Հորդանանի ուրվագիծ
Հետևյալ հիերարխիկ ուրվագիծը ներկայացնում է Հորդանանի մասին ամփոփ և արդիական ուղեցույց.
Հորդանան, երկիր, որը գտնվում է Հարավ-Արևմտյան Ասիայում, հյուսիսում սահմանակից է Սիրիային, հյուսիս-արևելքում Իրաքին, արևմուտք Իսրայելի և Պաղեստինյան տարածքներին և արևելքում և հարավում Սաուդյան Արաբիային։ Այն կիսում Մեռյալ ծովի ափամերձ հատվածները Իսրայելի հետ և Ակաբա ծոցը Իսրայելի, Սաուդյան Արաբիայի և Եգիպտոսի հետ։ Հորդանանը սահմանադրական միապետություն է ներկայացուցչական կառավարության հետ։ Իշխող միապետը պետության ղեկավարն է, գործադիր իշխանության ղեկավարը և Զինված ուժերի գլխավոր հրամանատարը։ Թագավորն իր գործադիր իշխանությունն իրականացնում է Վարչապետի և Նախարարների Խորհրդի կամ Կառավարության միջոցով։ Կառավարությունն, իր հերթին, պատասխանատվություն է կրում ընտրված Պատգամավորների Պալատի առաջ, որը, Նոթաբլների Պալատի (House of Notables - Սենատ) հետ միասին իրենից ներկայացնում է օրենսդիր իշխանության ճյուղ։ Դատական մարմինը իշխանության անկախ ճյուղ է։
Ուրբանիզացիայի աճ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանի բնակչությունը զգալիորեն ուրբանիզացված է դարձել սկսած վաթսունական թվականներից, 2011 թվականին ուրբանիզացիայի տեմպերը հասցնելով ավելի քան 80% - ի։ Դա պայմանավորված է գյուղական բնակչության դեպի քաղաքի միգրացիայով, Պաղեստինից ու Սիրիայից փախստականների և տեղահանված անձանց ժամանումով, որոնք հիմնականում հաստատվեցին ճամբարներում և UNRWA ծառայություններում[1]։
Ընդհանուր ուղեցույց
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Արտասանություն. Էլուրդուն (արաբ․՝ الْأُرْدُنّ Al-ʾUrdunn)
- Երկրի հայերեն անվանումը։ Հորդանան
- Երկրի Պաշտոնական անգլերեն անվանումը։ The Hashemite Kingdom of Jordan - Հորդանանի Հաշիմյան Թագավորություն
- Ընդհանուր էնդոնիմ(ներ).
- Պաշտոնական էնդոնիմ(ներ).
- Տեղաբնականուն(ներ)։ հորդանանցի
- Դեմոնիմ(ներ) կամ Աշխարհի տեղաբնականուններ.
- Էթիմոլոգիա. Հորդանանի անվանում
- Հորդանանը միջազգային վարկանիշային աղյուսակում.
- ISO երկրի կոդեր. JO, JOR, 400
- ISO տարածաշրջանային կոդեր. ISO 3166-2:JO
- Ինտերնետ վերին մակարդակի դոմենի կոդ. .jo
Հորդանանի աշխարհագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հորդանանը. արաբական երկիր
- Գտնվելու վայրը.
- Հյուսիսային կիսագունդ և Արևելյան կիսագունդ
- Եվրասիա
- Մերձավոր Արևելք
- Ժամային գոտի. Utc+02, ամառային ժամանակ UTC+03
- Հորդանանի ծայրագույն կետերը.
- Բարձր. Ջաբալ Ումմ ադ Դամի 1,854 m (6,083 ft)
- Ցածր. Մեռյալ ծով −412 m (−1,352 ft) - Երկրի մակերևույթի վրայի ամենացածր կետը
- Ցամաքային սահմանների. 1,635 կմ
Սաուդյան Արաբիա 744 կմ
Սիրիա 375 կմ
Իսրայել 238 կմ
Իրաք 181 կմ
Պաղեստինյան ազգային վարչություն 97 կմ
- Ջրափնյա գիծ. Ակաբա ծոց 26 կմ
- Հորդանանի բնակչություն. 5,924,000 - 104-րդ ամենախիտ բնակեցված երկիրը
- Հորդանանի տարածք. 89,342 կմ2
- Հորդանի ատլաս
Հորդանանի շրջական միջավայր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հորդանի կլիման
- Էներգիայի աղբյուրները Հորդանանում
- Երկրաբանությունը Հորդանանում
- Հորդանանի պահպանվող տարածքները
- Կենսոլորտային պաշարները Հորդանանում
- Ազգային պարկեր Հորդանանում
- Վայրի բնություն Հորդանանում
- Հորդանանի ֆաունա
- Թռչունները Հորդանանում
- Կաթնասունները Հորդանանում
- Հորդանանաի արգելոցներ
- Հորդանանի ֆաունա
- Հորդանանի ռադիոակտիվ պահեստավորման կենտրոն
Բնակլիմայական-աշխարհագրական առանձնահատկություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հորդանանի սառցադաշտեր
- Հորդանանի կղզիներ
- Հորդանանի լճեր
- Հորդանանի լեռներ
- Հորդանանի հրաբուխներ
- Հորդանան գետեր
- Հորդանանի ջրվեժներ
- Հորդանանի հովիտներ
- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգությունը Հորդանանում
Հորդանանի Մարզեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանի մարզեր
Հորդանանի էկոտարածաշրջաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանի էկոտարածաշրջանների ցանկ
- Հորդանանի էկոտարածաշրջաններ
Վարչական բաժանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանի վարչական բաժանում
Հորդանանի նահանգներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Հորդանանի նահանգներ | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Նահանգներ | Տարածք[2] (կմ²) | Բնակչություն[3] | Քաղաքային[3] | Գյուղական[3] | Խտություն[2] (մարդ/կմ²) | Կենտրոն | ||||
| 1 | Իրբիդ | 1,572 | 1,137,100 | 943,000 | 194,100 | 723.4 | Իրբիդ | |||
| 2 | Աջլունի մարզ | 420 | 146,900 | 111,500 | 35,400 | 350.1 | Աջլուն | |||
| 3 | Ջարաշ | 410 | 191,700 | 120,100 | 71,600 | 467.8 | Ջարաշ | |||
| 4 | Մաֆրակ | 26,551 | 300,300 | 117,800 | 182,500 | 11.3 | Մաֆրակ | |||
| Հյուսիսային շրջան | 28,953 | 1,776,000 | 1,292,400 | 483,600 | 61.3 | |||||
| 5 | Բալկա | 1,120 | 428,000 | 307,400 | 120,600 | 382.0 | Սալթ | |||
| 6 | Ամման | 7,579 | 2,473,400 | 2,325,500 | 147,900 | 326.3 | Ամման | |||
| 7 | Զարքա | 4,761 | 951,800 | 899,800 | 52,000 | 199.9 | Զարքա | |||
| 8 | Մադաբա | 940 | 159,700 | 114,000 | 45,700 | 170.0 | Մադաբա | |||
| Կենտրոնական շրջան | 14,400 | 4,012,900 | 3,646,700 | 366,200 | 278.7 | |||||
| 9 | Կարակ | 3,495 | 249,100 | 87,200 | 161,900 | 71.3 | Ալ-Կարակ | |||
| 10 | Տաֆիլա | 2,209 | 89,400 | 63,800 | 25,600 | 40.5 | Սաֆիլա | |||
| 11 | Մաան | 32,832 | 121,400 | 66,600 | 54,800 | 3.7 | Մաան | |||
| 12 | Ակաբա | 6,905 | 139,200 | 119,700 | 19,500 | 20.2 | Ակաբա | |||
| Հարավային շրջան | 45,441 | 599,100 | 337,300 | 261,800 | 13.2 | |||||
| Ընդամենը | 88,794 | 6,388,000 | 5,276,400 (82.6%) | 1,111,600 (17.4%) | 71.9 | |||||
Հորդանանի նահիյաներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հորդանանի նահիյաներ
| Մարզեր | Նախիյա (ներ) |
|---|---|
| Աջլուն մուհաֆազա | |
| Ամման մուհաֆազա |
|
| Աքաբա մուհաֆազա | |
| Բալքա մուհաֆազա |
|
| Իրբիդ մուհաֆազա | |
| Ջարաշ մուհաֆազա | |
| Կարակ մուհաֆազա | |
| Մաան մուհաֆազա | |
| Մադաբա մուհաֆազա | |
| Էլ-Մաֆրակ մուհաֆազա | |
| Ալ-Տաֆիլա մուհաֆազա | |
| Զարքա մուհաֆազա |
Հորդանանի համայնքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ժողովրդագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ժողովրդագրությունը Հորդանանում
Կառավարություն և քաղաքականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Կառավարման ձևը. Պառլամենտական ներկայացուցչական ժողովրդավարական սահմանադրական միապետություն
- Հորդանանի մայրաքաղաք. Ամման
- Ընտրությունները Հորդանանում
- Քաղաքական կուսակցությունները Հորդանանում
Հորդանանի Կառավարության մասնաճյուղեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանի Գործադիր իշխանություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Պետության ղեկավար. Աբդալլահ II, Հորդանանի թագավոր
- Կառավարության ղեկավար. Աուն ալ Խասաունա - Հորդանանի վարչապետ
- Հորդանանի նախարարների կաբինետ
Հորդանանի օրենսդիր մարմին
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Խորհրդարանի (երկպալատ)
- Վերին պալատ. Հորդանանի Սենատ
- Ստորին պալատ. Հորդանանի պատգամավորների պալատ
Դատական իշխանություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դատական իշխանությունը Հորդանանում
- Գերագույն դատարանը Հորդանանում
Արտաքին քաղաքականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հորդանանի քաղաքականություն
- Արտաքին քաղաքականությունը Հորդանանում
- Հորդանանում դիվանագիտական ներկայացուցչությունները
- Հորդանանի դիվանագիտական առաքելությունները
Անդամակցություն միջազգային կազմակերպություններին
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հորդանանը մի շարք միջազգային կազմակերպությունների անդամ է[4]։
Կարգուկանոնը Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հորդանանի Սահմանադրություն
- Հանցավորությունը Հորդանանում
- Մարդու իրավունքները Հորդանանում
- ԼԳԲՏ անձանց իրավունքների Հորդանանում
- Կրոնի ազատությունը Հորդանանում
- Իրավապահ մարմինները Հորդանանում
Հորդանանի Զինված ուժեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Թիմ
- Գերագույն գլխավոր հրամանատար.
- Պաշտպանության նախարարություն
- Գերագույն գլխավոր հրամանատար.
- Ուժեր
- Հորդանանի բանակ
- Հորդանանի ռազմածովային ուժեր
- Հորդանանի ռազմաօդային ուժեր
- Հատուկ Նշանակության Թագավորական Ջոկատ
- Նորին Մեծության հատուկ անվտանգություն
- Հորդանանի Արքայական մասնաշենքի սպասարկման
- Ընդհանուր Հետախուզության Բաժին
- Հասարակական Անվտանգության Վարչություն
- Թագավոր Աբդալլահի դիզայնի և նախագծման բյուրո
- Հորդանանի Ռազմական պատմություն
- Անապատի ուժեր կամ Անապատի պարեկային ծառայություն
- Արաբական Լեգեոն
- Անդրհորդանանյան Սահմանապահ ուժեր
- Հորդանանի զինվորական կոչումներ
Տեղական իշխանության մարմինները Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տեղական իշխանության մարմինները Հորդանանում
Հորդանանի պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հորդանանի ռազմական պատմությունը
Հորդանանի մշակույթ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հորդանանի ճարտարապետություն
- Հորդանանի խոհանոց
- Հորդանանի փառատոններ
- Հորդանանի լեզուներ
- Հորդանանի լրատվամիջոցներ
- Ազգային խորհրդանշանները Հորդանանում
- Հորդանանի Զինանշան
- Հորդանանի դրոշ
- Հորդանանի հիմն
- Հորդանանի ժողովուրդ
- Մարմնավաճառությունը Հորդանանում
- Պետական տոներ Հորդանանում
- հորդանանի գրառումներ
- Կրոնը Հորդանանում
- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության Հորդանանում
Արվեստը Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Արվեստը Հորդանանում
- Կինոն Հորդանանում
- Հորդանանի գրականություն
- Հորդանանի երաժշտություն
- Հորդանանի հեռուստատեսություն
- Թատրոնը Հորդանանում
Սպորտը Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ֆուտբոլը Հորդանանում
- Հորդանանը Օլիմպիական խաղերում
Տնտեսություն և ենթակառուցվածքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Տնտեսական դրույթները ըստ անվանական ՀՆԱ-ի (2007)։ 100-րդ (հարյուրերորդ)
- Գյուղատնտեսությունը Հորդանանում
- Բանկային ծառայությունները Հորդանանում
- Հաղորդակցությունը Հորդանանում
- Ընկերությունները Հորդանանում
- Արժույթը Հորդանանում. Դինար
- ISO 4217. JOD
- Հորդանանի տնտեսություն
- Էներգիան Հորդանանում
- Էներգետիկ քաղաքականությունը Հորդանանում
- Ատոմային Էներգիայի Հանձնաժողովը Հորդանանում
- Նավթային արդյունաբերությունը Հորդանանում
- Օգտակար հանածոների արդյունահանումը Հորդանանում
- Թերթաքարը Հորդանանում
- Հորդանանը Ֆոնդային Բորսայում
- Զբոսաշրջություն Հորդանանում
- Տրանսպորտը Հորդանանում
- Հորդանանի օդանավակայաններ
- Երկաթուղի
- Թագավորական Հորդանանյան Ավիաուղիները
- Ակաբա նավահանգիստ
- Ճանապարհները Հորդանանում
- Ջրամատակարարումը և կոյուղին Հորդանանում
Կրթությունը Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Կրթությունը Հորդանանում
- Գիտությունը և տեխնիկան Հորդանանում
- Հորդանանի համալսարան
- Հորդանանի հետազոտական և վերապատրաստման ռեակտոր
- Հաշիմյան համալսարան
Առողջությունը Հորդանանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Altas_of_jordan». Open Edition.
- ↑ 2,0 2,1 «Estimated Population of the Kingdom, Area (Km2) and Population Density by Governorate, at End-year 2012». Department of Statistics - Jordan. 2012. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Estimated Population of the Kingdom by Urban* and Rural, at End-year 2012». Department of Statistics - Jordan. 2012. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
- ↑ «Jordan». The World Factbook. United States Central Intelligence Agency. 2009 թ․ հուլիսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 23-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հորդանանի Թագավոր Արխիվացված 2008-07-04 Wayback Machine
- Հորդանանի Կառավարություն
- Զբոսաշրջության և հնությունների նախարարություն Արխիվացված 2018-10-22 Wayback Machine
- Հորդանանի զբոսաշրջության Վարչություն Արխիվացված 2020-04-24 Wayback Machine
- Հորդանանի Լրատվական Գործակալություն (Պետրա) Արխիվացված 2007-12-14 Wayback Machine
Jordan travel guide from Wikivoyage Վիքիվոյաժ ուղեցույց- Հորդանանի ուրվագիծ հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի))
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Հորդանան կատեգորիայում։ |
.svg)
| ||||||
| ||||||||||||||||||||
.svg)
| ||||||||||
| ||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
| ||||||||||||
