| #
|
Պատկեր
|
Անուն
|
Այլ անվանումներ
|
Տեղադրություն
|
| 1 |
|
Աթանանց |
Նախնական անվանաձևն է եղել Աղբաթան։ Այնուհետև անվանվել է Աթանան[3] կամ Ատանոն[4] անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Աթալան է։ |
Գտնվում է Վանա լճից 1.8 կմ հեռավորության վրա՝ արևելք։ Խառականց, Պլթանց գյուղերի և Ոստան քաղաքի միջև։ Արտոս լեռան հյուսիսահայաց ստորոտում։ Վան քաղաքից 29 կմ հարավ արևմուտք, իսկ Ոստան քաղաքից (Գյավաշ)՝ 4 կմ հյուսիս-արևելք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1740 մ է։
|
| 2 |
|
Աղասամ |
Հիշատակվում է նաև Ակխասան, Ախասան, Աքհասան և Աղսամ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Օնգուն է։ |
Գտնվում է Հավշասոր գյուղից 4 կմ հյուսիս-արևելք՝ Անգղ գետի աջ վտակի՝ Առեղի վերին հոսանքի շրջանում։ Ձորակի ամենավերին գյուղն է։ Հանդիսանում է Հայոց ձոր գավառի ծայրաարևելյան բնակավայրը։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 2180-2190 մ։
|
| 3 |
|
Անգղ |
Հիշատակվում է նաև Անգեղ և Էնկիլ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Դյոնեմեչ է։ |
Գտնվում է Վան քաղաքից 21.5 կմ հարավ-արևմուտք[5]՝ լճափից 7 կմ հեռու՝ համանուն գետի աջ ափին։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 1660-1685 մ։
|
| 4 |
|
Անկշտանց |
Ներկայիս անվանումը Փարմաքկափ է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական բնակավայրերից մեկն է։ Գտնվում է Կղզի գյուղից 3 կմ հարավ-արևելք՝ Անգղ գետի ձախ վտակի՝ Դեմկոսի աջ ափից 1.5 կմ հեռու։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 1765-1772 մ։
|
| 5 |
|
Առեղ |
Հիշատակվում է նաև Հառեղ անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Բոզյիղիթ է։ |
Գտնվում է Վան քաղաքից 21 կմ հարավ-արևելք՝ Անգղ գետի աջ վտակի՝ Առեղի աջակողմյան ձարոլանջին։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 1897 մ։
|
| 6 |
|
Աստվածաշեն |
Հիշատակվում է նաև Ասպածաշեն, Ասպաշեն, Ազբաշեն և Հայկաշեն անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Չաուշթեփե է։ |
Գտնվում է Անգց գետի աջակոմյան գյուղերից է։ Կղզի գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք՝ հարավարևմտահայաց ստորոտին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1800 մ է։
|
| 7 |
|
Գուկանց |
Հիշատակվում է նաև Գյուկանց, Գոգան, Գուգանց, Գուկան, Գուկանս, Գուկանք և Կոգան անվանաձևերով։ Գյուղանունը ծագում է Անգղ գետի՝ ուրարտական սպեագրերում վկայված Գուգունա (Գուգունաինի) անունից։ Ներկայիս անվանումը Քյոքլյու է։ |
Հայոց ձորի արևմտակողմի գյուղերից է։ Գտնվում էր Կղզի գյուղից 13.2 կմ արևմուտք, Անգղ գետի ձախ ափից 0.4 կմ, իսկ լճափից՝ 9.5 կմ հեռու։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1698-1704 մ է։
|
| 8 |
|
Դեմկոսնի |
Հիշատակվում է նաև Կոսնի և Տեմկոսնի անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Քուշդաղ է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի վտակ՝ Դեմկոսի ձախ ափին։ Կղզի գյուղից 10 կմ հարավ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1890-1920 մ է։
|
| 9 |
|
Եկմալ |
Հիշատակվում է նաև Եկմալեն անվանաձևով։ |
Գտնվում է Հավշասորից 4.6 կմ հյուսիս-արևելք։ Ակհասանից 2.8 կմ հյուսիս-արևնուտք հեռավորության վրա։ Քեշիշ լճի հարավարևելյան ափից 2.7 կմ հյուսիս-արևմուտք ուղղության վրա։
|
| 10 |
|
Զախոսկ |
Ներկայիս անվանումը Բաղրըյանըք է։ |
Հայոց ձոր գավառի հարավարևելյան լեռնային գյուղերից է։ Կղզի գյուղից 20 կմ հարավ-արևելք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2450-2500 մ է։
|
| 11 |
|
Էրեմերի |
Հիշատակվում է նաև Հերեմեր անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Օտբիչեր է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական հատվածում գտնվող գյուղերից է՝ Կղզի, Հարատենց, Խեք և Անկշտանց գյուղերի հարևանությամբ։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախակողմյա Դեմկոս վտակի աջ ափին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1790 մ է։
|
| 12 |
|
Թրքաշեն |
Ենթադրվում է, որ տեղացիները հատուկ են Թրքաշեն անվանել՝ մուսուլմանների ոտնձգություններից զերծ մնալու համար։ Ներկայիս անվանումը Ուղուրվերեն է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի գետաբերանին մոտ՝ գետի ձախ աձից 0.4 կմ հեռու։ Վանա լճի ափից 1.9 կմ դեպի արևելք հեռավորության վրա։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1652-1660 մ է։
|
| 13 |
|
Իշխանիգոմ |
Ենթադրվում է, որ անվանումը ծագել է Իշխանների գոմ լինելու պատճառով[6]։ Ներկայիս անվանումը Բաքըմլը է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի ստորին Հոսանքի ավազանում։ Վանա լճի ափից 2.5 կմ դեպի արևելք հեռավորության վրա։ Անգղ գետի աջ ափից 0.7 կմ հեռավորության վրա։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1670 մ է։
|
| 14 |
|
Խառականց |
Ավանդության համաձայն, գյուղի անվանումը առաջացել է հարևանությամբ գտնվող Քրմանց գյուղատեղիից, որտեղ քրմերը պատրաստել են հեթանոս աստվածների համար ակնազարդ թագեր[7]։ Հիշատակվում է նաև Խարականաց և Խարականց անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Էնգինսու է։ |
Գտնվում է Վանա լճի ափին՝ Անգղ գետաբերանի ձախ կողմում, 0.7 կմ հեռավորության վրա։ Մոտակայքում գտնվում են Աթանանց և Թրքաշեն գյուղերը։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1655-1660 մ է։
|
| 15 |
|
Խառնուրդ |
Անվանում ծագել էր Վերին Մժնկերտ գյուղի մոտ Մենուայի ջրանցքից ճյուղավորվող և 40 ջրաղացներ աշխատեցնող և մի վայրում խառնվելու, նույն ջրանցքը Անգղ գետի հետ խաչվելու պատճառով։ Հիշատակվում է նաև Խառնորտկներ անվանաձևով։ Ներկայումս հանդիսանում է Գյուրփընար քաղաքի շրջանագծի մեջ ընդգրկված Դեղիրմենդյուզյու թաղամասը։ |
Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափին՝ Կղզի գյուղից 1.5 կմ արևմուտք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1775 մ է։
|
| 16 |
|
Խեք |
Հիշատակվում է նաև Խեգ, Հայկ, Հայկաշեն և Հայք անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Յաթաղան է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրանական գյուղերից է։ Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին՝ Կղզի գյուղից 5 կմ արևելք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1785 մ է։
|
| 17 |
|
Խոսպ |
Հիշատակվում է նաև Խոսբ, Խոսփ և Խուսփ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Սաքալար է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրանական գյուղերից է։ Հիրճ և Վերին Մժնկերտ գյուղերի միջակայքում։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափից 4 կմ հարավ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1850-1860 մ է։
|
| 18 |
|
Խորգոմ |
Հիշատակվում է նաև Խարգոմ, Խոռգոմ, Հյուրգոմ, Հյուրգոն և Հորգոմ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Դիլքայա է։ |
Հայոց ձոր գավառի ծայրարևմտյան գյուղն է։ Գտնվում է Անգղ գետի՝ Վանա լիճ թափվելու վայրից մոտ՝ աջ ափին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1655 մ է։
|
| 19 |
|
Կալպալասան |
Հիշատակվում է նաև Գալբալասան, Գելպալասան, Գլպլասան, Քալպալասան և Քերբլահասան անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Արքբոյու է։ |
Գտնվում է Կղզի գյուղից 5.5 կմ արևմուտք՝ Անգղ գետի և Մենուայի ջրանցքի միջև։
|
| 20 |
|
Կայսերան |
Այլ անվանաձևերով գյուղը չի հիշատակվում։ |
Գտնվում է Կզղի գյուղից ուղիղ գծով 28 կմ հյուսիս-արևելք։ Ռուսա ծովի (Երիցու լիճ) արևելյան ափից որ հեռու։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2550 մ է։
|
| 21 |
|
Կասրիկ |
Հիշատակվում է նաև Գալբալասան, Գելպալասան, Գլպլասան, Քալպալասան և Քերբլահասան անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Արքբոյու է։ |
Նորգյուղ, Աստվածաշեն և Խեք գյուղերի հարևանությամբ։ Գտնվում է Կղզի գյուղից 4.5 կմ հյուսիս-արևելք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1830 մ է։
|
| 22 |
|
Կարմրաքար |
Հիշատակվում է նաև Ղըզլդաշ և Կզըլտաշ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Քզըլթաշ է։ |
Գտնվում է Վանա լճի ափից 8.5 կմ, իսկ Անգղ գետի ձախ ափից՝ 3 կմ հեռավորության վրա։ Ժայռոտ բլրի արևելահայաց ստորոտին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1750-1790 մ է։
|
| 23 |
|
Կեմ |
Հիշատակվում է նաև Գիմ և Կիմ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Քյոփրյույեր է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին՝ Շամիրամի ջրանցքի եզրին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1740 մ է։ Գյուղը ունի Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական և արևմտյան հատվածներն իրար կապող դիրք։
|
| 24 |
|
Կղզի |
Գյուղն իր անվանումը ստացել է Շամիրամի ջրանցքի ճյուղավորումներով շրջակայքից մեկուսացած լինելու պատճառով։ Հիշատակվում է նաև Կզի անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Գյուրփընար է։ |
Գտնվում է Վան քաղաքից 19 կմ հարավ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1770 մ է։
|
| 25 |
|
Կորիտ |
Ներկայիս անվանումը Սարակոնաք է։ |
Հայոց ձոր գավառի հարավարևելյան առավել լեռնային մասում։ Գտնվում է Կղզի գյուղից 21 կմ հարավ-արևելք՝ Փակակատուկից 3.5 կմ հարավային ուղղությամբ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2570 մ է։
|
| 26 |
|
Հավշասոր |
Քրդերենից թարգմանած նշանակում է Կարմիր տարածք։ Հիշատակվում է նաև Հավիշասոր, Հավշի-ասոր, Հավշասորիկ և Հավշեսոր անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Սավաջըք է։ |
Հայոց ձոր գավառի հյուսիսարևելյան կողմում՝ Առեղ և Ակխասան գյուղերի միջև։ Գտնվում է Անգղ գետի Առեղ վտակի աձ ափին՝ ձորի մեջ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2570 մ է։
|
| 27 |
|
Հարատենց |
Քրդերենից թարգմանած նշանակում է Հացիկ։ Հիշատակվում է նաև Արատենց, Արատիս, Հորոտենց և Նանիկ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Չաքինլը է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական մասի պատմական գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին։ Կղզի, Աստվածաշեն, Խեք և Էրեմեր գյուղերի միջև։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1780 մ է։
|
| 28 |
|
Հիրճ |
Հիշատակվում է նաև Իրիճ, Հերճ և Հըրճ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Գյունդողան է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական մասի գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախակողմյան վտակ հանդիսացող Հիրճի աջ ափին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1770 մ է։
|
| 29 |
|
Հնդստան |
Հիշատակվում է նաև Հնտստան անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Էլկանդը է։ |
Հայոց ձոր գավառի արևելյան գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափից 0.5 կմ հեռավորության վրա։ Կղզի գյուղից 13 կմ Հյուսիս-արևելք՝ Ապլասաթ (Ապուսէթ) լայնահատակ լեռան ստորոտի վրա։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1795-1800 մ է։
|
| 30 |
|
Մաշկագտակ |
Հիշատակվում է նաև Մաշկակտակ, Մաշկակ, Մաշտակ և Մեծկելտեկ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Գյոլբաշը է։ |
Հայոց ձոր գավառի հարավային մասի գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին։ Վանա լճից 4 կմ արևելյան ուղղությամբ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1670 մ է։
|
| 31 |
|
Մարգս |
Ավանդության համաձայն Մարգս գյուղի տեղը եղել է արքունի մաքսատունը։ Այդտեղից էլ ծագել է գյուղի անվանումը։ Հիշատակվում է նաև Մարկոս, Մարկս, Մարս և Մարքս անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Անդաշ է։ |
Հայոց ձոր գավառի հարավային մասի գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափին։ Վանա լճից 3 կմ արևելյան ուղղությամբ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1765-1770 մ է։
|
| 32 |
|
Մժնկերտ Ներքին |
Հիշատակվում է նաև Բժնկերտ և Պժնկերտ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Աշաղը Քայմազ է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական մասի գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափից ոչ հեռու։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1770 մ է։
|
| 33 |
|
Մժնկերտ Վերին |
Հիշատակվում է նաև Բժնկերտ և Պժնկերտ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Յուքարը Քայմազ է։ |
Հայոց ձոր գավառի կենտրոնական մասի գյուղերից մեկն է։ Գավառանիստ Կղզի գյուղից 3.5 կմ հարավ-արևմուտք։ Ներքին Մժնկերտ գյուղից 1.8 կմ հարավային ուղղությամբ։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափից 2.2 կմ հեռավորության վրա։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1780 մ է։
|
| 34 |
|
Մյուլք |
Հիշատակվում է նաև Մուլք անվանաձևով։ Ներկայումս անվանափոխման չի ենթարկվել։ |
Հայոց ձոր գավառի արևմտակողմ գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ ափից 1 կմ հեռավորության վրա՝ Մարգս գյուղի հարևանությամբ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1680 մ է։
|
| 35 |
|
Մուսկավ |
Հիշատակվում է նաև Մուսկավա, Մուսկավեն և Մուսյանեն անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Դերեբաշ է։ |
Կիս է Շատախ գավառին։ Հաճախ գյուղը վերագրվում էր հենց այդ գավառին։ Գավառանիստ Կղզի գյուղից 21 կմ հարավ-արևմուտք։ Շատախ գյուղից 25 կմ հյուսիս-արևելյան ուղղությամբ։
|
| 36 |
|
Նորգյուղ |
Հիշատակվում է նաև Նորագեղ, Նորգեղ, Նորգեղի և Նորգուղ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Յոլաշան է։ |
Հայոց ձոր գավառի արևելյան մասի գյուղերից մեկն է՝ Վան-Տոսպ գավառին կապող ճանապարհին։ Գտնվում է Անգղ գետի աջ վտակ Տոնիի հովտում՝ գետափից 3 կմ հեռավորության վրա։ Գավառանիստ Կղզի գյուղից 11 կմ հյուսիս-արևելեք։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1920 մ է։
|
| 37 |
|
Ոչխրանց |
Անունը ծագել է այդ վայորւմ Սուրբ Ատովանց՝ ոչխարի նման նահատակվելու հետ։ Հիշատակվում է նաև Ոչխարանց անվանաձևով։ Ներկայիս անվանումը Քոյունյաթաղ է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափից 1.2 կմ հեռավորության վրա։ Կղզի գյուղից 2.2 հյուսիս-արևելյան ուղղությամբ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1775-1800 մ է։
|
| 38 |
|
Պլթենց |
Հիշատակվում է նաև Բլդանց, Բլդենց, Բլթենց, Պլթանց և Պլթին անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Ալադյուզ է։ |
Աթանանց և Քերծ գյուղերի հարևանությամբ։ Գտնվում է Վանա լիճ թափվող Պլթանց վտակի ձորում։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1850 մ է։
|
| 39 |
|
Սուրբ Վարդան |
Գյուղը իր անվանումը ստացել է հնում այնտեղ գտնվող Սուրվ վարդան վանքի անունից։ Ներկայիս անվանումը Քըյըջաք է։ |
Գտնվում է Վանա լիճ ափին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1648-1650 մ է։
|
| 40 |
|
Տոնի |
Հիշատակվում է նաև Դոնի, Դոնիա և Թոնի անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Գյոլարդ է։ |
Հայոց ձոր գավառի հյուսիսարևելյան մասի գյուղերից մեկն է։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2320-2340 մ է։
|
| 41 |
|
Փակագետիկ |
Հիշատակվում է նաև Փակագյադուկ, Փակակատուկ, Փակետիկ և Փաքակյատյուկ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Բյոլմեչալ է։ |
Հայոց ձոր գավառի հարավարևելյան լեռնային մասի գյուղերից մեկն է։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ վտակ Դեմկոսի ակունքի մոտ։ Կղզի գյուղից 18.5 կմ հարավ-արևելք՝ ձորի մեջ։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 2320-2340 մ է։
|
| 42 |
|
Քարավանց |
Ներկայիս անվանումը Չայըրբաշ է։ |
Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին։ Անգղ և Կեմ գյուղերի միջև։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1710 մ է։
|
| 43 |
|
Քերծ |
Քերծ է անվանվել ի պատիվ Մոկս գավառում գտնվող համանուն այն գյուղի, որտեղից տեղափոխվել էին գյուղի բնակիչների նախնիները[8]։ Հիշատակվում է նաև Գերծ, Քերս և Քըռձ անվանաձևերով։ Ներկայիս անվանումը Աբալ է։ |
Պլթենց և Ղըզլդաշ գյուղերի հարևանությամբ։ Վանա լճից 7 կմ հեռավորության վրա։ Գտնվում է Անգղ գետի ձախ կողմում։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1930 մ է։
|
| 44 |
|
Քյոշկ |
Հիշատակվում է նաև Քյոշք և Քոշկ անվանաձևերով։ Ներկայումս չի անվանափոխվել։ |
Վանա լճից 1 կմ հեռավորության վրա։ Գտնվում է Անգղ գետի աջ ափին։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 1650-1655 մ է։
|
