմ |
Բաբելոն Ամովրհացիներ |
մոտ Ք.ա. 1740 թվական | մոտ Ք.ա. 1570 թվական | Քասիթների արշավանքները դեպի Բաբելոն Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս |
Քասիթներ | Բաբելոն Բաբելոնյան կայսրության մնացորդներ (Ք․ա․ 1595 թվականից հետո) |
մոտ Ք.ա. 1732 թվական | մոտ Ք.ա. 1732 թվական | Փուզուր-Սինի ապստամբություն Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս |
Փուզուր-Սինի զորքեր Ասորեստան |
Ամովրհացիներ Բաբելոն |
մոտ Ք.ա. 1732 թվական | մոտ Ք.ա. 1726 կամ 1720 թվական | Ասորեստանի քաղաքացիական պատերազմ Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս |
Ադասի զորքեր | Փուզուր-Սինի զորքեր Աշուր-ալֆա-իդի զորքեր Նասիր-Սինի զորքեր Սին-նամիրի զորքեր Իփքի-Իշտարի զորքեր Ադադ-սալուլուի զորքեր Ամովրհացիներ Բաբելոն |
մոտ Ք.ա. 1732 թվական | մոտ Ք.ա. 1732 թվական | Բաբելոնի Սեալանդյան արքայատոհմի հիմնադրում Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս |
Իլում-մա-իլիի զորքերը | Բաբելոն |
մոտ Ք.ա. 1700 թվական | մոտ Ք.ա. 1700 թվական | Բաբելոնի հարձակումը Սեալանդյան արքայատոհմի վրա Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս |
Սեալանդյան արքայատոհմ | Բաբելոն |
մոտ Ք.ա. 1675 թվական | մոտ Ք.ա. 1675 թվական | Խիա–շանգական պատերազմ | Շանգի ապստամբ ուժեր | Խիա արքայատոհմ |
մոտ Ք.ա. 1595 թվական | մոտ Ք.ա. 1595 թվական | Բաբելոնի անկումը Բաբելոնի թուլացումը և անկման մաս Մուրսիլի I-ի արշավանքները |
Խեթական պետություն | Բաբելոն |
մոտ Ք.ա. 1650 թվական | մոտ Ք.ա. 1620 թվական | Խաթուսիլիս I-ի արշավանքները | Խեթական պետություն | Ալալախ Արզավա Խուռիներ փոքրիկ Սիրիական քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք.ա. 1650 թվական | մոտ Ք.ա. 1580 թվական | Հիքսոսների ներխուժումները | Հիքսոսներ | Հին Եգիպտոս |
մոտ Ք.ա. 1600 թվական | մոտ Ք.ա. 1595 թվական | Մուրսիլի I-ի արշավանքները | Խեթական պետություն | Յամհադ Բաբելոն փոքրիկ Սիրիական քաղաք-պետություններ |
մոտ Ք․ա․ 1523 թվական | մոտ Ք․ա․ 1517 թվական | Հիքսոսների գրավումը | Եգիպտական կայսրություն | Հիքսոսներ |
մոտ Ք․ա․ 1506 թվական | մոտ Ք․ա․ 1502 թվական | Թութմուս I-ի արշավանքներ | Եգիպտական կայսրություն | Նուբիա |
մոտ Ք․ա․ 1493 թվական | մինչև մոտ Ք․ա․ 1479 թվական | Թութմուս III-ի արշավանքները | Եգիպտական կայսրություն | Նուբիա Շասու |
մոտ Ք․ա․ 1457 թվական | մոտ Ք․ա․ 1428 թվական | Թութմուս III-ի արշավանքները | Եգիպտական կայսրություն | |
մոտ Ք․ա․ 1457 թվական | մոտ Ք․ա․ 1456 թվական | Առաջին սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Կադեշ Թել Մեգիդդո Միտաննի |
մոտ Ք․ա․ 1456 թվական | մոտ Ք․ա․ 1455 թվական | Երկրորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ռետջենու |
մոտ Ք․ա․ 1455 թվական | մոտ Ք․ա․ 1454 թվական | Երրորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ռետջենու |
մոտ Ք․ա․ 1454 թվական | մոտ Ք․ա․ 1453 թվական | Չորրորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ռետջենու |
մոտ Ք․ա․ 1450 թվական | մոտ Ք․ա․ 1449 թվական | Հինգերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ռետջենու Կադեշ Թուինփ Փյունիկիա |
մոտ Ք․ա․ 1449 թվական | մոտ Ք․ա․ 1448 թվական | Վեցերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ռետջենու Կադեշ |
մոտ Ք․ա․ 1448 թվական | մոտ Ք․ա․ 1447 թվական | Յոթերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Ռետջենու Փյունիկիա |
մոտ Ք․ա․ 1447 թվական | մոտ Ք․ա․ 1446 թվական | Հարձակում Միտաննիի վրա (Ութերորդ սիրիական արշավանք) Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Միտաննի |
մոտ Ք․ա․ 1445 թվական | մոտ Ք․ա․ 1444 թվական | Իններորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Մուկիշ |
մոտ Ք․ա․ 1444 թվական | մոտ Ք․ա․ 1443 թվական | Տասերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Միտաննի |
մոտ Ք․ա․ 1443 թվական | մոտ Ք․ա․ 1442 թվական | Տասնմեկերերդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | անհայտ |
մոտ Ք․ա․ 1442 թվական | մոտ Ք․ա․ 1441 թվական | Տասներկուերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | անհայտ |
մոտ Ք․ա․ 1441 թվական | մոտ Ք․ա․ 1440 թվական | Տասներեքերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Մուկիշ |
մոտ Ք․ա․ 1440 թվական | մոտ Ք․ա․ 1439 թվական | Տասնչորսերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Շաշու |
մոտ Ք․ա․ 1439 թվական | մոտ Ք․ա․ 1438 թվական | Տասնհինգերորդ սիրիական Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | անհայտ |
մոտ Ք.ա. 1438 թվական | մոտ Ք.ա. 1437 թվական | Տասնվեցերորդ սիրիական արշավանք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | անհայտ |
մոտ Ք․ա․ 1437 թվական | մոտ Ք․ա․ 1436 թվական | Տասնյոթերորդ սիրիական արշավաք Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Միտաննի Թունիփ Կադեշ |
մոտ Ք․ա․ 1429 թվական | մոտ Ք․ա․ 1428 թվական | Արշավանք դեպի Նուբիա Թութմուս III-ի արշավանքները |
Եգիպտական կայսրություն | Նուբիա |
մոտ Ք․ա․ 1430 թվական | մոտ Ք․ա․ 1200 թվական | Կասկերի ներխուժումը դեպի Խեթական պետություն | Խեթական պետություն | Կասկեր Հայասա Մուշքեր |
մոտ Ք․ա․ 1400 թվական | մոտ Ք․ա․ 1400 թվական | Տաս արքաների ճակատամարտ | Տրիտսու-Բհարատա | Ալինա Անու Բհրիգու Բհալանաս Դասա Դրուհյուս Մատսյայի թագավորություն Պարսիկներ Փուրու Փանիս |
մոտ Ք․ա․ 1315 թվական | մոտ Ք․ա․ 1315 թվական | Արզավայի ապստամբությունը | Արզավա Ահհիյավա |
Խեթական պետություն |
մոտ Ք․ա․ 1279 թվական | մոտ Ք․ա․ 1213 թվական | Ռամզես II-ի պատերազմները | Եգիպտական կայսրություն | |
մոտ Ք․ա․ 1278 թվական | մոտ Ք․ա․ 1278 թվական | Պայքար Շերդանի ծովահենների դեմ Ռամզես II-ի պատերազմները |
Եգիպտական կայսրություն | Շերդան Լուկկացիներ Շեկելեշներ |
մոտ Ք․ա․ 1276 թվական | մոտ Ք․ա․ 1275 թվական | Առաջին սիրիական արշավանք Ռամզես II-ի պատերազմները |
Եգիպտական կայսրություն | Քանան Ամուրրու |
մոտ Ք․ա․ 1274 թվական | մոտ Ք․ա․ 1274 թվական | Երկրորդ սիրիական արշավանք Ռամզես II-ի պատերազմները |
||
մոտ Ք․ա․ 1270 թվական | մոտ Ք․ա․ 1270 թվական | Երրորդ սիրիական արշավանք Ռամզես II-ի պատերազմները |
Եգիպտական կայսրություն | Խեթական պետություն |
մոտ Ք․ա․ 1270 թվական | մոտ Ք․ա․ 1269 թվական | Հետագա սիրիական արշավանքներ Ռամզես II-ի պատերազմները |
||
մոտ Ք․ա․ 1260 թվական | մոտ Ք․ա․ 1260 թվական | Արշավանքներ դեպի Նուբիա Ռամզես II-ի պատերազմները |
Եգիպտական կայսրություն | Նուբիա |
մոտ Ք․ա․ 1260 թվական | մոտ Ք․ա․ 1255 թվական | Պիյամա-ռադուական ապստամբություն | Պիյամա-Ռադու Ահհիյավա |
Խեթական պետություն |
մոտ Ք․ա․ 1260 թվական | մոտ Ք․ա․ 1180 թվական | Տրոյական պատերազմ | Աքքայացիներ (հիմնականում միկեններ և սպարտացիներ) | Տրոյա |
մոտ Ք․ա․ 1250 թվական | մոտ Ք․ա․ 1250 թվական | Արշավանքներ դեպի Լիբիա Ռամզես II-ի պատերազմները |
Եգիպտական կայսրություն | Լիբիա |
մոտ Ք․ա․ 1237 թվական | մոտ Ք․ա․ 1237 թվական | Նիհրիյայի ճակատամարտ | Ասորեստան | Խեթական պետություն |
մոտ Ք․ա․ 1206 թվական | մոտ Ք․ա․ 1150 թվական | Ուշ բրոնզի դարի անկում | ||
մոտ Ք․ա․ 1190 թվական | մոտ Ք․ա․ 1190 թվական | Ուգարիտի անկում Ուշ բրոնզի դարի անկման մաս |
անհայտ (հավանաբար Ծովային ժողովուրդներ) | Ուգարիտ |
մոտ Ք․ա․ 1175 թվական | մոտ Ք․ա․ 1175 թվական | Դելտայի ճակատամարտ Ուշ բրոնզի դարի անկման մաս |
Եգիպտական կայսրություն | Ծովային ժողովուրդներ |
մոտ Ք․ա․ 1118 թվական | մոտ Ք․ա․ 1118 թվական | Ասորեստան-դիաոխական պատերազմ | Ասորեստան | Դիաոխա |
մոտ Ք․ա․ 1110 թվական | մոտ Ք․ա․ 1110 թվական | Բոբելոնացիների պատերազմը ընդեմ Էլամի | Բաբելոն | Էլամ |
մոտ Ք․ա․ 1046 թվական | մոտ Ք․ա․ 1046 թվական | Շան–չժոուական պատերազմ | Չժոուի աբստամբ զորքեր | Շան արքայատոհմ |
մոտ Ք․ա․ 1042 թվական | մոտ Ք․ա․ 1039 թվական | Երեք զորքերի ապստամբություն | արքա Չեն Վան | Ցաի Շու Դու |
Ք.ա. 999–1 թվական
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկիզբ | Ավարտ | Կոնֆլիկտի անունը | Պատերազմող կողմեր | |
---|---|---|---|---|
Հաղթող կողմ(եր) | Պարտվող կողմ(եր) | |||
Ք.ա. 854 թվական | Ք.ա. 846 թվական | Արամի գրավումը Ասորեստանի կողմից | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Արամ |
Ք.ա. 757 թվական | Ք.ա. 723 թվական | Դիաոխա գրավումը Կողքիսի կողմից | Կողքիս | Դիաոխա |
Ք.ա. 740 թվական | Ք.ա. 720 թվական | Առաջին մեսիինիական պատերազմ | Սպարտա | Մեսիինիա |
Ք.ա. 736 թվական | Ք.ա. 732 թվական | Սիրյո-եֆրաիմական պատերազմ | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն Հուդայի թագավորություն |
Արամ Հյուսիսիսրայելական թագավորություն |
Ք.ա. 732 թվական | միչև 721 թվական | Նուբիայի նվաճումը Եգիպտոսի կողմից | Նուբիա Վերին Եգիպտոս Հերմոպոլիս |
Միջին Եգիպտոս Ներքին Եգիպտոս |
Ք.ա. 725 թվական | Ք.ա. 725 թվական | Կողքիս-սկյութական պատերազմ | Կողքիս | Սկյութներ Կիմերներ |
Ք.ա. 722 թվական | Ք.ա. 481 թվական | Չինական գարնան և աշնան ժամանակաշրջանի պատերազմներ | Հան Ուեի Չժոու Քին Չու Օի Յան |
Ավելի փոքր նահանգներ |
Ք.ա. 714 թվական | Ք.ա. 706 թվականից հետո | Ասորեստան–ուրարտուական պատերազմ | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Ուրարտու |
Ք.ա. 710 թվական | Ք.ա. 650 թվական | Լելանտյան պատերազմ | Էրեթրիյա և կողմնակիցներ | Խալկիդա և կողմնակիցներ |
Ք.ա. 703 թվական | Ք.ա. 689 թվական | Սինաքերիբի պատերազմը ընդեմ Բաբելոնի | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Բաբելոն Քաղդեացիներ Արամեացիներ Էլամ |
Ք.ա. 701 թվական | Ք.ա. 701 թվական | Սինաքերիբի արշավանքը ընդեմ Հուդա | Հուդայի թագավորություն Քուշիական Եգիպտոս |
Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն |
Ք.ա. 685 թվական | Ք.ա. 668 թվական | Երկրորդ մեսիինիական պատերազմ | Սպարտա Կորինթոս Լեպրեո Կրետեի վարձկանները |
Մեսիինիա Արկադիա Սիկիոն Էլիզ Արգոս |
Ք.ա. 671 թվական | Ք.ա. 664 թվականից հետո | Ասարհադդոնի արշավանքը Եգիպտոս | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Եգիպտոս Քուշիական Եգիպտոս |
Ք.ա. 655 թվական | Ք.ա. 639 թվական | Էլամի գրավումը Ասորեստանի կողմից | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Էլամ |
Ք.ա. 652 թվական | Ք.ա. 648 կամ 646 թվական | Շամամ-շում-ուկինի քաղաքացիական պատերազմ | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն | Ասորեստանյան Բաբելոն Միջագետքյան Սեադալ Էլամ Քաղդեացիներ Կուտիներ Ամուրրու Մելուհհա Արաբական ցեղեր |
Ք.ա. 643 թվական | Ք.ա. 642 թվական | Քիի ժառանգականության համար մղվող պատերազմ | արքայազն Չժոուի կողմնակիցներ | Արքայազն Վուկուի կողմնակիցներ Աարքայազն Պանի կողմնակիցներ Արքայազն Շանհենի կողմնակիցներ Արքայազն Յուանի կողմնակիցներ Արքայազն Յոնգի կողմնակիցներ |
Ք.ա. 642 թվական | Ք.ա. 338 թվական | Հռոմեալատինական պատերազմներ | Հռոմեական կայսրություն Հռոմեական հանրապետություն |
Լատիններ |
Ք.ա. 632 թվական | Ք.ա. 632 թվական | Կիլոնյան ընդհարում | Աթենք | Կիլոն Մեգարա |
Ք.ա. 626 թվական | Ք.ա. 626 թվական | Բաբելոնի ապստամբություն (Ք.ա. 626 թվական) | Բաբելոն | Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն |
Ք.ա. 614 թվական | Ք.ա. 614 թվական | Աշուրայի անկում | Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն Մարաստան |
Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն |
մոտ Ք.ա. 612 թվական | մոտ Ք.ա. 612 թվական | Նինվեի ճակատամարտ (Ք.ա. 612 թվական) | Մարաստան (ներառյալ։ պարսիկներ և էլամցիներ) Սկյութներ Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն Քաղդեացիներ Կիմերներ |
Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն |
Ք.ա. 608 թվական | Ք.ա. 608 թվական | Հառանի անկում | Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն Մարաստան |
Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն |
մոտ Ք.ա. 605 թվական | մոտ Ք.ա. 605 թվական | Կարգեմիշի ճակատամարտը | Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն | Եգիպտոս Նոր-Ասորեստանյան կայսրություն մնացորդները |
Ք.ա. 601 թվական | Ք.ա. 586 թվական | Հրեա-բաբելոնական պատերազմ | Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն Մոավ Ամմոն Քաղդեացիներ |
Հուդայի թագավորություն |
Ք.ա. 560 և 540 թվականների միջև | Ք.ա. 560 և 540 թվականների միջև | Կողքիս-աքեմենական պատերազմ | Աքեմենյան Պարսկաստան | Կողքիս |
Ք.ա. 552 թվական | Ք.ա. 539 թվական | Կյուրոս Մեծի պատերազմներ | Պարսուա/Աքեմենյան Պարսկաստան | Մարսատանյան կայսրություն Նոր-Բաբելոնյան կայսրություն Լիդիա Ղանդահարայի կայսրություն Սողդիանա |
Ք.ա. 552 թվական | Ք.ա. 550 թվական | Պարսկական ապստամբություն Կյուրոս Մեծի պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Մարաստան |
Ք.ա. 547 թվական | Ք.ա. 547 թվական | Լիդիիայի գրավումը Կյուրոս Մեծի կողմից Կյուրոս Մեծի պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Լիդիա |
Ք.ա. 540 թվական | Ք.ա. 539 թվական | Էլամի գրավումը Կյուրոս Մեծի կողմից Կյուրոս Մեծի պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Էլամ |
Ք.ա. 539 թվական | Ք.ա. 539 թվական | Բաբելոնի գրավումը Կյուրոս Մեծի կողմից Կյուրոս Մեծի պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Նոր-Բաբելոնյան Կայսրություն |
Ք.ա. 540 և 535 թվականների միջև | Ք.ա. 540 և 535 թվականների միջև | Ալալիայի ճակատամարտ | Կարթագեն Էտրուսկներ |
Հունական Ֆոկեյա Ալալիայի գաղութներ |
Ք.ա. 518 թվական | Ք.ա. 518 թվական | Ինդոսի հովտի գրավումը | Աքեմենյան Պարսկաստան | Հարյանկա արքայատոհմ |
Ք.ա. 499 թվական | Ք.ա. 494 թվական | Իոնային ապստամբություն Պարսկական պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Իոնիա Աեոլիս Դորիս Կարիա Աթենք Էրիտրիյա Կիպրոս |
Ք.ա. 499 թվական | Ք.ա. 448 թվական | Հունա-պարսկական պատերազմ | Հունական քաղաքներ։
Կիպրոս |
Աքեմենյան Պարսկաստան Այլ պարսկական զորքեր |
Ք.ա. 498 թվական | Ք.ա. 493 թվական | Լատինական պատերազմ (Քա․ 498–493 թվականներ) | Հռոմեական կայսրություն | Լատինական միություն |
Ք.ա. 492 թվական | Ք.ա. 490 թվական | Առաջին պարսկական ներխուժումը Հունաստան Պարսկական պատերազմների մաս |
Աքեմենյան Պարսկաստան | Իոնիա Աեոլիս Դորիս Կարիա Աթենք Էրիտրիյա Կիպրոս |
Ք.ա. 480 թվական | Ք.ա. 479 թվական | Երկրորդ պարսկական ներխուժումը Հունաստան Պարսկական պատերազմների մաս |
Հունական քաղաքները առաջնորդվում էին Աթենքի և Սպարտայի կողմից | Աքեմենյան Պարսկաստան |
Ք.ա. 487 թվական | Ք.ա. 448 թվական | Հունական հակահարձակում Պարսկական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 480 թվական | Ք.ա. 480 թվական | Առաջին սիցիլիական արշավանք (Հիմերայի ճակատամարտ) Սիցիլիական պատերազմների մաս |
Սիրակուզա Ագրիջենտո |
Կարթագեն |
Ք.ա. 477 թվական | Ք.ա. 477 թվական | Կրեմերայի ճակատամարտ | Վեիի | Հռոմեական կայսրություն |
Ք.ա. 475 թվական | Ք.ա. 221 թվական | Պատերազմող պետությունների ժամանակաշրջանը Չինաստանում | ||
Ք.ա. 474 թվական | Ք.ա. 474 թվական | Կումաեի ճակատամարտ | Սիրակուզա Կումաե |
Էտրուսկներ |
Ք.ա. 464 թվական | Ք.ա. 464 թվական | Հելոտների ապստամբությունը 464 թվականին Սպարտայում տեղի ունեցած երկրաշարժի ժամանակ | Սպարտա
Պելեպոնեսյան միություն |
Հելոտներ Պերիեկի |
Ք.ա. 460 թվական | Ք.ա. 445 թվական | Առաջին պելեպոսնեսյան պատերազմ | ||
Ք.ա. 440 թվական | Ք.ա. 440 թվական | Սամոսյան պատերազմ | Աթենք | Սամոս |
Ք.ա. 431 թվական | Ք.ա. 404 թվական | Պելեպոնեսյան պատերազմ | Պելեպոնեսյան մություն | Աթենական ծովային միություն |
Ք.ա. 411 թվական | Ք.ա. 411 թվական | Աթենական հեղաշրջումը 411 թվականին | Չորս հարյուրը | Աթենք |
Ք.ա. 410 թվական | Ք.ա. 340 թվական | Երկրորդ սիցիլիական պատերազմ Սիցիլիական պատերազմների մաս |
Սիրակուզա Կորինթոս Սպարտա |
Աթենք Աթենական ծովային միություն Սեգեստա |
Ք.ա. 480 թվական | Ք.ա. 480 թվական | Թերմոպիլյան ճակատաարտ | Աքեմենյան Պարսկաստան | Հունական քաղաք պետություններ |
Ք.ա. 395 թվական | Ք.ա. 387 թվական | Կորինթոսյան պատերազմ | Աթենք Արգոս Կորինթոս Թեբե Աքեմենյան Պարսկաստան Այլ դաշնակիցներ |
Սպարտա Պելեպոնեսյան միություն |
Ք.ա. 390 թվական (ավանդական) Ք.ա. 387 թվական (հնարավոր) |
Ք.ա. 390 թվական (ավանդական) Ք.ա. 387 թվական (հնարավոր) |
Ալլիայի ճակատամարտ | Գալեր | Հռոմեական հանրապետություն |
Ք.ա. 385 թվական | Ք.ա. 385 թվական | Արտաքսերքսես II-ի արշավանք | Կադուսի | Աքեմենյան Պարսկաստան |
Ք.ա. 378 թվական | Ք.ա. 372 թվական | Բեոտիայի պատերազմ | Թեբե Աթենաս |
Սպարտա |
Ք.ա. 372 թվական | Ք.ա. 362 թվական | Սատրապների մեծ ապստամբություն | Աքեմենյան Պարսկաստան | Ապստամբ սատրապներ |
Ք.ա. 371 թվական | Ք.ա. 371 թվական | Առաջին սպարտական ապստամբությունը ընդեմ Բեոտիայի միության | Բեոտիայի միության | Սպարտա |
Ք.ա. 362 թվական | Ք.ա. 362 թվական | Երկրորդ սպարտական ապստամբությունը ընդեմ Բեոտիայի միության | Բեոտիայի միության | Սպարտա |
Ք.ա. 358 թվական | Ք.ա. 336 թվական | Մակեդոնական վերելքի պատերազմներ | ||
Ք.ա. 357 թվական | Ք.ա. 355 թվական | Դաշնակցային պատերազմ | Հիոս Հռոդոս Կոս Բյուզանդիոն |
Երկրորդ աթենական միություն |
Ք.ա. 356 թվական | Ք.ա. 346 թվական | Երրորդ սրբազան պատերազմ | Ամֆիկտիոնիական միություն | Ֆոկիդա Ֆերի Աթենք Սպարտա |
Ք.ա. 343 թվական | Ք.ա. 341 թվական | Առաջին սամնիտական պատերազմ Սամնիտական պատերազմների մաս |
Հռոմեական Հանարապետություն Սիդիսինի Կամպանիացիներ |
Սամնիտներ |
Ք.ա. 340 թվական | Ք.ա. 338 թվական | Լատինական պատերազմ | Հռոմեական Հանարապետություն
Սամնիտներ |
Լատինական միություն Կամպանիացիներ Վոլսկեր Սիդիսինի Ավրունկի |
Ք.ա. 339 թվական | Ք.ա. 338 թվական | Փիլիպ II-ի արշավանքը դեպի Հունաստան (Չորրորդ սրբազան պատերազմ) | Մակեդոնիա | Աթենք Թեբե Կորինթոս Մեգարա Աչաի Խալկիդա Էպիդավրոս Տրիզին |
Ք.ա. 327 թվական | Ք.ա. 304 թվական | Երկրորդ սամնիտական պատերազմ Սամնիտական պատերազմների մաս |
Հռոմեական Հանարապետություն
վոլսկեր |
Սամնիտներ Սիդիսինի Ավրունկի Ավզոններ Վեստիններ |
Ք.ա. 334 թվական | Ք.ա. 323 թվական | Ալեքսանդր Մակեդոնացու պատերազմները | Մակեդոնիա | Պարսկաստան Պաուրավներ Հունական քաղաք-պետություններ Թրակիա Գետներ Սողդիանա |
Ք.ա. 332 թվական | Ք.ա. 331 թվական | Մակեդոնացու իշխանության դեմ մղվող պայքար | Մակեդոնիա | Սպարտա թրակիական ցեղեր |
Ք.ա. 323 թվական | Ք.ա. 322 թվական | Լամիայի պատերազմը | Մակեդոնիա | Աթենք Աթոլյան միություն Ախեյան միություն Արկադիա Կորինթոս |
Ք.ա. 321 թվական | Ք.ա. 320 թվական | Նանդայի թագավորության նվաճում | Մաուրյաների պետություն | Նանդայի թագավորություն |
Ք.ա. 315 թվական | Ք.ա. 307 թվական | Երրորդ սիցիլիական պատերազմ Սիցիլիական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 312 թվական | Ք.ա. 312 թվական | Անտիգոնիդ–նաբաթեական պատերազմ Դիադոքոսների պատերազմի մաս |
Նաբաթեա | Անտիգոնիդ արքայատոհմ |
Ք.ա. 311 թվական | Ք.ա. 309 թվական | Բաբելոնական պատերազմ Դիադոքոսների պատերազմի մաս |
Սելևկյանների կայսրություն | Անտիգոնիդ արքայատոհմ |
Ք.ա. 305 թվական | Ք.ա. 304 թվական | Հռոդոսի պաշարում (Ք.ա. 305–304 թվականներ) Դիադոքոսների պատերազմի մաս |
Հռոդոս Պտղոմեոսյան Եգիպտոս Սելևկյանների կայսրություն |
Անտիգոնիդ արքայատոհմ |
Ք.ա. 305 թվական | Ք.ա. 303 թվական | Սելևկյան-մաուրյական պատերազմ | Մաուրյաների պետություն | Սելևկյանների կայսրություն |
մոտ Ք.ա. 300 թվական | մոտ Ք.ա. 300 թվական | Յան–կոչոսոնական պատերազմ | Յան | Կոչոսոն |
Ք.ա. 298 թվական | Ք.ա. 290 թվական | Երրորդ սամնիտական պատերազմ Սամնիտական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 281 թվական | Ք.ա. 279 թվական | Գալերի ներխուժումը Բալկանյան թերակղզի | Աթոլյան միություն Իլլիրիա Մակեդոնիա Թրակիա Պեոնիանացիներ |
Գալլեր |
Ք.ա. 280 թվական | Ք.ա. 275 թվական | Պյուռոսյան պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն Կարթագեն |
Էպիոս Մեծ Հունաստան Սամնիում |
Ք.ա. 274 թվական | Ք.ա. 200 թվական | Սիրիական պատերազմներ | ||
Ք.ա. 274 թվական | Ք.ա. 271 թվական | Առաջին սիրիական պատերազմ Սիրիական պատերազմների մաս |
Պտղոմեոսյան Եգիպտոս | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 260 թվական | Ք.ա. 255 թվական | Երկրորդ սիրիական պատերազմ Սիրիական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 245 թվական | Ք.ա. 241 թվական | Երրորդ սիրիական պատերազմ Սիրիական պատերազմների մաս |
Պտղոմեոսյան Եգիպտոս | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 219 թվական | Ք.ա. 217 թվական | Չորրորդ սիրիական պատերազմ Սիրիական պատերազմների մաս |
Պտղոմեոսյան Եգիպտոս | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 202 թվական | Ք.ա. 200 թվական | Հինգերորդ սիրիական պատերազմ Սիրիական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 267 թվական | Ք.ա. 261 թվական | Չրեմոնիդեսյան պատերազմ | Մակեդոնիա | Հունական մարզեր, հատկապես Աթենք և Սպարտա Պտղոմեոսյան Եգիպտոս |
Ք.ա. 265 թվական | Ք.ա. 263 թվական | Կալինգական պատերազմ | Մաուրյաների պետություն | Կալինգա |
Ք.ա. 264 թվական | Ք.ա. 146 թվական | Պունիկյան պատերազմներ | ||
Ք.ա. 264 թվական | Ք.ա. 241 թվական | Առաջին պունիկյան պատերազմ Պունիկյան պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Անտիկ Կարթագեն |
Ք.ա. 218 թվական | Ք.ա. 202 թվական | Երկրորդ պունիկյան պատերազմ Պունիկյան պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Կարթագեն |
Ք.ա. 240 թվական | Ք.ա. 238 թվական | Վարձկանների պատերազմ | Անտիկ Կարթագեն | Առաջին պունիկյան պատերազմի Կարթագենի վարձկան զինվորները Լիբյացիներ Նումիդիանցիներ |
Ք.ա. 238 թվական | Ք.ա. 238 թվական | Պարնիի կողմից Պարֆիայի գրավումը | Պարնի | Պարֆիա |
Ք.ա. 237 թվական | Ք.ա. 219 թվական | Բարկիդների կողմից Հռոմեական Իսպանիայի գրավումը | Կարթագեն | Տուրդետաններ Բաստուլներ Հունական գաղություներ Գերմաններ Տարտեսոսական ցեղեր Կելտիբերական ցեղեր |
մոտ Ք.ա. 230 թվական | մոտ Ք.ա. 220 թվական | Դիոդոտոս II արքայի գահընկեցություն | Եվտիդեմոս I-ի զորքեր | Հունա-բակտրիական թագավորություն |
Ք.ա. 230 թվական | Ք.ա. 221 թվական | Ցինի միավորիչ պատերազմներ | Ցին | Հան Չժաո Դաի Յան Վեի Չու Ցի |
Ք.ա. 230 թվական | Ք.ա. 230 թվական | Հանի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Հան |
Ք.ա. 229 թվական | Ք.ա. 222 թվական | Կլեոմենոյան պատերազմ | Ախեյան միութոյւն Մակեդոնիա |
Սպարտա Էլիս |
Ք.ա. 228 թվական | Ք.ա. 228 թվական | Չժաո գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Չժաո |
Ք.ա. 226 թվական | Ք.ա. 226 թվական | Յանի առաջին գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Յան |
Ք.ա. 225 թվական | Ք.ա. 225 թվական | Վեիի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Վեի |
Ք.ա. 225 թվական | Ք.ա. 223 թվական | Չուի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Չու |
Ք.ա. 222 թվական | Ք.ա. 222 թվական | Յանի երկրորդ գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Յան |
Ք.ա. 222 թվական | Ք.ա. 222 թվական | Դաիի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Դաի |
Ք.ա. 222 թվական | Ք.ա. 222 թվական | Վուի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Վու |
Ք.ա. 221 թվական | Ք.ա. 221 թվական | Ցիի գրավում Ցինի միավորիչ պատերազմների մաս |
Ցին | Ցի |
Ք.ա. 220 թվական | Ք.ա. 220 թվական | Լիտտիական պատերազմ | Պոլիրինա Լիկտուս Լապպա Մակեդոնիա Ախեյան միություն |
Կնոսոս Գորտինա Կիդոնիա Հռոդոս Աթոլյան միություն |
Ք.ա. 215 թվական | Ք.ա. 215 թվական | Ցինի արշավանք ընդեմ Խիոնգնուի | Ցին դինաստիա | Խիոնգնու |
Ք.ա. 215 թվական | Ք.ա. 168 թվական | Մակեդոնական պատերազմներ | Հռոմեական հանրապետություն | Մակեդոնական կայսրություն |
Ք.ա. 215 թվական | Ք.ա. 205 թվական | Առաջին մակեդոնական պատերազմ Մակեդոնական պատերազմներ |
Հռոմեական հանրապետություն Աթոլյան միություն Պերգամոն Սպարտա Էլիս Մեսինիա |
Մակեդոնիա Ախեյան միություն |
Ք.ա. 214 թվական | Ք.ա. 214 թվական | Ցինի արշավանք ընդեմ Յուե ցեղերի | Ցին դինաստիա | Բաիուե |
մոտ Ք.ա. 210 թվական | մոտ Ք.ա. 206 թվական | Սելևկյանների ներխուժումը Բակտրիա | Հունա-բակտրիական թագավորություն | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 209 թվական | Ք.ա. 206 թվական | Ցին դինաստիայի անկում | Վեց նահանգների ապստամբ զորքեր | Ցին դինաստիա |
Ք.ա. 209 թվական | Ք.ա. 209 թվական | Դացզու վերազծնունդ Ցին դինաստիայի անկման մաս |
Ցին դինաստիա | Չեն Շեի և Վու Գուանի զորքեր
վերածնված Չուի թագավորություն գյուղացիներ |
Ք.ա. 209 թվական | Ք.ա. 208 թվական | Սյան Լյանի ապստամբություն Ցին դինաստիայի անկման մաս |
Ցին դինաստիա | Սյան Լյանի զորքեր Կուաիջի վերածնված Չուի թագավորություն |
Ք.ա. 209 թվական | Ք.ա. 206 թվական | Լյու Բանի խռովությունը ընդեմ Ցին դինաստիայի Ցին դինաստիայի անկման մաս |
Լյու Բանի զորքեր Յան Չժաո Չի Վեի |
Ցին դինաստիա |
Ք.ա. 209 թվական | Ք.ա. 88 թվական | Սելևկյան-պարթևական պատերազմ | Պարթևստան | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 208 թվական | մոտ Ք.ա. 206 թվական | Բակտրիայի պաշարում Մաս է կազմում Բակտրիայի ներխուժմանը Սելևկյանների կողմից |
Հունա-բակտրիական թագավորություն | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 206 թվական | Ք.ա. 202 թվական | Չու-hանական վիճաբանություն | Հան | Արևմտյան Չու |
Ք.ա. 205 թվական | Ք.ա. 200 թվական | Կրետեյի պատերազմ | Հռոդոս Պերգամոն Բյուզանդիոն Կիզիկ Աթենք Կնոսոս |
Մակեդոնիա Հիերապուտնա Օլուս Աթոլիա Սպարտայի ծովահեններ Ակարնանիա |
Ք.ա. 200 թվական | Ք.ա. 196 թվական | Երկրորդ մակեդոնական պատերազմ Մակեդոնական պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն Հռոդոս Պերգամոն |
Մակեդեոնիա |
Ք.ա. 200 թվական | Ք.ա. 198 թվական | Հանի ներխուժումը դեպի Խիոնգնու | Խիոնգնու | Հան դինաստիա |
Ք.ա. 195 թվական | Ք.ա. 195 թվական | Հռոմեասպարտական պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն Ախեյան միություն Մակեդոնիա Պերգամոն Հռոդոս |
Սպարտա |
Ք.ա. 191 թվական | Ք.ա. 188 թվական | Հռոմեասիրիական պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն Ախեյան միություն Մակեդոնիա Պերգամոն Հռոդոս |
Սելևկյանների կայսրություն Աթոլյան միություն Աֆամանիա |
Ք.ա. 189 թվական | Ք.ա. 189 թվական | Գալատիական պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն Պերգամոն |
Գալատիա |
Ք.ա. 180 թվական | Ք.ա. 175 թվական | Բակտրիական ներխուժումները դեպի Հնդկաստան | Հունա-բակտրիական թագավորություն | Շունգա թագավորություն Մաուրյաների պետության մնացորդներ |
Ք.ա. 171 թվական | Ք.ա. 168 թվական | Երրորդ մակեդոնական պատերազմ Մակեդոնական պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն Պերգամոն |
Մակեդոնիա |
Ք.ա. 170 թվական | Ք.ա. 170 թվական | Էվրատիդ I-ի բռնազավթումներ | Էվրատիդ I-ի զորքեր | Հունա-բակտրիական թագավորություն |
մոտ Ք.ա. 167 թվական | մոտ Ք.ա. 167 թվական | Պարթևների ներխուժումը Բակտրիա | Պարթևստան Եվտիդեմիդ դինաստիայի հավատարիմներ |
Հունա-բակտրիական թագավորություն |
Ք.ա. 167 թվական | Ք.ա. 160 թվական | Մակկավեական հեղափոխություն | Հուդայի թագավորություն | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 162 թվական | մոտ Ք.ա. 70 թվական | Նոմադական ներխուժումը Բակտրիա | Չուեչժի Սկյութներ, հիմնականում սակեր ուսուններ |
Հունա-բակտրիական թագավորություն |
Ք.ա. 155 թվական | Ք.ա. 139 թվական | Լուզիտանական պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն | Լուզիտանական ցեղեր |
Ք.ա. 154 թվական | Ք.ա. 154 թվական | Յոթ նահանգների ապստամբություն | Հան իշխանություն | Վու իշխանություն Չու իշխանություն Չժաո իշխանություն Ցզյաոսի իշխանություն Ցզյաոդոնգ իշխանություն Սիչուան իշխանություն Ցզինան իշխանություն |
Ք.ա. 149 թվական | Ք.ա. 146 թվական | Երրորդ պունիկյան պատերազմ[1] Պունիկյան պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Կարթագեն |
Ք.ա. 138 թվական | Ք.ա. 111 թվական | Հանի իշխանության արշավանքը դեպի Մինյու Հան իշխանության Բայուեի դեմ պատերզմների մաս |
Հան իշխանություն | Մինյուե |
Ք.ա. 135 թվական | Ք.ա. 71 թվական | Հռոմեական ստրկական ապստամբություն | Հռոմեական հանրապետություն | Հեղափոխական ստրուկներ |
Ք.ա. 135 թվական | Ք.ա. 132 թվական | Առաջին ստրկական ապստամբություն | Հռոմեական հանրապետություն | Սիցիլիայի ստրուկները |
Ք.ա. 133 թվական | Ք.ա. 89 թվական | Հան-խիոնգնուական պատերազմ | Հան կայսրություն | Խիոնգնու |
Ք.ա. 123 թվական | Ք.ա. 121 թվական | Բալեարյան կղզիների գրավումը Հռոմի կողմից | Հռոմեական հանրապետություն | Բալեարյան կղզիների ծովահեններ |
Ք.ա. 122 թվական | Ք.ա. 105 թվական | Յուգուրթայի պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն | Նումիդիա |
Ք.ա. 113 թվական | Ք.ա. 101 թվական | Կիմբրյան պատերազմներ | Հռոմեական հանրապետություն | Կիմբրի, Տևտոններ |
Ք.ա. 111 թվական | Ք.ա. 111 թվական | Հան-նամվետական պատերազմ Հան իշխանության Բայուեի դեմ պատերզմների մաս |
Հան իշխանություն | Նամվետ |
Ք.ա. 109 թվական | Ք.ա. 109 թվական | Հան իշխանության արշավանքը դեպի Դյան Հան իշխանության Բայուեի դեմ պատերզմների մաս |
Հան իշխանություն | Դյան թագավորություն |
Ք.ա. 109 թվական | Ք.ա. 108 թվական | Կոչոսոն–հանական պատերազմ | Հան իշխանություն | Չոսոն Վիմանա |
Ք.ա. 104 թվական | Ք.ա. 101 թվական | Երկնային ձիերի պատերազմ | Հան իշխանություն | Տայյուան |
Ք.ա. 104 թվական | Ք.ա. 100 թվական | Երկրորդ ստրկական ապստամբություն Հռոմեական ստրկական ապստամբությունների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Սիցիլիայի ստրուկները |
Ք.ա. 93 թվական | Ք.ա. 93 թվական | Գադարայի ճակատամարտ | Նաբաթեա | Հասմոնեյան դինաստիա |
Ք.ա. 91 թվական | Ք.ա. 88 թվական | Դաշնակցային պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն | Մարսիի և Սամնիումի ենթակայության տակ Իտալիայի քաղաքները |
Ք.ա. 89 թվական | Ք.ա. 63 թվական | Միհրդատի պատերազմներ | Հռոմեական հանրապետություն | Պոնտոս |
Ք.ա. 89 թվական | Ք.ա. 85 թվական | Միհրդատի առաջին պատերազմ Միհրդատի պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն Բյութանիայի թագավորություն |
Պոնտոսի թագավորություն հույն ապստամբներ |
Ք.ա. 88 թվական | Ք.ա. 87 թվական | Սուլլայի առաջին քաղաքացիական պատերազմ | ||
Ք.ա. 87 թվական | Ք.ա. 85 թվական | Հայ-պարթևական պատերազմ | Մեծ Հայք | Պարթևստան |
Ք.ա. 84 թվական | Ք.ա. 84 թվական | Քանայի ճակատամարտ | Նաբաթեա | Սելևկյանների կայսրություն |
Ք.ա. 83 թվական | Ք.ա. 82 թվական | Միհրդատի երկրորդ պատերազմ Միհրդատի պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Պոնտոսի թագավորություն |
Ք.ա. 82 թվական | Ք.ա. 81 թվական | Սուլլայի երկրորդ քաղաքացիական պատերազմ | Օպտիմատներ | Պոպյուլարներ |
Ք.ա. 73 թվական | Ք.ա. 71 թվական | Երրորդ ստրկական ապստամբություն կամ Սպարտակուսի ապստամբություն | Հռոմեական հանրապետություն | Փախուստ կատարած ստրուկների զորքը Սպարտակուսի ղեկավարությամ |
Ք.ա. 74 թվական | Ք.ա. 63 թվական | Միհրդատի երրորդ պատերազմ Միհրդատի պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն Բյութանիա |
Պոնտոսի թագավորություն Մեծ Հայք |
Ք.ա. 65 թվական | Ք.ա. 65 թվական | Պոմպեոսի արշավանքը դեպի Վիրք և աղվանք | Հռոմեական հանրապետություն | Վիրք Աղվանք |
Ք.ա. 66 թվական | 217 թվական | Հռոմեա-պարթևական պատերազմ | Հռոմեական հանրապետություն | Պարթևստան |
Ք.ա. 58 թվական | Ք.ա. 50 թվական | Գալլական պատերազմներ | Հռոմեական հանրապետություն | Գալլական ցեղեր Բելգիական ցեղեր Բրիտանական ցեղեր Աքվիտանիական ցեղեր Գերմանական ցեղեր Իբերական ցեղեր |
Ք.ա. 55 թվական | Ք.ա. 54 թվական | Կեսարի ներխուժումը Բրիտանա | Հռոմեական հանրապետություն տրինովանտներ |
Բրիտներ |
Ք.ա. 53 թվական | Ք.ա. 51 թվական | Մարկոս Կրասսոսի պարթևական պատերազմ | Պարթևստան | Հռոմեական հանրապետություն |
Ք.ա. 49 թվական | Ք.ա. 45 թվական | Կեսարի քաղաքացիական պատերազմ | Կեսարի աջակիցները Պոպյուլարներ |
Հռոմի սենատ Օպտիմատներ |
Ք.ա. 44 թվական | Ք.ա. 30 թվական | Հռոմի քաղաքացիական պատերազմներ | ||
Ք.ա. 44 թվական | Ք.ա. 44 թվական | Կեսարից հետո տեղի ունեցած քաղաքացիական պատերազմ Հռոմի քաղաքացիական պատերազմների մաս |
||
Ք.ա. 44 թվական | Ք.ա. 42 թվական | Լիբետորների քաղաքացիական պատերազմ Հռոմի քաղաքացիական պատերազմների մաս |
Երկրորդ եռապետություն | Լիբերատորներ |
Ք.ա. 44 թվական | Ք.ա. 36 թվական | Սիցիլիական հեղաշրջում Հռոմի քաղաքացիական պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Սեքստոս Պոմպեոս և իր զորքեր |
Ք.ա. 41 թվական | Ք.ա. 40 թվական | Ֆուլվիայի քաղաքացիական պատերազմ Հռոմի քաղաքացիական պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն | Ֆուլվիայի և Լուցիուս Անտոնիոսի զորքեր |
Ք.ա. 32 թվական | Ք.ա. 30 թվական | Հռոմեական հանրապետության վերջին պատերազմ Հռոմի քաղաքացիական պատերազմների մաս |
Հռոմեական հանրապետություն (Օկտավիանոս Օգոստոսի աջակիցներ) | Պտղոմեոսյան Եգիպտոս և Մարկոս Անտոնիոսի աջակիցներ |
Ք.ա. 40 թվական | Ք.ա. 33 թվական | Անտոնիոսի պարթևական պատերազմ | Պարթևստան | Հռոմեական երկրորդ եռապետություն |
Ք.ա. 29 թվական | Ք.ա. 19 թվական | Կանտաբրիաական պատերազմ | Հռոմեական կայսրություն | Կանտաբրի Աստուրներ |
Ք.ա. 19 թվական | Ք.ա. 19 թվական | Գարամանտների հետ պատերազմ | Հռոմեական կայսրություն | Գարամանտներ |
Ք.հ. 1-999 թվականներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկիզբ | Ավարտ | Կոնֆլիկտի անունը | Պատերազմող կողմեր | |
---|---|---|---|---|
Հաղթող կողմ(եր) | Պարտվող կողմ(եր) | |||
6 թվական | 9 թվական | Իլլիրիաական մեծ ապստամբություն | Հռոմեական կայսրություն Օդրիսկական թագավորություն |
Դաեսիտիատներ Բրուքի Դալտամատներ Անդիսետեսներ Պաննոններ Պիրուստիներ Լիբուրներ Յապոդներ |
9 թվական | 9 թվական | Տևտոբուրգյան անտառի ճակատամարտ | Քերուսկի | Հռոմեական կայսրություն |
6 թվական | 21 թվական | Գոգուրեո-դոնգբույեոական պատերազմներ | Գոգուրեո | Դոնգբույեո |
17 թվական | 18 թվական | Մարոբոդուսի պատերազմը Արմինիոսի հետ | Արմինիոսի զորքեր | Մարկոմաններ |
մոտ 17 թվական | 23 թվական | Լյուիլինական ապստամբություն | Լյուիլին | Սին դինաստիա |
17 թվական | 24 թվական | Տակֆարինատների ապստամբություն | Հռոմեական կայսրություն | Մուսուլամիներ Նումիդիա |
մոտ 17 թվական | 26 թվական | Կարմիր հոնքերիի ապստամբություն | Կարմիր հոնքերիի շարժում | Սին դինաստիա Գենշի կայսր |
42 թվական | 43 թվական | Տրուն քույրերի ապստամբություն | Հան դինաստիա | Յուե |
43 թվական | 96 թվական | Հռոմեական նվաճումները Մեծ Բրիտանիայում | Հռոմեական կայսրություն | բրիտանական ցեղեր |
50 թվական | 53 թվական | Պատերազմ Հայաստանի և Վիրքի միջև | Վիրք | Հայաստան |
մոտ 58 թվական | մոտ 58 թվական | Հերմունդուր-խատտիական պատերազմ | Հերմունդուր | Խատտի |
58 թվական | 63 թվական | Հռոմեապարթևական պատերազմ (58–63 թթ.) | ||
60 կամ 61 թվական | 60 կամ 61 թվական | Անգլսիի գրավումը հռոմեացիների կողմից | Հռոմեական կայսրություն | Բրիտներ |
60 կամ 61 թվական | 60 կամ 61 թվական | Բոուդիկայի վերածնունդ | Հռոմեական կայսրություն | Իցեններ, տրինովանտներ և այլ բրիտանական ցեղեր |
66 թվական | 73 թվական | Հռոմեահրեական առաջին պատերազմ (66-73) | Հռոմեական կայսրություն | Հրեա ապստամբներ՝ սադդուկեիներ և կամավորներ Ադիաբենեից |
69 թվական | 69 թվական | Չորս կայսրերի տարի | ||
69 թվական | 70 թվական | Բատավական ապստամբություն | Հռոմեական կայսրություն | Բատավի Քանանեֆատներ Ֆրիսի Լինգոններ Տրևերներ |
73 թվական | 73 թվական | Յիվուլույի ճակատամարտ | Հան դինաստիա | Հյուսիսային Խիոնգնու |
89 թվական | 93 թվական | Խիոնգնուական նահանգների ոչնչացում | Հան դինաստիա Հարավային Խիոնգնու |
Հյուսիսային Խիոնգնու |
101 թվական | 102 թվական | Դակական առաջին պատերազմ | ||
105 թվական | 106 թվական | Դակական երկրորդ պատերազմ | Հռոմեական կայսրություն | Դակիա |
115 թվական | 117 թվական | Հռոմեահրեական առաջին պատերազմ | Հռոմեական կայսրություն | Կիպրոսի, Կիրենաիկայի, Եգիպտոսի, Միջնագետքի և Հուդայի թագավորության հրեաները |
132 թվական | 136 թվական | Բար Կողբայի հեղափոխություն | Հռոմեական կայսրություն | Հուդայի թագավորության հրեաները Սիմոն Բար Կողբայի հրամանատարությամբ |
161 թվական | 166 թվական | Հռոմեապարթևական պատերազմ (161–166 թթ.) | ||
166 թվական | 180 թվական | Մարկոմանական պատերազմներ | Հռոմեական կայսրություն | Մարկոմաններ Քվադներ Յազիգներ |
184 թվական | 205 թվական | Դեղին գլխափաթթոցի ապստամբություն | Հան դինաստիա | Դեղին գլխափաթթոցի ապստամբներ |
190 թվական | 191 թվական | Ապստամբություն ընդեմ Դուն Չժոյի | ||
193 թվական | 193 թվական | Հինգ կայսրերի տարի | Սևերոսների դինաստիա | |
194 թվական | 199 թվական | Սուն Ցեի նվաճումները Ցզյաննանում | Սուն Ցե | Շանյուե Տարբեր հրամանատարներ |
196 թվական | 197 թվական | Կլաուդիոս Ալբինուսի չհաջողված բռնազավթում | Հռոմեական կայսրություն | Կլաուդիոս Ալբինուսի լեգիոններ |
202 թվական | 203 թվական | Գարամայի նվաճում | Հռոմեական կայսրություն | Գարամանտներ |
208 թվական | 211 թվական | Հռոմի ներխուժումները դեպի Կալեդոնիա (208–210 թթ․) | Հռոմեական կայսրություն | Կալեդոնիանցիներ |
216 թվական | 216 թվական | Կարակալայի պարթևական պատերազմ | ||
225 թվական | 225 թվական | Չժուգե Լյանի հարավային արշավանք | Շու Հան | Շու ապստամբներ Նանման |
228 թվական | 234 թվական | Չժուգե Լյանի հյուսիսային արշավանք | ||
232 թվական | մոտ 268 թվական | Երրորդ դարի ճգնաժամի ժամանակ տեղի ունեցած քաղաքացիական պատերազմ | Իլլիրիական կայսրեր | Տարբեր զինվորական կայսրեր Տարբեր ուզուրպատորներ, համագահակալ, բարձր պաշտոյաներ և գահի հավակնորդներ |
244 թվական | 245 թվական | Գոգուրեո-վեիական պատերազն | Վեի | Գոգուրեո Օկչո Յե |
247 թվական | 262 թվական | Ցզյան Վեի հյուսիսային արշավանքներ | ||
259 թվական | 260 թվական | Ջուտունգի ցեղի ներխուժումը դեպի Ռեցիա Երրորդ դարի ճգնաժամի մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Ջուտունգի |
263 թվական | 263 թվական | Շուի նվաճումը Վեի կողմից | Վեի | Շու Հան |
268 կամ 269 թվական | 268 կամ 269 թվական | Նաիշուսի ճակատամարտ Երրորդ դարի ճգնաժամի մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Գոթեր |
270 թվական | 271 թվական | Պալմիրյան կայսրության ստեղծում Երրորդ դարի ճգնաժամի մաս |
Պալմիրյան կայսրություն | Հռոմեական կայսրություն Թանուխիդներ |
270 թվական | 274 թվական | Ավրելիանոս կայսրի պատերազմներ | Հռոմեական կայսրություն | Վանդալներ Ջոիտունգի Սարմատներ Ալեմաններ Գոթեր Անանուխի արտադրությամբ զբաղվող ապստամբներ |
270 թվական | 271 թվական | Արշավանաք ընդեմ գերմանական ցեղերի Ավրելիանոս կայսրի պատերազմների մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Վանդալներ Ջուտունգներ Սարմատներ Ալեմաններ Գոթեր |
271 թվական | 271 թվական | Ֆելիցիսսումի ապստամբություն Ավրելիանոս կայսրի պատերազմների մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Անանուխի արտադրությամբ զբաղվող ապստամբներ |
272 թվական | 273 թվական | Պալմիրյան կայսրության նվաճում Ավրելիանոս կայսրի պատերազմների մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Պալմիրյան կայսրություն Ֆիրմոսի զորքեր Եգիպտոս պրովինցյա Սասանյան կայսրություն |
274 թվական | 274 թվական | Գալլական կայսրության նվաճում Ավրելիանոս կայսրի պատերազմների մաս |
Հռոմեական կայսրություն | Գալլական կայսրություն |
279 թվական | 280 թվական | Վուի գրավումը Ցզյան դինաստիայի կողմից | Ցզյան դինաստիա | Արևելյան Վու |
286 թվական | 296 թվական | Կարաուսյան հեղաշրջում | Հռոմեական կայսրություն | Կարաուսիուս |
291 թվական | 306 թվական | Ութ արքայազների պատերազմ | ||
306 թվական | 324 թվական | Տետրարխիան քաղաքացիական պատերազմ | Կոստանդիանոս I-ի լեգիոններ | |
306 թվական | 312 թվական | Կոստանդիանոս I-ի և Մակսենտիոսի միջև ընթացող պատերազմ Տետրարխիան քաղաքացիական պատերազմի մաս |
Կոստանդիանոս I-ի լեգիոններ | Մակսենտիոսի լեգիոններ |
313 թվական | 313 թվական | Լիկիանոսի և Մակսիմուս Դայայի միջև ընթացող պատերազմ Տետրարխիան քաղաքացիական պատերազմի մաս |
Լիկիանոսի լեգիոններ | Մակսիմուս Դայայի լեգիոններ |
314 կամ 316 թվական | 324 թվական | Կոստանդիանոս I-ի և Լիկիանոսի միջև ընթացող պատերազմ Տետրարխիան քաղաքացիական պատերազմի մաս |
Կոստանդիանոս I-ի լեգիոններ | Լիկիանոսի լեգիոններ Մարտինիանուսի լեգիոններ |
351 թվական | 352 թվական | Չորրորդ հռոմեահրեական պատերազմ | Արևելյան Հռոմեական կայսրություն | Հրեա ապստամբներ |
367 թվական | 367 թվական | Մեծ դավադրություն | Հռոմեական կայսրություն | Պիկտեր Սկոտտներ Ատտակոտտներ Սաքսոններ Ֆրանկներ Հռոմեական դասալիքներ |
376 թվական | 382 թվական | Գոթական պատերազմ (376–382 թթ․) | Արևելյան Հռոմեական կայսրություն | Օստգոթեր Ֆրանկներ |
378 թվական | 378 թվական | Թանուխյան հեղաշրջում ընդեմ Հռոմի | Թանուխիդներ | Արևելյան Հռոմեական կայսրություն |
378 թվական | 379 թվական | Սիյաջ Կ'ակի նվաճումները | Տեոտիուական | Վակա Տիկալ Ուաշակտուն Բեխուքալ Էլ Սոց |
383 թվական | 383 թվական | Ֆեի գետի ճակատամարտ | Արևելյան Ցզյան դինաստիա | Նախկին Ցին |
395 թվական | 410 թվական | Ալարիկ I-ի նվաճումները | ||
395 թվական | 397 թվական | Վեստգոթերի ներխուժումը Հունաստան Ալարիկ I-ի նվաճումների մաս |
||
մոտ 398 թվական | մոտ 398 թվական | Փլավիոս Ստիլիքոնի պիկտյան պատերազմ | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն | Պիկտեր Սաքսոններ Գաելներ |
398 թվական | 398 թվական | Գիլդոնյան հեղաշրջում | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն | Գիլդոնի զորքեր |
մոտ 401 թվական | մոտ 403 թվական | Վեստգոթերի առաջին ներխուժումը Իտալիա Ալարիկ I-ի նվաճումների մաս |
Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն | Վեստգոթեր |
406 թվական | 406 թվական | Մայնցի ճակատամարտ | Վանդալներ Սվևներ Ալաններ |
Ֆրանկներ |
408 թվական | 410 թվական | Վեստգոթերի երկրորդ ներխուժումը Իտալիա Ալարիկ I-ի նվաճումների մաս |
Վեստգոթեր | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն |
410 թվական | 410 թվական | Հռոմի թալան (410 թ․) Ալարիկ I-ի նվաճումների մաս |
Վեստգոթեր | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն |
421 թվական | 422 թվական | Հռոմեա-սասանյանական պատերազմ (421–422 թթ․) | ||
426 թվական | 426 թվական | Կիրիգուայի և Կոպանի նվաճում | Տեոտիուական | Կոպան Կիրիգուա |
432 թվական | 432 թվական | Ռավեննայի ճակատամարտ (432 թ․) | Բոնիֆացիոս | Ֆլավիոս Աետիոս |
434 թվական | 453 թվական | Հոների ներխուժոիւմը Եվրոպա | Հոնական կայսրություն | Արևելյան Հռոմեական կայսրություն Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն Ֆրանկներ Գոթեր Բուրգունդիացիներ Սաքսոններ Ալաններ Այլ փոքր գերմանական և գալլական ցեղեր |
451 թվական | 451 թվական | Ավարայրի ճակատամարտ | Սասանյան Պարսկաստան | Հայ քրիստոնեա ապստամբներ |
453 թվականից առաջ | 454 թվական | Գերմանա-հոնական պատերազմ | Գեպիդներ Օստգոթեր Հերուլմներ Ռուգեր Սկիրներ Սվևներ |
Հոներ Ալաններ |
455 թվական | 455 թվական | Հռոմի թալան (455 թ․) | Վանդալներ | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն |
468 թվական | 468 թվական | Քեփ Բոնի ճակատամարտ (458 թ․) | Վանդալներ | Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն Արևելյան Հռոմեական կայսրություն |
479 թվական | 479 թվական | Արքայազն Հոշիկավայի ապստամբություն | ||
484 թվական | 484 թվական | Հերաթի ճակատամարտ (484 թ․) | Հեփթաղներ | Սասանյան Պարսկաստան |
484 թվական | 484 թվական | Շուկայի հեփթաղների դեմ արշավանք | Սասանյան Պարսկաստան | Հեփթաղներ |
488 թվական | 493 թվական | Թեոդորիկ Մեծի կողմից Իտալիայի գրավումը | Օստգոթեր Ռուգեր |
Իտալիայի թագավորություն Սկիրներ Հերուլներ |
492 թվական | 508 թվական | Ֆրանկա-վեստգոթական պատերազմներ | Ֆրանկներ | Վեստգոթեր |
494 թվական | 534 թվական | Բասուս պատերազմ | Թալիբ ցեղ | Բանու Բակր ցեղ |
502 թվական | 506 թվական | Անաստասյան պատերազմ | ||
511 թվական | 515 թվական | Վիտալյանի հեղաշրջում | Բյուզանդական կայսրություն | Վիտալյանի հավատարիմներ
Կալեդոնիայի ապստամբ քրիսոնիաներ |
526 թվական | 532 թվական | Իբերիաական պատերազմ | ||
527 թվական | 527 թվական | Իվայի ապստամբություն | ||
մոտ 531 թվական | մոտ 531 թվական | Ունստրուտի ճակատամարտ | Ֆրանկներ | Թյուրինգիայի թագավորություն |
533 թվական | 534 թվական | Վանդալական պատերազմ | Բյուզանդական կայսրություն | Վանդալական թագավորություն |
534 թվական | 537 թվական | Մավրերի դեմ մղվող պատերազմներ | ||
535 թվական | 554 թվական | Գոթական պատերազմներ (535–554 թթ.) | Բյուզանդական կայսրություն | Օստգոթերի թագավորություն Ֆրանկական թագավորություն |
537 թվական | 572 թվական | Առաջին Տիկալ-կալակմուլական պատերազմ | Կալակմուլ | Տիկալ |
541 թվական | 562 թվական | Լազիկեի պատերազմ | ||
550 թվականից հետո | 590 թվականից առաջ | Բհավավարման I-ի ներխուժումը Ֆունան | Չենլա | Ֆունան |
551 թվական | 555 թվական | Իսպանիայի նվաճում | Բյուզանդական կայսրություն Վեստգոթերը Աթանագիլդի ներքո |
Վեստգոթական թագավորություն |
մոտ 555 թվական | 624 թվական | Իսպանիայի թուլացումը և նվաճումը Վեստգոթական թագավորության կողմից | Վեստգոթական թագավորություն | Բյուզանդական կայսրություն |
556 թվական | 556 թվական | Առաջին Տիկալ-կարակոլական պատերազմ Տիկալ-Կարակոլ պատերազմների մաս |
Տիկալ | Կարակոլ |
557 թվական | 557 թվական | Բուխարայի ճակատամարտ | Սասանյան Պարսկաստան Արևմտյան թուրքական խանություն |
Հեփթաղներ |
562 թվական | 562 թվական | Առաջին «Աստղային պատերազմ» (Երկրորդ Տիկալ-կարակոլական պատերազմ) Տիկալ-կարակոլական պատերազմների մաս «Աստղային պատերազմների» մաս |
Կարակոլ Կալակմուլ |
Տիկալ |
567 թվական | 567 թվական | Լանգոբարդ-գեպիդկական պատերազմ (567 թ․) | Լանգոբարդներ Ավարներ |
Գեպիդներ Բյուզանդական կայսրություն |
570 թվական | 570 թվական | Սանաայի պաշարում (570 թ․) | Սասանյան Պարսկաստան | Ակսումի թագավորություն |
572 թվական | 591 թվական | Բյուզանդա-սասանյանական պատերազմ (572–591 թթ․) | Բյուզանդական կայսրություն Գասսանիդներ Հայեր |
Սասանյան Պարսկաստան Լախմիդներ Հայեր |
575 թվական | 575 թվական | Յեմենի նվաճումը Սասանյանների կողմից | Սասանյան Պարսկաստան | Ակսումի թագավորություն |
580 թվական | 584 թվական | Հերմենեգիլդյան հեղաշրջում | Վեստգոթական թագավորություն | Հերմենեգիլդի հավատարիմներ Կալդեոնիայի ապստամբ քրիստոնյաններ |
581 թվական | 603 թվական | Հին թուրքերի քաղաքացիական պատերազմ | ||
582 թվական | 602 թվական | Մորիկ Բալկանյան արշավանք | Բյուզանդական կայսրություն | Ավարների խանություն Անտեր |
588 թվական | 588 թվական | Առաջին Պարսկա-թուրքական պատերազմ | Սասանյան Պարսկաստան | Հեփթաղների իշխանություն Արևմտյան թուրքական խանություն |
598 թվական | 614 թվական | Գոգուրեո-սուիական պատերազմներ | Գոգուրեո | Սուի դինաստիա |
600 թվական | 793 թվական | Ֆրիսիա–ֆրանկական պատերամներ | Ֆրանկական թագավորություն | Ֆրիսիական թագավորություն |
602 թվական | 602 թվական | Սուի-նախկին լիական պատերազմ | Սուի դինաստիա | Նախկին Լի դինաստիա |
602 թվական | 628 թվական | Բյուզանիդա-սասանյանական պատերազմ (602–628 թթ․) | ||
613 թվական | 628 թվական | Իշխանության փոխանցումը Սուիից Տանը | ||
614 թվական | 628 թվական | Հրեական ապստամբություն ընդեմ Հերակլիոս Ա-ի | Բյուզանդական կայսրություն | Սասանյան Պարսկաստան Հրեա ապստամբներ |
619 թվական | 619 թվական | Երկրորդ Պարսկա-թուրքական պատերազմ | ||
622 թվական | 630 թվական | Մուսուլման-կուրայշ պատերազմ | Մուսուլմաններ | Քուրայշիտներ |
627 թվական | 629 թվական | Երրորդ Պարսկա-թուրքական պատերազմ | ||
627 թվական | 627 թվական | Առաջին Կարակոլ-նարանխանական պատերազմ Կարակոլ-նարանխանական պատերազմների մաս |
Կարակոլ | Նարանխո |
628 թվական | 628 թվական | Երկրորդ Կարակոլ-նարանխանական պատերազմ Կարակոլ-նարանխանական պատերազմների մաս |
Կարակոլ | Նարանխո |
628 թվական | 632 թվական | Սասանյան քաղաքացիական պատերազմ (628–632 թթ․) | ||
629 թվական | 630 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքը ընդեմ Արևելյան թուրքական խանության | Տան դինաստիա | Արևելյան թուրքական խանություն |
630 թվական | 630 թվական | Հունեինի ճակատամարտ | Մուսուլմաններ Քուրայշական ցեղեր |
Հավազին Թաքիֆ |
631 թվական | 631 թվական | Վոգաստիսբուրգյան պատերազմ | Սամոյի պետություն | Ֆրանսիա |
631 թվական | 631 թվական | Երկրորդ «Աստղային պատերազմ» (Երրորդ Կարակոլ-նարանխանական պատերազմ) Կարակոլ-նարանխանական պատերազմների մաս «Աստղային պատերազմների» մաս |
Կարակոլ | Նարանխո |
632 թվական | 633 թվական | Ռիդդական պատերազմ | ||
633 թվական | 644 թվական | Պարսկաստանի գրավումը արաբների կողմից Արաբական նվաճումների մաս |
Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն | Սասանյան Պարսկաստան Քրիստոնյա արաբներ |
634 թվական | 638 թվական | Լևանտի գրավումը արաբների կողմաից Բյուզանդա-արաբական պատերազմների մաս |
Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն | Բյուզանդական կայսրություն Գասինադներ |
636 թվական | 636 թվական | Երրորդ «Աստղային պատերազմ» (Չորրորդ Կարակոլ-նարանխանական պատերազմ) Կարակոլ-նարանխանական պատերազմների մաս «Աստղային պատերազմների» մաս |
Կարակոլ | Նարանխո |
634 թվական | 635 թվական | Թաիզոն կայսրի արշավանքը դեպի Տոհոն | Տան դինաստիա | Տոհոն |
638 թվական | 638 թվական | Տեբեթանի հարձակումը Սիչունաի վրա | Տան դինաստիա | Տիբեթան կայսրություն |
639 թվական | 642 թվական | Եգիպտոսի գրավումը արաբների կողմից | Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն | Բյուզանդական կայսրություն |
640 թվական | 657 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքը ընդեմ Արևմտյան թուրքական խանություան | Տան դինաստիա | Արևմտյան թուրքական խանություն |
640 թվական | 648 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքները դեպի արևմտյան շրջաններ Տան դինաստիայի արևմտյան թուրքերի դեմ պատերազմների մաս |
Տան դինաստիա | Կաշգարյան հարթավայր |
640 թվական | 640 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքները դեպի Կարախոջա Տան դինաստիայի արևմտյան թուրքերի դեմ պատերազմների մաս |
Տան դինաստիա | Գոաչան |
644 թվական | 644 թվական | Չորրորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Տորտուգերո | անհայտ |
644 թվական | 644 թվական | Ռասիլի ճակատամարտ | Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն | Ռաի դինաստիա |
644 թվական | 648 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքները ընդեմ Կարաշարի Տան դինաստիայի արևմտյան թուրքերի դեմ պատերազմների մաս |
Տան դինաստիա | Կարաշար |
644 թվական | 668 թվական | Գոգուրեո-Տան պատերազմ | Տան դինաստիա Սիլլա |
Գոգուրեո Պեկչե Մոհե |
647 թվական | 709 թվական | Արաբների կողմից Մաղրիբի գրավում Բյուզանդա-արաբական պատերևազմների մաս |
Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
Բյուզանդական կայսրություն Բերբերներ |
648 թվական | 648 թվական | Տան դինաստիայի արշավանքը դեպի Կուչա Տան դինաստիայի արևմտյան թուրքերի դեմ պատերազմների մաս |
Տան դինաստիա | Կուչա |
645 թվական | 646 թվական | Թաիզոն կայսրի արշավանքը դեպի Սյուեյանտո | Տան դինաստիա | Սյուեյանտո |
650 թվական | 695 թվական | Երկրորդ Տիկալ-կալակմուլական պատերազմ | Տիկալ | Կալակմուլ |
656 թվական | 661 թվական | Առաջին ֆիտնա | Աիշայի զորքեր Մուավիայի զորքրե Խարիջիտներ |
Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն |
657 թվական | 657 թվական | Արևմտյան թուրքական խանության գրավում Տան դինաստիայի արևմտյան թուրքերի դեմ պատերազմների մաս |
Տան դինաստիա | Արևմտյան թուրքական խանություն |
657 թվական | 672 թվական | Հինգերորդ և յոթերորդ «Աստղային պատերազմներ» (Տիկալ-Դոս Պիլաս պատերազմ) «Աստղային պատերազմների» մաս |
Տիկալ | Դոս Պիլաս |
660 թվական | 663 թվական | Պեկչե–տանական պատերազմ | Տան դինաստիա Սիլլա |
Պեկչե Յամատո Գոգուրեո |
670 թվական | 676 թվական | Սիլլա-տանական պատերազմներ | Սիլլա Նախկին Գոգուրեոյի զորքեր Նախկին Պեկչեի զորքեր |
Տան դինաստիա |
672 թվական | 672 թվական | Ձինսին պատերազմ | ||
672 թվական | 672 թվական | Վեցերորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Պալենկե | անհայտ |
672 թվական | 672 թվական | Նուն Հոլ Չակի կողմից Դոս Պիլասի գրավումը | Տիկալ | Դոս Պիլաս |
673 թվական | 751 թվական | Տրանսոկսանիայի գրավումը արաբների կողմից | Ռաշիդուն արաբական խալիֆայություն (միչև 748 թվական) Աբբասյան արաբական խալիֆայություն (748 թվականից հետո) |
Բակտրիայի իշխանություն Սողդիանայի իշխանություն Խորեզմ Ֆերգանայի հովիտ Տյուրգեշսկի խանություն Տան դիսնաստիա |
677 թվական | 677 թվական | Ութերորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Լա Կորոնա | Տիկալ |
677 թվական | 679 թվական | Նուն Հոլ Չակի դեմ պատերազմ | Կալակմուլ Դոս Պիլաս |
Տիկալ |
680 թվական | 680 թվական | Իններորդ «Աստղային պատերազմ» (Հինգերորդ Կարակոլ-նարանխոական պատերազմ) Կարակոլ-նարանխոական պատերազմների մաս «Աստղային պատերազմների» մաս |
Նարանխո | Կարակոլ |
680 թվական | 1355 թվական | Բյուզանդա-բուլղարական պատերազմներ | ||
680 թվական | 692 թվական | Երկրորդ Ֆինտա | Օմայյան արաբական խալիֆայություն | Զուբաիրներ Ալիդներ |
687 թվական | 711 թվական | Պալենկե-Տոնինա պատերազմներ | Տոնինա | Պալենկե |
695 թվական | 695 թվական | Հասավ Չան Կավիլ I-ի արշավանքը դեպի Կալակմուլ | Տիկալ | Կալակմուլ |
702 թվական | 702 թվական | Վարդանակերտի ճակատամարտ | Հայաստանի թագավորություն | Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
705 թվական | 705 թվական | Տասերորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Դոս Պիլաս | Կարակոլ |
711 թվական | 711 թվական | Տասնմեկերորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Տոնինա | Պալենկե |
711 թվական | 718 թվական | Օմայյանների հարձակումը Հռոմեական Իսպանիայի վրա | Օմայյան արաբական խալիֆայություն | Վեստգոթական թագավորություն |
715 թվական | 718 թվական | Ֆրանկական քաղաքացիական պատերազմ | Կառլոս Մարտել | Նեիստրիան ազնվականություն |
717 թվական | 718 թվական | Կոստանդնուպոլսի պաշարում (717–718 թթ.) Բյուզանդա-արաբական պատերազմների մաս |
Բյուզանդական կայսրություն Բուլղարական խանություն |
Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
719 թվական | 759 թվական | Իսլամական ներխուժում դեպի Գալլիա | Մերովինգյան Ֆրանկներ | Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
720 թվական | 721 թվական | Հայատներիոի ապստամբություն | Ճապոնիա | Հայատոներ |
720 թվական | 744 թվական | Երրորդ Տիկալ-կալակմուլական պատերազմ | Տիկալ | Կալակմուլ |
735 թվական | 735 թվական | Տասներկուերորդ «Աստղային պատերազմ» «Աստղային պատերազմների» մաս |
Դոս Պիլաս | Սեիբալ |
735 թվական | 737 թվական | Մարվան իբն Մուհամադի ներխուժումը Վրաստան | Բյուզանդական կայսրություն Բուլղարական խանություն |
Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
736 թվական | 736 թվական | Յիկին Չան Կավիլի կողմից Կալակմուլի նվաճում Յիկին Չան Կավիլի նվաճումներից մեկը |
Տիկալ | Կալակմուլ |
738 թվական | 738 թվական | Կակ Տիլիվ Չան Յոպատի պատերազմ ընդեմ Կոպանի | Կիրիգուա | Կոպան |
739 թվական | 743 թվական | Բերբերական հեղաշրջում | Բերբերներ | Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
740 թվական | 740 թվական | Զեիդյան հեղաշրջում | Օմայյան արաբական խալիֆայություն | Զեիդ իբն Ալի |
740 թվական | 740 թվական | Ֆուջիվարա նո Հիրոտսուգույի ապստամբություն | Ճապոնիա | Ֆուջիվարա նո Հիրոտսուգու |
743 թվական | 743 թվական | Յիկին Չան Կավիլի կողմից Վակայի գրավում Յիկին Չան Կավիլի նվաճումներից մեկը |
Տիկալ | Վակա |
744 թվական | 744 թվական | Յիկին Չան Կավիլի կողմից Նարանխոյի գրավում Յիկին Չան Կավիլի նվաճումներից մեկը |
Տիկալ | Նարանխո |
746 թվական | 750 թվական | Աբբասյան հեղաշրջում | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Օմայյան արաբական խալիֆայություն |
751 թվական | 751 թվական | Թալասի ճակատամարտ | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Տան դինաստիա Կարլուկ վարձկաններ |
755 թվական | 763 թվական | Ան Լուշանի ապստամբություն | Տան կայսրություն | Յան |
762 թվական | 763 թվական | Ջինշինյան պատերազմ | ||
762 թվական | 763 թվական | Ալիդների ապստամբություն | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Ալիդներ |
764 թվական | 764 թվական | Ֆուջիվարա նո Նակամարոյի ապստամբություն | Կոկեն կայսրուհի | Ֆուջիվարա նո Նակամարո |
772 թվական | 804 թվական | Սաքսոնական պատերազմներ | Ֆրանկական կայսրություն | Սաքսոններ |
775 թվական | 775 թվական | Բագրևանդի ճակատամարտ | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Հայկական ազնվականություն |
778 թվական | 778 թվական | Տան Տյո Կյոնիչի պատերազմ | Ագվատեկա | անհայտ |
781 թվական | 781 թվական | Տասներեքերորդ «Աստղային պատերազմ»
«Աստղային պատերազմների» մաս |
Պեդրաս Նեգրաս | անհայտ |
781 կամ 782 թվական | 781 կամ 782 թվական | Էլպիդիուսի ապստամբություն | Բյուզանդական կայսրություն | Էլպիդիուսի հավատարիմներ
Սիցիլիա |
786 թվական | 786 թվական | Ֆախխի ճակատամարտ | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Ալիդներ |
793 թվական | 796 թվական | Քասյի-յամանական պատերազմ (793–96) | Յամանի ցեղային ֆեդերացիա Աբբասյան արաբական խալիֆայություն |
Քայսիի ցեղային ֆեդերացիա |
793 թվական | 850 թվական | Վիկինգների արշավանքները դեպի Բրիտանական կղզիներ | Վիկինգներ | Անգլո-սաքսոններ |
795 թվական | 902 թվական | Վիկինգների ներխուժումը Իռլանդիա | Վիկինգներ | Իռլանդական թագավորություններ |
մոտ 795 թվական | 940 թվական | Վիկինգների ներխուժումը Ֆրանսիա | Վիկինգներ | Ֆրանկական թագավորություն |
807 թվական | 814 թվական | Խան Կրումի պատերազմներ | Բուլղարական կայսրություն | Բյուզանդական կայսրություն |
մոտ 830 թվական | մոտ 830 թվական | Ռուսների Պափլոգոնիական արշավանք | Ռուսական խանություն | Պափլոգոնիա |
835 թվական | 835 թվական | Քաղցր Ցողի պատահարը | Ներքինիներ | Տան դինաստիայի Վենցզուն կայսր |
839 թվական | 844 թվականից հետո | Վիկինգների արշավանքները դեպի Իսպանիա | Աստուրիայի թագավորություն Կորդովայի ամիրայություն |
Վիկինգներ |
842 թվական | 1247 թվական | Ֆրագմենտացիայի դարաշրջան | Յուտմեն | Օսունգ |
844 թվական | 844 թվական | Վիկինգների արշավանքները դեպի Պորտուգալիա | Վիկինգներ | Կորդովայի ամիրայություն |
860 թվական | 860 թվական | Ռուս-բյուզանդական պատերազմ (860 թվական) | Ռուսական խանություն | Բյուզանդական կայսրություն |
862 թվական | 973 թվական | Հունգարների ներխուժումը Եվրոպա | Հունգարական ցեղեր | Իտալիայի թագավորություն Արևելյան Ֆրանսիա Միջին Ֆրանսիա Մեծ Մուավիա Բյուզանդական կայսրություն Կատալոնական երկրներ Ալ-Անդալուս Առաջին բուլղարական կայսրություն Խազարներ Արևմտյան Ֆրանսիա Պաննոնյան Խորվաթիայի իշխանություն Ծովափնյա Խորվաթիայի իշխանություն Խորվաթիայի թագավորություն Սերբիայի իշխանություն |
865 թվական | 954 թվական | Բրիտանական կղզիներ ներխուժումը և նվաճումը Վիկինգների կողմից | Վիկինգներ | Անգլո-սաքսոններ |
869 թվական | 883 թվական | Զանջական ապստամբություն | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Զանջ |
872 կամ 878 թվական | 872 կամ 878 թվական | Բատիս Ռյաքսի ճակատամարտ | Բյուզանդական կայսրություն | Պավլիկյան շարժում |
882 թվական | 884 թվական | Ֆրանկ-մուավիական պատերազմ | Մեծ Մուավիա | Արևելյան Ֆրանսիա |
894 թվական | 896 թվական | Բյուզանդա-բուլղարական պատերազմ (894–896 թթ.) | Բուլղարական կայսրություն Պեչենեգներ |
Բյուզանդական կայսրություն Հունգարներ |
907 թվական | 907 թվական | Ռուս-բյուզանդական պատերազմ (907 թվական) | Կիևյան Ռուսիա | Բյուզանդական կայսրություն |
913 թվական | 927 թվական | Բյուզանդա-բուլղարական պատերազմ (913–927 թթ.) | Բուլղարական կայսրություն | Բյուզանդական կայսրություն Սերբիայի իշխանություն |
913 թվական | 913 թվական | Ռուսների «Կասպիական արշավանք» (913 թվական) | Թաբարիստան Խազարներ Աղվաններ Շիրվան Վոլգայի բուլղարացիներ Բուրտասներ |
Ռուսական խանություն |
914 թվական | 915 թվական | Ֆաթիմյանների ներխուժումը Եգիպտոս (914–915) | Աբբասյան արաբական խալիֆայություն | Ֆաթիմյան արաբական խալիֆայություն |
914 թվական | 980 թվական | Վիկինգների երկրորդ ներխուժումը Իռլանդիա | Իռլանդական թագավորություններ | Վիկինգներ
Դուբլինի թագավորություն |
921 թվական | 921 թվական | Սևանի ճակատամարտ | Հայաստանի թագավորություն | Սաջյան ամիրայություն |
926 թվական | 926 թվական | Խորվաթա-բուլղարական պատերազմ (926 թվական) | Խորվաթիայի թագավորություն | Բուլղարական կայսրություն |
929 թվական | 929 թվական | Լենցենի ճակատամարտ | Արևելյան Ֆրանսիա | Վելետներ |
938 թվական | 938 թվական | Բաչ Դանգ գետի ճակատամարտ (938 թվական) | Տին Հաի քուանի ապստամբներ | Հարավային Հան |
940 թվական | 940 թվական | Տենգյո նո Ռան | Ճապոնիա | Տաիրա նո Մասակադո |
941 թվական | 941 թվական | Ռուս-բյուզանդական պատերազմ (941 թվական) | Բյուզանդական կայսրություն | Կիևյան Ռուսիա |
943 թվական | 943 թվական | Ռուսների «Կասպիական արշավանք» (943 թվական) | Աղվաններ | Ռուսական խանություն |
955 թվական | 955 թվական | Լեխի ճակատամարտ Գունգարենրի Երոպա ներխուժման մաս |
Գերամանիայի թագավորություն Բոհեմիա |
Հունգարներ |
965 թվական | 968 կամ 969 թվական | Խազարների ոչնչացում | Ռուսական խանություն | Խազարներ |
966 թվական | 966 թվական | Վիկինգների երկրորդ արշավանքը դեպի Պորտուգալիա | Կորդովայի ամիրայություն | Վիկինգներ |
967 կամ 968 թվական | 971 թվական | Սվյատոսլավ Իգորևիչի ներխուժումը Բուլղարիա | Բյուզանդական կայսրություն | Կիևյան Ռուսիա Պեչենեգներ Հունգարներ Առաջին բուլղարական թագավորություն |
968 թվական | 1018 թվական | Բուլղարիայի նվաճումը Բյուզանդիայի կողմից | Բյուզանդական կայսրություն Կիևյան Ռուսիա (968–969 թթ.) Հունգարիայի թագավորություն Դուկլյայի իշխանություն Խորվաթիայի թագավորություն |
Բուլղարական կայսրություն Կիևյան Ռուսիա (970–971) Պեչենեգներ |
977 թվական | 978 թվական | Երեք Հենրիխների պատերազմ (977–978 թթ.) | Սրբազան հռոմեական կայսրություն | Հենրիխ II |
980 թվական | 1012 թվական | Վիկինգների երկրորդ ներխուժումը Բրիտանական կղզիներ | Վիկինգներ | Անգլո-սաքսոններ |
981 թվական | 981 թվական | Բաչ Դանգ գետի ճակատամարտ (981 թվական) | Լե վաղ դինաստիա | Սուն դինաստիա |
987 թվական | 989 թվական | Վարդաս Փոկասի ապստամբություն | Բյուզանդական կայսրություն Կիևյան Ռուսիա |
Ֆոկաս Տայքի կյուրոպաղատություն Բուիդի դինաստիա Վարդաս Սկլերոսի կողմնակիցներ |
993 թվական | 993 թվական | Առաջին Գորեյո-կիդանական ընդհարում | Լյաո դինաստիա | Գորյո |
996 թվական | 996 թվական | Գյուղացական ապստամբությունը նորմանդիայում (996 թվական) | Նորմանդիայի դքսություն | Գյուղացիություն |
996 թվական | 996 թվական | Կոպպանի հեղաշրջում | Հունգարիայի թագավորություն | Շոմոդ |
999 թվական | 999 թվական | Սվոլդերի ճակատամարտ | Դանիա Շվեդիա Լադե |
Նորվեգիա |
999 թվական | 1000 թվական | Լեինստերի ապստամբությունը ընդեմ Բևւան Բորուի | Միդեի թագավորություն Մյունստերի թագավորություն |
Լենստերի թագավորություն Դուբլինի թագավորություն |
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Third Punic War | Carthage and Rome [149 bce– 146 bce]». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 23-ին.
|